روزنامه همدلی

نقدی بر فیلم «همه می‌دانند»، آخرین ساخته اصغر فرهادی، سرشناس‌ترین کارگردان امروز ایران

عشق را در پستوی خانه نهان نتوان کرد!
مهدی فیضی‌صفت ‪-‬ آخرین اثر کارگردان سرشناس سینمای ایران سرانجام منتشر شد؛ شاید بتوان گفت سرشناس ترین کارگردان امروز این سرزمین. با دریافت دو جایزه اسکار، معتبرترین جایزه سینمایی جهان، نامش را در جمع بزرگان ثبت کرده و بسیاری از ستاره‌های سینمای جهان دوست دارند مقابل دوربینی قرار بگیرند که اصغر فرهادی برایش دستور «کات» و «برداشت» می دهد. «همه می دانند» با جنجال بسیار در دسترس علاقه‌مندان به هنر هفتم قرار گرفت. در حال اکران بود در اقصی نقاط جهان اما به یکباره نسخه ای بی کیفیت و البته غیر مجاز در اینترنت منتشر شد و عواملش را در شوک فرو برد؛ شوک بزرگتر را فرهادی به سینمادوستان وارد کرد. وقتی از زیرنویس بی‌نقص فیلم پرسیدند که تنها چند ساعت بعد از انتشار غیر قانونی به دست مردم رسیده، صراحتا اعلام کرد خودش چنین کاری را انجام داده تا حداقل مخاطبان ایرانی، دیالوگ های اسپانیایی را آن گونه بشنوند که او می خواهد! هر چند نسخه منتشره تنها در دسترس مردم زادگاه اصغر فرهادی قرار نگرفته و هر علاقه‌مندی به سینما در هر نقطه جهان می تواند دانلودش کند و ببیند.
از تب و تاب انتشار غیرمجاز تا نقدهای متفاوت
حالا تب و تاب جنجال انتشار «همه می دانند» فروکش کرده و بسیاری از منتقدان و مخاطبان حرفه ای سینما، نظرات متفاوتی را در خصوص آخرین ساخته کارگردان 46 ساله مطرح کرده اند. برخی تمجید می کنند از اثری که به دور از قید و بندهای وزارت فرهنگ و ارشاد ایران ساخته شده و البته دنبال می کند سبک و فرم کارگردانی فرهادی را، با همان پیچیدگی‌ها و ظرافت ها. او به رعایت اصل تعلیق و سادگی تصویر و لوکیشن وفادار مانده و نظرات مثبت نسبت به فیلمش بسیارند. فرهادی در عین ظرافت های کاری، سینما را برای مخاطبش ساده تصویر می کند، تا جایی که شبیه به خودِ زندگی می شود، یعنی دنبال قصه و بیان داستان است، به جای رفتن به سراغ فیلمی عجیب با نماها و شاهکارهای ویژه و به تعبیر خیلی از منتقدان، این اتفاق، خودِ سینماست.


یک فیلمِ خوب
«همه می دانند» مانند آثار قبلی فرهادی از جمله «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» که دو جایزه اسکار برایش به ارمغان آوردند، نه در آغازش غافلگیری دارد و نه در پایانش. عبارت «پایان باز» هر چند سال ها قبل تر با نام عباس کیارستمی، کارگردان فقید ایرانی وارد ادبیات سینمای ایران شد، اما با اصغر فرهادی به کمال رسید، قرار نیست در فیلم هایش معجزه ای رخ دهد، نقش اول مرد و نقش اول زن با هم ازدواج کنند! یا همه چیز به سامان برسد، شاید فرهادی تنها کارگردانی باشد که فیلم «گذشته» را در فرانسه و شهر زیبای پاریس فیلمبرداری می‌کند اما حتی یک نما هم برج ایفل را نشان نمی دهد.
بازی‌های بی‌نقص
در «همه می دانند» اعضای خانواده شرایط را فراهم کرده‌اند تا مراسم عروسی به بهترین شکل برگزار شود. «لورا» به همراه دو فرزندش از شهر «بوینس‌آیرس» به زادگاهش که نزدیک «مادرید» است برگشته تا در جشن خواهرش حضور داشته باشد اما اوضاع بر وفق مراد جلو نمی‌رود و با وقوع یک حادثه ناگوار در شب مراسم، بسیاری از خاطرات و اسرار گذشته بر سر زبان ها می‌افتد. شروع فیلم به گونه‌ای است که سعی دارد مخاطب را با کاراکترهای مختلف آشنا کند. با اینکه تعداد آنها زیاد است اما کاملا استادانه این شناخت به وجود می‌آید و تا قبل از آغاز مراسم عروسی، اطلاعات اولیه در مورد هر شخصیت به مخاطب داده می‌شود. جالب این که هیچ کدام از دیالوگ ها برای پر کردن مدت زمان فیلم نبوده و به مسائل حاشیه‌ای بی‌ارتباط به داستان اصلی نمی‌پردازد. به عنوان مثال «لورا» سال ها دور از خانواده بوده و برای مناسبت‌های خانوادگی ارزش زیادی قائل است. دخترش «ایرِنه» پر از شور و هیجان نوجوانی است و از انجام کارهای هیجان‌انگیز و حتی خطرناک، واهمه‌ای ندارد. «پاکو» فردی زحمتکش است. «فرناندو» و همسرش از شرایط کاری راضی نیستند و نزدیک به 2 سال است با درآمدی که دارند فقط می‌توانند اقساط خود را پرداخت کنند.
نقش پررنگ فرهادی
روابط بین شخصیت‌های داستان به شدت انسانی و باورپذیر است و در ورای هر رفتاری، انگیزه و دلیل محکمی وجود دارد. اگرچه این روابط، بدون بازی‌های بسیار خوب از طرف بازیگران بزرگی چون «خاویر باردم»، «پنه لوپه کروز»، «ریکاردو دارین» و دیگر بازیگران به سادگی محقق نمی‌شد. زمانی که «پاکو» در اولین دیدارش با «لورا» و «ایرنه» عکس‌العمل بسیار صمیمی از خود نشان می‌دهد، مخاطب ناخودآگاه فکر می‌کند در گذشته آنها، داستانی وجود دارد که باعث این صمیمیت شده و با جلو رفتن فیلم، تماشاگر متوجه می‌شود احساسش اشتباه نبوده است. نقش «اصغر فرهادی» را در بازی بی نقص بازیگران، نباید نادیده گرفت. با توجه به پشت صحنه‌هایی که از فیلم های او منتشر شده، به وضوح قابل تشخیص از شیوه مشخصی برای این کار استفاده کرده و تلاش می‌کند بازیگران، بازی‌های طبیعی و واقعی از خود به نمایش بگذارند. از آنجایی که هنرپیشه‌های «همه می دانند» ایرانی نیستند و طبیعتا کارگردان نتوانسته به راحتی با بازیگرانش مکالمه داشته باشد، نبوغ و هوش بالای فرهادی بیش از پیش نمایان می شود.
در «همه می‌دانند»، شخصیت‌های مختلف فیلم در تجربه احساسات مختلف، تنها نیستند و مخاطب همراه آنها در سکانس‌های مختلف، حضور پررنگی دارد؛ از شوخی‌ها گرفته تا ترانه‌ای که در مراسم عروسی اجرا می‌شود. در هر موقعیت داستانی، نکته وجود دارد که باعث می شود مخاطب، خود را در جایگاه شخص کاراکتر گذاشته و از زاویه دید او به اتفاقات، نگاه کند. «همه می‌دانند» در کنار «شهر زیبا»، «چهارشنبه‌سوری»، «درباره‌ی الی»، «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» قرار می‌گیرد و جزو فیلم های فاخر ارزشمند اصغر فرهادی محسوب می‌شود؛ فیلمی که شاید در سطحی ترین حالت ممکن به مخاطب می گوید عشق واقعی را نمی توان پنهان کرد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) از دستگیری شیطان هزار چهره تا سرقت با پابند الکترونیکی (جوان) اوضاع این رژیم حسابی بیخ پیدا کرده است (یادداشت روز) (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
نقدی بر فیلم «همه می‌دانند»، آخرین ساخته اصغر فرهادی، سرشناس‌ترین کارگردان امروز ایران گزارش «همدلی» از ایستادگی سکاندار نفت ایران در مقابل فشارها برای کاهش تولید روایتی از درگیری در دانشگاه امیرکبیر در آستانه «روز دانشجو» و برخوردهای صورت گرفته با دانشجویان در حمایت از کارگران هفت‌تپه همدلی انتقال آب دریاچه کاسپین به سمنان را بررسی کرد ارومیه‌سازی دریای کاسپین قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده علیه حماس در مجمع عمومی سازمان ملل متحد رد شد شکست حَماسی آمریکا در سازمان ملل دوچرخه سواری جلوه ای از شکوه و تنهایی پاسخ محسن هاشمی به اتهام اخیر زاکانی: این میزان دشمنی از سر اعتقادات اشتباه است علم‌الهدی در خطبه‌ دوم نمازجمعه مشهد: شخصیت ملت را با تصویب FATF و CFT به پای اروپا می‌اندازید یک نماینده اصولگرای مجلس: پر و بال عافیت‌‌طلبی مسئولان باز شده‌ است