قاچاق خاک به بهانه صادرات گُل!

قاچاق خاك از سال‌هاي پيش به يك موضوع چالش برانگيز در رسانه‌ها تبديل شده است. اواخر آذر 95 بود كه ريیس انجمن علوم خاک ایران از خسارت 56 میلیارد دلاری فرسایش خاک در سال خبر داد. در آن مدت اخبار قاچاق خاك در رسانه‌ها منتشر و انتقاداتي در اين زمينه از سوي برخي مسئولان نيز مطرح مي‌شد. يكي از كارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست در مورد قاچاق خاک‌های مراتع و مزارع ایران مي‌گويد: قاچاق خاک‌های مراتع و مزارع بیشتر از استان‌های جنوبی از جمله استان فارس صورت می‌گیرد. مقصد این خاک‌های قاچاق‌شده، کشورهای حاشیه خلیج فارس به‌ویژه امارات و قطر است که در امارات برای ساخت جزایر مصنوعی و در قطر برای خشک کردن دریا استفاده می‌شود. به گفته علي مريدي، قاچاق خاک از ابتدای دهه ۸۰ شروع شد و هنوز ادامه دارد، البته در سال‌های اخیر به دلیل کم شدن تقاضا و افزایش حساسیت‌ها، قاچاق خاک تا حدی کنترل شده است. در اين ميان خاک‌های معدنی هم که برای تولید فولاد، آهن و مس استفاده می‌شود و ارزش اقتصادی بالایی دارد، در قالب صادرات و از مبادی رسمی از کشور خارج می‌شوند که با توجه به ارزش بالای این نوع خاک، صادرات آن هم به محیط زیست و هم به اقتصاد کشور ضربه می‌زند. به اعتقاد اين كارشناس باید خاک معدنی را که ارزش اقتصادی بالایی دارد، در کشور به فولاد و مس تبدیل کنیم و محصول و کالای تولیدشده را از کشور صادر کنیم تا ارزش‌افزوده و فرصت‌های اشتغال آن برای کشور خودمان باشد و به عبارت ساده از خام‌فروشی خودداری کنیم.
صادرات خاک حاصلخیز کشور با هیچ منطقی مجاز نيست
مسعود منصور، معاون حفاظت و امور اراضی سازمان‌جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری نیز در همان سال ۹۵، ضمن تایید خبر قاچاق خاک از کشور، با اشاره به اینکه قانونگذار صدور هر گونه خاک کشاورزی، مرتعی و نباتی را به خارج از کشور ممنوع کرده است، در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرد که دستگاه‌های متولی خاک باید به سرعت دور هم بنشینند و با قاچاق خاک از کشور مقابله کنند. صادر کردن خاک حاصلخیز کشور با هیچ منطقی مجاز شمرده نمی‌شود. خواهش می‌کنم همه دستگاه‌ها حساسیت‌های لازم را داشته باشند. در گذشته تعدادی از نمایندگان مجلس هم نسبت به قاچاق خاک حساسیت نشان داده و اعلام کرده بودند که خاک ایران در پوشش سیمان، قاچاق می‌شود.
قاچاق به بهانه صادرات محصولات گلداني صورت مي‌گيرد


حسین بشارتی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب گفت: امیدواریم مسئولان موضوع قاچاق خاک را جدی بگیرند چون خاک یک منبع تجدیدناپذیر یا دیرتجدیدپذیر است و تشکیل یک سانتیمتر از آن سال‌ها زمان می‌برد. متاسفانه ادامه قاچاق خاک ایران که از چند سال پیش شروع شده صحت دارد و طی آن یک سری افراد سودجو با بهانه‌های مختلف خاک حاصلخیز کشور را جمع آوری و به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می‌کنند تا صرف ساخت جزایر مصنوعی شود.بشارتی افزود: برخی به بهانه صادرات محصولات گلدانی خاک صادر می‌کنند برخی هم در پوشش سیمان این کار را انجام می‌دهند.
قاچاق خاک هرمز موجب مشکلات زیست محیطی مي‌شود
وی ادامه داد: این برای کشور یک فاجعه است، شاید در کوتاه مدت اثرات این اتفاق خود را نشان ندهد اما نسل آینده به راحتی از کنار این موضوع نخواهند گذشت و ما را نخواهند بخشید.این پژوهشگر برگزیده جشنواره بین‌المللی خوارزمی خاطرنشان کرد: امیدواریم مسئولان موضوع قاچاق خاک را جدی بگیرند چون خاک یک منبع تجدیدناپذیر و یا دیرتجدیدپذیر است و تشکیل یک سانتیمتر از آن سال‌ها زمان می‌برد بنابراین باید از آن حفاظت کنیم. این خاک مثل یک سفره است که همه ازآن بهره می‌برند و اگر فقیر شود همه ضرر می‌کنند. دو سال پیش هم معصومه ابتکار، ريیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به برداشت بی‌رویه و حتی قاچاق خاک جزیره هرمز، خواستار برخورد نهادهای نظارتی با موضوع قاچاق خاک شده و به ایسنا گفته بود: قاچاق خاک هرمز که امری غیرقانونی است، موجب مشکلات زیست محیطی می‌شود.