روزنامه جمهوری اسلامی
1397/10/13
محسن کنگرلو: هجمه‌ها به آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به خاطر فداکاری او برای انقلاب و نظام اسلامی بود
اشارهنام حاج محسن کنگرلو با مسائل و امور اطلاعاتی و امنیتی عجین است، چه زمانی که با تاسیس گروه "فجر اسلام" در دوران مبارزه علیه رژیم ستم شاهی به فعالیت‌های انقلابی پرداخت و مسئولیت چاپ و پخش گسترده اعلامیه‌ها و کتاب‌های امام خمینی را برعهده گرفت و بواسطه رعایت مسائل حفاظتی و اطلاعاتی برغم تلاش گسترده ساواک برای دستگیری او در امان ماند و چه پس از پیروزی انقلاب که عهده‌دار مسئولیت‌های اطلاعاتی و امنیتی در دولت‌های مختلف نظام اسلامی گردید و پشت پرده بسیاری از امور از جمله مذاکرات پشت پرده با خارجی‌ها، موضوع مک فارلین و... قرار گرفت. سابقه آشنایی کنگرلو با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به پیش از پیروزی انقلاب اسلامی برمی گردد وپس از پیروزی انقلاب هم در دولت ایشان مسئولیت‌هایی داشت. با حاج محسن کنگرلو به مناسبت دومین سالگرد رحلت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی گفت‌و‌گویی انجام داده‌ایم که متن آن به شرح زیر است.
***
*با آقای هاشمی از کی آشنا شدید؟
- من از سال 1340 پای منبر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بودم. یک هیئتی بود صبح‌های جمعه بنام هیئت انصار که مال بچه‌های بازار بود. هفت هشت نفر از ما بچه‌های گروه فجر اسلام پای ثابت آن هیئت بودیم. از آنجا با ایشان آشنا بودم. بعدها کتاب‌های ایشان را خواندم، سرگذشت فلسطین و امیرکبیر. ما براساس آن اخلاقی که خودمان در گروه داشتیم با کسی که انس می‌گرفتیم، رهایش نمی‌کردیم. ما در کنار مبارزه و ارتباط با امام بواسطه رابط اصلی‌مان که آیت‌الله بهشتی بود، با مبارزان دیگر هم ارتباط داشتیم. غیر از آقای بهشتی با آقای هاشمی و با مرحوم آیت‌الله لاهوتی هم ارتباطات زیادی داشتیم. بعد از پیروزی انقلاب این ارتباطات همچنان ادامه داشت تا زمان شهادت آیت‌الله بهشتی در هفتم تیرماه 1360. بعد از آن ما آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را جایگزین شهید بهشتی کردیم و تمام آن کارهایی را که با شهید بهشتی هماهنگ می‌کردیم، منتقل کردیم به آقای هاشمی و به خود ایشان هم گفتیم که شما را جایگزین شهید بهشتی کرده‌ایم. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یک شخصیتی بود که واقعاً اگر کسی با ایشان کار نکرده باشد، رفاقت نکرده باشد، نمی‌تواند بطور کامل او را بشناسد. یعنی یک وقتی شما می‌بینید که یک نفر با کسی رفیق است و رفاقتی دارند که جانشان را برای هم می‌دهند اینها مشخص است که همدیگر را خوب می‌شناسند و شاید فرزندش هم مثل آن رفیق نباشد و برادرش هم مثل او نباشد. می‌خواهم بگویم کسانی همدیگر را خوب می‌شناسند که رفاقت کرده باشند. من سالها با ایشان رفاقت کردم و کار کردم. می‌فهمیدم که چه کسی چقدر می‌فهمد و چه کسی چقدر نمی‌فهمد.
*بیشتر در چه اموری با آیت‌الله هاشمی همکاری می‌کردید؟
- شاید حدود 10 سال کار من با سران سه قوه بود در مسائل امنیتی. درحالی که سپاه بود، وزارت اطلاعات بود، کمیته بود، امور خارجه بود. من بیشتر در مسائل حوزه امنیتی خارج از کشور کار می‌کردم و با وجود این مراکزی که اسم بردم قاعدتاً باید گفته شود که وجود من محلی از اعراب نداشت، البته آنها هم طرح‌ها و نظراتشان را می‌آوردند و ارائه می‌کردند که گاهی هم با اشکالاتی مواجه می‌شد. در کار ما اسم‌ها کار انجام نمی‌دهند، این فکر است که راهگشاست. آقای هاشمی در میان سران قوا کسی بود که همیشه از فکر حمایت می‌کرد. بر همین اساس و حمایت‌های ایشان بود که من مسئول حل مسائل بین ایران و فرانسه شدم. قبل از آن من مشاور آقای موسوی بودم و البته در کنار آن با آقای هاشمی هم بسیار مرتبط بودم. در بسیاری از مسائل که با آقای موسوی صحبت می‌کردم، ایشان نظرش این بود که به هر آنچه که آقای هاشمی می‌گوید عمل کن. به ایشان می‌گفتم من مشاور شما هستم، اگر شما مخالف هستید من اصلاً انجام ندهم. اما ایشان می‌گفت: نه! شما به هرآنچه که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی می‌گوید عمل کن و انجام بده. گاهی اوقات از جانب دستگاه‌های مختلف میان ما تنش‌هایی ایجاد شد و می‌گفتند که چرا این کنگرلو می‌آید و کارهای امنیتی را انجام می‌دهد پس ما چه کاره هستیم؟ در اینگونه موارد آقای هاشمی پشتیبان بزرگی برای ما بود. گاهی اتفاق می‌افتاد که من از اروپا برای حل مشکل هر دو ساعت یکبار ارتباط تلفنی با آیت‌الله هاشمی برقرار می‌کردم و ایشان علیرغم گرفتاری‌های زیادی که در آن زمان داشتند و مسئولیت‌های متعدد، همیشه پای کار و آماده بودند. مسائل بقدری حساس بود که اگر یکی از آنها افشا می‌شد و متوجه می‌شدند، واقعاً مملکت به خطر می‌افتاد، ولی آقای هاشمی آنقدر زرنگ بود که صحبت‌های رمزی مرا سریع درک می‌کرد، با اینکه رمز را هم قبلاً با هم هماهنگ نکرده بودیم. می‌خواهم بگویم آنقدر سریع‌الانتقال بود و آنقدر تیزهوش و باهوش بود که بدون اینکه عبارات بکار برده شده به صورت رمز را قبلاً با ایشان مطرح کرده باشم، خیلی سریع متوجه منظور من می‌شد و خودش هم با استفاده از همان عبارات به صورت رمز نظراتش را منتقل می‌کرد.
*این تیزهوشی از کجا نشات می‌گرفت؟
- اینها برمی‌گشت به تجربیات دوران مبارزه ایشان و مبارزات مخفی ایشان به صورت تجربی، تجربه بسیاری از مسائل امنیتی را برای ایشان فراهم آورده بود و رموز اصلی مسائل امنیتی و حفاظتی را می‌دانست. با اینکه تلفن‌های ما همواره کنترل می‌شد، اما جوری آقای هاشمی صحبت می‌کرد که گویی مسائل عادی محاوره‌ای بین ماست و کمتر کسی می‌توانست به محتوای صحبت‌ها پی ببرد. منظورم از این حرفها اینست که می‌خواهم بگویم ما قدرنشناس هستیم و قدر چنین شخصیت‌هایی را نمی‌دانیم و ندانستیم.
می‌خواهم عرض کنم که قدرت واقعی ما در وجود نیروهایی است که فدایی انقلاب هستند. موشک‌های واقعی ما همین نیروهای فدایی انقلاب هستند و قدرت اینها به مراتب از موشک‌هایی که ممکن است به طرف دشمن شلیک شوند بیشتر است. دشمن از نیروی ایمان حزب‌الله می‌ترسد، نه از اسم‌ها و سلاح‌ها. البته سلاح در جای خود موثر است، اما نیروی ایمان و فرد با ایمان، فرد انقلابی، فرد فدایی انقلاب جایگاه دیگری دارد و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یکی از این نیروهای ایمانی، انقلابی و فدایی به معنی واقعی و تمام کلمه بود در همه حوزه‌های مملکت داری.
*خاطره‌ای از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی درباره مسائل امنیتی دارید؟
- یکی از منابع ما آمد در تهران در سال 62 و می‌خواست مبلغ یکصد میلیون تومان به ما بدهد. آمدم به آقای هاشمی گفتم و از او نظرخواهی کردم. گفت: خودت می‌دانی. گفتم: بد نیست بگیریم و بگذاریم در این صندوق شهید رجایی و باهنر که در نهاد ریاست جمهوری درست شده بود و مرحوم آقای ادب و دیگران آن را اداره می‌کردند و به محرومین وام می‌دادند. ایشان دخالت نکرد و من چون روحیه ایشان را می‌شناختم و می‌دانستم چون منبع پول مشخص نیست و منظور از این کار و اهداف پشت آن مشخص نیست، دخالت نمی‌کند و لذا نگرفتم.
*خدمات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را در انقلاب اسلامی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
- واقعاً اگر بخواهیم خدمات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را ارزیابی کنیم، از دوران مبارزات قبل از پیروزی انقلاب و سپس پس از پیروزی انقلاب، با آن بیداری مثال زدنی و آن انرژی که داشت، او را از سایرین مستثنی کرده بود. دیدگاه بسیار وسیعی داشت و در این دیدگاه تعابیری مانند نه، نشد، نمی‌شود، نمی‌توانیم و... در فرهنگ ایشان نبود. در دیدگاه ایشان همه چیز شدنی بود. به دیگران، برای فکر دیگران و به دیدگاه دیگران ارزش قائل بود و مدارک یا جایگاه افراد برای ایشان مهم نبود بلکه فکر برای او جایگاه بالاتری داشت. همه این ویژگی‌ها آیت‌الله هاشمی را یک مرد آبدیده و جهانی کرده بود. یکی از خاطرات مرحوم حاج سید احمد آقا خمینی جالب است که بگویم؛ بر سر قضایای مک فارلین، جلسه سران سه قوه برقرار بود و من هم آنجا بودم و آسید احمد آقا هم بود، در صحبتی که با آسید احمد آقا دو نفری با هم داشتیم و من از نظر امام جویا شده بودم، آسید احمد آقا گفت: ببین، در این ماجرا من مطمئن هستم که هر آنچه که آقای هاشمی نظر داشته باشد، امام هم آن نظر را دارد و می‌پذیرد. می‌گفت من می‌دانم که الآن بروم خدمت امام و قضایا را برای ایشان توضیح بدهم، اولین سوالی که ایشان خواهد کرد این است که نظر آقای هاشمی در این باره چیست؟ یعنی من اینگونه متوجه شدم که درباره مسائل مختلفی که در جلسه سران قوا هم مطرح و بحث می‌شد و سپس به امام منتقل می‌شد، امام ابتدا نظر آقای هاشمی را جویا می‌شد و سپس نظر خودشان را که معمولاً با نظر آقای هاشمی منطبق بود، می‌دادند.
آقای هاشمی، جنگ و دفاع مقدس را هم بسیار خوب اداره کرد، در مقابل اختلافات صبور بود، فردی کاملاً فراجناحی بود، مدیری بسیار قوی بود، اطلاعات فنی و اجرایی بسیار بالایی داشت، گاهی اوقات در مورد مسائل فنی و تخصصی سوالاتی می‌کرد که مهندسین تحصیل کرده آن رشته علمی و فنی از پاسخ می‌ماندند... غیر از همه اینها ایشان فردی کاملاً صبور و امیدوار به الطاف الهی بود.
*آیا شما به تغییر نگاه ایشان در مورد برخی مسائل معتقدید؟
- درباره تغییر نگاه ایشان در دو دهه اخیر انقلاب باید بگویم که البته پرواضح است که انسان خردمند و عاقل و با شعور با زمان به پیش می‌رود و تحلیلش به روز است و همزمان با تغییرات جهانی، تحلیل‌های او هم تغییر می‌کند. اینکه فردی بگوید من در مقطعی نظرم این بوده و حالا هم نظرم این است، این خیلی کار منطقی نیست. البته آقای هاشمی از نظر فردی همان هاشمی بود که در دوران مبارزه بود و در بسیاری از اصول خود همان هاشمی باقی ماند، تهمت‌هایی هم که از جانب برخی به ایشان وارد میشود به خاطر این است که اینها از بس که در جامعه شرمنده هستند، سروصدا می‌کنند و فرار به جلو که بتوانند از نظر سیاسی زنده بمانند. همه چیز را خداوند به دست خود انسان‌ها تغییر می‌دهد. «ان‌الله لایغیر مابقوم حتی یغیروا ما بانفسهم». دوران امروز، دوران گذر است. ایران امروز در جهان قدرت دارد و انقلاب هم هنوز تمام نشده است. باید این مهم را که ما در خط اول مبارزه هستیم و بابت آن هم بهایش را پرداخته‌ایم، فراموش نکنیم. معتقدم بسیاری از این هجمه‌ها به آقای هاشمی بهای خدمات ایشان به انقلاب و نظام اسلامی است.
*این هجمه‌ها چه تاثیری می‌تواند بر روی جامعه امروز ما داشته باشد؟
- بدخواهان بدانند که اگر از قبل این هجمه‌ها انقلاب ما صدمه‌ای ببیند و خدای ناکرده شکست بخورد، همه مظلومان منطقه و جهان اسلام شکست خورده‌اند. ما بیش از آنکه مشکل خارجی داشته باشیم، مشکل داخلی داریم باید وحدت را حفظ کنیم و با همین وحدت است که می‌توانیم همه چیز را حل کنیم. باید عاقلانه کار کرد و در شرایطی که دشمن بیست و چهار ساعته مشغول است، آب به آسیاب دشمن نریزیم. ما سرشاخه درخت نشسته‌ایم و بن شاخه را می‌بریم. با این اوضاع فعلی، به آرمان‌هایی که انقلاب تبیین کرده دست نخواهیم یافت، مگر اینکه روش‌هایمان را عوض کنیم، قدر سرمایه‌های انسانی خودمان را بدانیم و هر کسی سر جای خودش قرار گیرد.
*به نظر شما تا چه اندازه به آرمان‌های انقلاب توانسته‌ایم دست بیابیم؟
- واقعیت این است که ما در طول این سالها به برخی از آرمان‌های انقلاب دست یافته ایم، اما گاهی با ندانم کاری‌ها، شرایطی ایجاد می‌کنیم که دشمن هم با همه تلاشش توانایی ایجاد این شرایط را ندارد، گاهی اظهارنظرها و عملکردهایی مشاهده میشود که به مثابه تیشه به ریشه زدن است. اکنون ما در شرایطی هستیم که نه کاملاً پیروز شده‌ایم و نه شکست خورده‌ایم. ما باید مقاومت کنیم، به دنبال غنائم نباشیم که در این صورت دندان محمد(ص) شکسته خواهد شد.
*آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در مسائل اطلاعاتی و امنیتی بسیار تیزهوش و سریع‌الانتقال بودند و براساس تجربیات دوران مبارزه بسیاری از رموز اصلی مسائل امنیتی و حفاظتی را می‌دانستند
*آیت‌الله هاشمی به مسائل مبتلابه با دیدگاه وسیعی می‌نگریستند و از این نظر نسبت به سایرین استثنا بودند
*آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مدیری قوی، فرد کاملاً فراجناحی، دارای اطلاعات فنی و اجرایی بالا و در مقابل اختلافات شخصیتی صبور و امیدوار به الطاف الهی بود و از هیچ فداکاری برای انقلاب دریغ نمی‌کرد
سایر اخبار این روزنامه
در جلسه هیات دولت به ریاست دکتر روحانی؛
استانداران جدید خراسان رضوی، قم، یزد و فارس رای اعتماد گرفتند
وزارت اطلاعات از کریمی قدوسی شکایت کرد
"سلطان کاغذ" بازداشت شد
ارزش پرونده بیش از 1700 میلیارد تومان است
تحلیل سیاسی هفته
ایندیپندنت گزارش داد؛
قراردادهای تسلیحاتی محرمانه عربستان و انگلیس پس از مرگ قاشقچی
تظاهرات گسترده اهالی الحدیده علیه نقض مکرر آتش بس توسط عربستان
محسن کنگرلو:
هجمه‌ها به آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به خاطر فداکاری او برای انقلاب و نظام اسلامی بود
رئیس جمهور در جلسه هیات دولت:
فعالیت‌های اقتصادی کشور با وجود فشارهای دشمنان مثبت و امیدوارکننده است
در آستانه دومین سالگرد رحلت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی
همایش تقنین در جمهوری اسلامی امروز در قم برگزار میشود
دکتر روحانی برگزاری موفقیت‌آمیز انتخابات پارلمانی و پیروزی حزب عوامی لیگ بنگلادش را تبریک گفت
معاون امور مجلس رئیس جمهور:
لایحه تفکیک وزارت کار از مجلس مسترد میشود
سرپرست سازمان تامین اجتماعی:
چک‌های سازمان تامین اجتماعی از بابک زنجانی پس گرفته شد
تولید 4 میلیون و 553 هزار بشکه نفت و میعانات گازی در سال 96
کاسترو: آمریکا به «تقابل‌جویی» بازگشته است
دکتر روحانی در دیدار دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین:
ایستادگی و مبارزه با رژیم صهیونیستی تنها راه دستیابی ملت مظلوم فلسطین به حقوق خود است
هاشمی رفسنجانی و تقنین در جمهوری اسلامی
