افزایش ۳۰ درصدی اعتبارات رفاهی در بودجه ۹۸

بودجه ‌سال٩٨ کل کشور پس از چند روز تاخیر و فرازونشیب‌های زیاد توسط رییس جمهور به نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارائه داده شد. سندی یک تریلیون و 700 هزار میلیارد تومانی که از حیث منابع و مصارف عمومی رشدی پنج درصدی داشته و از نظر حجم نیز ۳۹ درصد با توجه به انقباضی بودن بودجه حجیم‌تر شده است. بررسی نقشه‌راه مالی دولت در سال۹۸، نکات کلیدی را منعکس می‌کند جز اینکه بودجه دوسقفی بسته شده یا وابستگی به نفت کاهش یافته است و جدول‌ها هزینه و اعتبارات حکایت از افزایش درآمدهای مالیاتی دارند، رقم بودجه عمومی هم به سطح 478 هزار میلیارد تومان رسیده است. این یعنی اگر همین بودجه تصویب شود، مجموع درآمدهای دولت در سال آینده کمتر می‌شود، ولی در عوض هزینه‌های بیشتری باید به حوزه‌های ده‌گانه اختصاص داده شود. اتفاقی تقریبا بی‌سابقه که گرچه به قیمت منفی‌شدن تراز عملیاتی بودجه تمام شده‌، اگر دقیق‌تر شویم، یک پایش در کسری شدید نقدینگی صندوق‌های بازنشستگی است که دولت را ناچار کرده 20 درصد خرج برای خود بتراشد و بیشترین اعتبار را به امور رفاه اجتماعی بدهد. در این میان براي بهبود وضعیت باید فکری به حال چالش‌های سازمان تامین‌اجتماعی صورت بگیرد. سال‌هاست کارشناسان از چالش‌ها و مسائل مبتلابه آن می‌گویند. مسائلی مانند دریافت مطالبات انباشته شده، قوانین و مقررات غیربیمه‌ای، سرنوشت بخش درمان و... .
افزایش بودجه امور رفاهی را هم می‌توانیم نشانه مثبت بدانیم و هم علامت منفی. نشانه مثبت اینکه واقع‌بینی و عملگرایی خود را با اعتنای کافی به سهم امور رفاه اجتماعی در بودجه ثابت کرده و به اين ‌ترتیب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را در صدر وزارتخانه‌های دارای بیشترین سهم‌بری از بودجه قرار داده و نشانه دیگر اینکه بودجه سال آینده، آغازی دوباره بر استوار چانه‌زنی‌های میان دولت و سازمان تامین اجتماعی است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که نقشه‌راه سال آینده کشور به‌غیر از اینکه بخش عمده انتظارات تامین‌اجتماعی به دلیل مشکلاتی که همواره گریبان‌گیر این سازمان حمایتی بوده است را برآورده نکرده، باز هم واریز منابع درمان کارگران به خزانه دولت باید ادامه داشته باشد. همچنين بازنشستگان و مستمری‌بگیران تامین‌اجتماعی در شمول همسان‌سازی حقوق‌ها قرار نگرفته‌اند و خبری هم از پرداخت درست و اصولی مطالبات انباشت شده این سازمان وجود ندارد. هزینه‌های عمومی دولت در لایحه بودجه سال 98 به تفکیک امور ده‌گانه، ذیل هفت فصل ارائه شده‌ که فصل ششم این لایحه، زیر عنوان امور رفاه اجتماعی با بودجه‌ای در حدود 5/122هزار میلیارد تومان صورت‌بندی شده ‌است. مضاف بر آن، اعتبارات هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه ای برای این حوزه حدود 113 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که معادل 23درصد کل اعتبارات بودجه عمومی کشور است و نسبت به بودجه امسال 30 درصد رشد را تجربه کرده. نگاهی گذرا به اعتبارات حوزه رفاهی مشخص می‌کند که در میان پنج فصل امداد و نجات، بیمه‌های اجتماعی، حمایتی، توان‌بخشی و تحقیق و توسعه بیشترین اعتبارات به دو فصل بیمه‌های اجتماعی و حمایتی رسیده است.
در بودجه سال آینده، دولت برای فصل امداد و نجات 1300 میلیارد تومان، فصل بیمه‌های اجتماعی 34 هزار میلیارد تومان، فصل حمایتی 5/75 هزار میلیارد تومان، فصل توان‌بخشی 2300 میلیارد تومان و فصل تحقیق و تفحص در امور رفاهی 15 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته است. جالب این است که در بودجه امسال اعتبارات فصل امداد و نجات شاهد کاهش حدود صد میلیارد تومانی هستیم و در عوض اعتبارات فصل‌های بیمه‌های اجتماعی و حمایتی 21 و 35 درصد رشد داشته‌اند. در بودجه امسال، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستايیان و عشایر پنج هزار و 800 میلیارد تومان ردیف اعتباری خواهد داشت و اعتبارات سازمان بهزیستی هم حدود چهار هزار میلیارد تومان است. به کمیته امداد امام‌خمینی(س) حدود 5400 میلیارد تومان کمک می‌شود و بودجه در نظر گرفته شده برای سازمان بیمه سلامت نیز از 8/10هزار میلیارد تومان سال 97، به حدود 12هزار میلیارد تومان رسیده است. از سویی اعتبار هزینه‌ای سازمان تامین‌اجتماعی نیروهای مسلح نیز طبق جدول لایحه به 29هزار و 600 میلیارد تومان بالغ می‌شود.