گزارش «همدلی» از کشمکش مسئولان و دست‌اندرکاران در یکی از صنایع قدیمی و پرحاشیه کشور

بلاتکلیفی قیمت ها در بازار خودرو ادامه دارد
همدلی| گروه اقتصادی ـ چند ماهی می‌شود که حاشیه‌های ایجاد شده در بازار خودرو در تارنمای رسانه‌ها دیده می‌شود و خبرهای خوبی از این بازار به گوش نمی‌رسد. این حواشی از روزهای تابستان امسال در بازار شروع شده و هنوز هم ادامه دارد. اوایل شهریور ماه سال جاری درست در روزهایی که چهارراه‌استانبول درگیر نرخ‌های نجومی دلار و یورو بود، در بازار خودرو نیز مشکلاتی ایجاد شد که صدای گلایه خیلی‌ها را درآورد. حکایت این مشکلات با افزایش قیمت بسیاری از خودروها در بازار همراه بود. کمبود تولید خودرو نیز بر این آشفتگی‌ها دامن زده بود و موجی از استرس و نگرانی را در میان مصرف‌کننده‌ها و فعالان بازار ایجاد کرده بود. آن روزها بسیاری از گزارش‌های میدانی نیز نشان می‌داد که در نمایشگاه‌های خودرو حتی به خودروهایی که فروش نرفته‌اند، برچسب « فروش رفت» می‌زدند تا شاید در ماه‌های آینده خودرو را با سود بالاتری به‌فروش برسانند. در این میان پاسخ خودروسازان این بود که به دلیل افزایش قیمت قطعه‌، ناچار به افزایش قیمت‌‎ها شده‌اند، این در حالی است که به گفته بسیاری از تحلیلگران اقتصادی، بیش از 80 درصد از قطعه‌های تولیدی خودرو در داخل کشور تولید می‌شوند و این توجیه مناسبی برای بالا بردن قیمت‌ها در بازار نمی‌تواند باشد. حکایت مشکلات بازار خودرو به این جاها ختم نشد و با وجود همه این گزارشات گلایه‌های زیادی مطرح بود که خودروهای ثبت نامی در زمان مناسبی به مشتری تحویل داده نمی‌شود. بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که یکی از علت‌های اصلی مشکلات این بازار انحصار است که به خودروسازان اجازه رقابت با محصولات خارجی را نمی‌دهد. چرا که با بستن درهای گمرک به روی خودروهای خارجی و افزایش تعرفه‌های گمرکی، خودروهای داخلی به خود زحمت رقابت با غول‌های خارجی را نمی‌دهند و با هر کیفیتی محصول خود را روانه بازار می‌کنند و خروجی این اتفاق افت کیفیت خودرو و نارضایتی مردم است. با چنین اتفاقاتی بود که حالا خودروسازان به دنبال واقعی کردن قیمت‌ها در بازار هستند، اما به گفته شرکت‌های خودروسازی به دلیل تحریم‌ها با افزایش قیمت‌ها در بازار همه مشکلات خودروسازان حل نمی‌شود. این‌ حکایت‌ها در حالی ادامه دارد که حالا به گفته خودروسازان این شرکت‌ها در سال جاری زیان ده بوده‌اند. مدیر عامل سایپا به فارس گفته است: « این شرکت در 9 ماهه ابتدای امسال با زیان اساسی مواجه بوده و ادامه این روند شرکت را با بحران جدی مواجه می‌کند.»
محمدرضا سروش مدیرعامل  شرکت خودروسازی سایپا دیروز در حاشیه مراسم افتتاحیه سومین نمایشگاه بین‌المللی خودروی تهران در جمع خبرنگاران گفت:‌ «عرضه عموم محصولات زیر قیمت تمام شده زیان سنگینی را به شرکت خودروسازی سایپا وارد کرده و امیدواریم طی چند روز آینده قیمت‌گذاری‌های جدید برای خودرو اعلام شود.»
مدیرعامل سایپا اظهار داشت: «ادامه این روند محدودیت‌های به شدت جدی برای خودروسازان و برای صنایع قطعه‌سازی ایجاد می‌کند.»


وی در پاسخ به این سوال که با اعلام قیمت‌های جدید آیا نگرانی بابت انصراف از پیش‌خرید خودرو وجود  دارد، گفت: «منطقا وقتی قیمت افزایش یابد تقاضا پایین می‌آید و این یک اصل طبیعی و اقتصادی است اما آنچه مهم است این است که ما در سطح یک بنگاه اقتصادی نمی‌توانیم محصولات‌مان را زیر قیمت تمام شده بفروشیم زیرا به این ترتیب سهامداران ما دچار زیان جدی خواهند شد.»
سروش ادامه داد: «عملیات ما در 9 ماه اخیر با زیان اساسی مواجه بوده و ادامه این روند شرکت سایپا را با بحران جدی مواجه می‌کند. بنابراین اصلاح قیمت‌ها یک ضرورت است و طبیعتا در تقاضا ممکن است محدودیت‌هایی ایجاد شود. افزایش قیمت‌ها به نحوی پیش‌بینی می‌شود که جذابیت برای خریداران وجود داشته باشد و منافع آنها لحاظ شود.»
مدیرعامل سایپا در پاسخ به این سوال که آیا مشکلی خاصی در قیمت‌گذاری وجود دارد که قیمت‌ها اعلام نمی‌شود، گفت: «من در جریان نیستم. طبیعتا ستاد تنظیم بازار باید قیمت‌ها را اعلام کند.»
سروش در پاسخ به این سوال که با توجه به خروج رنو شما به تعهدات خود در قبال مشتریان چگونه عمل خواهید کرد، گفت: «همکاران ما پیگیر هستند تا خودروهای جایگزین جدید سفارش‌گذاری و معرفی شود اما طبیعتا این موضوع زمان‌بر است.»
خودروسازان مکلف به تحویل خودرو به مشتری هستند 
معاون وزیر صنعت،‌معدن و تجارت با بیان اینکه قیمت خودروها به زودی اعلام می‌شود، گفت: «خودروسازان با تعیین تکلیف در ستاد تنظیم بازار می‌توانند نسبت به تعهدات خود در مقابل مشتریان عمل کنند.»
به گزارش فرتاک نیوز،  محسن صالحی‌نیا دیروز در حاشیه سومین نمایشگاه بین‌المللی خودرو تهران در جمع خبرنگاران گفت: «صنعت خودرو این روزها در شرایطی به سر می‌برد که لازم است، در حمایت از این صنعت همیاری‌ لازم صورت گیرد تا این صنعت از شرایط فعلی به شرایط بهتری برسد.»
معاون وزیر صنعت در پاسخ به این سوال که با توجه به گلایه‌مندی قطعه ‌سازان و عدم پرداخت بدهی‌های آنها توسط خودروسازان وزارت صمت چه راهکاری برای حل مشکلات قطعه‌سازان دارد، گفت: «گلایه‌های قطعه‌سازان در بسیاری از موارد صحیح است، زیرا عوامل مختلف دست به دست هم داده‌اند تا این شرایط پیش آمده است.»
او با اشاره به کاهش تولید خودرو اظهار داشت: «در حال حاضر 800 هزار خودرو تولید می‌شود که این رقم نسبت به سال گذشته 300 درصد کاهش نشان می‌دهد و نسبت به برنامه نیز 40 درصد کاهش  تولید خودرو داشته‌ایم.»
او با تاکید بر اینکه برنامه‌های جبرانی برای افزایش تولید خودرو پیش‌بینی شده است، گفت: «کاهش تولید به معنای کاهش سقف قراردادها است و بر این اساس شرکت‌های قطعه‌ساز از این قضیه متضرر شده‌اند و با ید اقداماتی صورت گیرد تا مشکل قطعه‌سازان حل شود.»
او در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به شکایات متعدد مردم از خودروسازان نظارتی بر عملکرد خودروسازان وجود دارد، حتما این نظارت‌ها صورت می‌‌گیرد و شکایت مردم به دو دسته تقسیم می‌شود یک مورد از شکایت‌های مردم در مورد خودروهایی است که در روند تولید وجود دارد. براین اساس خودروسازان متعهد هستند بخش اعظمی از این خودروها را تا آخر سال تولید و به مردم تحویل دهند و بخش دیگر را تا اواخر خرداد ماه سال آینده باید تحویل دهند.
صالحی‌نیا افزود: « در برخی خودروها که به دلیل محدودیت و خروج شرکت‌های همکار ازایران تولید آنها با مشکل مواجه شده و مردم نسبت به آن گلایه‌مند هستند، باید گفت تا آنجا که امکان‌پذیر است خودروسازان متعهد شده‌اند تا خودروهای جایگزین را با توجه به نوع قرارداد به خریداران تحویل دهند.»
او ادامه داد: «همچنین خودروسازان براساس توافق با مشتری به میزان پرداختی مشتری می‌توانند رقمی را به عنوان سود مشارکت و جریمه در تاخیر به مشتری پرداخت کنند یا در شکل سوم با توافق با مشتریان می‌توانند با توجه به مبلغ پیش‌فروش مشتری برای خرید خودرو دیگری اقدام کنند.»
او درمورد قیمت‌گذاری خودروها اظهار کرد: «مقدمات کار برای قیمت‌گذاری خودروها انجام شده و نحوه‌ قیمت‌گذاری خودروهایی که خارج از شمول قیمت‌گذاری شورای رقابت بوده اعلام شده و قیمت‌ سایر خودروها هم با توجه به توافقات انجام شده در سطح ستاد تنظیم بازار به زودی به خودروسازان اعلام و خودروسازان با تعیین تکلیف که برای آنها در ستاد تنظیم بازارصورت گرفته می‌توانند عمل کنند.»
مدیرعامل سازمان صنایع کوچک  افزود: «یک سری مشتریان خودرو خود را با قیمت قطعی از خودروسازان خریداری کرده‌اند که خودروسازان باید قیمت خودرو تحویلی را بر اساس قرارداد به مشتری تحویل دهد، برخی دیگر هم خودرو خود را براساس قیمت روز پیش‌ خرید کرده‌اند و برخی با توجه به شرایط جدید اقدام به خرید کرده‌اند که برای همه آنها تعیین تکلیف شده است.»
او گفت: «خودروسازان تاکنون خودروهای تولید خود را تحویل داده‌اند و این طور نبوده که خودرویی تولید شود و تحویل داده نشود و آمارها نشان نمی‌دهد که خودروسازی جلوی فروش و پیش‌فروش خودروها را گرفته باشد.»
او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا خودروهای جایگزین با خودرویی مثل ساندرو برابری خواهد کرد، گفت: «شاید برابری نکند به هر حال محدودیت ایجاد شده و ما هم باید با توجه به محدودیت‌ها خودمان را تنظیم کنیم. ما برای جایگزینی در حال بررسی امکانات هستیم و امیدواریم تا یک ماه آینده به جمع‌بندی در این مورد دست یابیم.»
مدیرعامل سایپا در پاسخ به این سوال که تیراژ تولید شرکت سایپا در سال آینده چقدر است، گفت: «بر اساس برنامه‌ای که به وزارت صنعت داده شده و با سازمان برنامه نهایی شده است، تولید 700هزار دستگاه خودرو در دستور کار قرار دارد اما باید شرایط را هم در نظر گرفت.»
او همچنین در مورد استانداردهای خودروهای تولید داخل گفت: «استانداردهایی که از سوی سازمان ملی استاندارد اعلام شده بود تا اول دی ماه سال جاری رعایت شده و تا اول دی سال آینده مشکلی وجود ندارد و تا ابتدای دی ماه 98 پراید و محصولات گروه سایپا این استانداردها را پاس کرده‌اند.»