روزنامه جهان صنعت
1397/09/17
اوپک، یادش به خیر
مسعود سلیمی- هنگامی که در سپتامبر 1960 عراق، کشورهای ایران، کویت، ونزوئلا و عربستان را برای گفت‌و‌گو و مقابله با کاهش قیمت نفت به بغداد دعوت کرد، سازمان کشورهای صادرکننده نفت، به عبارتی اوپک، با هدف هماهنگ کردن سیاست‌های ناظر بر قیمت نفت صادراتی این پنج کشور تاسیس شد.این سازمان تا سال‌های میانی دهه 70 میلادی و با پیوستن تولیدکنندگان دیگر از جمله قطر، اندونزی، لیبی و الجزایر، از جهت کمی و از نظر اثرگذاری در بازار انرژی به اوج فعالیت خود رسید.در میان اعضای اصلی، ایران با توجه به تجربه مبارزاتی خود در راه ملی شدن صنعت نفتش، میدان‌دار فعالیت‌های اوپک بود که در افزایش و ثبات صادرات نفت و چالش با شرکت‌های چندملیتی نفتی و به ویژه در شرایط بازار انرژی غرب نقش موثری بازی می‌کرد.
همزمانی اوج‌گیری قدرت اوپک با بحران انرژی جهانی در سال‌های آخر دهه 70 و اوایل دهه 80 میلادی، تصمیم‌گیری‌ها از حوزه تخصصی اوپک فراتر رفت و با تنش و درگیری‌های سیاسی در هم آمیخت، آن هم در شرایطی که بحران هویت و به تبع آن ریزش ساختارهای اقتصادی- اجتماعی شوروی به تدریج خود را نشان می‌داد.
قدرت اوپک با وجود تلاش‌هایی که در راستای جایگزینی انرژی‌های دیگر صورت می‌گرفت اما تا میانه‌های دهه 90 میلادی هم ادامه داشت که رفته‌رفته با توسعه اقتصادی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و همچنین حضور و نفوذ بیشتر سیاست در تصمیم‌گیری‌های آن، اوپک روزبه‌روز به سمت‌و‌سوی یک کارتل بزرگ نفتی پیش رفت و از اهداف اولیه خود که برقراری امنیت و ثبات در بازار انرژی و صد‌البته استواری بر منافع ملی و استراتژیک اعضا و در نهایت تلاش برای توسعه اقتصاد جهان بود دور افتاد تا جایی که امروز می‌دانیم و می‌بینیم چگونه جهت‌گیری‌های سیاسی، سمت‌و‌سوی آن را عوض کرده است.زمانی بود که اگر یک ترقه در خاورمیانه یا هر نقطه جهان منفجر می‌شد بازار نفت به هم می‌ریخت و اوپک برای بازگشت به ثبات وارد میدان می‌شد اما امروز بازار وارونه کار می‌کند، چراکه با این همه بحران در خاورمیانه و در اروپا، قیمت رو به کاهش گذاشته است.
اوپک پس از نزدیک به 50 سال که از عمرش می‌گذرد، بوی کهنگی و فرسودگی گرفته و در یک دایره بسته، دور خود می‌چرخد و بیش از هر زمانی ابزار دست سیاست‌ورزان شده است تا جایی که روسیه به عنوان تولیدکننده بزرگ غیر اوپک، در میدان توسعه‌طلبی‌های خود به ویژه در خاورمیانه، اوپک را وسیله بازی‌های سیاسی- استراتژیکی خود قرار داده و در کنار آمریکا در راه بی‌ثمرسازی آن تلاش می‌کند.
massoudmehr@yahoo.fr
سایر اخبار این روزنامه
کابوس ماکرون
اوپک و هم‌پیمانان برای کاهش تولید به توافق رسیدند
اختلاف قیمت، بازار حمل و نقل هوایی را آشفته کرد
اختلاف وزارت ارتباطات با صداوسیما به شورای عالی امنیت ملی کشیده شد
گردهمایی عکاسان کشور در خانه هنرمندان ایران
فقر استراتژی در صنعت
نگاهی به آثار تشدید فقر در افزایش آسیب‌های اجتماعی
ساکت از دبیرکلی فدراسیون رفت، شکوری آمد
خوراک‌های صداوسیما!
شرم و سکوت!
سناریوی فریب
کمبود درآمد نفتی را با کاهش مخارج مدیریت می‌کنیم
مشکلات اقتصادی بر «کاوه» هم اثر گذاشته است
ابهام در احیای 1370 واحد صنعتی طی 9 ماه گذشته در نبود مواد اولیه
گرانی 10 تا 15 درصدی در بازار لوازم‌خانگی همزمان با کاهش نرخ ارز؛
ماهیت و سرنوشت
جنبش دانشجویی و مساله علم در ایران
آخرین سخنان مرکل به عنوان رهبر حزب دموکرات‌مسیحی
اوپک، یادش به خیر
هدر نائورت سفیر آمریکا در سازمان ملل شد
