محمدصادق جنان صفت خشونت نهفته در بی‌تفاوتی و سکوت ملی رنانی

در 29 مهر1376 در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نشستی برای کتاب «بازار یا نابازار» نوشته محسن رنانی که تازه دکترای اقتصاد گرفته بود برپا بود و برخی از استادان اقتصاد از هردو گروه اقتصاددانان نهادگرا و آزادیخواه نیز حاضربودند. نگارنده این متن، گزارشگر نشست یادشده برای روزنامه همشهری بودم که در آبان همان سال این گزارش به طور مشروح درج شد. از همان نشست بیست و یک سال پیش می‌شد فهمید که رفتار و گفتار رنانی منحصر به خودش است و با بقیه اقتصاددانان تفاوت دارد. این اقتصاددان ایرانی در این دو دهه بسیار حرف زده و نوشته ا‌و البته چند بار هم با ارائه دلیل یا بدون دلیل به محاق رفته است. با توجه به اینکه وی توانسته است در میان گروهی از جوانان ایرانی محبوبیت به دست آورد و شاید رفتارش الگوی آنها شود، نوشته آخرش در کانون توجه بیشتر دلسوزان به این مرز و بوم قرارگرفته است. یکی از دلایل توجه بیشتر این نوشته آخر آقای رنانی شاید این است که این بار نه تنها خودخواسته خود را از گفتن و نوشتن بازداشته بلکه به دیگران نیز اندرز می‌دهد که چنین کنند و نگویند و ننویسند. این نوشته اقتصاددانی است که همین چندماه پیش به عنوان اقتصاددان به بانک مرکزی رفته بود تا به رئیس تازه این نهاد بسیار با اهمیت شاید چیزی بیاموزد یا نکته‌ای را یادآوری کند. وی همان اقتصاددانی است که در ماه‌های تازه سپری شده همراه با دیگر همراهان فکری‌اش دونامه سرگشاده نوشته و به بالاترین مقام اجرایی کشور می‌گوید چه کند و چه نکند. چرا چنین فردی ناگهان تصمیم خود برای ننوشتن آشکار می‌کند و فراخوان عمومی برای همن رفتار می‌دهد؟‌
نمی‌خواهم درباره درستی یا نادرستی دلایل چنین به زندان کشیدن خودخواسته و اندرز به دیگران که چیزی نگویند از سوی وی داوری کنم و تنها یادآور می‌کنم که گروهی از نویسندگان و روزنامه‌نگاران و اقتصاددانان این رفتار را نمی‌پسندند. چیزی که به این داستان شاید اگر اضافه شود نیک است و مفید این است که رفتار و گفتار رئیس دولت دوازدهم در ماه‌های تازه سپری شده و البته برخی از نزدیک‌ترین حلقه نخست‌یاران او گونه‌ای‌ است که ناگفتن و نانوشتن را به روندی فزاینده تبدیل خواهد کرد و همان خواهد شد که رنانی خواسته است. مسخره کردن اقتصاددانان در چند نوبت و خالی کردن دولت از این دانشمندان از سوی رئیس دولت و اعتماد بیش از اندازه به یک جریان درون دولت که حالا محل‌های فرماندهی اقتصاد را در چنگ دارند برای نخبگان و خبرگان دلسردی می‌آورد. رئیس دولت دوازدهم همچون همتای پیشین خود به جایی رسیده که بی‌تفاوتی نسبت به نقدها را ترویج می‌کند و این آزار دهنده است. روانشناسان می‌گویند بی‌تفاوتی آزاردهنده‌ترین و بدترین نوع خشونتی است که یک فرد یا یک گروه برفرد و گروه‌های دیگر تحمیل می‌کند. در این روزها و هفته‌ها بیش از گذشته شاهد بی‌تفاوتی به پیشنهادهای دلسوزانه و کارشناسانه اقتصاددانان و بازیگران اقتصادی در بخش خصوصی بوده‌ایم و اکنون به نظر می‌رسد این رفتار به ‌راهبرد دولت تبدیل شده است و این یک داروی کشنده برای شور و هیجان و رفتار پیگیرانه به حساب می آید. دولت هرگز جواب مستقیمی به دونامه ارائه شده از سوی اقتصاددانان نداده و هرگز نامه‌های چهارگانه اتاق بازرگانی درباره مسائل گوناگون را پاسخ نداده است و هرگز در پاسخ به درخواست‌های پرشمار روسای اتاق های بازرگانی نمی‌گوید که خواسته‌های آنها درباره موضوعی مثل سیاست ارزی درست است یا نادرست است و چرا قصد اجرای پیشنهادهای آنها را ندارد. این بی‌تفاوتی بدتر از هر رفتاردیگری است و شاید یکی از دلایل محاق خودخواسته آقای رنانی اعتراض به این راهبرد خشونت آمیز دولت باشد.
سایر اخبار این روزنامه
محمدصادق جنان صفت خشونت نهفته در بی‌تفاوتی و سکوت ملی رنانی بارندگی‌های سه روزه چه تاثیری بر قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های شناخته‌شده جهان دارد؟ جشنواره «سینماحقیقت» با فیلم‌های سیاسی پر مخاطب آغاز شد گره‌ زدن سیاست با هنر هفتم «ابتکار» از طرح دوفوریتی اصلاحی مجلس درباره قانون منع بکارگیری بازنشستگان گزارش می‌دهد منابع دیپلماتیک از توافق آلمان و فرانسه برای میزبانی و ریاست سازوکار ویژه با ایران خبر دادند سید ابراهیم رئیسی یک سال ونیم بعد از شکست در انتخابات همچنان با کنایه به روحانی حمله می کند تغییرات فراوان و ناگهانی قوانین خدمت سربازی، با زندگی مشمولان چه می‌کند؟ سرگردانی جوانان زیر پاندول قوانین سربازی آیا جلوی ورود آثار کپی به جشنواره تجسمی فجر با افزایش تعداد داوران گرفته می‌شود؟ «ابتکار» از دیدگاه بازنشستگان به وعده‌های دولت گزارش می‌دهد بازنشستگان در انتظار شنیدن خبرهای خوش افزایش قیمت، از فساد در حوزه حامل‌های انرژی جلوگیری می‌کند حاشیه‌های حل نشدنی قیمت سوخت