گرانی 10 تا 15 درصدی در بازار لوازم‌خانگی همزمان با کاهش نرخ ارز؛

گروه بازرگانی - بازار لوازم‌خانگی مدت‌هاست که دیگر جنب و جوش سابق را ندارد و به بازاری سوت و کور تبدیل شده اما با این حال همچنان شاهد ظهور افزایش قیمت‌های جدیدی در این بازار هستیم‌. در حالی که به گفته مسوولان بازار لوازم‌خانگی، از ابتدای اردیبهشت‌ماه سال‌جاری تا کنون کالاهای خارجی حدود 150 درصد و کالاهای داخلی تا 120 درصد افزایش قیمت داشته است اما به نظر می‌رسد تولیدکنندگان این حوزه همچنان از روند افزایش قیمت‌ها ناراضی هستند به طوری که حتی با کاهش نرخ ارز طی هفته‌های اخیر باز هم شاهد افزایش قیمت‌های 10 تا 15 درصدی در این بازار هستیم‌. نکته قابل تامل اینکه به گفته فعالان این بازار، در حال حاضر بسیاری از اقشار سطح جامعه قید خرید لوازم‌خانگی را زده‌اند و تنها در مواردی که ناچار به خرید این کالا برای تهیه جهیزیه هستند، به حضور در این بازار روی می‌آورند‌. اما در نهایت با چنان قیمت‌هایی در بازار روبه‌رو می‌شوند که آنها را به ناچار به سوی خرید کالاهای قاچاق بی کیفیت سوق می‌دهد‌.
در شرایط فعلی حتی کالاهای تولید داخل نیز با چنان افزایش قیمتی روبه‌رو شده که مردم برای تامین نیاز خود دیگر قید ظاهر، گارانتی و کیفیت را هم زده‌اند و به خرید کالاهایی که تنها مهمان چند ماه هستند، متمایل شده‌اند‌. از این رو توزیع‌کنندگان بازار لوازم‌خانگی معتقدند که در شرایط فعلی اگرچه دلار با کاهش قیمت روبه‌رو شده اما از روند افزایش قیمت کالاها کاسته نشده به طوری که رکودی عمیق دامن‌گیر این بازار شده است‌. به گفته آنها، مردم‌ تصور می‌کنند که سود افزایش قیمت‌ها به جیب فروشندگان می‌رود اما چنین تصوری واقعیت ندارد و فروشندگان بازار لوازم‌خانگی نیز این روزها قربانی سودجویی تولیدکنندگان لوازم‌خانگی شده‌اند‌.
بازار رها شده
مسوولان بازار لوازم‌خانگی نیز معتقدند که این روزها بازار لوازم‌خانگی به حال خود رها شده و باید نظارت‌ها در آن افزایش پیدا کند‌. بر همین اساس چندی پیش، محمد طحان‌پور، رییس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی اعلام کرد: قیمت کالا‌ها رها شده و توجه چندانی نیز به این عارضه نمی‌شود‌. به گفته وی، از ابتدای اردیبهشت‌ماه سال‌جاری تا ابتدای این ماه، کالاهای خارجی حدود 150 درصد و کالاهای داخل بین 80 تا 120 درصد افزایش قیمت داشته است‌. به گفته وی، به نظر می‌رسد قیمت لوازم‌خانگی برای تولیدکنندگان آزاد شده و در شرایطی که رقیبی برای آنها وجود ندارد، متضرر اصلی، خریداران و مشتریان لوازم‌خانگی هستند‌.


در حالی که برخی مسوولان معتقدند که سودجویی تولیدکنندگان لوازم‌خانگی عامل افزایش قیمت‌ها در بازار بوده است اما برخی کارشناسان نیز بر این عقیده هستند که چالش‌های مربوط به تامین مواد اولیه برای تولیدکنندگان لوازم‌خانگی موجب ظهور افزایش قیمت در بازار شده است‌. بر همین اساس سعید باستانی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در تشریح علل و عوامل گرانی لوازم‌خانگی اظهار کرد: تامین مواد اولیه یکی از مشکلات اصلی عرصه تولید است و به هر ترتیب انتظار می‌رود نظارت‌ها با دقت و شدت هر چه بیشتری اعمال شود، در غیر اینصورت با رها شدن بازار، وضعیت به مراتب بدتر خواهد شد‌. از این رو ‌باید بخشنامه‌های مناسبی، در راستای حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده توامان با یکدیگر اجرایی شود‌. به گفته باستانی، افزایش قیمت صرفا به شبکه توزیع بازنمی‌گردد، اما این واقعیت وجود دارد که تولیدکنندگان نیز به دلیل مشکلاتی که با آن مواجه هستند ضریب عرضه را کاهش داده‌اند‌. این در حالی است که به گفته انصاری دبیر انجمن صنایع لوازم‌خانگی، افزایش قیمت‌ها ارتباطی به تولیدکنندگان ندارد و در حوزه عرضه، میان شبکه تولید و مصرف‌کننده حلقه واسطه‌ای موسوم به شبکه توزیع در بحث افزایش قیمت‌ها تاثیرگذار است‌. بر این اساس در هشت ماهه نخست سال‌جاری در بخش لوازم‌خانگی، a۷۴ میلیارد ریال جریمه نقدی از سوی سازمان تعزیرات حکومتی در نظر گرفته شده است‌.
کاهش ملموس تقاضا
این اظهارنظرها در حالی مطرح می‌شود که به گفته توزیع‌کنندگان بازار لوازم‌خانگی، این روزها رکود بیش از پیش دامن‌گیر این بازار شده و کششی برای افزایش قیمت وجود ندارد‌. این در حالی است که سودجویی تولیدکنندگان، موجب گرانی در این بازار شده به طوری که حتی این روزها نوعروسان نیز برای خرید به سمت این بازارها روانه نمی‌شوند‌.
بر همین اساس یکی از توزیع‌کنندگان لوازم‌خانگی با اشاره به کاهش ملموس تقاضا در پی افزایش قیمت قابل توجه لوازم‌خانگی، اظهار کرد: طبیعتا با کاهش قدرت خرید مردم، امکان تهیه بسیاری از اقلام و محصولات از مردم سلب می‌شود و این محدودیت در ارتباط با کالا‌هایی که رشد قیمتی آنها فزاینده‌تر است، بیش از پیش احساس می‌شود‌. امین خسروی‌نیا افزود: در چنین شرایطی، بسیاری از اقشار جامعه، قادر به خرید این کالا‌ها نخواهند بود و این عارضه ضریب تقاضا برای خرید محصولات اینچنینی را با افت و کاهش محسوسی مواجه می‌کند‌. خسروی‌نیا تصریح کرد: در شرایطی که در رکود اقتصادی قرار داریم و این رکود آنچنان ملموس و مشهود است که انکار آن غیرممکن است، افزایش قیمت قابل درک نیست‌. از این رو در چنین شرایطی با بالا رفتن هر چه بیشتر قیمت‌ها، بر عمق و دامنه رکود نیز افزوده می‌شود‌. وی افزود: البته با تدابیر و برنامه‌ریزی‌های عملیاتی شده، نرخ ارز روند نزولی به خود گرفته است اما در همین مقطع کاهش نرخ ارز، برخی از اقلام و لوازم‌خانگی با رشد قیمتی ۱۰ تا ۱۵ درصدی همراه شده‌اند‌.
سود افزایش قیمت‌ها به جیب فروشندگان نمی‌رود
کاهش تقاضا برای خرید لوازم‌خانگی در حالی است که برخی از متقاضیان لوازم‌خانگی که برای تامین جهیزیه چاره‌ای جز خرید ندارند، به خرید و تهیه لوازم‌خانگی قاچاق روی آورده‌اند به طوری که حتی می‌توان گفت کیفیت نیز برای آنها چندان اهمیتی ندارد‌. در همین خصوص یکی دیگر از توزیع‌کنندگان لوازم‌خانگی ضمن انتقاد از افزایش سرسام‌آور قیمت لوازم‌خانگی، گفت: برخی از مردم گمان می‌کنند عامل افزایش قیمت‌ها، توزیع‌کنندگان و فروشندگان این اقلام و محصولات هستند و به زعم آنها سود این افزایش به جیب فروشندگان می‌رود، در صورتی که این ذهنیت نادرست و خلاف واقع است‌. علیرضا یاراحمدی افزود: هیچ فروشنده و توزیع‌کننده عاقلی، مایل به چنین افزایش قیمتی نیست زیرا به تدریج عارضه مذکور باعث کاهش ضریب خرید می‌شود و آنچنان که امروز شاهد هستیم بخشی از مردم به خرید و تهیه محصولات قاچاق، فاقد گارانتی و بعضا بی‌کیفیت روی می‌آورند‌.
تمایل به خرید کالاهای قاچاق
یاراحمدی تصریح کرد: در حال حاضر مشاهده می‌شود که برای برخی از متقاضیان خرید لوازم‌خانگی، کیفیت هیچ اهمیتی ندارد چرا که آنها توان خرید محصول گران‌قیمت را ندارند و صرفا به جور کردن جهیزیه با قیمت حداقلی می‌اندیشند‌. وی افزود: البته رویکرد کل جامعه اینچنین نیست ولی نمی‌توان این واقعیت را از نظر دور داشت که چنین مواردی بازتاب گرانی‌های افسارگسیخته در بازار لوازم‌خانگی است که ‌باید به‌صورتی جدی و قاطعانه برای آن چاره‌اندیشی شود‌. این توزیع‌کننده لوازم‌خانگی در ادامه گفت: در شرایطی که پیش از این، برخورداری لوازم‌خانگی از گارانتی یکی از معیار‌ها و شاخص‌های اصلی انتخاب از سوی مشتریان بود امروزه بسیاری از متقاضیان لوازم‌خانگی، به دلیل اختلاف قیمت محصولات قاچاق و فاقد گارانتی با کالا‌هایی که از مجاری قانونی عبور کرده‌اند و از ضمانت برخوردارند، به خرید لوازم‌خانگی قاچاق متمایل شده‌اند‌؛ محصولاتی که بعضا بی‌کیفیت و قلابی هستند و مشتریان با خرید آن به نوعی پول خود را دور می‌ریزند‌. به دنبال نوساناتی که بازار طی ماه‌های اخیر با آن روبه‌رو بود، می‌توان ادعا کرد که با افزایش نرخ ارز در ماه‌های گذشته، رشد قیمت‌ها در بسیاری از کالاها اجتناب‌ناپذیر بوده، اما در شرایطی که بازار ارز تا حدی سر و سامان گرفته و روند نزولی نرخ را تجربه می‌کند، بالا رفتن مجدد قیمت‌ها، نه تنها قابل درک و منطقی نیست بلکه موجب اعتراض مردم و فعالان بازار شده است‌. از این رو هرچه زودتر مسوولان تنظیم بازار باید برای این موضوع پاسخی منطقی پیدا کرده و بازار لوازم‌خانگی را با نظارت بیشتری رصد کنند‌.