ثبات بازار نفت و اهدافی که برآورده می‌شود

گروه انرژی – با وجود سقوط قیمت نفت در پایان سال گذشته، طلای سیاه سال جدید را با روند رو به رشد آغاز کرده است و کارشناسان معتقدند قیمت نفت در سال 2019 همچنان تحت فشار خواهد بود ولی سقوط نمی‌کند‌.
در این میان اوپک تمام تلاش خود را برای برگرداندن تعادل به بازار به کار گرفته است و از طرفی خوش‌بینی‌ها نسبت به نتیجه جدیدترین دور مذاکرات تجاری میان آمریکا و چین به رشد قیمت‌ها کمک کرده است‌.
بر همین اساس بازارهای مالی دیروز با این انتظار که مذاکرات تجاری رو در رو میان نمایندگان واشنگتن و پکن که از روز دوشنبه آغاز خواهد شد به کاهش تنش‌ها میان دو اقتصاد بزرگ جهان کمک خواهد کرد روند صعودی در پیش گرفتند‌.
بهای معاملات آتی نفت برنت ۶۹ سنت یا 2/1 درصد افزایش یافت و به 75/57 دلار در هر بشکه رسید‌.


بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدییت آمریکا ۷۱ سنت یا 5/1 درصد افزایش یافت و در 67/48 دلار در هر بشکه ایستاد‌.
آمریکا و چین از اوایل سال ۲۰۱۸ وارد جنگ تجاری با یکدیگر شده و روی واردات یکدیگر تعرفه‌های سنگینی وضع کردند‌. این اختلاف چشم‌انداز رشد اقتصاد جهانی را تیره کرده است‌.
گلدمن‌ساکس دیروز در یادداشتی اعلام کرد: به دلیل وجود موانع اقتصاد کلان قابل توجه، میانگین قیمت مورد پیش‌بینی نفت برنت در سال ۲۰۱۹ را از ۷۰ به 50/62 دلار در هر بشکه کاهش داده است‌.
با این حال قیمت نفت از توافق کاهش تولید اوپک و غیراوپک که هفته گذشته آغاز شد، حمایت کرده است‌. طبق نظرسنجی هفته گذشته رویترز، تولید نفت اوپک در دسامبر تحت تاثیر کاهش چشمگیر عرضه عربستان سعودی، به میزان ۴۶۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و به 68/32 میلیون بشکه در روز رسیده است‌.
کشورهای عضو اوپک و متحدان آن از جمله روسیه در دسامبر نشستی برگزار و بالاخره توافق کردند عرضه نفت را 2/1 میلیون بشکه در روز از ماه ژانویه کاهش دهند‌.
برای عربستان سعودی این یعنی کاهش تولید تا بیش از 3/10 میلیون بشکه ولی این کشور قول داده از این هم فراتر رود‌. خالد الفالح، وزیر نفت عربستان گفت که در ماه ژانویه تا 2/10 میلیون بشکه در روز تولید نفت را کاهش خواهد داد ‌.
اولین کار آرام کردن افزایش تولید نفت در نوامبر بود که باعث سقوط قیمت نفت شده بود‌. این کار ماه گذشته انجام شد‌. تولید عربستان در دسامبر بسیار پایین‌تر از ماه اکتبر و مبنای کاهش تولید در توافق اوپک بود و این چیزی نبود که ترامپ می‌خواهد ‌.
تولید نفت عربستان در ماه دسامبر با کاهش بیش از ۴۰۰ هزار بشکه به 65/10 میلیون بشکه در روز در مقایسه با رکورد 07/11 میلیون بشکه نفت در روز در ماه نوامبر رسید‌.
بیشترین کاهش تولید عربستان در محموله‌های نفتی به مقصد بنادر آمریکا بوده که 60 درصد بین نوامبر و دسامبر کاهش داشت و به 350 هزار بشکه در روز رسید‌.
این پایین‌ترین مقدار از ژانویه 2017 است‌. تا اواسط فوریه، واردات نفت عربستان توسط آمریکا به پایین‌ترین حد در 30 سال گذشته می‌رسد‌. آخرین باری که جریان نفت عربستان به آمریکا به زیر نیم‌میلیون بشکه در روز رسید اواسط دهه 1980 بود‌. زمانی که عربستان در تلاشی ناموفق برای افزایش قیمت نفت 80 درصد تولید خود را طی چهار سال کاهش داد‌. فقط مقدار کاهش واردات نفت عربستان باعث عصبانیت ترامپ نشده است، قیمت این نفت هم برای او خوشایند نیست‌.
در این میان ونزوئلا نیز در کوتاه‌مدت به اوپک کمک می‌کند که به برخی اهداف خود در کاهش تولید برسد‌.
ونزوئلا که برنامه‌ریزی کرده بود از کاهش اولیه تولید در قرارداد 2017 سود ببرد، حالا بشکه‌های نفت کمتر و کمتری تا پایان 2018 تولید کرده و سطح تولید روزانه آن به کمترین حد 30 سال رسیده است‌. هیچ کس امیدی ندارد که تولید نفت ونزوئلا دوباره افزایش یابد‌. هیچ کس جز خود ونزوئلا‌.
با ادامه کاهش تولید ونزوئلا، اوپک نفس راحتی برای کاهش تولید می‌کشد‌. اوپک توافق کرد 800 هزار بشکه در روز تولید نفت را کم کند و ونزوئلا بدون اینکه سعی کند، سهم زیادی در این 800 هزار بشکه دارد‌. به این ترتیب بخشی از فشار روی اعضای اوپک برای کاهش تولید برداشته می‌شود‌.
بنابراین ظاهرا حضور ونزوئلا در اوپک برای این گروه مفید است‌. متحد کردن کل اعضای اوپک برای کاهش تولید نفت سخت است ولی کاهش خود به خود تولید ونزوئلا به اعضای دیگر مثل عراق اجازه می‌دهد بدون ضربه زدن به توافق اوپک نفت بیشتری تولید کنند‌.
ولی اوپک یک کارتل و گروه نفتی است و هدف آن هماهنگی و متحد کردن سیاست‌های نفتی اعضا با اطمینان از تعادل بازارهای نفت است تا از عرضه کافی، اقتصادی و منظم نفت به مشتریان، درآمد مداوم برای تولیدکنندگان و بازگشت سرمایه برای کسانی که در بخش نفت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اطمینان یابد‌.
متاسفانه وضعیت اقتصادی و سیاسی ونزوئلا برای اوپک ناخوشایند است چون هیچ کنترلی بر تولید نفت خود ندارد، نمی‌تواند تولیدش را افزایش دهد، نمی‌تواند صادرات بیشتری داشته باشد و نمی‌تواند به طور منظم نفت به مشتریانش برساند ‌.
اوپک ادعا می‌کند می‌تواند قیمت نفت را با کم و زیاد کردن تولید آن بالا و پایین ببرد، ولی ونزوئلا نمی‌تواند در این کار دخالتی داشته باشد‌. نوسان تولید ونزوئلا تولید اوپک را هم دچار نوسان می‌کند‌.
ونزوئلا در کوتاه‌مدت به اوپک کمک می‌کند به برخی اهداف خود در کاهش تولید برسد‌. در بلندمدت ونزوئلا احتمالا ظرفیت کلی اوپک را کاهش می‌دهد و نمی‌تواند در هیچ یک از شیوه‌های اوپک در اتکا به میزان تولید برای تغییر قیمت نفت شرکت کند‌.