معافیت ایران از کاهش تولید نفت

وزیر نفت كشورمان روز چهارشنبه ۵ دسامبر برای شرکت در اجلاس ۱۵۷ اوپک عازم وین شد. وزیران کشورهای عضو اوپک در اين نشست درباره شرایط بازار، عرضه و تقاضا و همچنین چگونگی تثبیت بازار نفت مذاکره و گفت‌وگو كردند. در اين خصوص نمایندگان اوپک در وین اعلام کردند اوپک برای کاهش تولید به شرط مشارکت از سوی روسیه، برنامه‌ریزی کرده است. اوپک با هدف دستیابی به توافق درباره سطح تولید نفت در 6 ماه آینده اين نشست را ترتيب داده است. اين در حالي است كه دونالد ترامپ معتقد بود كه نيازي به افزايش قيمت نفت وجود ندارد و بهتر است اوپك به همين شكل به توليد خود ادامه دهد. این گروه متشکل از ۱۵ عضو است كه با شرکای غیراوپک خود شامل روسیه جلسه برگزار كردند. در ماه‌هاي گذشته قیمت نفت پس از متحمل شدن بزرگ‌ترین ریزش از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ تاکنون، به کف رسیده و در دو ماه گذشته حدود ۳۰ درصد افت کرده و در نتیجه، فشار بر بودجه کشورهای صادر کننده نفت را مضاعف کرده است. عربستان در ماه‌هاي گذشته افزايش توليد داشته است و زنگنه نيز اعلام كرده كه ايران به دلیل اینکه در شرایط تحریم به سر می‌برد و به همین دلیل کاهش تولید نفت داشته به هيچ عنوان توليد خود را كاهش نخواهد داد. با اين حال مذاكرات در ساعاتی به دليل مخالفت عربستان با استثناي ايران از كاهش توليد به بن بست خورد. گفته می‌شد مخالفت عربستان با این موضوع دلایل سیاسی دارد با این اوصاف اما روسیه که پیش از این گفته بود که تمایلی به کاهش تولید ندارد، اعلام کرد که حاضر است 200هزار بشکه از تولیدش را کاهش دهد.
عربستان خواستار كاهش توليد
عربستان سعودی که بزرگ‌ترین عضو اوپک است بامشاهده عرضه فزاینده و نگرانی‌ها نسبت به کندی اقتصادی، خواستار کاهش تولید اوپک شده است. این کشور پیشنهاد کرده تولید اوپک حداقل ۱.۳ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کند. هفته پيش بودكه روسيه هشدار داد ائتلاف اوپک و غیراوپک باید تصمیم محتاطانه‌ای بگیرد تا مطمئن شود در دیداربعدی تغییر روند ۱۸۰‌درجه‌ای نخواهد داشت.
كاهش توليد خط قرمز ايران


بیژن نامدار زنگنه در اجلاس اوپک گفته بود كه‌کاهش تولید نفت در شرایط تحریم خط قرمز ایران است و ایران تولید نفت خود را کاهش نخواهد داد. وزیر نفت ایران که برای شرکت در صد و هفتاد و پنجمین اجلاس اوپک به وین پایتخت اتریش سفر کرده است، در گفت‌وگو با خبرنگار CNBC اعلام کرد: «به دلیل تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال شده، ایران هیچ گونه کاهش تولید انجام نخواهد داد اما از اوپک حمایت می‌کندتا بتوانند اعضا را مدیریت کنند. عادلانه نیست که ایران در حالی که در تحریم است تولید نفت خود را کاهش دهد، کاهش تولید در شرایط فعلی خط قرمز ایران است. ایران درماه قبل هیچ گونه افزایش تولید نداشته است؛ بنابراین کشورهایی که در ماه گذشته تولیدخود را افزایش داده‌اند باید تولید خود را کاهش دهند. ایران باید از هر گونه تصمیمی مبنی بر کاهش تولید نفت مستثنی باشد».عربستان سعودی و روسیه تولید نفت خودرا در تابستان به منظور جلوگیری از افزایش بیش از حد قیمت‌ها در آستانه وضع مجددتحریم‌های آمریکا علیه ایران که در نوامبر به اجرا گذاشته شد، افزایش دادند. قیمت نفت روز پنج‌شنبه پس از اینکه خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، اظهار کرد،کاهش یک میلیون بشکه در روز برای اوپک و متحدانش کافی خواهد بود، حدود چهار درصدکاهش یافت. بازارها کاهش تولید بیشتری را پیش‌بینی می‌کردند اما روسیه اعلام کرده که مایل به کاهش تولید نیست.
ترامپ به اوپك دستورالعمل ديكته مي‌كند
وی همچنین با اشاره به توییت ترامپ برای اوپکی‌ها که اعلام کرده بود «اوپک نباید قیمت نفت را افزایش دهد»، گفت: ترامپ می‌خواهد به اوپک یاد بدهد که چگونه کار کنید؛ یعنی آن‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد و این خیلی بد است. ترامپ به اوپک دستورالعمل دیکته می‌کند. بیشتر اعضای اوپک هیچ وقت تسلیم خواسته‌های آمریکا نخواهند شد.
توافق حاصل شد
با تمام این اوصاف و پس از کشمکش‌های ایجاد شده به گفته منابع آگاه، در نهایت توافق کاهش حداقلی 800 هزار بشکه ای حاصل شد. در پی اعلام این خبر در مورد توافق اوپک با همراهی روسیه قیمت نفت در بازارهای جهانی افزایش یافت. در همین راستا نواک، وزیر انرژی روسیه ضمن حمایت از توافق بر کاهش تولید اعضای اوپک، کشور خود را ملزم به رعایت کاهش سقف تولید و حمایت همه‌جانبه ازاین توافق دانست.
ایران معاف از کاهش تولید
جزییات توافق میان کشورهای اوپک و غیر اوپک برای کاهش تولید نفت در بازارهای جهانی به این صورت است که مدت زمان این توافق 6 ماهه است و کاهش تولید 2.5 درصدی اعضای اوپک از تولید اکتبر خواهد بود.
همچنین کشورهای ایران، لیبی و ونزوئلا از کاهش تولید در قالب این توافق معاف هستند. بیژن زنگنه نیز پس از حصول توافق رضایت خود را از مذاکرات اعلام کرد.
به گفته زنگنه اتفاقی که روز گذشته رخ داد، همان چیزی بود که ایران از مذاکرات میان کشورهای اوپک و غیراوپک می‌خواست. انجام این توافق همچنین منجر به جهش بیش از پنج درصدی قیمت نفت شد.
نظرسنجی افزايش توليد نفت اوپك
طبق نظرسنجی ماهانه پلاتس، تولید نفت اوپک باتولید بالاتر عربستان سعودی و امارات متحده عربی، در نوامبر نسبت به اکتبر ۴۰ هزاربشکه در روز افزایش یافت و به ۳۳.۰۸ میلیون بشکه در روز رسید. عربستان سعودی ومتحدانش در خلیج فارس تولیدشان را در نوامبر و همزمان با آغاز تحریم‌های آمریکاعلیه صادرات نفت ایران به رکورد بالایی افزایش دادند. تولید عربستان سعودی که بزرگ‌ترین عضو اوپک است، در ماه میلادی گذشته ۳۵۰ هزار بشکه در روز رشد کرد و به۱۱.۰۲ میلیون بشکه در روز رسید که یک میلیون بشکه در روز بالاتر از سطح تولید این کشور در مه بود. امارات متحده عربی نیز تولیدش را در نوامبر ۱۳۰ هزار بشکه درروز نسبت به اکتبرافزایش داد و ۳.۳ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد که ۴۳۰ هزار بشکه در روز بالاتر از سطح تولید مه بود. اما سطح تولید ایران برای نخستین بار از ژانویه سال ۲۰۱۶ که تحریم‌های قبلی برچیده شده بودند، به پایین سه میلیون بشکه در روز کاهش یافت. طبق نظرسنجی پلاتس، تولید ایران ۲.۹۸ میلیون بشکه در روز درنوامبر بود که ۳۱۰ هزار بشکه در روز نسبت به اکتبر کاهش داشت.تولید نفت عراق نیز۵۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت و به ۴.۵۷ میلیون بشکه در روز رسید که ناشی ازشرایط جوی نامساعد بود که بارگیری در بنادر بصره را مختل کرد. تولید نفت ونزوئلا با اندکی کاهش، به۱.۱۷ میلیون بشکه در روز رسید. آمار شرکت کپلر نشان داد صادرات نفت اوپک در ماه میلادی گذشته ۶۱۹ هزار بشکه در روز افزایش یافت و ونزوئلا در ۳۵۸هزار بشکه در روز از این افزایش سهیم بود اما عربستان سعودی با ۷۹۱ هزار بشکه درروز افزایش صادراتش، در جایگاه بالاتری ایستاد و پس از آن امارات متحده عربی با۴۷۰ هزار بشکه در روز افزایش صادرات قرار گرفت.