حذف چهار صفر در تحریم‌ها؟

 
 
در میانه معرکه فشارهای اقتصادی، تورم، رکود و تحریم ها، بحث ارسال طرح حذف چهار صفر از پول ملی، از سوی بانک مرکزی به هیات دولت ابراز شده است. استدلال هم این است که این حذف به تثبیت پول ملی کمک می‌نماید ولی چگونه؟ مشخص نیست. از نگاه اقتصاد سیاسی، مردم ایران در شرایط نامناسبی قرار دارند و فشارهای اقتصادی-اجتماعی می‌رود که در سال 1398 طاقت را از مردم بگیرد. سیاست‌های اقتصادی چند سال گذشته باعث شده ارزش پول ملی کاهشی چشمگیر داشته و موجب گرانی، فقر و افسردگی مردم گردیده است. به ترتیبی که اکثر مراجع تقلید هم در این مورد واکنش نشان داده‌اند. چنانچه به آثار حذف چهار صفر از پول ملی بر روی رضایت و معیشت مردم نگریسته شود، اول، در سال‌های بعد از انقلاب، مردم همواره قیمت کالاها و ارزش پول ملی را با زمان رژیم شاه مقایسه کرده‌اند. لذا پایین آوردن ده هزار مرتبه ارزش اسکناس (حذف چهار صفر)، خود شاهدی گویا بر آنچه مردم مقایسه کرده‌اند، خواهد بود و به نوعی اقرار به ناکارآمدی دولت در این ایام می‌باشد. دوم، جامعه ایران نشان داده چگونه فرصت‌طلبان در انتظار اولین فرصت هستند از این موقعیت سوءاستفاده نموده و به گران کردن کالاها نسبت به ارزش امروزی نموده و فقط جیب خود را پر نمایند. سوم، مجموعه دولت نشان داده، قادر نیست برنامه‌های اقتصادی برای تثبیت قیمت‌ها، مهار تورم، مهار فساد و تثبیت ارزش پول ملی در این شرایط تحریم‌ها به عمل آورد. چهارم، اکثریت قریب به اتفاق معاملات در ایران با کارت و پول مجازی دارد صورت می‌گیرد. این فرق می‌کند با کشورهایی که اسکناس، عمده معاملات آنها را در دهه‌های گذشته دربر می‌گرفت. پنجم، سردرگمی که مردم در این تبدیل اسکناس‌های قدیم و جدید و در میانه معرکه پیدا می‌کنند، زخم‌های جدیدی خواهد بود که بر معیشت و رضایت مردم وارد می‌نماید. ششم، هزینه سنگینی بر دوش بانک مرکزی خواهد بود که اسکناس قدیم را با اسکناس‌های جدید تعویض نماید. اینکه پیاده کردن این مدل در گذشته در چند کشور معدود موفق و در اکثر کشورها ناموفق بوده، می‌تواند مدل مطالعاتی ایران قرار گیرد. کشورهایی موفق بودند، نظیر ترکیه که ابتدا کلاف اقتصادی را کامل در دست گرفته‌اند، صنعت خود را سامان داده و وارد مرحله تولید و مرحله تثبیت وضعیت اقتصادی شده سپس به عنوان پایان معرکه اقدام به تعویض چند صفر از پول ملی خود نموده‌اند. ترکیه در سال 2005 با اتصال اقتصادی به اتحادیه اروپا، حمایت اقتصادی-صنعتی این اتحادیه را پشت سر خود داشت.
ادامه صفحه 11