واردکنندگان پشت در سامانه نیما گیر کرده اند

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: در حالیکه آفتاب یزد اخیرا گزارش مفصلی در خصوص ناکارآمدی سامانه نیما در کمک به واردکنندگان منتشر کرده بود روز گذشته خبرگزاری مهر در گزارشی مفصل تایید کرد که گرفتاری واردکنندگان در سر و کله زدن با سامانه موسوم به نیما به جاهای حاد و باریک رسیده است.
این در حالی است که طی چند هفته اخیر بانک مرکزی کاهش نرخ ارز را فتح الفتوح خود دانسته و بدون توجه به اظهار نظر کارشناسان برای رفع ایرادات و مشکلاتی که تجار به خاطر این سامانه با آن دست به گریبان هستند، صرفا مشغول ارائه آمار در خصوص میزان ارز ورودی به سامانه نیماست. امروز دقیقا یک ماه از صدور آخرین بخشنامه ارزی برای صادرات می‌گذرد و هنوز صادرکنندگان اشکالات زیادی را به آن وارد می‌دانند؛اما هستند واردکنندگانی که روزهای متمادی پشت در سامانه نیما می‌مانند.
به گزارش مهر، دردسر صدور بخشنامه‌های متوالی آن هم در حوزه ارز که می‌خواهند تجارت خارجی کشور را سامان دهند، گویا تمامی ندارد. تا این لحظه بالغ بر ۳۰ بخشنامه و دستورالعمل ارزی صادر شده که هر یک از آنها، فراز و نشیب‌های بسیاری پیش روی اقتصاد ایران قرار داده است؛ برخی از این دست‌اندازها به مرور زمان برطرف شده و برخی دیگر همچنان سنگ پیش پای تولید و تجارت شده‌اند. این روزها با مدیریت بانک مرکزی در بازار ارز، فاصله نرخ دلار در بازار آزاد و سامانه نیما که محلی برای عرضه ارز پتروشیمی‌ها و صادرکنندگان دولتی و شبه‌دولتی است، کم‌شده و همین امر جذابیت‌های خرید و فروش ارز در سامانه نیما را به حداقل رسانده است، اما موضوع تنها به اینجا ختم نمی‌شود. سوی دیگر داستان، تقاضایی است که از سوی برخی واردکنندگان برای تامین ارز خود از سامانه نیما و با اختلاف نرخ چند صد تومانی از بازار آزاد وجود دارد. اگرچه طی هفته‌های گذشته بنا به آمارهای بانک مرکزی، تامین ارز برای واردات از محل سامانه نیما روان‌تر شده و سرعت بیشتری گرفته است، اما هستند هنوز هم واردکنندگانی که روزهای متمادی را پشت درب سامانه نیما سپری می‌کنند و کار واردات آنها برای تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات مورد نیاز تولیدشان به تاخیر می‌افتد. این در شرایطی است که برخی واردکنندگان مواد اولیه بخش تولید بر این باورند که هر روز تاخیر در تامین مواد اولیه مورد نیازشان، ضررهای هنگفتی را به کارگران و کارفرمایان می‌زند و همین امر سرعت رشد تولید را کم می‌کند و از سوی دیگر، قیمت تمام‌شده را هم بالا می‌برد و این درست عکس اهدافی است که از نظر تولید با قیمت تمام شده مناسب، از سوی دولت ترسیم شده است.
این در حالی است که با نزدیک شدن نرخ ارز در سامانه نیما با بازار آزاد، بسیاری از واردکنندگان ترجیح می‌دهند که پروسه طولانی تامین ارز از این سامانه را نادیده بگیرند و روانه بازار آزاد و صرافی‌ها برای خرید ارز مورد نیاز خود شوند؛ اینگونه شاید ضرر و زیان کمتری بابت دپوی کالاها و یا گارانتی‌هایی که برای کالاها و ماشین‌آلاتشان وجود دارد، بپردازند. به همین دلیل یکی از محل‌هایی که طبق بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها راه را برای تامین ارز مورد نیاز واردات باز کرده است، خرید ارز صادراتی است.


اما اکنون آنگونه که فعالان اقتصادی می‌گویند، بر اساس بخشنامه‌های صادر شده از سوی بانک مرکزی، امکان تامین ارز برای واردات مواد اولیه و ماشین آلاتی که در اولویت‌بندی دو و سه قرار دارند، از محل ارز حاصل از صادرات وجود ندارد و دولت برای این موضوع تدبیری نیندیشیده است؛ به همین دلیل تقاضای تجار از بانک مرکزی آن است که به این موضوع رسیدگی کرده و برای آن راه‌حلی در نظر بگیرد.
محمد لاهوتی، عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران می‌گوید: مشکلی که هم اکنون واردکنندگان مواد اولیه در بخش تولید با آن دست به گریبان هستند، آن است که اگر مواد اولیه یا ماشین آلات مورد نیاز آنها در اولویت‌بندی‌های صورت گرفته از سوی دولت، در اولویت دو باشد؛ اجازه استفاده از ارز صادراتی را ندارند؛ این در حالی است که با نزدیک شدن نرخ ارز در سامانه نیما با بازار آزاد که با مجموعه سیاست‌های به کار گرفته شده از سوی بانک مرکزی، محقق شده است، بسیاری از واردکنندگان ترجیح می‌دهند از صف‌های طولانی سامانه نیما برای تامین ارز بگذرند و با اختلاف قیمت نه چندان زیاد، ارز مورد نیاز خود را از صادرکنندگان تامین نمایند.
وی می‌افزاید: هم اکنون چنین امکانی برای واردکنندگان وجود ندارد البته صادرکنندگان امروز با بخشنامه اخیر بانک مرکزی در آبان‌ماه، مشکلات جدی دارند. حال مشخص نیست چرا بانک مرکزی که مدعی نبوغ در کنترل بازار ارز است، نمی‌تواند یا نمی‌خواهد کمکی به حال واردکنندگان که بیشتر آنها مواد اولیه ضروری وارد می‌کنند، بکند.