سودای ریاست جمهوری و رویای ریاست مجمع تشخیص

همدلی | گروه سیاسی ـ با درگذشت «سید محمود هاشمی‌شاهرودی» که پس از دوره طولانی ریاست مرحوم «علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی» جای او در ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را گرفته بود، گمانه‌زنی‌ها درباره ریاست بعدی این نهاد تاثیرگذار در محافل سیاسی بیش از پیش افزایش یافته است.
در این بین نام دبیر فعلی این مجمع یعنی محسن رضایی بر سر زبان‌ها افتاده است. به ویژه آن‌که رضایی در دوران بیماری آیت‌الله شاهرودی نقشی برجسته‌تر برای خود ترسیم کرده و به گفته برخی نمایندگان مجلس مانند علی مطهری و بعضی سیاسیون مانند حسام‌الدین آشنا، دبیر مجمع در تلاش است تا مجمع تشخیص مصلحت را به مجلسی شبیه مجلس سنا تبدیل کند و سهمی در قانون‌گذاری برای این نهاد قائل شود.
محسن رضایی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال‌های 1384 و 1388 تن به وزن‌کشی انتخاباتی داد و اقبالی نیافت. هرچند که او سال‌ها قبل، یونیفورم سپاه پاسداران را با کت و شلوار تعویض کرد تا از قامت یک ژنرال به سیاست‌مدار تبدیل شود، اما هنوز از لباس سبز خود دل نکنده و گه‌گاه در مراسم‌ها یونیفورم بر تن می‌کند و این نکته نشان از آن دارد که رضایی هنوز به انتخاب درستی از جایگاه خود نرسیده و همزمان به «دکتری» و «سرداری» علاقه‌مند است.
رویداد۲۴  ـ نامزدهای انتخابات در ایران اگر رای نیاورند، معمولا خود را طلبکار یک پست مهم می‌دانند؛ فرقی نمی‌کند محمدباقر قالیباف باشد، یا ابراهیم رئیسی و محمدرضا عارف یا محسن رضایی! پس از گذشت دو دوره از انتخابات هنوز غرضی در کسوت یک رئیس جمهور در سایه مصاحبه می‌کند. نقد‌های هاشمی‌طبا هم دست کمی از سایرین ندارد! محسن رضایی با چند دوره سابقه نامزدی انتخابات ریاست جمهوری و مجلس، احتمالا جایگاهی ویژه در این میان داشته باشد. یک روز پس از درگذشت آیت الله هاشمی شاهرودی، سایت تابناک نزدیک به محسن رضایی در گزارشی تحلیلی نوشته بود «چرا مجمع تشخیص و محسن رضایی تخریب می‌شوند!»؛ گویا محسن رضایی همان مجمع تشخیص مصلحت است و مجمع تشخیص همان محسن رضایی!


گزارش‌های تصویری سایت مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز به گونه‌ای است که گویا مجمع یک عضو دارد و آن عضو، محسن رضایی است؛ عضوی که به روایت مجید انصاری در غیاب هاشمی شاهرودی گاهی به آیت الله جنتی می‌گوید ریاست جلسات مجمع را بر عهده بگیرد و گاهی از موحدی کرمانی می‌خواهد.
محمدرضا باهنر نیز گفته بود عملاً کار‌های اداری و تحقیقی مجمع تشخیص مصلحت در غیبت رئیس در دست محسن رضایی  و دستور کار جلسه را تعیین می‌کنند.
علی مطهری در تشریح رفتار محسن رضایی گفته بود «او به اقتضای طبیعت نظامی‌گری یعنی کشورگشایی و گسترش دادن قلمرو، در حال افزایش اختیارات مجمع و ورود به حوزه قانون‌گذاری است و البته فرصت غیبت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را نیز مغتنم شمرده‌اند».
محسن رضایی حالا در فقدان دو هاشمی (هاشمی رفسنجانی و هاشمی شاهرودی)، دست بازتری در مجمع تشخیص مصلحت دارد و سه دهه نظامی‌گری به او آموخته گسترش قلمرو را از یاد نبرد؛ همانطور که در مناظره با احمدی‌نژاد می‌گفت او بوده که جنگ را مدیریت کرده است، در همه این سال‌ها‌ی قبل و بعد از هاشمی هم مدعی بوده که حاج محسن، که حالا دوست دارد دکتر محسن رضایی باشد، چهره اصلی تصمیمات مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
رضایی از کجا آغاز کرد؟
محسن رضایی فرمانده جوان سال‌های دفاع مقدس است. جوانی که در روز‌های قبل از انقلاب، یک گروه مبارزه مسلحانه تاسیس کرد و بعد از مدتی انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. بعد از انقلاب هم فرمانده جوان سپاه شد. پله‌های ترقی محسن رضایی بسیار سریع‌تر از هم‌نسلانش طی شد؛ فرماندهی کل سپاه ایران در جوانی برای کمتر چهره‌ای تکرار می‌شود اما محسن رضایی به آن دست یافت. با آن سابقه پیش‌بینی این بود که روند پیشرفت او همچنان حفظ شود؛ اتفاقی که نیفتاد تا محسن رضایی سعی کند همچنان از تنها قلمروی خود یعنی مجمع تشخیص حفاظت کند. فرزند کروبی در پاسخ به یکی از سخنان محسن رضایی گفته بود سقف اعتماد نظام تا حد دبیری مجمع است!
جستجوی راه سوم در سپاه
شور انقلابی آن روزها، محسن رضایی را بدل به مردی کرد که در جوانی انواع القاب را به گردن او می‌آویختند. از سردار خیبر تا حاج محسن. در دهه هفتاد و بعد از پایان جنگ، مثل بسیاری از سپاهیان، وارد عرصه سیاست شد. در آن دوران مدیران سپاهی عموما نزدیکان به سردار یحیی صفوی بودند و عده کمی از مقلدان آیت الله منتظری و مخصوصا سردار حاج داود کریمی نیز طرفدارانی در سپاه داشتند. به خصوص اینکه سال‌ها عبدالله نوری نماینده امام در سپاه بود و گفته می‌شود او نیز برای کنترل برخی خط کشی‌های سیاسی وارد سپاه شده بود. در آن دوران محسن رضایی، به هیچ کدام از دو جناح اکثریت (رحیم صفوی) و اقلیت (حاج داود کریمی) دلبستگی نداشت و به خیال خود، به دنبال راه سوم در میان نظامیان سیاستمدار بود.
مرد راه سوم؛ ناکام در کسب رای مردم
محسن رضایی مدعی است که زیر پرچم هیچ چهره سیاسی و جناح و گروهی قرار نخواهد گرفت و مرد مسیر سوم است. مرد مسیر سوم در مجلس ششم از لیست اصولگرایان نامزد مجلس شد و از ورود به مجلس ناکام ماند. بعد از آن سال ۸۴ نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد، ولی این بار در دفاع از مرحوم هاشمی رفسنجانی انصراف داد. سال ۸۸ به عنوان مرد راه سوم و با همراهی افرادی مثل دانش جعفری، مقابل احمدی‌نژاد نامزد انتخابات شد.
آن زمان گفته می‌شد برخی مدارک تقلب در انتخابات از طرف نظامیان اطراف محسن رضایی در اختیار میرحسین و کروبی قرار گرفته است. در مطلبی که روزهای گذشته سایت تسنیم درباره دیدار نمایندگان نامزدهای انتخابات ۸۸ با رهبر انقلاب منتشر کرده بود، از قول داوود دانش جعفری نماینده محسن رضایی گفته شده بود که «بعضی از نیروهای نظامی و صداوسیما به اصطلاح جانبدارانه کمک می‌کنند به یک نامزد خاص» دانش جعفری همچنین در آن جلسه گفته بود «محسن رضایی نتوانسته بلیت هواپیما جور کند اما احمدی نژاد از هواپیمای دولت استفاده می‌کرده است».
محسن رضایی به عنوان نامزد معترضی که به خاطر مصلحت نظام سکوت کرد، احترامی کسب کرد و بار دیگر در سال ۹۲، وارد عرصه رقابت‌ها شد. این بار با اصرار بر هویت بومی خود، و البته تا حدی موفق هم شد. لااقل در مقایسه با قالیباف و جلیلی که از انواع امکانات بهره برده بودند.
در انتخابات اول، آنقدر برای سردار جوک ساخته شد و به عنوان نامزد همیشگی با او شوخی می‌کردند و تحلیل‌ها بر این بود که بعید است دیگر به جایگاه ریاست جمهوری فکر کند. همین شد که یک بار دیگر لباس نظامی به تن کرد. تا دی ۹۵ که هاشمی رفسنجانی، سیاستمدار مورد علاقه محسن رضایی درگذشت و از آن زمان، محسن رضایی، خود را مرد همه کاره مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌داند.
محسن رضایی، گاه برای چراغ نشان دادن به قسمت‌های مختلف، گاف‌هایی داده است. همین چند هفته پیش گفت: «امروز نفوذی‌های آمریکا در داخل چرخ اقتصاد را معطل کرده‌اند و در وزارتخانه‌ها بیشتر از ترامپ در حال فعالیت هستند و اجازه نمی‌دهند کار انقلابی پیش برود. بدنه لیبرال‌ها و نفوذی‌ها نمی‌گذارند چرخ اقتصاد راه بیفتد».
بعد از آن بلافاصله دبیرخانه ستاد اطّلاع‌رسانی دولت در پاسخ از او خواست تا «مستندات و اطلاعات مربوط به حضور نفوذی‌ها در وزارتخانه‌ها و میزان کیفیت تاثیر آن‌ها بر اقتصاد کشور، به منظور بهره‌برداری‌های قانونی و پیگیری‌های لازم، به دبیرخانه ستاد ارسال شود» چند روز بعد نامه‌ای از دبیرخانه مجمع صادر شد و تلویحا گفته شد منظور از «نفوذی‌های آمریکا در وزارتخانه‌ها و دولت» در واقع «هواداران اندیشه آمریکایی» بوده است. جالب آنکه کسی هم پیگیری نکرد که دقیقا منظور او چه بوده است!
در زمان احمدی نژاد هم تقابل محسن رضایی با دولت و افشای برخی فساد‌های دولتی در سایت تابناک، موجب شد بعضی سایت‌های نزدیک به احمدی نژاد درباره پرونده قاچاق سیگار مطالبی منتشر کنند که هیچوقت پیگیری جدی نشد تا چه اندازه آن ادعا‌ها درست بوده است.
هاشمی شاهرودی، جز ریاست در مجمع تشخیص، مسئولیت‌های دیگر هم داشت؛ عضویت و نایب رئیسی مجلس خبرگان رهبری، عضویت در شورای نگهبان، ریاست هیات‌عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوا، ریاست «دایره‌المعارف فقه‌اسلامی بر طبق مذهب اهل‌بیت و ریاست دانشگاه‌ غیر دولتی «عدالت». پیدا کردن جایگزین برای او در این مشاغل کاری دشوار است. البته حاج محسن دوست دارد مهمترین مسئولیت از این لیست، به نام او سند بخورد. او رقبای جدی دارد. باید دید سقف اعتماد به او بالاتر می‌رود یا جایگاه او همان است که بود.