روزنامه ابتکار
1397/09/28
نفس بسیاری از واحدهای صنفی به شمارش افتاده است سنگهای درشت پیشپای بنگاههای خرد
کیمیا نجفیبنگاههای کوچک و متوسط زیرساخت اقتصاد به شمار میروند، زیرساختی که نقش بسزایی در ایجاد اشتغال دارد و بهعنوان ابزار مهمی در رشد اقتصادی هر کشوری شناخته میشوند. اما با وجود این جریان نگاه کمتری به این کسب و کارهای خرد میشود و گاهی مورد بیمهری قرار میگیرند خصوصا در شرایط حال حاضر که از بزرگترین کسبوکارها تا کوچکترین آنها تحت تاثیر قرار گرفتند و به نظر میرسد که اکنون زمان حمایت گسترده از بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط به دلیل داشتن ویژگیهای خاص رسیده باشد.
امروزه بنگاههای اقتصادی خرد جزو رکن اساسی اقتصاد هر کشوری به حساب میآید، شاید چون واژه خرد در کنار بنگاه دیده میشود اساسی و مهم بودن آن به چشم نیاید، اما نمیتوان منکر آن شد که بنگاههای خرد مسیر پیشرفت کشور است. اما مدتها است که این مسیر پیشرفت با دستاندازهایی از جنس تحریم روبهرو شده و نفس بسیاری از این بنگاهها به شمارش افتاده است. رسول جهانگیری، رئیس اتاق اصناف اصفهان از نقش موثر بنگاههای خرد در اقتصاد کشور به «ابتکار» میگوید: قسمت اعظمی از شاکله اقتصادی کشور ما بر بنگاههای اقتصادی خرد استوار است. همانگونه که واحدهای صنفی خرد اصناف ما را تشکیل میدهند. به عبارتی دیگر ساختار اقتصادی اصناف ما همانند کشورهای غربی و توسعه یافته نیست که سرانه کسبوکارش و یا سرانه فضای آموزشی جدا داشته باشد. اگر مسائل مربوط به کسبوکارهای خرد به درستی مدیریت شود میتواند اثر مثبتی را در بحث اقتصاد شهر و کشور داشته باشد. البته باید در این زمینه هم کمک و حمایت صورت بگیرد، اگر از بنگاههای خرد حمایت شوند در بحث ایجاد اشتغال و به کارگیری نیروی انسانی میتوانند نقش موثری داشته باشند.
وی میافزاید: تحریم تاثیر خود را بر بنگاههای خرد نشان میدهد. معمولا بنگاههای اقتصادی خرد تولیدی، خدماتی و یا فنی در شرایط تحریم مجبور به تهیه از دست دوم و سوم مواد اولیه خود هستند که در این صورت بحث رقابتی آنها در بازار در مقایسه با سایر بخشها سختتر میشود. برای کنترل اوضاع در این شرایط میتوانند از این بنگاهها حمایت کنند و راهکارهای مناسبی را برای رساندن مواد اولیه، کالاهای ضروری چه در بحث تولید و چه توزیع ارائه دهند. بحث تحریمها در بنگاههای اقتصادی کوچک اثرگذار خواهد بود اما باید بگویم عکس این موضوع هم وجود دارد. این جریان شمشیر دو لبه است، ما باید از بخش خصوصی حمایت کنیم، مخصوصا بعضی از همین بنگاهها که شامل تحریمها نمیشوند و میتوانند با دور زدن تحریمها بحث تامین مواد اولیه و کالاهای اساسی مورد نیاز را تامین کنند. از آن طرف اگر از این بخشها و بنگاهها به درستی حمایت شود میتوانند نقش موثری را در بحث دور زدن تحریمها ایفا کنند.
جهانگیری با بیان اینکه بنگاهها چه کوچک و چه بزرگ در دوره بحران به کمک نیاز دارند میگوید: سیستمهای حمایتی معمولا در دوره بحران به کمک فعالان اقتصادی میآیند، حال تفاوتی ندارد این بنگاه کوچک باشد یا بزرگ! ما میتوانیم با برنامهریزی در جایی به آنها کمک کنیم در جایی دیگر برای رونق اقتصادی از آنها مطالبات دریافت کنیم که متاسفانه در بسیاری از مواقع این دیر کمک کردنها یا اصلا کمک نکردنها باعث میشود که بنگاهها فعالیتشان زیر سوال برود و در مواردی هم به تعطیلی و متوقف کردن فعالیتها کشیده شوند. حمایتهای لازم و به موقع میتواند بحران را مدیریت کند، وقتی بنگاه اقتصادی شروع به زیان دادن کرد هرقدر هم کمک شود تنها زیانها را برطرف میکند و عملا کمکی به ادامه فعالیت اقتصادی این بنگاهها نمیشود. همانطور که گفتم با کمکرسانی به موقع بنگاههای خرد فعال نگه داشته میشوند و در دوره رونق به راحتی میتوانند مطالباتشان را هم از این بنگاهها دریافت کنند.
مسعود دانشمند، کارشناس مسائل اقتصادی نیز درخصوص بنگاههای کوچک و متوسط میگوید: بنگاههای کوچک و متوسط در تمام دنیا نقش اساسی دارند و بیشترین اشتغال را ایجاد میکنند و باید بگویم با این حال جزو بیپناهترین کسبوکارها هستند. به این دلیل میگویم که بیپناه هستند چون دولت به طرق مختلف از واحدها و کسبوکارهای بزرگ حمایت میکند اما بنگاههای کوچک نه آنقدر ابعاد بزرگی دارند که بتوانند در بازار جهانی جایی برای خود باز کنند و نه آنقدر کوچک هستند که مثل یک مغازه تعویض روغنی به آن نگاه کرد. در نتیجه این بنگاهها بسیار آسیبپذیر میشوند و علیرغم تاثیر زیادی که بر اقتصاد و تولید ناخالص داخلی دارند از آنها حمایت نمیشود.
دانشمند با اشاره به شرایط تحریم در حال حاضر میگوید: شرایط تحریم عمدتا برای واحدهای بزرگ است و بیشترین تاثیر را بر آنها میگذارد، اما چون برنامهریزی جهت حمایت از این کسبوکارهای کوچک در دست نیست، این واحدها برای تامین مواد اولیه دچار مشکل میشوند، چون عمده مشکل آنها نقدینگی است به نوعی این بنگاهها در شرایط تحریم در برزخ قرار میگیرند.
وی میافزاید: به هرکجای دنیا که نگاه کنیم شاهد خواهیم بود که بنگاهها از حمایتهای قدرتمندی برخوردار هستند زیرا نقش آنها در تولید ناخالص داخلی و اشتغال نقش بسیار اثرگذاری است.
اما در ایران خیلی به این نوع از بنگاهها توجه نمیشود. به همین دلیل هیچ سازوکاری برای توسعه و حمایت از آنها وجود ندارد.
ما عملا در این شرایط که افزایش قیمت ارز و افزایش قیمت کالاها را داشتیم هیچ فکری را درمورد این بنگاهها نکردیم و برنامه حمایتی برای آنها وجود نداشته است.
تنها کمکی که میتوان در این زمینه به آن اشاره کرد این است که دولت میگوید بدهی این بنگاهها را به نظام بانکی استمهال میکنیم و به جای اینکه 6 ماه دیگر بدهی خود را به نظام بانکی پرداخت کنند 2 سال دیگر برای پرداخت اقدام شود.
همانطور که گفتم در تمام دنیا این بنگاهها و واحدهای کوچک تحت پوشش حمایت هستند اما در ایران اینگونه نیست.
سایر اخبار این روزنامه
چرا در ایران همزمان با سالگرد شعرای نامی، جشنوارههای موسیقی برگزار نمیشود؟
در حسرت یک «قونیه»
ژوبین صفاری
تاوان جنگ اقتصادی
مذاکرات چهارجانبه وزیران خارجه ایران، ترکیه و روسیه با نماینده ویژه سازمان ملل برگزار شد
یونسکو به باغ عباسآباد بهشهرکارت زرد داد
باغ در زندان
معاون اول رئیسجمهوری:
بودجه دولت به گوشت قربانی تبدیل شده است
نفس بسیاری از واحدهای صنفی به شمارش افتاده است
سنگهای درشت پیشپای بنگاههای خرد
آتشسوزی در مرکز پیشدبستانی و دبستان در زاهدان، 4 کودک را دچار سوختگی شدید کرد
یاران دبستانی در آتش بی گازی
رهبر انقلاب:
دنبال ریاست نرویم؛ ریاست تبعات دارد
نماینده ایران به مرحله نهایی جوایز اسکار ۲۰۱۹ نرسید
افت سینمای ایران در دوران «پسافرهادی»
سخنگوی وزارت خارجه:
مذاکرات با پاکستان برای آزادی بقیه مرزبانان ایرانی ادامه دارد
دادستان تهران خبر داد
اتمام تحقیقات از مدعی تقلب در انتخابات سال ۸۸