روزنامه جهان صنعت
1397/10/19
دستگیری دنباله‌دار عوامل تئاتری؛
خبر دستگیری عوامل تئاتر «رویای شب تابستان» در شهریور‌ماه بسیاری را شوکه کرد. مریم کاظمی کارگردان و سعید اسدی مدیر تئاتر شهر به دلیل پخش تیزر این نمایش راهی بازداشتگاه شدند. تکاپوی مدیرکل هنرهای نمایشی و دیگر دست‌اندرکاران وزارت ارشاد باعث آزادی این دو تن شد اما زنگ خطری را به صدا در‌آورد که خبر از روزهای نگران‌کننده‌ای می‌داد.نگاه امنیتی به تئاتر و به طور کلی هنر می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. خودسانسوری اولین اثر بگیر و ببندها در فضای هنری است. ممیزی‌های پیدا و نا‌پیدا بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر را آزار می‌دهد. ادبیات تیغ سانسور را سال‌هاست به تن رنجورش دیده و سینما و تئاتر هم اوضاع بهتری ندارند ولی امروز کار به بازداشت عوامل هنری رسیده است.
محمد رحمانیان از جمله قدیمی‌های تئاتر ایران است؛ کارگردانی که در سال‌های گذشته نمایش‌های بسیاری را روی صحنه برده است آن هم در سالن‌های مطرح مانند تالار وحدت و تماشاچیان بسیار. خبری دستگیری رحمانیان برای نمایشی که چند ماه پیش اجرا شده بسیاری را بهت‌زده کرد. علت دستگیری چیست؟ تک‌خوانی زن.
تئاتری که برای به صحنه رفتن باید در پیچ و خم سالن‌های وزارت ارشاد تکه‌پاره شود و بعد از بارها و بارها بازبینی به اجرا دربیاید، حتی بعد از تمام شدن هم بی‌حاشیه نمی‌ماند.
در همین رابطه رحمانیان در مورد علت بازداشتش این‌طور توضیح داده است: آن زمان صحبت‌هایی مبنی بر مشکل داشتن نمایش مطرح شد، در حالی که کار چند بار بازبینی شده بود ولی از سوی مرکز هنرهای نمایشی در دوره مدیر قبلی اعلام شد که شاکی خصوصی دارم که آن هم یک نهاد نظامی است. هرچند در این باره چیزی به من ابلاغ نشده بود تا اینکه می‌خواستم برای فیلمی به خارج از کشور بروم که متوجه شدم امکان خروج از کشور را ندارم و وقتی پرس‌وجو کردم متوجه شدم به دلیل تک‌خوانی زن در نمایش دچار مشکل شده‌ام.
او افزود: آن موقع با همین توضیحات تفهیم اتهام و با قرار کفالت آزاد شدم اما بعد، چند بار که قصد داشتم کاری را شروع کنم اجازه‌ای داده نمی‌شد که همین اواخر نزد شهرام کرمی مدیرکل فعلی هنرهای نمایشی رفتم ولی گفتند نمی‌توانم کاری را روی صحنه ببرم. این وضعیت ادامه داشت تا اینکه هفته گذشته مطلع شدم بنا به احضاریه‌ای، باید خود را به دادسرا معرفی کنم و وقتی اول هفته مراجعه کردم، پس از پاسخ به پرسش‌ها، در آخرین لحظات، علاوه بر جرم قبلی که تک‌خوانی زن بود، تبلیغ علیه نظام را هم برای نمایش «ترانه‌های قدیمی پیکان جوانان» به عنوان یک جرم دیگر اضافه کردند و این برای من بسیار عجیب بود چون در زندگی‌ام هیچ وقت چنین کاری نکرده‌ام. کار من نمایشنامه‌نویسی است نه فعالیت سیاسی.
او در پاسخ به اینکه آیا خودش تک‌خوانی زن را قبول دارد گفت: این مساله را آنجا هم توضیح دادم و گفتم شرایط در شب‌های مختلف تئاتر متفاوت است، گاهی خواننده دوم پایین‌تر می‌خواند یا بالاتر و ممکن است به صورت تک‌خوانی تعبیر شود، در حالی که نیت ما بر تک‌خوانی زن نبوده و اگر این‌طور بود دو خواننده نمی‌گذاشتیم. ضمن اینکه این نوع اجرا برای من اولین بار نبود و همیشه این مساله رعایت شده است.
او ادامه داد: به این ترتیب قرار وثیقه صادر شد که با صحبت من به قرار کفالت تبدیل شد. در حال حاضر با دو قرار کفالت آزاد شدم. البته کفالت جدید را آقای شهرام گیل‌آبادی گذاشته بود که چون خودش پرونده دارد کفالتش را نپذیرفتند و باید دوباره مراجعه و پیگیری کنم.
رحمانیان درباره سختی‌هایی که برای گروه‌های نمایشی بیشتر شده است، گفت: به نظرم هجمه کلی بر مجموعه فرهنگ و هنر وجود دارد به ویژه تئاتر و نمی‌دانم از کجا و چرا شروع شده است. من سیاسی نیستم و نمی‌دانم این اتفاقات و ماجراها دلایل سیاسی دارد یا خیر، اما واقعیت این است که ما طبق مجوزهای اداره کل هنرهای نمایشی اجرا می‌کنیم و قرار نیست علاوه بر آن مجوز‌ها، به جای دیگری پاسخگو باشیم.
او گفت: در این ماجراها متوجه شدم سالن‌های تئاتری موظف هستند فیلم اجراها را ضبط کنند و برای دوستان بفرستند و این مساله امنیت گروه‌های نمایشی را از بین می‌برد چون دیگر می‌دانم نمایشی را که اجرا می‌کنم ممکن است یک ساعت بعد روی میز یک قاضی باشد. من در همین پروسه بررسی پرونده خودم متوجه این قضیه شدم که از تمام شب‌های اجرا انگار فیلم موجود است. البته شاید سالن‌داران موظف به چنین کاری باشند ولی مساله مهم این است که تمام کارهای ما بازبینی میشود.
او تاکید کرد: نمایش من هم پس از چند بار بازبینی مجوز گرفت و ما هیچ‌گاه بدون مجوز روی صحنه نمی‌رویم ولی امنیتی کردن فضا و برخی اتهاماتی که وارد میشود اصلا جالب نیست مثل تماشاخانه شهرزاد که دیدم در نامه‌اش لفظ «فساد» به کار رفته در حالی که به نظرم تا وقتی برخی دوستان تئاتر را کانون فساد بدانند در بر همین پاشنه می‌چرخد مگر اینکه آنها دیدگاه‌شان را تغییر دهند و بدانند تئاتر در این کشور علاوه بر قدمت طولانی و عمر ۱۵۰ ساله تئاتر مدرن، دارای جایگاه روشنگری و روشنفکری است و کسی قصد فساد ندارد که اگر داشته باشد در جای دیگر این کار را می‌کند.
رحمانیان با اشاره به افزایش متون خارجی در تئاتر گفت: باید تلاش کنیم نمایش ایرانی قوی‌تر شود، باید تئاتر را زنده نگه داشت و نمایشنامه‌نویسی ایران را هم تقویت کرد. در این بین می‌دانم شاید اداره کل هنرهای نمایشی و در واقع قوه مجریه چندان نتواند در کار قوه قضاییه دخالت کند اما لااقل می‌تواند اعتراض کند و در کنار هنرمندانش بایستد.
او در پایان گفت: شنیده‌ام کمیسیونی تشکیل شده از نماینده وزیر ارشاد و نماینده قوه قضاییه تا با توجه به افزایش مشکلات حوزه تئاتر این اتفاقات و مشکلات برطرف شود.
سایر اخبار این روزنامه
نیازمندان واقعی از بسته حمایتی بی‌بهره مانده‌اند
ماجرای تخریب یا حفظ خانه پدری هوشنگ ابتهاج از زبان او؛
اردوغان در تله ترامپ؟
سهم ناچیز کشور از ترافیک هوایی سال 2018 در خاورمیانه
ضرورت تنوع بخشی در سوخت خودروها
دستگیری دنباله‌دار عوامل تئاتری؛
2 اصلاح بزرگ در بازار سهام
مهاجرت نخبگان استارت‌آپ‌ها
تحلیل فاکس اسپورت از پیروزی قاطع ایران مقابل یمن
معاون رییس‌جمهور در مراسم امین‌الضرب تاکید کرد؛
تلافی در اقیانوس اطلس
اقتصاد در گرداب رکود تورمی
پشت خودروسازان به حمایت دولت گرم است
به بهانه خودسوزی فروشندگان خیابانی و حواشی آن
ابزاری برای فشار بر آمریکا
صنعت خودرو قربانی سوء مدیریت
منابع ملی، قربانی هزینه‌های دولتی
شورای شهر بی‌خبر از حال شهر و شهروندان
