روزنامه قانون
1397/09/22
رياكاري آمريكايي!
اين سوال هميشه براي مردم ايران مطرح است كه دولت ايالات متحده آمريكا كه مدعي دشمني با مقامات جمهوري اسلامي ايران است، چرا به فرزندان و اقوام آن‌ها اجازه حضور در اين كشور و رفت و آمد آن‌ها را به راحتي مي‌دهد؟ اين سوال به ويژه در دولت ترامپ بيش از پيش اذهان را درگير كرده است، زيرا رييس دولت جمهوري‌خواه ايالات متحده همواره نظام سياسي ايران را به عنوان يك دشمن خوانده و سياست‌هاي خصمانه‌اي براي ايجاد مراوده با ايران در دستور كار داشته است.ابهام در يك دشمني
يكي از مسائلي كه سبب بروز تامل بر اقدامات مقامات ايالات متحده شده ، ماجراي نامه خاص خانواده‌های آمریکاییان زندانی در ایران است كه از دونالد ترامپ خواسته‌اند ویزای فرزندان مقامات ارشد دولت ایران را که در ایالات متحده به سر می‌برند، لغو کند. به گزارش یورونیوز، این خانواده‌ها می‌گویند هرچند دونالد ترامپ پیشتر وعده داده بود مساله آزادی شهروندان زندانی آمریکایی در ایران را حل کند، با این حال تا کنون اقدامی جدی صورت نگرفته است. ندیم زکا، که پدرش نزار در سال ۲۰۱۵ در ایران بازداشت شد، یکی از حامیان این طرح است. به گزارش ان‌بی‌سی، این خانواده‌ها لیستی از فرزندان مقامات ارشد ایران که در آمریکا به سر می‌برند، تهیه کرده‌اند که در میان آن نام وابستگان حسن روحانی و معصومه ابتکار به چشم می‌خورد. مطابق این لیست، برادرزاده حسن روحانی و فرزند مشاور سابق او حسین فریدون در نیویورک به سر می‌برد. پسر معصومه ابتکار نیز در شهر لس‌آنجلس دانشجو است. مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده پیشتر به هنگام خروج از معاهده برجام، آزادی اتباع آمریکایی را جزو ۱۲ خواسته اصلی از ایران خوانده بود. شماری از نمایندگان مجلس آمریکا از این درخواست خانواده‌ها برای لغو ویزای فرزندان مقامات ایران پشتیبانی می‌کنند؛ از جمله سناتور تد کروز، نماینده جمهوری‌خواه از تگزاس و همچنین الیوت آنجل نماینده دموکرات از نیویورک که انتظار می‌رود ریاست کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان را به زودی در اختیار بگیرد.دستکم چهار شهروند آمریکایی و يك مقیم قانونی ایالات متحده در حال حاضر در ایران در زندان به سر می‌برند. به گزارش رسانه‌هاي داخلي، دونالد ترامپ پیش از این گفته بود در صورت رسیدن به ریاست‌جمهوری برای آزادی زندانیان آمریکایی به ایران باج نخواهد داد. «شیو وانگ»، دانشجوی چینی ۳۷ ساله متولد آمریکا که دانشجوی دکتری تاریخ در دانشگاه پرینستون است نيز به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان محکوم شده و دوران بازداشت خود را در تهران می‌گذراند. سیامک نمازی ۴۶ ساله نيز به اتهام جاسوسی و همکاری با ایالات متحده آمریکا به ۱۰ سال زندان محکوم شده است. پدر وی، باقر نمازی نیز در زندان است.
لرزه براندام مقامات خارج‌نشين
حال و بعد از اين همه مدتي كه گذشته است، برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، سه‌شنبه ۲۰ آذر در صفحه تويیتر فارسی وزارت خارجه آمریکا گفت: «این وزارتخانه موضوع اخراج فرزندان مقام‌های جمهوری اسلامی ایران از این کشور را بررسی می‌کند». او در ویدیوی کوتاهی که در صفحه رسمی تويیتر وزارت امور خارجه آمریکا منتشر شده، گفته است: «بسياري از ایرانیان پرسیده‌اند چرا دولت ایالات متحده ویزای بستگان مقام‌های ایران را که در آمریکا زندگی می‌کنند، باطل نمی‌کند یا آن‌ها را اخراج نمی‌کند»، هوک همچنین افزود: « مقام‌های ایران شعار مرگ بر آمریکا سر می‌دهند و در همان حال خانواده‌‌شان را به کشور به اصطلاح شیطان بزرگ می‌فرستند تا با استفاده از منابع مردم ایران در‌آنجا زندگی و تحصیل کنند. مردم ایران بدانند که ما روی این مساله کار می کنیم. نمی‌توانم درباره پرونده‌ها و جزيیات آن صحبت کنیم اما می‌‌توانید مطئن باشید که ما تمام تلاش‌مان را برای تغییر رفتار ریاکارانه افراد به کار خواهیم بست تا آن‌ها رفتارشان را تغییر دهند».
ليست سياه
در همين راستا چندي پيش واشنگتن‌تایمز در گزارشی با اشاره به اظهارات علی لاریجانی، رییس مجلس ایران که آمریکا را بزرگ‌ترین تهدید برای همه جهان خوانده بود، نوشت: «این اظهارات در حالی مطرح شده که دختر علی لاریجانی، یعنی فاطمه اردشیر لاریجانی در اوهایو اولین سال دوره رزیدنسی پزشکی خود را در امنیت کامل می‌گذراند. او در دانشگاه پزشکی کلولند که یکی از بهترین دانشکده‌های پزشکی جهان بر اساس رنکینگ دانشگاهی است، تحصیل می‌کند». نویسنده این گزارش به حضور فرزندان مقامات ایران در آمریکا اشاره کرده و با نام بردن از تعدادی از آن‌ها نوشته است: « اردشیر لاریجانی، یکی از چندین فرزند مقامات ایرانی است که در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل کرده و از فرصت بازارهای شغلی آمریکا بهره‌مند شده است. این در حالی است که والدین آن‌ها دايم خواستار نابودی آمریکا هستند و همزمان وقتی که دانشجویان آمریکایی به ایران سفر می‌کنند، نظیر «شیو وانگ» دانشجوی دانشگاه پرینستون، به اتهام جاسوسی بازداشت می‌شوند». این رسانه به حضور خانواده لاریجانی در سمت‌های عالی جمهوری اسلامی اشاره کرد و نوشت: «علی لاریجانی قبل از اینکه رییس مجلس شود، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای بود. یکی از برادران او، صادق آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه است و توسط دولت ترامپ تحت تحریم قرار دارد. یکی دیگر از برادران لاریجانی، جواد، در سمت ریاست شورای حقوق بشر قوه قضاییه مشغول است». نویسنده این گزارش مدعی شد: « باوجود اینکه مقام‌های کلیدی ایران بيشتر آمریکا را اهریمن می‌خوانند، از اینکه اعلام کنند فرزندان‌شان در صحت و آزادی در آمریکا زندگی می‌کنند، سر باز می‌زنند». در ادامه این گزارش آمده بود: «عیسی هاشمی، دانشجوی دکتری دانشکده روانشناسی حرفه‌ای شیکاگو، شعبه لس‌آنجلس است. مادر او معصومه ابتکار، مشاور رییس‌جمهور در امور زنان است. ابتکار سخنگوی گروهی بود که در ابتدای انقلاب سفارت آمریکا در تهران را اشغال و پرسنل آن را گروگان گرفتند. او در پاسخ به سوال خبرنگاران در زمان بحران گروگانگیری در مورد اینکه آیا می‌تواند شخصا اسلحه را بالا ببرد و تیری را در سر یکی از گروگان‌ها خالی کند و او را بکشد گفته بود بله، حکومت خودکامگان باید نابود شود». در بخش دیگری از گزارش واشنگتن‌تایمز آمده است: «احسان نوبخت، دستیار استاد در دانشکده پزشکی دانشگاه جرج واشنگتن است و خواهر او نیلوفر، دستیار بالینی استاد در دانشگاه UCLA، پدر آن‌ها علی، نماینده پارلمان ایران و عموی آن‌ها محمد باقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه ایران است». واشنگتن‌تایمز یادآور شده که علی فریدون یک مهندس ارشد در یک کمپانی آموزشی در نیویورک است که پدر او حسین فریدون ، برادر رییس جمهور ایران است.
در این گزارش آمده است: «از این گذشته برخی از خود مقام‌های ایرانی در آمریکا تحصیل کرده و توانایی‌های‌شان را در این کشور کسب کرده‌اند و هم‌اکنون در ایران خدمت می‌کنند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران یکی از آن‌هاست. او همه دوران تحصیل خود را در سن فرانسیسکو و دنور گذرانده است. پسر او مهدی هم در دانشگاه یونيويرسیتی سیتی تحصیل کرده و در سال ۲۰۱۳ به ایران بازگشته است». در ادامه این گزارش عنوان شده که «علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران هم دکتری خود را از دانشگاه ماساچوست دریافت کرده است. سید حسین موسویان، مذاکره‌کننده ارشد سابق ایران که پست‌های زیادی در وزارت خارجه داشته هم در دانشگاه ساکرامنتو تحصیل کرده بود. او امروز یکی از استاتید دانشگاه پرینستون است». نویسنده این گزارش با اشاره به اینکه این داستان یکی از واقعیت‌های بنیادین ایران است، مدعی شد: «با همه اظهارات مسئولان ایران علیه غرب و آمریکا، آن‌ها می‌دانند که آمریکا آزادی و کرامت و فرصت را در کشورش ایجاد کرده است. مردم ایران این واقعیت را می‌دانند و به همین دلیل معترض هستند». این رسانه در پایان پیشنهاد کرده دولت ترامپ محتاطانه‌تر عمل کند و مدعی شد: «وزارت خارجه آمریکا باید فهرست فرزندان مقام‌های ایران را که در آمریکا زندگی می‌کنند، نگه دارد. حضور آن‌ها در آمریکا یک امتیاز است نه یک حق. واشنگتن نباید گناه پدران را به نام پسران بنویسد. این رسانه در بخشي از مطلب خود با کنایه نوشت كه یک روز، این فرزندان سران جمهوری اسلامی خواهند دید که مردم دیگر داد نمی‌زنند آمریکا دشمن است، بلکه فریاد می‌زنند دشمن همین جاست.
ترغيب به افشاگري
احمدي‌نژاد و دلواپسان نيز كه غير از ايران در جاي ديگري از ايران استقبالي از آن‌ها نخواهد شد، بعد از انتشار اين اخبار كوشيدند تا مسئولان آمريكايي را به افشاگري اسامي بيشتر بستگان مقامات ايراني در ايالات متحده ترغيب كنند. در همين حال محمود احمدی نژاد، رييس جمهور پيشين ایران که سابقه نامه نگاری به ترامپ را در پرونده خود داشت در آن زمان، از وی خواسته است که فهرستی از بستگان مقام‌های ایرانی ساکن در آمریکا منتشر کند. به گزارش رسانه‌ها احمدی‌نژاد در توییتر رسمی خود با خطاب قرار دادن توییتر رسمی آقای ترامپ، این درخواست را مطرح کرد. محمود احمدی‌نژاد نوشته بود: آقای دونالد ترامپ، اگر فهرست بستگان مقام‌های حکومت ایران راکه در آمریکا دارای گرین کارت یا حساب بانکی هستند در اختیار دارید، آن را منتشر کنید. پیش از این مجتبی ذوالنور، ريیس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، پنجم تیر سال جاری در مصاحبه با روزنامه اعتماد، مدعی شد که باراک اوباما، ريیس جمهور پیشین آمریکا «در جریان برجام تصمیم گرفت به آقایان حال بدهد و به ۲۵۰۰ ایرانی تابعیت داد». این اظهارات مجتبی ذوالنور واکنش‌های گسترده‌ای در پی داشت و شبکه خبری فاکس‌نیوز در آمریکا نیز از ظهارات او گزارشی تهیه کرد.دونالد ترامپ هم با اشاره به گزارش فاکس‌نیوز گفته بود: «تازه مشخص شده که دولت اوباما در طول مذاکرات [هسته‌ای]افتضاح خود با ایران به ۲۵۰۰ ایرانی، از جمله مقامات حکومتی، شهروندی اعطا کرده است. چقدر زیاد و (بد) است». با این حال، جف پرسکات، از مقام‌های شورای امنیت ملی آمریکا در دولت اوباما، به تويیت آقای ترامپ واکنش نشان داده و گفته که «این اتهام مضحک و غلط است». در همین زمینه، شماری از نمایندگان مجلس ایران در ماه‌های گذشته تحقیق و تفحصی را انجام دادند با این هدف که ثابت کنند افراد دو تابعیتی به نهاد‌های مهم زیر مجموعه دولت نفوذ کرده‌اند. گزارش این نمایندگان که اردیبهشت منتشر شد، می‌گوید «بسیاری» از فرزندان مسئولان جمهوری اسلامی «به دلایل متعدد نظیر تحصیل و تولد، تابعیت دیگر کشور‌ها را اخذ کرده‌اند و... هم اکنون بدون ترک تابعیت آن کشور‌ها مشغول فعالیت‌های اقتصادی یا کارمندی در آن کشور‌ها هستند»، از جمله «فرزندان وزیر امور خارجه، نفت و برخی از مشاوران و دستیاران ريیس‌جمهور». مجتبی ذوالنور همچنین با اشاره به حضور فرزندان برخی مقامات ایران در آمریکا گفت که فقط «٣٠ تا ٤٠ نفر آن‌ها مشغول تحصیل هستند» و بقیه این افراد با پول مردم خوشگذرانی می‌کنند.
سورپرايز پوچ
نكته ديگري نيز در اين ميان وجود داشت و آن سورپرايز جان‌بولتون جنگ طلب بود كه از آن سخن گفت ولي خبري نشد. اواخر خردادسال جاري بود كه برخي رسانه‌ها به نقل از جان بولتون خبري منتشر كردند که از سورپرایز ترامپ برای ایران در تیر حکایت داشت. سورپرايزي كه برخي آن را اخراج وابستگان مسئولان ايراني مي‌خواندند ولي نتيجه‌اي در بر نداشت. يكي از رسانه‌هاي ايران در همان زمان و بعد از آنكه اين ادعا عملي نشد در مطلبي نوشت كه با یک بررسی ساده کذب بودن این خبر اثبات شد اما این خبر کذب تا حدودی فضای عمومی و اقتصادی را متوجه خود کرد.
نکته جالب توجه این است که راوی این خبر حدود 6 ماه پیش نیز ادعا کرده بود چینی‌ها به واسطه ناخشنودی از رفتار ایران پس از برجام قصد دارند روابط تجاری خود را در پایان سال ۲۰۱۷ با ایران قطع کنند. ادعایی که بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای رسمی آن را «کذب محض» خواند. چنین اخبار و اطلاعات گمراه‌کننده‌ای اگرچه سنخیتی با واقعیت ندارد، اما می‌تواند با جهت‌دهی به اذهان عمومی، آسیب‌زا شود. نمونه‌ای از چنین اثر مخربی را می‌توان در تاثیر مقطعی انتشار خبر «سورپرایز بولتن برای ایران» بر بازارهای مختلف مشاهده‌کرد. هرچند كه برخي اين سورپرايز را به مسائل اقتصادي ارتباط دادند ولي بيشتر مربوط به نكته‌اي بود كه زمزمه عملي شدن آن مدتي بود به گوش مي‌رسد و آن ماجراي پاكسازي آمريكا از مسئولان ايران و توقيف اموال و دارايي آن‌ها بود.
سوالات باقي‌مانده
اينكه برخي از مقامات و مسئولان ايران در كشورهاي خارجي منافعي داشته يا فرزندان آن‌ها در اين كشورها فعاليت مي‌كنند و اشتغال دارند مساله عجيبي نيست، نكته اي كه قابل تامل است مراعات حال آن‌ها توسط مقامات آمريكايي است. بايد از آن‌ها پرسيد كه چرا تا اين حد از برخورد با بستگان كساني‌كه آرزوي مرگ و نابودي براي كشورشان مي‌كنند، كوتاه مي‌آيند؟! آيا حضور اين طيف در كشورشان سبب به دست آوردن منافعي است؟! آيا آمريكا از اين قشر براي رسيدن به اهداف خود استفاده مي‌كند و به نوعي گروگان‌هاي آزاد هستند؟! آيا آمريكا بنا به سياست‌هايي كه براي توجه به حقوق‌بشر دارد اين نوع رفتار را در دستور كار خود قرار داده است؟! دليل اين اقدام هرچه باشد، افكار عمومي در ايران را مشغول خود كرده‌است. از طرفي مردم در قبال ادعاهاي سياستمداران آمريكايي كه مي‌گويند ما براي فشار برنظام ايران سعي مي‌كنيم اين كشور را تحريم كنيم ولي فرزندان اين مقامات را در پناه خود حفظ كرده‌اند با دوگانگي روبه‌رو شده اند و با خود مي‌گويند كه نكند اصل اين دشمني با مردم ايران است و آمريكا براي لاپوشاني اهداف خود اين ملت را قرباني سياست‌هاي خاص در منطقه مي‌كند.
