«ابتکار» حواشی قطعه جنجالی مهدی یراحی را مرور کرد مسیر یک «پاره سنگ»

گروه فرهنگ - همه جنجال‌ها از 7 دی آغاز شد. مهدی یراحی، خواننده پاپ، موزیک ویدیوئی با نام «پاره سنگ» را با موضوع جنگ در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، موزیک ویدئویی که حواشی بسیاری برای او به دنبال داشت تا جایی که هنوز بعد از گذشت حدود 10 روز همچنان ادامه دارد.
پنجشنبه اول آذر، مهدی یراحی، در کنسرتش خبر از انتشار آلبومی با نام «سه‌گانه اجتماعی اول» داد. قطعه اول این آلبوم با نام «سرسام»، 23 آبان ماه منتشر شده بود، اما یراحی در همان کنسرت خبر از قطعه دوم این آلبوم داد و درباره آن گفت: « آهنگ بعدی این آلبوم که فکر می‌کنم هر چند برایش مجوز گرفته‌ایم ولی دردسرساز شود چون خیلی تند است، حدودا 20 روز دیگر منتشر می‌شود. این سه شعر و این سه ملودی که در آلبوم «سه‌گانه اجتماعی اول» می‌شنوید ربطی به بازار ندارد و درد من و ماست».
7 دی این قطعه با نام «پاره سنگ» منتشر شد. پیش‌بینی یراحی درست از آب درآمد. علاوه بر متن، موزیک ویدئو هم حاشیه‌های بسیاری، از جمله در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی، به همراه داشت. در متن این ترانه انتقاداتی نسبت به پایان جنگ مطرح شده بود، علاوه بر آن در موزیک ویدئوی این اثر هم یراحی لباسی نظامی بر تن داشت و در حالی که بازوبندی با طرح دولت آلمان نازی بر بازو بسته بود به اجرا می‌پرداخت، در پس زمینه‌ هم صحنه‌هایی از مشکلات مردم به تصویر کشیده شده بود.
واکنش‌ها نسبت به این موزیک ویدئو آنقدر ادامه پیدا کرد که حدودا یک هفته بعد، در میان کاربران فضای مجازی زمزمه‌هایی از ممنوع‌الکار شدن این خواننده، مطرح شد. 12 دی ماه، مجید فروغی، مدیر روابط عمومی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد در پاسخ به یکی از خبرگزاری‌ها درباره این کلیپ گفته بود: «کلیپ منتشر شده «پاره سنگ» در فضای مجازی با کلیپی که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز داده، مغایرت دارد و تحریف شده است. همچنین بخشی از شعر منتشر شده در این کلیپ، متفاوت با شعری است که برای درخواست مجوز ارائه شده است. بنابراین کلیپ «پاره سنگ» آن چیزی نیست که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آن مجوز داده و غیرمجاز است. دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با آن موسسه‌ای که این کلیپ را منتشر کرده برخورد خواهد کرد و آنها را به دفتر موسیقی احضار می‌کنیم تا توضیحات لازم را به ما بدهند و بعد از آن برای ادامه فعالیت آنها تصمیم‌گیری خواهد شد. چون درخواست‌کننده کلیپ «پاره سنگ» موسسه است، دفتر موسیقی با موسسه وارد گفت‌وگو می‌شود و تذکرات لازم را به آنها می‌دهد و پس از آن، برای ادامه روند فعالیت آنها تصمیم می‌گیرد».


پس از این گفت‌وگو، یراحی در کنسرت 14 دی ماه خود نسبت به این حواشی واکنش نشان داد و گفت: «چهارشنبه از دفتر شرکت جام سبز به ما زنگ زدند و گفتند از دفتر موسیقی وزارت ارشاد با ما تماس گرفتند و گفتند هم شرکت جام سبز و هم مهدی یراحی تا اطلاع ثانوی ممنوع‌الکارید و تا شنبه باید بیایید و توضیحاتی بدهید. ما هم دلیل درستش را نمی‌دانیم، چون سه چهار روز قبل از دفتر حراست به مدیربرنامه‌های‏مان گفته بودند برای کنسرت اهواز باید توضیحاتی بدهید. ما هم این موضوع را رسانه‌ای نکردیم...» اما ماجرای کنسرت اهواز چه بود؟ روز پنجشنبه، 6 دی، یراحی در اهواز در حمایت از کارگران گروه ملی فولاد اهواز با لباس آنها روی صحنه رفت.
فردای روزی که یراحی نسبت به ممنوع‌الکاری‌اش واکنش نشان داد، یعنی 15 دی‌ماه، دوباره مجید فروغی، مدیر روابط عمومی معاونت هنری وزارت ارشاد در واکنش به سخنان یراحی گفت: «این گفته آقای یراحی کاملا متناقض است. ایشان داخل کنسرت چنین حرفی را به زبان می‌آورد در حالی که اگر ممنوع‌الفعالیت بود که اصلا اجازه برگزاری کنسرت را نداشت. ما چهارشنبه هم که تماس گرفتیم تنها به این اشاره کردیم که در آن کلیپ (پاره سنگ)، چنین اتفاقاتی افتاده. حالا هم قرار است موسسه بیاید صحبت کند و بعد بررسی شود تا ببینیم چه تصمیمی گرفته می‌شود و این شیطنت برخی رسانه‌ها بود که خبر ممنوع‌الکاری را منتشر کردند».
بعد از این کشمکش‌ها سید مجتبی حسینی، معاون هنری وزیر ارشاد و مهدی یراحی در برنامه رادیویی «تهران من» روی خط آمدند تا ابهامات ماجرا را برطرف کنند. حسینی معاون درباره حاشیه‌‌های کلیپ «پاره سنگ» گفت: «کلیپ مجوزگرفته با کلیپ پخش‌شده تفاوت داشته است. متاسفانه گاهی انتظاراتی که بایسته فعالیت در عرصه هنر است به درستی مراعات نمی‌شود. درباره این اتفاق پیش‌آمده هم دفتر موسیقی وزارت ارشاد اسلامی به اثر و کلیپی مجوز داده اما اثری که منتشر شده هم شعر و هم کلیپش، دارای تفاوت‌هایی است. طبیعتا به دلیل آنکه اداره کل موسیقی از آنچه که مجوز داده باید صیانت کند و فضا را به صورت قانونی و درست پیش ببرد،‌ از دست‌اندرکاران این موضوع تقاضا و دعوت کرده است که برای ادای توضیحات به این اداره‌کل مراجعه کنند.»
مهدی یراحی اما درباره علت تفاوت کلیپ مجوز گرفته با آنچه که منتشر شده گفت: «یکی از رسائل بزرگ هنر، در صورت حسن نیت مسئولان و هنرمندان، ایجاد تعامل و تقارب میان خواسته‌های جامعه و سیاستمداران است. اما جبهه‌ای که معمولا در برابر برخی هنرمندان که جریان‌های صاحب قدرت هم هستند، وجود دارد اکثر کارها را به سطح می‌رساند و دود این سطحی شدن در نهایت به چشم همه از جمله زمام‌داران امور می‌رود. چرا که در این صورت با وزیدن حتی نسیمی شاخه نهال جوری می‌شکند که شاید نتوان در نهایت کاری برای آن کرد. دوستان شاید به همین دلیل است که با هر ابراز نظر غیرموافق‌شان مخالف‌اند. حتی دروغ‌هایی به ما نسبت دادند مانند، خدای ناکرده، توهین به شهدا که اصلا چنین چیزی نبوده است.
او در ادامه گفت: «زمان جنگ هم بسیاری از رزمندگانی که در جبهه‌ها حتی تبدیل به نمادهای دفاع و مقاومت شدند، شناسنامه‌های خودشان را دستکاری می‌کردند و یک‌جورهایی سر پدر و مادرشان و حتی بچه‌های گزینش جنگ کلاه می‌گذاشتند و به جبهه‌ها می‌رفتند. تا امروز قانونمند کار کرده‌ام و همیشه هم سرم مقابل قانون پایین است، اما یک جاهایی نداشتن جسارت در برخی مدیران باعث خودسانسوری می‌شود که در عرصه‌های مختلف چه سینما، چه کتاب و چه موسیقی، مردم را به سطح برده است. تمام مسئله‌ام این است! چقدر در آثار ما تولید فکر می‌شود؟ هنرمند کارش پرسشگری و ایجاد سوال و رساندن حرف مردم به مسئولان و تلطیف فضای بین این دو است. اگر هنرمند بخواهد صدای مردمش نباشد و فقط بخواهد پول چاپ کند و عاشقانه بخواند تا راحت مجوز بگیرد، اینکه دیگر نامش هنر متعهد نیست! مگر ما در انقلاب حرف از هنر متعهد نزدیم؟ مگر سینمای طلایی ما سینمای دهه 60 نیست؟ ما کی توانستیم حتی به سینمای دهه 60 نزدیک شویم. الان همه چیز ما رو به زوال است چون نمی‌گذاریم هنرمندان، اندیشه و تفکر خودشان را به راحتی بیان کنند. بیش از یک سال برای گرفتن مجوز «پاره سنگ» رفتیم و آمدیم. می‌گفتند مجوز نمی‌دهیم. با آقای عبدالجبار کاکایی که از مسئولان اصلی واحد شعر هستند صحبت کردم و گفتند ما به این شعر مجوز داده‌ایم. یکی دو کلمه بود که دوستان تاکید داشتند عوض شود، بقیه شعر کامل مجوز دارد و در کتابخانه ملی ثبت شده است. دوستان نظارت گفتند «من نمی‌دونم چرا نمی‌تونم بفهمم اینو/ چرا به ختم جنگ این‌همه درنگ خورد و یه نسل دیگه رفت جنگ برنگشت» فقط همین خط صلاح نیست. اینجا حس آن رزمنده به من دست داد که مجبور است شناسنامه‌اش را عوض کند، چون احساس خطر می‌کند. ما هیچ وقت از فضای بسته‌ای که نگذاریم کسی حرف بزند، جواب نمی‌گیریم و نگرفته‌ایم هیچ وقت. ما باید اجازه بدهیم که هنرمندان کمک کنند. هنرمندان را وارد فضای فرهنگ کنیم. ما باید ببینیم هدف چه بوده».
یراحی افزود: «گفتند بازوبند حزب نازی را بسته‌اید و به شهدا توهین کرده‌اید! من یک کار ننگ بر جنگ و ضدجنگ درست کرده‌ام. چه کسی هست که بگوید من با جنگ موافقم؟ من اصلا با او بحثی ندارم و خودم، خودم را ممنوع‌الفعالیت می‌کنم. من ادوار جنگ را می‌گویم، نه فقط جنگ هشت ساله خودمان را... من از نگاه مستقل خودم برای شهدا کار خوانده‌ام. من بچه اهوازم، من با صدای آژیر بزرگ شده‌ام. من حق دارم بپرسم. وظیفه وزارت ارشاد این است که صدای هنرمندان را برساند، اما بدون جنجال، بدون شوآف».
اما حسینی در واکنش گفت:‌ «همان‌طور که یک پدر تصمیم می‌گیرد فرزندان خود را راهنمایی کند،‌ بر این اساس یک قاعده و چارچوبی تنظیم شده است تا بتوانیم کنار هم به شایستگی زندگی و از حق و حقوق خواهران و برادران‏مان صیانت کنیم. «پاره سنگ» جزو اشعار انتقادی است،‌ بنابراین دفتر اداره موسیقی وزارت ارشاد و شورای شعر به حذف بندهایی رای داد که ممکن بود خواهران و برادران ما را آشفته کند. چون دفاع مقدس چیزی نبود که فقط در زندگی عده‌ای محسوس باشد. بنابراین انتظار می‌رود فرزندان خانواده به رای این پدر معنوی پایبند باشند،‌ نه اینکه به تشخیص خود عمل کنند. نه اینکه به تشخیص خودشان عمل کنند. اگر قرار باشد هر کس هر کاری بخواهد بکند، آیا ما نیازمند قانون و چارچوب و ساختار هستیم؟»
یراحی در بخش دیگری با انتقاد از اثر «مسلخ» محسن چاوشی درباره تضادها در برخورد با هنرمندان گفت: «همه ما درگیر جنگ بودیم اما حال همه ما بعد از جنگ یکسان نبود. من باید این را فریاد بزنم. بین مسئولان تضاد وجود دارد. حمایت نکردن این کارها باعث می‌شود برنامه‌ها به سطح برود. کل سیستم مدیریت فرهنگی، دست و پای‏مان را می‌بندد. من بچه این مملکتم، اما همه ما صدای‏مان به یک اندازه قدرت ندارد. چندی پیش یک هنرمند کاری را بدون مجوز منتشر کرد اما چون مستقل نبود، وزارت ارشاد خیلی راحت از کنارش رد شد، تازه آن‌کار نژادپرستانه و ضدعرب بود! من ملیتم ایرانی است و هویتم عربی است و روی هر دو به یک‌اندازه عرق دارم. اما چطوری است آنجا چون بعضی دوستان حامیانی دارند هیچی نمی‌گویند... حرف شما درست است. من در این مورد شیطنت کردم و هر تصمیمی که ارشاد بگیرد،‌ کاملا می‌پذیرم، شما باید بر یک مبنا عمل کنید، اما آیا این مبنا برای همه یکسان است؟ در هر صورت من می‌پذیرم».
بعد از این مصاحبه یراحی در صفحه اینستاگرام خود، در لایوی گفت: «من از کاری که کردم پشیمان نیستم چون گفتم کارم شبیه شیطنت رزمندگان است. اما در رسانه‌ها حرف من را یکجور دیگر جلوه دادند. من کار بدی نکردم که عذرخواهی کنم. من بر مبنای اعتقاد و اندیشه‌ام عمل کردم و تنها مجبور شدم به دلیل فضایی که بسته می‌شود، این‌کار را بکنم و این فقط به خاطر دینی است که به کسانی که در جنگ شهید شدند و جانبازان‌مان داریم.»
سایر اخبار این روزنامه
گفت‌وگو با کارگردانان تئاتر درباره تئاتر خصوصی و فضای رقابتی پیش ‌رو جلال‌خو ‌ش چهره ماموریت پمپئو در منطقه آیا دلار تا نوروز ثابت می‌ماند؟ دست‌فرمان بانک مرکزی در بازار ارز دبیر شورای عالی امنیت: در افغانستان نمایندگان آمریکا درخواست مذاکره داشتند سرنوشت خانه قجری عودلاجان؛ از خانه فراغت تا لوکیشن فیلم پول‌سازی با میراث « ابتکار» نقض مکرر آتش‌بس از سوی ائتلاف عربی در بندر الحدیده را بررسی می‌کند فرار به جلو با استراتژی بحران پزشکیان، نایب رئیس اول مجلس دربرنامه زنده تلویزیونی به بررسی موضوع آقازادگی پرداخت ایران در نخستین گام در جام‌ملت‌های آسیا یمن را با 5 گل شکست داد شروع قهرمانانه حسن روحانی در دیدار با وزیر و مدیران ارشد وزارت کشاورزی: تامین امنیت به دست کشاورزان است «ابتکار» حواشی قطعه جنجالی مهدی یراحی را مرور کرد مسیر یک «پاره سنگ» معاون حقوقی رئیس‌جمهوری: دولت از مجمع خواست لایحه پالرمو در اولویت قرار بگیرد ایران در نخستین گام در جام‌ملت‌های آسیا یمن را با 5 گل شکست داد شروع قهرمانانه علی مطهری: حجاب را به رفراندوم بگذارید، اکثریت جامعه به آن رای می‌دهند آیت‌الله یزدی: از فرزندانم هیچ سوژه‌ای در دست دیگران ندارم