روزنامه جهان صنعت
1397/10/16
تلاش برای راه‌اندازی حساب‌های اقماری گردشگری
حساب اقماری گردشگری نظامی محاسباتی در سطح ملی یا محلی که تمام پیامدهای مستقیم گردشگری بر اقتصاد را نشان می‌دهد.سال گذشته مصطفی دهقان، مشاور و دستیار ویژه رییس سازمان میراث فرهنگی در جلسه شورای عالی این سازمان از اجرایی کردن طرح ایجاد این حساب در ایران خبر داد. او در این رابطه گفته بود: اجرای این طرح، براساس استانداردهای جهانی از آرزوهای دیرین گردشگری بود زیرا در آمار «حساب ملی» به طور معمول، هزینه‌های سیال مثل همه آمارهای مالی گردشگری و گردشگران به تفکیک روشن نیست. دهقان گفت: سازمان جهانی جهانگردی «UNWTO» برای این بخش سیال در نشست سال 2001 کانادا، پیشنهاد به وجود آمدن حساب‌های اقماری را داد که میزان اثرگذاری گردشگری را در گردش و چرخه اقتصاد هر کشور نسبت به حساب ملی، تفکیک و روشن می‌کند. این یعنی گردشگران ورودی و خروجی چه تاثیری در بخش‌های مختلف کشور دارند و وقتی حساب اقماری گردشگری داشته باشید، آمار دقیق گردشگران ورودی و خروجی با شاخص و استانداردهای جهانی مشخص میشود و مرجع آماری مرکز آمار با شاخص‌های علمی خواهد بود. مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی اضافه کرد: اهمیت این موضوع زمانی آشکار میشود که احتمال مقاومت‌هایی برای اجرایی شدن این طرح، وجود داشت درحالی که اجرایی شدن آن باعث تحلیل درست و علمی برای برنامه‌ریزی بهتر و پی بردن به نقاط ضعف و قوت ما میشود.
او گفته بود: مصوبه شورای عالی میراث فرهنگی باعث شد تا مرکز آمار ایران، سازمان برنامه و بودجه و سازمان میراث فرهنگی سه ضلع مثلثی باشند که برای پیشبرد کارها همکاری می‌کنند تا حساب اقماری اجرایی شود. دهقان با ابراز امیدواری برای دریافت اولین خروجی این حساب در سال 96 تاکید کرد: با توجه به اینکه امسال در حال تدوین سند ملی توسعه گردشگری هستیم این موضوع به اجرای بهینه این سند ملی کمک می‌کند و اهمیت این مساله برای اهل فن بسیار مشهود و مهم است. با تعریف جدید علمی از گردشگر، دیگر راننده کامیون ترانزیت ترکیه به ایران که ویزایش در مرز ورودی مهر می‌خورد یا مهمانان خارجی که فقط برای حضور در یک همایش به تهران می‌آیند، به غلط گردشگر محاسبه نمی‌شوند. با اجرای این طرح مشخص میشود گردشگران داخلی و خارجی کجاها می‌روند، تمایلاتشان چیست، در چه بخش‌هایی چه هزینه‌هایی کرده‌اند و در بخش‌های درآمدی و مصرفی هزینه به تفکیک منطقه چه سهمی دارند و به این ترتیب شما بتوانید برنامه‌ریزی بهتری برای بازاریابی و تبلیغات داشته باشید.
حساب اقماری گردشگری یک شاخص بین‌المللی برای اندازه‌گیری سهم صنعت گردشگری در اقتصاد است و به وسیله آن می‌توان بخش‌های اقتصادی را که به خودی خود در حساب‌های ملی لحاظ نشده‌اند اندازه‌گیری کرد.
ولی تیموری روز گذشته در گفت‌وگو با ایسنا درباره آخرین وضعیت حساب اقماری که در تهیه آن سازمان جهانی جهانگردی نیز مشارکت کرده است، توضیح داد: جلسات فشرده‌ای با مرکز ملی آمار و بانک مرکزی داشته‌ایم که بر اساس مذاکرات صورت گرفته، بخشی از این حساب در سال آینده با همکاری مرکز ملی آمار اجرا میشود. او سپس گفت: کلیت کار مشخص است. تعدادی از جدول‌ها و شاخص‌ها آماده شده و شرح خدمات و اقدامات لازم به همراه وظایف هر یک از دستگاه‌ها تعیین شده است. فقط باید قرارداد مربوطه با مرکز ملی آمار به نتیجه برسد که با روند در پیش گرفته شده، کلید کار از ابتدای سال آینده زده میشود.
معاون گردشگری بیان کرد: راه سختی در پیش است ولی بخشی از زیرساخت‌ها آماده شده که امیدواریم کار سال آینده تکمیل شود.
تیموری خلا حساب اقماری را فقط به ایران محدود ندانست و گفت: حتی کشوری مثل ترکیه که اینقدر طرف مقایسه ایران قرار می‌گیرد، همه جدول‌های حساب اقماری ندارد، این موضوع را اخیرا در جلسه‌ای که با موضوع حساب اقماری در آنکارا برگزار شد، متوجه شدیم. حساب اقماری مدل ساده‌‌‌ای نیست که به راحتی به آن دست یابیم، حتما به همکاری مرکز ملی آمار و بانک مرکزی نیاز داریم تا به مرور داده‌ها و شاخص‌های لازم را در جداول حساب اقماری قرار دهیم.
حساب اقماری گردشگری (TSA) روش متداولی برای اندازه‌گیری سهم مستقیم مصارف گردشگری در یک اقتصاد ملی است. این روش شامل مجموعه‌ای از جداول به هم مرتبط بوده که نشان‌دهنده اندازه و توزیع اشکال مختلف مصارف گردشگری در هر کشور و سهم آن در تولید ناخالص داخلی درآمدی مالی، اشتغال و شاخص‌های دیگر اقتصاد کلان در یک اقتصاد ملی است. به بیان ساده‌تر TSA یک حساب مبتنی بر یک جدول یا مجموعه‌ای از جداول است که منابع و مصارف یا تغییرات در دارایی‌ها و بدهی‌ها یا دارایی‌های مالی و بدهی‌های موجود در یک زمان خاص را برای یک بخش معین از زندگی اقتصادی ثبت می‌کند.
بانک مرکزی سال ١٣٩۶در گزارشی درباره ضرورت و اهمیت تهیه حساب اقماری دریافته است: «در حالی که مفاهیم حساب اقماری در گردشگری نزدیک به سه دهه پیشینه دارد ولی تنها در ابتدای سال ۲۰۰۸ دو سند جامع مشروح از مفاهیم و اطلاعات آماری مورد نیاز برای این حساب (حساب اقماری گردشگری و چارچوب روش‌شناسی پیشنهاد شده و توصیه‌های بین‌المللی برای آمارهای گردشگری) توسط نهادهای اصلی بین‌المللی اقتصادی و آماری به تصویب رسید.
با توجه به افزایش محبوبیت TSA به عنوان روشی برای برآورد اثرات مستقیم اقتصادی مخارج بازدیدکنندگان در اقتصاد ملی، سازمان جهانی گردشگری حدود یک دهه پیش گزارش داده که ۷۰ کشور از سال ۲۰۰۷ به گسترش TSA پرداخته‌اند.
در صورت دستیابی به این حساب نه تنها مخارج گردشگر ورودی بر حسب محصولات و پایگاه طبقاتی آنها مشخص میشود که مخارج گردشگری بومی نیز معلوم خواهد شد. آماری که سال‌هاست تخمینی و براساس برآوردهایی که دقیق نیست و روی ظرفیت‌سنجی سرمایه‌گذاری‌ها نیز اثر نامطلوب داشته است، ارائه میشود. همچنین ارزش افزوده ناخالص مستقیم گردشگر داخلی، ارزش افزوده صنایع گردشگری، اشتغال گردشگری و درآمدهای ناخالص مشخص خواهد شد.
در سال‌های اخیر سازمان جهانی گردشگری نگرانی عمیق خود را درباره به کارگیری نابجای واژه «حساب اقماری گردشگری» در مطالعات انجام شده درباره تاثیر اقتصادی گردشگری در هر یک از کشورها ابراز کرده است. سازمان جهانی گردشگری اظهار داشته که انجام برآوردهای غیردقیق و محدود با عنوان «حساب‌های اقماری گردشگری» که از رویکردهای مبتنی بر تعاریف، مفاهیم و ساختار TSA استفاده نکرده باشند، باعث بزرگ‌نمایی سهم گردشگری از تولید ناخالص داخلی می‌شوند. »
در این گزارش بانک مرکزی- که خود یک طرف ایجاد حساب اقماری در ایران است‌ـ یادآوری شده است: یکی از دلایلی که هنوز در ایران حساب اقماری گردشگری تهیه و تولید نشده همکاری نکردن سازمان‌های متولی بوده است.
سایر اخبار این روزنامه
نظر مجمع از حیث مصلحت منافاتی با وظیفه شورای نگهبان ندارد
منشا پول‌های ورودی به سینما ربطی به ما ندارد
بررسی آمادگی بازار سرمایه برای خرید و فروش مسکن
بانک‌ها بار دیگر نرخ دلار را افزایش دادند
تاسیس دومین انجمن فروشگاه‌های اینترنتی با مجوز اتاق بازرگانی
پیامد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بر اقتصاد کشور
تلاش برای راه‌اندازی حساب‌های اقماری گردشگری
جام ملت‌های آسیا- امارات 2019
تهرانِ بودار!
قصه زمین‌های سرخه‌حصار و سند کویر لوت!
تدابیر کارشناسان برای روزهای سخت اقتصادی کشور
بودجه کاملا شفاف است
تعلل عمدی در اعلام قیمت‌های خودرو
گزارش میدانی «جهان صنعت» از سلامتی زنان و کودکان در عسلویه
راه CFT هموار شد
تقابل مافیای صنعت کشور با معاهده پاریس
عذر بدتر از گناه
منشا پول‌های ورودی به سینما ربطی به ما ندارد
توسعه اقتصادی با اهرم درآمدهای مالیاتی
