روزنامه فرهیختگان
1397/10/22
چابک‌سازی، پاسخگویی و تفویض اختیار به استان‌ها
فرهیختگان: یکی از مهم‌ترین جلساتی که رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در آن حضور یافت، جلسه شورای دانشگاه استان خراسان‌رضوی بود. طهرانچی در این جلسه با اشاره به وضعیت دانشگاه آزاد اسلامی این استان گفت: «این دانشگاه در زمانی که کشور طالب آموزش بود، با قابلیت‌ها و ویژگی‌های خود ایجاد شد و توسعه پیدا کرد و اکنون این دانشگاه به یک خانواده بزرگ تبدیل شده که دولتی‌سازی و مدیریت دولتی‌گونه این مجموعه، می‌تواند نقطه شکست آن باشد.» او ادامه داد: «هنری نیست که از بودجه دولتی و پول نفت، هزینه پتنت کرد و از آن درآمدزایی نداشت، بلکه پتنت زمانی اهمیت دارد که منجر به درآمدزایی شود. سالانه در کشور حدود 46 هزار مقاله ثبت میشود که این مقالات با صرف هزینه در مجلات بین‌المللی به چاپ می‌رسند، اما زمانی که می‌خواهیم از این مقالات استفاده کنیم، برای خرید آن باید به ناشرانی چون الزویر، اشپرینگر و... هزینه پرداخت صورت گیرد.» طهرانچی با بیان اینکه اگر سازمانی تغییر و تحولات را درک نکند شکست خواهد خورد، ادامه داد: «بسیاری از شرکت‌های بزرگ مانند برندهای معتبر ساخت تلفن همراه در رقابت با شرکت‌های جدید و قدرتمند از عرصه رقابت خارج شده‌اند، بنابراین دانشگاه آزاد اسلامی هم باید درک درستی از تغییرات و سلایق جامعه داشته باشد.»اعضای هیات‌علمی قوه فکری دانشگاه هستند رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه اعضای هیات‌علمی قوه فکری دانشگاه هستند، گفت: «با برنامه‌ریزی و به‌کارگیری صحیح از توانمندی اعضای هیات‌علمی، باید سرمایه‌ها را حفظ و از بی‌انگیزه‌شدن آنها جلوگیری کنیم.» او با اشاره به فعالیت‌های اقتصاد دانش‌بنیان در دانشگاه گفت: «منظور از اقتصاد دانش‌بنیان، اقتصاد با راندمان بالاست نه اقتصاد رانتی دولتی و اقتصادی که با وام سرپاست، چراکه پس از اختراع ماشین بخار همه کارهای تولیدی و فعالیت‌های کارخانه‌ای متأثر از دانش بوده، اما اکنون تاثیر دانش نسبت به گذشته بیشتر شده، چراکه در گذشته اقتصاد منبع‌بنیان بود و علم و دانش حدود 18 درصد در آن نقش داشت، اما اکنون این میزان افزایش یافته است.» طهرانچی در ادامه اظهار کرد: «مجموع 11 واحد و مرکز دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌رضوی 50 هزار دانشجو دارد که همه این دانشجویان را در قالب یک استان می‌بینیم که همه اعضای هیات‌علمی، مدیران و کارکنان استان باید به این دانشجویان خدمت‌رسانی کنند.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این دانشگاه در استان‌ها باید بتواند طرح اشتغال داشته باشد، گفت: «دانشگاه آزاد اسلامی استان‌ها باید براساس ظرفیت‌های هر استان و با برنامه حرکت کنند تا بتوانند شرایط اشتغال جوانان را فراهم کنند، نه اینکه به امید اخذ مجوز رشته‌های جدید باشند.» او با تاکید بر ورود دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌رضوی به تقویت رشته‌های مربوط به حوزه کشاورزی اظهار کرد: «خوشبختانه به برکت آستان قدس رضوی، زمین‌های کشاورزی این استان و سایر استان‌ها تغییر کاربری نداشته‌اند و می‌توانیم با استفاده از این فرصت و تعامل خوبی که دانشگاه آزاد اسلامی با آستان قدس رضوی دارد، برای اشتغال جوانان و به‌کارگیری اعضای هیات‌علمی گروه‌های مرتبط با کشاورزی، برنامه‌ریزی کنیم.» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: «در کشور حدود پنج‌میلیون خانواده داریم که به‌نحوی اشتغال آنها مربوط به حوزه کشاورزی است، بنابراین دانشگاه آزاد اسلامی باید همت کند تا رشته کشاورزی را احیا کرده و جوانان را به سمت این اشتغال که به تامین غذا منجر میشود، ترغیب کند. هشت واحد دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌رضوی با دارا بودن 430 هکتار زمین کشاورزی در 12 قطعه، ظرفیت بسیار خوبی در حوزه کشاورزی دارد که می‌تواند به تقویت رشته‌های مربوط به حوزه کشاورزی، جذب دانشجوی بیشتر و درآمدزایی منجر شود.» طهرانچی با بیان اینکه شهر مقدس مشهد سالانه بیش از 25 میلیون زائر دارد، گفت: «باید پرسید دانشگاه آزاد اسلامی چه سهمی در این اقتصاد داشته؟ آیا توانسته در موضوع سوغاتی، محل اقامت، بسته‌بندی محصولات تولیدی و... نقش‌آفرینی کند؟»
سازمان مرکزی نقش تصمیم‌گیرنده و نظارت‌کننده بر اجرای برنامه‌ها داشته باشد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر تفویض اختیار به هیات‌امنای استان‌ها گفت: «اعتقاد ما این است که سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان ستاد باید نقش تصمیم‌گیرنده و نظارت‌کننده بر اجرای برنامه‌ها و مصوبات را داشته باشد و اجرای کامل برنامه‌ها را با تفویض اختیار به استان‌ها واگذار کرده و آنها را ملزم به پاسخگویی کند.» طهرانچی از اعضای هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌رضوی خواست مسائل و چالش‌های مربوط به استان را شناسایی کرده و نظام موضوعات و معضل حاشیه‌نشینی را احصا کنند. عضو هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی از تدوین طرح «تحول بازمهندسی آموزش، پژوهش و خدمات فناوری در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی» در دانشگاه آزاد اسلامی خبر داد و گفت: «دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌رضوی که 52 عضو هیات‌علمی گروه کشاورزی در اختیار دارد، می‌تواند یک دپارتمان ویژه راه‌اندازی کرده و اساتید و اعضای هیات‌علمی رشته‌های مربوط به کشاورزی دو استان همجوار خود –خراسان‌جنوبی و خراسان‌شمالی– را با زمین‌های کشاورزی و گلخانه‌هایی که در اختیار دارد، متصل کند. به این ترتیب یک هسته مرکزی و مدرسه کشاورزی در این دانشگاه شکل می‌گیرد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تغییر ساختار سازمان مرکزی تصریح کرد: «نمودار سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی در حال تغییر و ارتقا به سمت چابک‌سازی، پاسخگویی و تفویض اختیار به استان‌هاست. تلاش می‌کنیم در ساختار جدید، دخالت سازمان مرکزی در امور اجرایی را کاهش داده و نقش کنترلی خود را افزایش دهیم.» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: «به این منظور نمودار ساختاری دانشگاه در کمیسیون دائمی هیات‌امنا در حال بررسی است که طرح نهایی آن تا پایان سال ابلاغ خواهد شد.»
رسیدگی به مسائل دانشجویان و حفظ کرامت مقام دانشجو او در پایان بر رسیدگی به مسائل دانشجویان و حفظ کرامت مقام دانشجو تاکید کرد و از روسای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی خواست همواره بر موضوعاتی ازجمله حمل‌ونقل، تغذیه، خوابگاه، آزمایشگاه، کتابخانه، سالن‌های ورزشی و... نظارت داشته باشند تا خدمات ارائه‌شده، مطلوب دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی باشد. در ابتدای این جلسه سروری‌مجد، سرپرست جدید دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌رضوی با ارائه گزارش آماری از وضعیت دانشگاه آزاد اسلامی استان گفت: «این دانشگاه می‌تواند با استفاده از ظرفیت‌های شهر مقدس مشهد، از امکانات مادی و معنوی در جهت جذب دانشجویان ایرانی و غیرایرانی بهره ببرد.» سروری‌مجد ابراز امیدواری کرد با استعانت از امام‌رضا(ع) و با همت و تلاش شبانه‌روزی، در راه تعالی و ترقی دانشگاه آزاد اسلامی گام بردارد. در جهان شبکه‌ای کنونی باید از تربیت دینی استفاده کرد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی همچنین در همایش «مبانی و مسائل مشترک ادیان در حوزه تعلیم و تربیت» که در تالار شیخ‌طبرسی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، حضور یافت. طهرانچی در این همایش به تشریح اهمیت و لزوم تربیت قرآنی در ایجاد فرهنگ علمی تمدن‌ساز پرداخت و گفت: «جورج سارتون در کتاب «تاریخ علم» بحث می‌کند یکی از ویژگی‌های قرآن این است که توانست بعد از دو سده، زبان خود را تبدیل به زبان علم دنیا و زبان اول کند و این ویژگی قابل‌تأمل و بررسی است. برای اینکه به این مطلب بپردازیم، لازم است مقدمه‌ای درخصوص ضرورت برگزاری این جلسه و این‌گونه همایش‌ها که مربوط به موضوع تربیت دینی در نگاه ادیان الهی است، بیان کنم.» او با بیان اینکه نگاه به تربیت دینی دو جنبه فردی و اجتماعی دارد، گفت: «اگر بخواهیم محیط‌های تربیتی را برشماریم، باید به خانواده، آموزش، دوستی، کار و جامعه اشاره کنیم.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در ابتدای این قرن با یک فناوری جدید روبه‌رو شدیم که ویژگی این فناوری ایجاد جهان شبکه‌ای بود، گفت: «جهان شبکه‌ای همه محیط‌های تربیتی از خانواده تا جامعه را تحت‌تاثیر خود قرار داد و با ظهور این فناوری و جلوه پنجم تمدن قرن، برای اینکه انسان سعادتمند داشته باشیم، نیازمند یک نگاه دوباره به رویکرد تربیت دینی در فرهنگ‌سازی اجتماعی در جهان شبکه‌ای هستیم.» طهرانچی ادامه داد: «اگر در این تربیت غفلت کنیم و نکات ضروری را رعایت نکنیم، دیگر نمی‌توان امید داشت جامعه‌ای سالم و انسان سعادتمند داشته باشیم. بنابراین ضرورت برگزاری این‌گونه نشست‌ها این است که انسان مورد تهدید است. خداوند آنچه را مورد نیاز بشر است از طریق پیامبران بر او نازل کرده و باید در مکتب وحی، زانوی شاگردی بزنیم و دوباره به آنچه نیازمندیم، رجوع کنیم.» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به ریشه‌های بروز تمدن نوین جهانی گفت: «باید دقت داشته باشیم این ابرفناوری‌ها زاییده علم 300 ساله غرب است. درست است که علم بشر در پی هم و برگرفته از میراث گذشتگان است، اما در آنچه امروز ما با آن به‌عنوان «علم» مواجهیم، نگاهی نو وجود دارد که از تلفیق علم و تکنولوژی به دست آمده و این تلفیق دوگانه، موجودات را به‌عنوان منبع نیرو می‌بیند و به قصد تصرف جهان موجودات، پدید آمده و باعث شده هر لحظه زایشی نو در عرصه تکنولوژی داشته باشیم؛ از دوره انقلاب صنعتی که محصول آن ماشین بخار بود تا جلوه پنجم که فناوری اطلاعات و جهان شبکه‌ای محصول آن است.» او ادامه داد: «ویژگی و نگاه این خلق جدید بشر این است که عقل خودبنیان در برابر عقل خدابنیان قرار دارد و مفاهیمی چون آزادی، صلح، عدالت، رفاه و... را از عقل خودبنیان خود دنبال کرد که این عقل خودبنیان امروز نشان داده که نمی‌تواند بشر را به سعادت برساند.»
انسان نمی‌تواند در علم‌آموزی به خود واگذار شود طهرانچی با تاکید بر اینکه انسان نمی‌تواند در علم‌آموزی به خود واگذار شود، اضافه کرد: «انسان باید علم را صحیح به‌کار گیرد و این نکته‌ای است که بشر باید در نگاه به علم داشته باشد.» او با بیان اینکه نگاهی که قرآن کریم به علوم داشت باعث شکل‌گیری تمدن علمی شد، گفت: «یکی از علمای بزرگ تاریخ علم مطرح می‌کند اگر دوره تمدن اسلامی در قرن هشتم تا سیزدهم نبود، بشر به‌هیچ‌وجه به مدرنیته نمی‌رسید. آنچه در این پنج قرن تحول تاریخی قابل مشاهده است، شکست فرهنگ هزارساله بشر است. در آن دوره افلاطون و ارسطو فرهنگی خلق کرده بودند که بشر مفتون اندیشه‌های خود شده بود و نگاه به تجربه، نگاهی مذموم بود.» او افزود: «اما قرآن با نگاهی نو به خلقت و طبیعت و تشویق بشر به بررسی خلقت و جهان هستی «ای انسان! هرآنچه در زمین و آسمان است، مسخر تو قرار دادم و می‌توانی بررسی کنی و به رمز و رموز آن برسی»، نگاه جدیدی به بشر عطا کرد که توانست تحول علمی را حاکم کند.» عضو هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «خداوند خلقت و جلوه‌های مختلف آن را برای فراگیری عالمان، متفکران، عاقلان، موقنین، مومنان و متقین قرار داد. این نگاه توانست فرهنگ‌سازی کند و فرهنگی بیافریند که بشر در سایه آن به دستاوردهایی بزرگ برسد.» طهرانچی در پایان تاکید کرد: «تربیت دینی از منابع وحی و آنچه خداوند از طریق پیامبران نازل کرده، قابل دستیابی است. در این جهان شبکه‌ای، بشر نیازمند است تربیت دینی را مورد استفاده قرار دهد تا از ظلمات به نور هدایت شود.» محمدمهدی طهرانچی در دیدار با آیت‌الله علم‌الهدی تشریح کرد جایگاه و شرایط دانشگاه آزاد اسلامی در آموزش عالی کشور استان خراسان‌رضوی مقصد بعدی سفرهای استانی محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بود. او در اولین برنامه در سفر به این استان ابتدا از مجتمع گلبهار دیدن کرد و سپس به‌رسم همیشگی سفرهایش، با حضور در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد به مقام شامخ شهدای گمنام هشت‌سال دوران دفاع مقدس ادای احترام کرد. دیدار با آیت‌الله علم‌الهدی، نماینده ولی‌فقیه در استان خراسان‌رضوی، حضور در شورای دانشگاه استان خراسان‌رضوی و سخنرانی در همایش «مبانی و مسائل مشترک ادیان در حوزه تعلیم و تربیت» از دیگر برنامه‌های سفر دوروزه رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به این استان بود. طهرانچی در دیدار با با آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی، نماینده ولی‌فقیه در استان خراسان‌رضوی و امام‌جمعه مشهد ضمن ارائه گزارشی از اقدامات انجام‌شده در دانشگاه آزاد اسلامی، به تشریح جایگاه و شرایط دانشگاه آزاد اسلامی در آموزش عالی کشور پرداخت. آیت‌الله علم‌الهدی نیز با دعای خیر برای دانشگاهیان دانشگاه آزاد اسلامی، توصیه‌ها و رهنمودهایی برای بهبود وضعیت دانشگاه ارائه کرد.
