فشار به بغداد برای افزایش صادرات نفت به ترکیه

گروه انرژی- بغداد در هفته‌ای که گذشت شاهد حضور دو مسوول اقتصادی یکی از ایران و دیگری از آمریکا بود که وزیر انرژی آمریکا، عراق را برای افزایش قابل توجه صادرات نفت خود و افزایش تولید داخلی برق و کاهش سوختن گاز طبیعی، تحت فشار قرار داده است.
آمریکا ماه گذشته به بغداد معافیت داد تا این کشور همچنان به واردات گاز طبیعی و برق از ایران ادامه دهد. این معافیت در ۱۸ دسامبر منقضی می‌شود.
تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران در پنجم نوامبر اجرایی شد و همزمان با معافیت عراق برای واردات برق از ایران، هشت کشور دیگر از جمله چین و هند اجازه یافتند به واردات نفت ایران به میزان کمتری ادامه دهند.
در حالی که آمریکا ماه گذشته به وضع تحریم‌ها و معافیت‌ها مشغول بود، وزارت خارجه این کشور از عراق به عنوان یکی از چهار کشوری که به همراه آمریکا، عربستان سعودی و روسیه نفت‌ بالایی تولید می‌کنند، تمجید کرد.


طبق اعلام وزارت انرژی آمریکا، پری در این دیدار مجددا تاکید کرد اولویت دولت آمریکا این است که چنین اتفاقی روی دهد و ما آماده هستیم تا به عراق برای دستیابی به استقلال انرژی خود کمک کنیم.
وزیر انرژی آمریکا دولت جدید عراق را برای افزایش تولید و صادرات نفت شمال این کشور به ترکیه در آستانه بررسی تمدید معافیت بغداد از تحریم‌ها برای ادامه واردات گاز ایران، تحت فشار قرار داد.
ریک پری، وزیر انرژی آمریکا، در دیداری که با مقامات عراقی در بغداد داشت، این مساله را مطرح کرده که تمدید معافیت عراق از تحریم‌های ایران، به توانایی این کشور برای افزایش قابل توجه صادرات نفت از منطقه شمال این کشور بستگی دارد.
پری به سران عراقی گفت: آمریکا درباره تمایل خود برای کمک به استقلال انرژی عراق جدی است با این حال گام‌های بیشتری برای بهبود فضای کسب‌وکار و کاهش نفوذ ایران ضروری است.
پری با برهام صالح، رییس جمهور، عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر، ثامر غضبان، وزیر نفت عراق و الخطیب وزیر برق عراق دیدار کرد.
عراق به دنبال معافیت از تحریم‌های آمریکا علیه ایران
عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق، اعلام کرد عراق هیاتی را به آمریکا اعزام خواهد کرد تا از تحریم‌های واشنگتن علیه ایران معافیت گرفته و به واردات گاز ایران ادامه دهد.
واشنگتن به عراق برای واردات گاز از ایران معافیت ۴۵ روزه داده است. این معافیت در زمان آغاز تحریم‌های آمریکا علیه ایران در پنجم نوامبر اعلام شد اما مقامات عراقی اعلام کردند به حدود دو سال زمان نیاز دارند تا منبع جایگزینی پیدا کنند.
نخست‌وزیر عراق در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار کرد: طرف آمریکایی با عراق برای یافتن راهکاری که فشار را از روی عراق برمی‌دارد همکاری می‌کند زیرا گاز ایران به مساله بسیار حساسی مربوط می‌شود که برق است.عبدالمهدی که پس از شش ماه ابهام سیاسی در اکتبر روی کار آمد، روز سه‌شنبه با ریک پری، وزیر انرژی آمریکا در بغداد دیدار کرد.
پری پس از دیدار با وزرای نفت و برق عراق به خبرنگاران در بغداد گفت: تحریم‌ها واقعیت دارند و برقرار شده‌اند.
دفتر عبدالمهدی اعلام کرد وزیر انرژی آمریکا با هیاتی شامل بیش از ۵۰ مدیر تجاری در بغداد است. پری در کنفرانسی که از سوی اتاق بازرگانی آمریکا سازماندهی شده بود و در آن ثامر غضبان، وزیر نفت عراق نیز حضور داشت، درباره وجود فرصت‌های بسیار مثبت در این کشور صحبت کرد.بر اساس این گزارش عراق با شرکت جنرال الکتریک آمریکا و رقیب آلمانی‌اش زیمنس برای احداث نیروگاه‌های گازسوز در برخی از میادین نفتی کوچک به توافق رسیده است. روزنامه فایننشال‌تایمز در اکتبر گزارش کرده بود که دولت آمریکا به نفع جنرال الکتریک اعمال نفوذ کرده تا این شرکت قرارداد تجهیزات تولید نیرو به ظرفیت ۱۱ گیگاوات که ارزش آن به حدود ۱۵ میلیارد دلار بالغ می‌شود را به دست آورد.
سرقت منابع انرژی عراق
با این اوصاف سفر وزیر انرژی آمریکا به بغداد و اربیل و دیدار با مقامات مختلف یکی از نمونه‌های تداوم سیاست وعده‌های پوچ آمریکایی‌ها برای عراق است که به اعتقاد خود عراقی‌ها، بیش از این که هدف توسعه روابط باشد، اساسش سرقت منابع انرژی این کشور است.یکی از نمایندگان پارلمان عراق درباره سفر هیات آمریکایی به بغداد به عنوان تداوم سیاست «عربده‌کشی» ترامپ برای سرقت منابع انرژی عراق یاد کرده و گفته است که این هیات آمریکایی در واقع به سرپرستی ‌داگلاس سیلیمان‌ سفیر آمریکا در بغداد و همراهی وزیر انرژی آمریکا بوده است و نه بالعکس.
‌محمد البلداوی‌ به خبرگزاری «المعلومه» عراق گفته است که واشنگتن می‌کوشد با تحت فشار قرار دادن دولت عراق، همه قراردادهای مربوط به انرژی در بخش برق و نفت را در انحصار خود در آورد.
به گفته وی، سفر وزیر انرژی آمریکا در قالب هیاتی که سرپرستی آن را سفیر سابق آمریکا در بغداد بر‌عهده دارد، در راستای این سیاست آمریکا صورت می‌گیرد زیرا ترامپ می‌کوشد با سیاست عربده‌کشی منابع انرژی عراق را به تسخیر خود در آورده و بر اقتصاد این کشور مسلط شود.
‌دونالد ترامپ‌ رییس‌جمهوری آمریکا در جریان تبلیغات انتخاباتی خود به صراحت به این موضوع اشاره کرده و گفته بود که چیزی به عنوان کشور عراق وجود ندارد و باید آمریکا نفت این کشور را به طور کامل تحت تسلط خود در آورد.
به اعتقاد کارشناسان، با وجود اینکه در طول 15 سال گذشته پس از سقوط دیکتاتوری صدام در عراق، سه رییس‌جمهوری متفاوت در آمریکا به قدرت رسیده‌اند، اما همه آنها فقط سیاست وعده دادن را در قبال عراقی‌ها در پیش گرفته‌اند که حاصل آن اشغالگری آمریکا (2003 تا 2011)، سپس جنگ داخلی (2006 تا 2008) و بالاخره یورش تروریسم (2014 تا 2017) بوده است.
گرچه گفته شده که 50 سرمایه‌گذار هیات آمریکایی را در سفر به عراق همراهی می‌کنند، اما از این گونه هیات‌ها - به گفته عراقی‌ها - قبلا هم به این کشور آمده‌اند اما در عمل، کاری از پیش نبرده‌اند.
برخی کارشناسان معتقدند که آمریکا بیش از اینکه به دنبال توسعه اقتصادی عراق باشد، به دنبال کارشکنی در توسعه اقتصادی این کشور است که به باور کارشناسان، قصه دردآور برق عراق و شرکت «ژنرال الکتریک» گویاترین نمونه است.
طبق گزارش افراد مطلع که اخیرا در سطح رسانه‌ها منتشر شد، مانع اصلی عدم بهبود وضعیت برق عراق در طول 15 سال گذشته، شرکت ژنرال الکتریک آمریکا بوده که بر تمامی قرار‌دادهای برق عراق مستولی شده و اجازه توسعه و پیشرفت و حل معضل برق را در این کشور نداده است.
در پی تصمیم جدی دولت عراق برای خروج از سلطه ژنرال الکتریک و رویکرد وزارت برق عراق به سمت عقد قرارداد با شرکت «زیمنس» آلمان، آمریکایی‌ها دچار جنون شدند تا جایی که دولت آمریکا به طور مستقیم در این قضیه دخالت کرد و اجازه نداد زیمنس وارد این حوزه شود.
تبادلات تجاری عراق و آمریکا
تحت فشار دولت ترامپ، وزارت برق عراق ناچار شد، سهم بیشتر قرارداد به ارزش 15 میلیارد دلار را به شرکت ژنرال الکتریک بدهد تا شاید این شرکت آمریکایی راضی شود، شرکت زیمنس آلمان با قرارداد 10 میلیاردی، بخشی از معضل برق عراق را برطرف کند.
آمار سالانه تبادلات تجاری بین عراق و آمریکا نیز نشان می‌دهند که آمریکا فقط به دنبال مکیدن منابع انرژی به ویژه نفت عراق است.حجم تبادلات تجاری بین دو کشور به طور میانگین حدود شش میلیارد دلار است که براساس گزارش رسمی بانک مرکزی عراق در 2016 بیش از 97 درصد آن ناشی از صادرات نفت عراق است اما سهم صادرات آمریکا به عراق به 2 میلیارد دلار هم نمی‌رسد.
این در حالی است که آمریکا هر روز با یک حکم جدید، به جای توسعه مناسبات اقتصادی، عراقی‌ها را با سیاست فشار و محدودیت سیاسی، شگفت‌زده می‌کند.
بعد از فرمان ممنوعیت ورود اتباع عراقی به آمریکا در ابتدای روی کار آمدن ترامپ تا گنجاندن گروه‌های مقاومت عراقی در فهرست تروریسم در حالی که جهان شکست داعش را در عراق مدیون این گروه‌هاست اکنون فرمان جدید سیاسی که این بار مقارن با سفر وزیر انرژی به عراق شده، صادر کرده است.
در حالی که عراقی‌ها امیدوار بودند سفر هیات آمریکایی به بغداد منجر به پیام امیدبخشی برای معافیت عراق از تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران باشد اما عملا نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه ترامپ، حکمی را صادر کرده که بار دیگر گروه‌های مقاومت عراقی ضدتروریسم را در ردیف تروریسم قرار داده است.
پشت بند این حکم سیاسی ترامپ، «ریک پری» وزیر انرژی آمریکا نیز در بغداد گفته است که مساله تحریم‌های کشورش را علیه ایران با مسوولان عراقی در بخش انرژی مورد بحث قرار داده است.
با وجود این، به نظر می‌رسد عراقی‌ها به این باور رسیده‌اند که نباید به وعده‌های آمریکا امید داشته باشند بر همین اساس، رویکرد خود را همچنان بر گسترش مناسبات با ایران به عنوان شریک راهبردی عراق، سیاستگذاری کرده‌اند.
عادل عبدالمهدی در همین راستا در جلسه خبری هفتگی خود، روز سه‌شنبه اعلام کرد که درصدد ارسال یک هیات به واشنگتن برای رایزنی با دولت آمریکا به منظور معافیت بغداد از تحریم‌های یکجانبه علیه ایران است.وی اشاره کرده است که عراق خواهان معافیت از تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران در حوزه واردات گاز از ایران با توجه به اهمیتی که این امر در تامین برق عراق دارد، است.عبدالمهدی در حالی که هنوز هیات آمریکایی در عراق به سرمی‌برد، تاکید کرد که عراق بخشی از نظام تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران نخواهد بود و بر همین اساس بر گسترش مناسبات با ایران تاکید کرد.
به نظر می‌رسد مقامات عراقی به این باور جدی رسیده‌اند که نباید جمهوری اسلامی ایران را به عنوان شریک تجاری و همسایه مهم و رفیق روزهای سخت به راحتی به خاطره‌ یک مشت وعده‌بافی‌های آمریکایی‌ها از دست بدهند.
روی همین اصل با وجود فشار واشنگتن و عربده‌کشی‌های ترامپ، اما بغداد اصرار دارد با عبور مسالمت‌آمیز از تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه مردم ایران، سطح مناسبات خود را با ایران نه تنها حفظ کنند بلکه روز‌به‌روز بر سطح و افق آن بیفزایند تا سخنان برهم صالح در خصوص حفظ روابط راهبردی با ایران در سایه وجود متغیرها عملا تجلی یافته باشد.