روزنامه ابتکار

هدف از فعالیت‌های ناسالم تنها بهره‌مندی مالی نیست رواج فساد در اقتصاد بیمار

کیمیا نجفی
این روزها دیدن فسادهای خرد و کلان به یک امر طبیعی تبدیل شده است. کافی است کانال‌های تلگرامی و یا سایت‌های اینترنتی را کمی بالا و پایین کنیم، آن موقع گزارش فساد‌های اقتصادی بی‌شماری را از هر گوشه جهان می‌بینیم. قاچاق، رانت و فساد از مواردی هستند که اقتصاد را به بی‌راهه می‌کشانند؛ بی‌راهه‌ای که نه راه پس دارد و نه راه پیش! وجود فساد اقتصادی در جامعه نتیجه‌ای جز ناامیدی و عدم اعتماد به آینده نخواهد داشت و در چنین جامعه‌ای، افراد دائما با بار روانی منفی ناشی از فساد مالی دست به گریبان هستند.
تحریم، تورم و فساد مالی یار این روزهای اقتصاد کشورمان، مردم را نگران‌تر از هر زمان دیگری کرده است. فساد مالی در سرتاسر جهان وجود دارد و نمی‌توان منکر آن بود اما با توجه به شرایط حساس کشور به نظر می‌رسد که ما نیازمند پیشگیری اساسی و قوانین شفاف هستیم، هرچند در این میان نمی‌توان تلاش‌هایی که برای جلوگیری از فساد انجام می‌شود را نادیده گرفت، نظارت‌هایی که علی‌رغم گستردگی بازتاب کمی را در جامعه منعکس می‌کنند. برخی از کارشناسان فساد را پدیده‌ای متشکل از عوامل متعدد می‌دانند که می‌تواند اقتصاد جامعه را به بحران بکشاند، بحرانی که به مرور زمان دامن تک تک افراد را می‌گیرد. مرتضی عزتی، اقتصاددان و استاد دانشگاه درخصوص اهداف مفسدان از فسادهای مالی و نتایج آن در جامعه به «ابتکار» می‌گوید: فساد پدیده‌ای متشکل از عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. هدف از فساد تنها بهرمندی مالی نیست و اهداف متفاوتی دارد، اهدافی که تاثیر فراوانی را بر جامعه و اقتصاد می‌گذارد. یکی از اصلی‌ترین اثراتی که فساد می‌تواند بر اقتصاد بگذارد، کند کردن جریان فعالیت‌های اقتصادی است. به عنوان مثال کند کردن دریافت جوازهایی برای فعالیت‌های اقتصادی، دریافت استانداردها و تسهیلات مالی و فعالیت‌های مختلف اقتصادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این کند شدن موجب افزایش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و درنتیجه کاهش بازده می‌شود.
وی می‌افزاید: مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود یک سرمایه‌گذار تصمیم به سرمایه‌گذای را بگیرد، بازده یا همان سود است. زمانی‌که میزان سوددهی کاهش پیدا کند موجب می‌شود که سرمایه‌گذاری که عامل تولید و رشد اقتصاد است نیز کم شود. درنتیجه تولید و رشد اقتصادی کاهش پیدا می‌کند و اقتصاد در این بین متضرر می‌شود. جامعه‌ای را در نظر بگیرید که فساد گسترده است و افراد راحت دست به جیب می‌شوند و پرداخت پول و رشوه و فعالیت مالی فاسدانه را تشویق می‌کنند، این افراد موفق می‌شوند که کارهای خود را بدون مشکل پیش ببرند و بقیه فعالان اقتصادی که سالم هستند متضرر می‌شوند. مفسدان از این فضا سوءاستفاده می‌کنند و در جایگاه‌های که توانایی‌اش را ندارند فعالیت کرده و یا به ثروت‌های کلان دست پیدا می‌کنند. در این شرایط و به وجود آمدن این فضا عده‌ای موفق، عده‌ای کمی موفق و عده‌ زیادی ناموفق خواهند بود و در مجموع هم اقتصاد زیان کرده و به عقب می‌رود و هم عده‌ای که به دنبال رانت هستند موقعیت بهتری پیدا می‌کنند و به صورت ناحق ثروتمندتر می‌شوند. البته باید به این نکته اشاره کنم که افراد سالم هم به ناحق از چرخه فعالیت‌های اقتصادی کنار گذاشته می‌شوند. با توجه به این شرایط همان‌طور که گفتم فساد مالی رشد اقتصادی را کاهش می‌دهد و در مقابل عامل رشد ثروت‌های حاصل از رانت مفسدان می‌شود.
عزتی نظارت همراه با مجازات سنگین را برای کنترل وضعیت لازم می‌داند و می‌گوید: فساد موجود در کشور و کنترل آن نیاز‌مند نظارت با دامنه‌ای گسترده است. باید مجازات‌های بسیار سنگینی برای فساد وجود داشته باشد و از طرفی دیگر زمینه‌هایی که برای فساد وجود دارد به حداقل برسد. یکی از عواملی که زمینه فساد را به وجود می‌آورد فقر و پایین بودن درآمد است. در شرایطی که درآمد و تولید ملی پایین باشد طبیعی است که فقرا می‌خواهند نان به دست بیاورند و اگر راه سالم نباشد به بی‌راهه می‌روند. اگر در یک اقتصاد تولید، درآمد و رشد کم باشد زمینه‌های فساد بیشتری به وجود می‌آید. علاوه‌ بر عوامل اقتصادی ذکر شده که باعث فساد می‌شود، عوامل فرهنگی نیز در به وجود آمدن زمینه فساد بی‌تاثیر نیست. رواج اینکه فساد و فاسد زیاد است بار روانی به همراه دارد و جریان خاصی را در جامعه به راه می‌اندازد و زمینه‌ساز بسیاری از فعالیت‌های ناسالم می‌شود. از طرفی دیگر رسانه‌ها هم می‌توانند به‌طور مستقیم تاثیر‌گذار باشند و ممکن است در بسیاری از موارد به ناحق فسادها را بزرگ‌تر از آنچه هستند نشان دهند. در این شرایط خود رسانه فضا را برای کسانی که به دنبال فساد هستند مناسب‌تر نشان می‌دهد، پس شرایط فرهنگی و رسانه‌ای هم می‌تواند زمینه‌ساز باشد. البته نکته‌ مهم این‌جا است که گروه‌هایی با نیت مشخص دست به اقداماتی می‌زنند و عامدانه با نیت ضربه زدن به اقتصاد کشور و همچنین جامعه فعالیت‌های ناسالم انجام می‌دهند و باعث آسیب رساندن به اقتصاد کشور می‌شوند.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اوضاع این رژیم حسابی بیخ پیدا کرده است (یادداشت روز) (کيهان) مطالبه تأمین اجتماعی برزمین‌مانده کارگران (جوان) مگاپروژه ایرانی در سریلانکا افتتاح شد (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری: ایران مشکل آب ندارد محمدرضا ستاری چیستی گذار سعودی‌ها از محافظه‌کاری به سیاست خارجی تهاجمی چالش‌های قانونی، بودجه‌ای و فرهنگی، زمان انتظار بیماران کلیوی را برای پیوند افزایش داده است هدف از فعالیت‌های ناسالم تنها بهره‌مندی مالی نیست رواج فساد در اقتصاد بیمار نزدیک به 4 سال است که تلاش برای پیوستن کشورها به پرونده ثبت جهانی شب چله بی‌نتیجه مانده است «ابتکار» از دلایل امضای یک طرح با آرای بالا و رای و خروجی پایین در صحن علنی گزارش می‌دهد نگاهی به برخی از نمایشگاه‌های هفته آتی استقبال از زمستان با گرمای هنر همزمان با ناکامی تور اروپایی نخست وزیر برای توافق بریگزیت، نمایندگان حزب محافظه‌کار جلسه رای اعتماد را کلید زدند رهبر انقلاب اسلامی: مسئولان فریب زبان‌بازی دشمن را نخورند « ایرج دانایی فرد» زننده اولین گل ایران در جام جهانی درگذشت افکار عمومی«بودجه ملی» را طلب کنند وزیر دفاع: دانشجویان افسران جنگ نرم هستند توسعه بسته‌های هنری فرهنگی در دولت دوزادهم