روزنامه قانون
1397/10/08
اسطوره های ایرانی فراموش شده اند
اسطوره های کهن ایرانی در حوزه ادبیات، می‌تواند به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع شیرین برای پیوند نسل جدید با ادبیات به حساب آمده و استفاده از آن، به عنوان یکی از مهم‌ترین پتانسیل های موجود در حوزه هنر نیز مسیر طولانی پیوند نسل جدید با ادبیات را هموارتر مي‌كند. نگاه ویژه تولید کنندگان آثار نمایشی به متون کهن ایرانی، در عین وجود هیاهوی متون نمایشی خارجی روی صحنه های تئاتر کشور، نگاهی ستودنی است که می‌تواند پیوند مخاطب و این هنر ارزشمند را مستحکم‌تر سازد. نگاه د اود اسداللهی در مقام نویسنده و کارگردان به زندگی «سیاوش»، یکی از اسطوره های ایرانی و استفاده از بازیگران خانم در اثری با نام «راز پنهان» که این روزها در اداره تئاتر تهران به روی صحنه رفته است، نگاهی ستودنی است. آن چه پیشکش حضور می شود، گفت‌وگوی خبرنگار تئاتر «قانون» با کارگردان و بازیگران این نمایش ایرانی است که امید آن داریم مورد توجه مخاطبان ارزشمند «قانون» قرار بگیرد.داود اسداللهی:
اجرای نمایش ایرانی، دینی به گردن من است
داوود اسداللهی، نویسنده، کارگردان، طراح حرکات موزون و بازیگر نمایش «راز پنهان» در گفتوگو با خبرنگار تئاتر «قانون»، با اشاره به این امر که این اثر نمایشی را چند سال پیش به رشته تحریر در آورده است، گفت: کار کردن در حیطه نمایش‌های ایرانی را یکی از بزرگ‌ترین دین‌ها به گردن من است و نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده است که متاسفانه امروزه از نمایش‌های ایرانی و این دست نمایش‌های آيینی و سنتی، آن گونه که باید استقبال نمی شود. نویسنده نمایش های «گل سرخ» و «پلان آخر»، در بخشی دیگر از این گفتوگو، ضمن ابراز تاسف از این که امروز در هر سالنی که نمایشی بی سر و ته که به هر دری می زند تا تماشاچی را برای دیدن اثر به سالن بیاورد و او را بخنداند، مخاطبان زیادی حضور پیدا می‌کنند، ادامه داد: مردم ما امروز نمایش‌های ملی را که برگرفته از اسطوره‌های ملی ایرانی فراموش کرده‌اند و اقبال زیادی به آن نشان نمی دهند. وی که در بیش از 50 نمایش به ایفای نقش پرداخته است، نداشتن بودجه کافی را برای تولید یک اثر نمایشی در گروه‌های مختلف نمایشی و به ویژه گروه هایی که به تولید نمایش های ایرانی می‌پردازند، از جمله اهم مشکلات این قشر از تولید کنندگان آثار نمایشی دانسته و اظهار داشت: امروز ه تعداد قابل توجهی هنرمندان حوزۀ تئاتر با مسافرکشی امورات زندگی را می‌گذارنند و باید پذیرفت که امروز کار کردن تئاتر یکی از سخت‌ترین موضوعاتی است که می‌تواند فرد را به خود درگير كند. وی ضمن تقدير از عوامل این گروه با اشاره به این امر که همه این عوامل به صورت داوطلبانه و بدون چشم داشت مادی در این اثر نمایشی با او همکاری می کنند، تصریح کرد: همه این عوامل عشق خاصی به تئاتر دارند و همین عشق موجب شده است كه آن‌ها بتوانند با تکیه بر آن بدون چشم داشت مادی در این گروه به فعالیت بپردازند.اسدالهی، در پایان اظهار امیدواری کرد: امید واریم که مسئولان نگاه ویژه‌ای به هنر تئاتر داشته باشند و بتوانند بودجه خوبی را به آن اختصاص دهند، چرا که تئاتر اسطوره ای، ملی و آئینی ما به این توجه ویژه نیازمند است.
سودابه گودرزی:
زندگی در عصر صنعت، دچار یک نوع یکنواختی کسل‌کننده است
سودابه گودرزی، بازیگر نمایش «راز پنهان» در گفتوگو باخبرنگار تئاتر روزنامه قانون، ضمن ابراز خرسندی از حضور در این اثر نمایشی، با اشاره به این امر که قرن حاضر، قرن صنعت و تکنولوژی است و اين امر اهالی فرهنگ را بر آن می‌دارد كه بیشتر به مسائل فرهنگی توجه داشته باشند، گفت: ادبیات نمایشی یکی از مهم‌ترین زمینه‌های فرهنگ‌سازی در هر جامعه است و توجه اهالی فرهنگ به آن، زمینه های لازم را برای استفاده دقیق عموم مردم از این ابزار فراهم مي‌كند.
وی که از سال 1377 کار بازیگري را آغاز کرده است، زندگی در عصر صنعت را دچار یک نوع یک نواختی کسل کننده دانسته که همه آحاد بشر به آن مبتلا هستند و بر همین اساس، افزود: یكنواختی کسل کننده زندگی، حیات معنوی بشر را به مخاطره انداخته است و تکیه بر این دست از آثار نمایشی، می‌تواند تلنگری برای مخاطب در پی داشته باشد که از اندیشه های مادی خویش بیرون آمده و به جلای روح و جان بپردازند.
این بازیگر سینما و تلویزیون، ماجرای «سیاوش» و «سودابه» را یکی از دلکش‌ترین داستان‌های شاهنامه فردوسی دانسته و با اشاره به این امر که «سیاوش»، به مانند دیگر آحاد قهرمانان ملی در شاهنامه، دارای ویژگی مهم خردورزی است، ادامه داد: داستان سیاوش را می‌توان از جنبه‌های مختلف داستانی، اخلاقی، عاشقانه، روانشناسانه و حتی سیاسی مورد بحث و بررسی قرار داد.
گوردزی در بخشی دیگر از این گفتوگو، «سودابه» را با توجه به تیپ شخصیتی پرشورش، زنی دانسته که عاشق سیاوش میشود و بر همین اساس، اظهار داشت: در این میان اتفاقاتی می‌افتد که موجب میشود سیاوش از دربار کاووس شاه بیرون رود و به‌خاطر این که سیاوش شخصیتی محتاط دارد، نمی‌تواند با کاوس شاه ارتباطی خوب و مناسب دوستی برقرار کند و رفتار سیاسی مناسبی را از خود به نمایش بگذارد.
مهشید خدابنده‌لو:
نقش‌های حرفه‌ای همیشه متکی بر دیالوگ نیست
مهشید خدابنده لو، دیگر بازیگر نمایش «راز پنهان»، در گفتوگو با «قانون»، با اشاره به این که این اثر نمایشی، با تلفیق ادبیات و موسیقی تلاش می‌کند تا زندگی سیاوش را به گونه‌ای به تصویر بکشد که برای مخاطب جذاب و شیرین باشد، گفت: هنر نقالی می‌کوشد تا با بیانی جذاب و شیرین داستان اسطوره‌های ایرانی را به خوبی با موسیقی بیامیزد و آن را در مقابل دیدگان مخاطب به تصویر بکشد.
وی در ادامه، با اشاره به این که «موسیقی» و «نقالی» در این اثر می‌تواند جذابیت داستان زندگی «سیاوش» را برای تثبیت بهتر در ذهن مخاطب خویش دو چندان كند، افزود: بازیگری تئاتر، با آن چه که در قاب سینما و تلویزیون در نگاه نخستین به ذهن تماشاچی متبادر می شود و به او منتقل می شود، بسیار متفاوت است.
این بازیگر تئاتر، با اشاره به این که هنر تئاتر ارتباط زنده و مستقیم با تماشاچی برقرار می‌کند، ادامه داد: تکیه بر موسیقی و فرم در این اثر نمایشی توانسته است گام مهمی را در جهت برقراری ارتباط با مخاطب بردارد.
خدابنده لو در بخشی دیگر از این گفتوگو، با اشاره به این که این اثر نمایشی در تلاش است تا ویژگی‌های درونی «سیاوش» و «سودابه» را به مخاطب خویش منتقل گند، اظهار داشت: داوود اسدالهی یک بار دیگر توانست اثری موفق را به مخاطب خویش ارائه دهد و خوشحالم که در این اثر حضور دارم.
این بازیگر تئاتر که نخستین تجربه هنری خویش را بر روی صحنه تئاتر با این اثر، در کارنامه هنری خویش ثبت مي‌كند، تصریح کرد: نمایش «راز پنهان» اثری قابل دفاع است و من نیز به عنوان بازیگر، از روزی که پا به دنیای هنر گذاشتم تلاش کردم تا خود را در قالب نقش ببینم و بعد بازی در اثر را بپذیرم.
وی در پایان یادآور شد: باید پذیرفت که همیشه نقش‌های حرفه‌ای در آثار نمایشی متکی بر دیالوگ نيست، بلکه می‌توان با تکیه بر فرم نیز یک بازیگر حرفه‌ای روی صحنه بود.
صدف کشوری:
روی صحنه درس گرفتم و درس پس دادم
صدف کشوری، بازیگر نمایش «راز پنهان»، در گفتوگو با خبرنگار تئاتر «قانون»، با اشاره به این امر که در بدو ورود به حوزه تئاتر، تجربه تحصیلات اکادمیک در این حوزه را نداشته است، گفت: این امر برای من تجربه بسیار خوبی را رقم زد، چرا که مجبور بودم در ابتدای راه هر آن چه را که روی صحنه می‌آموزم، به عنوان امتحان، به اساتید خود بازپس دهم.
وی در ادامه با اشاره به این که نمایش «راز پنهان»، از داستان‌های بی نظیر و متن قوی شاهنامه فردوسی اقتباس شده است، افزود: این نمایش را می توان نمایشی کاملا ایرانی دانست که بازیگر می‌تواند به حضور در این اثر افتخار کند.
این بازیگر تئاتر، که در گروه فرم و در نقش‌های «دژخیم» و «پیک» در این اثر نمایشی به روی صحنه می رود، ادامه داد: به‌کار گرفتن فرم را در نمایش، با وجود تمام سختی‌هایی که برای بازیگر دارد و موقعیت‌های خاصی که بازیگر در آن قرار مي‌گيرد را می‌توان یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین بخش‌های نمایش ایرانی دانست.
کشوری، کار فرم در نمایش را دارای احترامی خاص دانسته و در ادامه، با اشاره به نقش‌های دیگرش، از جمله «دژخیم» اظهار داشت: «دژخیم» در لغت به معنای زشت و خبیث است، اما من احترام خاصی برای این نقش قائل هستم، چرا که موجب شده است تا من مهارت های بسیار خوب و جدیدی را به واسطه حضور در این نقش فرا بگیرم و تجربه کنم.
بازیگر نمایش «راز پنهان»، با تاکید بر این که در نقش «پیک» نیز ویژگی‌های خاصی جود دارد که موجب شده است او این نقش را دوست داشته باشد و به آن احترام بگذارد، تصریح کرد: این نقش در نمایش «راز پنهان» به عنوان یک نقطه عطف و نقطه اصلی محسوب می شود، كه در عین این فوق‌العاده بودن این نقش، کوتاه است.
وی در پایان، تئاتر را موجب رشد انسان دانسته و تاکید کرد: تئاتر درس‌هایی را به من آموخت که نمی توانستم در مدرسه و دانشگاه فرا بگیرم و به همین دلیل به آن عشق می ورزم.
فهیمه معین:
تکیه بر متون نمایشی غربی به نمایش ایرانی ضربه می زند
فهیمه معین، بازیگر نقش «فرنگیس در نمایش «راز پنهان» در گفت‌گو با«قانون» با تاکید بر این که این اثر نمایشی، یک اثر کاملا ایرانی است و با تکیه بر قصه مشهور «سیاوش» شکل گرفته است، گفت: علاقه من به شاهنامه و قصه‌های آن از دوران نوجوانی آغاز شد و پذیرفتن نقش «فرنگیس در این اثر نمایشی» ، نشأت گرفته از همین تعلق خاطر است.
وی در ادامه با تاكيد به این امر که تکیه بر حرکت و فرم توانسته است به این اثر نمایشی رنگ و لعاب امروزی دیگری ببخشد، ضمن ابراز انتقاد از این که امروزه نقطه عطف توجه تولید کنندگان آثار نمایشی از نمایش‌های ایرانی به سمت نمایش‌های غربی معطوف شده است، افزود: رویکرد تکیه بر نمایش‌ها و متون غربی می‌تواند ضربه بزرگ جبران ناپذیری بر پیکر نمایش‌های ایرانی وارد كند و حتی به نابودی کامل آن منجر شود.
این بازیگر تئاتر، با تاکید بر این که ضربه به تئاتر می‌تواند به مثابه ضربه محکمی به فرهنگ باشد و و از این منظر، چشم انداز کلی فرهنگ نیز، به واسطه این لکه جبران‌ناپذیر مخدوش شود، ادامه داد: با این اوضاع تماشاچیان موقت و یا افراد غیر تئاتری، اقبال بیشتری به نمایش‌های غیرایرانی نشان خواهند داد و ارتباط بهتری با این دست از متون برقرار خواهند كرد و از این باب، در مسیر ترجیح متون خارجی و اجراهای متکی بر آن، نسبت به اجراهای ایرانی پيش خواهند رفت.
معین در پایان، ضمن تاکید موکد بر بر جایگاه متون ایرانی در ادبیات نمایشی امروز، اظهار داشت: کارگردانانی که متون ایرانی را برای اجرا در نظر می گیرند و از ظرفیت‌های بسیار خوب متون کهن قوی استفاده می‌کنند، به یقین تماشاچی غیر تئاتری را در نظر گرفته و با اجراهای خاص خویش، همه مخاطبان را از هر قشر و صنفی بر سر ذوق خواهند آورد.
سحر حق‌شناس:
نگاه علمی به تئاتر نیازمند آموختن و تجربه است
سحر حق شناس، بازیگر نمایش راز پنهان، در گفتوگو با «قانون»، با اشاره به این که دو اثر اخیری که به عنوان بازیگر در آن‌ها حضور داشته است، از متون کهن ایرانی بوده است، گفت: ارادت خاصی به شاهنامه و نقالی ایرانی دارم و این اثر را با تکیه بر حرکاتی که از استادم رویا سخاوت آموختم، با ترکیبی از نقالی و حرکت اجرا کردم.
وی در ادامه با اشاره به این امر که نقل نمایش «راز پنهان» از مهم‌ترین نقل‌های شاهنامه‌ای است، افزود: این نقل شیرین و جذاب، با تکیه بر حرکات و فرم بازیگران گروه به مخاطب منتقل میشود و تلفیق همه این عناصر با هم، لحظاتی جذاب را برای مخاطب به ارمغان می‌آورد.
گودرزی در بخشی دیگر از این گفتوگو با اشاره به این که در نقش «پرده خوان» و یا نقال نمایش به روی صحنه می رود، اظهار داشت: نقال در این اثر کسی که تلاش می کند تا آن چه را که در ذهن و فکرش می‌گذرد، از ذهن بیرون بکشد و با استفاده از ظرفیت بازیگران، مفاهیم را به مخاطب خویش منتقل سازد.
این بازیگر تئاتر، شیوه نقالی در نمایش ایرانی را یکی از مهم‌ترین شیوه‌های انتقال مفاهیم دانسته و با تاکید بر این موضوع که این شیوه از نمایش می‌تواند موجب شود تا مخاطبان این دست از آثار نمایشی با فرهنگ کهن ایرانی ارتباط برقرار کنند، اظهار امیدواری کرد: امیدوار است به هنر هنرمندان تئاترهای کوچک، به سان تئاترهای بزرگ ارزش و احترام داده شود.
وی با اشاره به این که نگاه علمی به تئاتر، نیازمند آموختن و تجربه است، تاکید کرد: امید آن داریم روزی برسد که همه مردم ایران زمین بیش از پیش پا به پای فرهنگ خویش در مسیر اعتدال و ترقی گام بردارند.
سایر اخبار این روزنامه
