روزنامه همدلی
1397/10/15
هشدار پمپئو درباره برنامه‌های فضایی ایران با واکنش ظریف مواجه شد پاسخ حقوقی به بهانه‌جویی سیاسی
مطهرنیا: آمریکا تازه دارد به سمت «جنگ روانی» میرودهمدلی| گروه سیاسی- روح‌اله نخعی: حملات سیاسی مقامات آمریکایی همچنان و در هر زمینه‌ای علیه ایران ادامه پیدا می‌کند. در آخرین نمونه این رویکرد ایالات متحده، برنامه ایران برای پرتاب ماهواره فضایی سوژه حمله است. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه این کشور، روز پنج‌شنبه درباره ادامه برنامه فضایی و انجام آزمایش‌های موشکی به ایران هشدار داد. او از تهران خواست تمامی فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیک خود را متوقف کند: «ایالات متحده کنار نخواهد نشست تا تماشاگر سیاست‌های مخرب ایران باشد که ثبات و امنیت جهانی را به خطر مواجه می‌اندازد.» وی همچنین به ایران «توصیه» کرد « در این پرتاب های [فضایی] تحریک‌آمیز تجدیدنظر کند و تمامی فعالیت‌های مربوط به موشک‌های بالستیک را در راستای جلوگیری از انزوای دیپلماتیک و اقتصادی بیشتر متوقف کند.» پمپئو مدعی شده فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز به همراه واشنگتن برنامه ایران برای پرتاب‌های فضایی با استفاده از موشک‌های بالستیک بین‌قاره‌ای را مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می‌دانند.
در واکنش به صحبت‌های پمپئو، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، در توییتر به قطعنامه‌های سازمان ملل اشاره و با رد مغایرت اقدامات ایران با آنها، آمریکا را ناقض آنان خواند: «پرتاب ماهواره‌برها و آزمایش‌های موشکی توسط ایران نقض قطعنامه ۲۲۳۱ نیست. آمریکا خود نقض قطعنامه را در کارنامه دارد و به این دلیل در جایگاهی نیست که بخواهد دیگران را نصیحت کند.»
ظریف ادامه داد: «برای یادآوری به ایالات متحده؛ ۱. قطعنامه ۱۹۲۹ مرده است؛ ۲. تهدید، تهدید ایجاد می‌کند و احترام، احترام به بار می‌آورد.» اشاره ظریف به این است که موضع پمپئو در راستای قطعنامه ۱۹۲۹ سازمان ملل معنا پیدا می‌کند که دیگر اجرائی نیست و بعد از توافق بین ایران و شش کشور امضاکننده برجام، قطعنامه ۲۲۳۱، محدودیت ادعایی پمپئو را برای ایران قائل نمی‌شود.
مقامات ایرانی، پیشتر مکرراً روی صلح‌آمیزبودن برنامه فضایی ایران تاکید کرده‌اند.
مطهرنیا: ایالات متحده از حالت «عملیات رسانه‌ای» به سمت «جنگ روانی» می‌رود
مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با همدلی صحبت‌های اخیر پمپئو را نشانه تغییر فاز در رویکرد آمریکا نسبت به ایران می‌خواند. او با استفاده از تئوری جنگ‌های نامتعادل در تحلیل رفتار سیاسی‌امنیتی آمریکا توضیح می‌دهد آنچه تا امروز اصطلاحا «جنگ روانی» آمریکا خوانده می‌شده، «جنگ رسانه‌ای» این کشور علیه ایران بوده و صحبت‌های تازه وزیر خارجه این کشور حاکی از حرکت به سمت مرحله دوم راهبرد یعنی جنگ روانی است. به گفته مطهرنیا، ادامه این روند ممکن است به مرحله پایانی یعنی عملیات میدانی منجر شود: «از نظر علمی در تئوری جنگ‌های نامتعادل، گام بعدی از منظر منطق تئوریک در رفتارشناسی سیاسی‌امنیتی آمریکا، گام عملیات میدانی است. در این تئوری، در سطح تحلیل کلان، سه گام برداشته میشود: گام اول جنگ رسانه‌ای است، گام دوم جنگ روانی و گام سوم عملیات میدانی. در واقع آنچه تاکنون تحت عنوان جنگ روانی خوانده می‌شد، نه جنگ روانی که بیشتر عملیات رسانه‌ای علیه ایران بود، برای بزرگنمایی قدرت ایران در قالب تهدید منطقه‌ای و بین‌المللی. اکنون کار از عملیات رسانه‌ای به سمت جنگ روانی رفته است.»
مطهرنیا در توضیح استناد پمپئو به قطعنامه ۲۲۳۱ می‌گوید: «قطعنامه ۲۲۳۱ مانند هر قطعنامه و هر قاعده حقوقی دیگر در نظام بین‌الملل در چارچوب تفسیرها از قاعده معنا پیدا می‌کند؛ به عبارت دیگر هر کدام از ذینفعان موجود در قاعده حقوقی، بر مبنای قدرت سیاسی خود توانایی‌های تفسیری خویش را در خدمت آن دیدگاه قرار می‌دهند و بر اساس آن ارزیابی می‌کنند. به بیان ساده‌تر این اراده سیاسی و تفسیر مطلوب به منفعت، برخواسته از عاملیت‌های سیاسی قطعنامه‌های گوناگون بین‌المللی در شورای امنیت و حتی قوانین بین‌المللی ناظر بر سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی است. از این رو باید گفت که ایالات متحده آمریکا در چارچوب اراده سیاسی خود که متکی بر قدرت این کشور به عنوان کنشگر اصلی نظام بین‌المللی است، به تفسیر قطعنامه و مفاد آن روی آورده و بنا به منافع و اهداف ملی خود تفسیر منطبق با اهداف تعریف‌شده از قطعنامه را ارائه کرده است. به همین نسبت کشورهای دیگر مانند ایران نیز در چارچوب اهداف و منافع خود در زمینه‌های گوناگون به اعلام مواضع بر مبنای تفسیر خود و دریچه نگرش خویش روی می‌آورد.»
این استاد دانشگاه رویکرد ایران و آمریکا به برجام را نیز در همین راستا می‌بیند: «همین موضوع را در تفسیر برجام در تهران و واشنگتن می‌یابیم. زمانی که برجام در تهران امضا شد، رهبران ایران با تفسیر موسع مدنظر خود پیش رفتند و خواستار برداشتن کل تحریم‌ها توسط آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد شدند که به قطعنامه ۲۲۳۱ انجامید؛ اما از طرف دیگر ایالات متحده چه در زبان اوباما و بیش از اوباما در دوران نومحافظه‌کاران و افرادی مانند ترامپ که پست‌نومحافظه‌کارند، این تفسیر موسع را به محدودترین تفسیر از برجام ارجاع می‌دادند و بدین ترتیب با تفسیر محدود و مضیق از برجام دو دیدگاه را در برابر هم قرار دادند. در نهایت قدرت و توان سیاسی خود را بر قاعده حقوقی تحمیل کرد و ترامپ در مقابل دوربین‌های خبرگزاری‌های جهان، خروج از برجام را امضا کرد و این توافق بین‌المللی که امضای شش کشور بزرگ و قدرتمند را با خود داشت، نادیده انگاشت.»
مطهرنیا می‌افزاید: «فلذا باید بگویم در این مرحله بر این اساس شاهد فضایی معنادار در چارچوب تحکم و چیرگی اراده سیاسی بر متن حقوقی در تفسیر بیانیه‌ها در عرصه واقعیت‌های نظام بین‌المللی هستیم. به این ترتیب پمپئو به عنوان وزیر خارجه آمریکا هر گونه تلاش ایران برای دستیابی به قدرت تدافعی ایران را گامی در نفی قطعنامه سازمان ملل درباره فعالیت موشکی ایران معرفی می‌کند. در سوی دیگر این ایران است که با توجه به تفسیر خود از این قطعنامه‌ها بر اساس منافع و اهداف تعریف‌شده خود در چارچوب برداشت‌های حقوقی، به حق، گویای این منطق است که نمی‌توان تمام فعالیت‌های موشکی ایران را در آن چارچوب برداشت کرد و به تفسیر آمریکا اشاره داد؛ فلذا در این چارچوب باید بگوییم که یک نوع بهره‌برداری از کلمات اثربخش سیاسی در متن شفاهی و متون اعلامی آشکار و پنهان هر دو طرف بر اساس تفسیرها دیده میشود که در صحنه رسانه‌ای و افکار عمومی به گونه‌ای بازتاب رجزخوانی سیاسی انگاشته میشود. این می‌تواند سطح اصطکاک و تنش میان این دو دیدگاه را از عرصه‌های ذهنی و رسانه‌ای با سرعت بیشتری به طرف عرصه‌های عینی‌تر و عملیاتی‌تر سوق دهد.»
این تحلیلگر سیاسی، جایگاه اظهارات وزیر خارجه آمریکا در راهبرد کلی این کشور را این طور می‌بیند: «آنچه که سیگنال‌ها نشان می‌دهد این است که آمریکا در سبدهای مختلف تخم‌مرغ‌های خود را گذاشته که بتواند در بزنگاه محتمل آینده در جهت واردآوردن فشار بیشتر بر ایران از آنها بهره برد. توییت اخیر ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا که گفته خواستار مذاکره با ایران است اما ایران آماده مذاکره نیست و به زودی آمادگی پیدا می‌کند، ناشی از همین دیدگاه است. هدف‌گذاری این مواضع در ارتباط با اعمال فشار بیشتر در ایران در قالب ایجاد فضای تحریم‌کننده بیشتر است و فشارهای بیشتر جهت انتقال تحریم‌های فلج‌کننده به تحریم‌های کمرشکن خواهد بود؛ لذا مسئله تا حدودی در مقایسه با طرح همین موارد در گذشته، جدی‌تر است و از حوزه عملیات رسانه‌ای حداقل به سطح جنگ روانی انتقال یافته است.»
سایر اخبار این روزنامه
آسیب‌شناسی همدلی از دلایل وجود دو میلیون و 500 هزار خانه خالی در تهران مالیات، مسکن‌های احتکار شده را روانه بازار می‌کند
با جایگزینی سابقه تحصیلی به جای آزمون سراسری درِ کنکور تخته شد
اسامی فیلم‌های حاضر در سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر اعلام شد رقابت برای سیمرغ روی پرده
هشدار پمپئو درباره برنامه‌های فضایی ایران با واکنش ظریف مواجه شد پاسخ حقوقی به بهانه‌جویی سیاسی
همدلی انتصاب خانم «حمیرا ریگی» یک زن اهل تسنن به عنوان سفیر ایران را بررسی می‌کند
محمود اشرفی زنان آمدند؛ دیپلماسی ایران تلطیف میشود
گره «حصر» را باز کنید
واقعیت قدرت
توسط پوری حسینی صورت گرفت: شفاف‌سازی پیرامون اظهارات علیرضا بیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس
