عملکرد عمرانی ایران در توافقنامه راهبردی تهران- دمشق تشریح شد‌

معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت راه‌و‌شهرسازی گفت: قطع به یقین هیچ گونه منابع مالی از سوی دولت ایران به بازسازی سوریه اختصاص نمی‌یابد و همه هزینه‌های عمرانی را دمشق متقبل می‌شود.
با شکست داعش و سایر گروه‌های تروریستی در سوریه و برقراری ثبات نسبی در بخش اعظمی از خاک این کشور، دولت مرکزی دمشق به فکر بازسازی و احیای زیرساخت‌ها و بخش‌های عمرانی و اقتصادی سوریه است‌. به همین منظور تاکنون چندین بار دیدارهایی میان مقامات سوری با برخی کشورهای دیگر صورت گرفته است که شاید بیشترین آن میان مقامات ایرانی و همتایان سوری‌شان بوده است‌ که جلسات در سطح وزیر راه‌و‌شهرسازی ایران (به عنوان رییس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و سوریه) و وزیر اقتصاد و تجارت این کشور از جمله آن است. همچنین عباس آخوندی، وزیر سابق راه‌و‌شهرسازی کشورمان در سفر به دمشق، با بشار اسد رییس‌جمهور این کشور و نخست‌وزیر و دیگر وزرای سوری از جمله وزیر مسکن و عمران سوریه به همراه تعدادی از فعالان بخش خصوصی ایران گفت‌وگو و رایزنی کرده است. یکی از مهم‌ترین دیدارها نیز دو روز قبل بین محمد اسلامی وزیر راه‌و‌شهرسازی کشورمان با وزیر اقتصاد و تجارت سوریه (رییس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و سوریه) در تهران و با حضور فعالان بخش خصوصی ایران در حوزه‌های عمرانی، ساخت‌و‌ساز و شرکت‌های توسعه‌گر زیرساخت‌ها در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار شد.
امینی: موافقتنامه راهبردی بلندمدت تهیه شده ولی هنوز امضا نشده است
امیر امینی، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت راه‌و‌شهرسازی که در همه این جلسات چه در دمشق و چه در تهران حضور داشته است، در گفت وگو با مهر درباره آخرین وضعیت قرارداد همکاری ایران و سوریه در پروژه‌های بازسازی این کشور و اقداماتی که طرف ایرانی قرار است در این کشور انجام دهد و همچنین تعهداتی که طرف سوری برای پرداخت هزینه‌های اجرای این پروژه‌ها متقبل شده، اظهار داشت: در حال حاضر تفاهمنامه یا موافقتنامه راهبردی همکاری بلندمدت میان دو کشور را در حد پاراف داریم ولی وقتی امضا شود در آن همه موارد به صورت شفاف و روشن ذکر می‌شود.


وی ادامه داد: به این معنا که اگر مکانیسم تامین مالی را دولت سوریه تدارک نبیند، طبیعتا بخش خصوصی ما هم نمی‌تواند ورود پیدا کند. یکی از پیش‌نیازهای مشارکت بخش خصوصی ما در بازسازی سوریه، شفاف بودن نظام تامین مالی طرف سوری است.
دولت ایران هیچ هزینه‌ای نمی‌دهد، فقط کسب و کار را تسهیل می‌کند
معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی افزود: سوری‌ها یا امتیاز می‌دهند یا منابع مالی. قرار نیست مبلغ یا منبعی را دولت ایران سرمایه‌گذاری کند‌ بلکه قرار است بازار کار مناسبی را در این کشور فراهم کند. سوری‌ها متقاضیان زیادی برای مشارکت در بازسازی این کشور دارند. اما دولت دمشق و خود مردم این کشور مایل هستند این پروژه‌ها را به ایران و بخش خصوصی کشورمان واگذار کنند.
وی با بیان اینکه سوری‌ها متقاضیان زیادی برای مشارکت در بازسازی این کشور دارند، گفت: از روسیه و کشورهای عربی به دمشق مراجعه کرده‌اند تا در پروژه‌های عمرانی سوریه مشارکت کنند. اما دولت دمشق و خود مردم این کشور مایل هستند این پروژه‌ها را به ایران و بخش خصوصی کشورمان واگذار کنند. بنابراین قطع به یقین منابع مالی از سوی دولت ایران برای بازسازی سوریه نخواهد رفت.
امینی تاکید کرد: در موافقتنامه راهبردی دو کشور نظر بر این است که مشارکت بخش خصوصی اتفاق بیفتد تا صدور خدمات فنی و مهندسی داشته باشیم. در حقیقت بازار کاری در این کشور ایجاد می‌شود که مهندسان مشاور و پیمانکاران ما بتوانند با همکاری مهندسانی که در این کشور هستند، به فعالیت بپردازند. اتفاقا سوری‌ها نظام مهندسی قوی‌ای دارند. ممکن است در طول این هفت سال، شاکله بخش مهندسی آنها از بین رفته باشد اما به لحاظ علمی همچنان از مهندسان بادانشی سود می‌برند.
روش‌های BOT و BLT برای اجرای پروژه‌های عمرانی
معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت راه‌و‌شهرسازی با بیان اینکه یکی از سیستم‌های تامین مالی در بخش پروژه‌های زیرساختی سوریه، نظام‌های تامین مالی BOT (ساخت، بهره‌برداری و‌ واگذاری) یا BLT (ساخت، اجاره‌ و واگذاری) است، درباره نحوه تامین مالی بخش مسکن در سوریه تصریح کرد: دو گروه ابنیه در سوریه لطمات زیادی دیده‌اند. در بخش‌هایی که آزاد شده‌اند، بخشی از ساختمان‌های دولتی و بخشی از ساختمان‌های خصوصی آسیب دیده‌اند.
یکی از پیش‌نیازهای مشارکت بخش خصوصی ما در بازسازی سوریه، شفاف بودن نظام تامین مالی طرف سوری است. وی ادامه داد: هزینه ساخت ساختمان‌های دولتی را دولت مرکزی دمشق تقبل می‌کند و ممکن است از ایران مصالح ساختمانی به این کشور صادر شود و همزمان از مهندسان و کارگران سوری هم استفاده شود. آنها عمدتا به مصالح ساختمانی مانند کاشی، سیمان و‌... نیاز دارند.
امینی یادآور شد: تصور بسیاری از مردم این است که ساختار این کشور پس از هفت سال جنگ داخلی از هم فروپاشیده باشد اما این‌گونه نیست و روابط اجتماعی این کشور مستحکم است و مردم به سرنوشت خود علاقه‌مند بوده و قانع هستند. ممکن است دولت این کشور از نظر مالی با محدودیت روبه‌رو باشد اما این محدودیت، شدید نیست.
وی درباره شکل امتیازاتی که ممکن است به پیمانکاران ایرانی برای مشارکت در بازسازی واگذار شود، گفت: این امتیازات می‌تواند به صورت واگذاری زمین باشد. زمین را دولت سوریه در آن بخش که تخریب نشده، می‌دهد و هزینه ساخت را متقاضیان پرداخت می‌کنند و ساکن می‌شوند. سپس با بازگشت بیشتر مردم سوریه به شهرها و خانه‌های خود، بخش‌هایی که تخریب شده بازسازی می‌شود و مردم در خانه‌های سابق خود سکونت می‌کنند. این سیستم گردشی ادامه می‌یابد.
امینی در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به تجربه موفقی که پیمانکاران ایرانی در ساخت مسکن مهر داشته‌اند، امکان آن وجود دارد تا فرآیند مشابه مسکن مهر ایران در سوریه اجرا شود بیان کرد: این طرح هم نوعی نظام تامین مالی است. اگر آن بخش از آسیب‌های مسکن مهر شامل فشارهای نقدینگی را کنار بگذاریم و آورده مردم را در نظر بگیریم، شبیه همان مکانیسم تامین مالی است که سوری‌ها پیشنهاد داده‌اند.