خرید اینترنتی در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد؟ کاسبی آنلاین در چاه بحران اقتصادی

کیمیا نجفی
در دنیا امروز دیگر نیاز نیست برای انجام دادن کاری از این سر شهر تا آن سر شهر برویم، کافی است در خانه بنشینیم و با راه انداختن کسب و کاری در فضای مجازی درآمد قابل قبولی داشته باشیم. مشاغل اینترنتی با توجه به گسترش فضای مجازی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده و افراد زیادی در این فضا به رقابت با یکدیگر پرداخته‌اند.
این روزها خرید از کانال‌های تلگرامی یا سایت‌های اینترنتی در جامعه باب شده است. خرید آسان، تحویل کالا درب منزل و سهولت دسترسی از‌جمله ویژگی‌هایی است که این سبک خرید را برای کاربران جذاب و آنها را راغب به خرید اینترنتی می‌کند. اما رشد کسب و کار مجازی برای همگان خوشایند نیست و عده‌ای معتقدند رشد آن، کسب و کار سنتی را با تهدید روبه‌رو می‌کند. عده‌ای دیگر هم نظر متفاوتی را در‌این‌باره دارند و می‌گویند هر کاری جای خود را دارد و قرار نیست برای یکدیگر آسیبی داشته باشند.
مینا، دانشجوی رشته هنر از تجربه خریدهای اینترنتی‌اش به «ابتکار» می‌گوید: «تجربه آنچنانی در خرید اینترنتی ندارم. البته یک‌سری کالا مثل لباس که خرید آن ریسک دارد هم انجام داده‌ام و راضی بودم. گاهی اوقات قیمت سایت اینترنتی از مراکز خرید پایین‌تر است، این موضوع در گذشته بیشتر به چشم می‌خورد، به همین دلیل برای خرید کالایی مثل کفش به مغازه اصلی می‌رفتم و بعد از اینکه سایز و رنگ را مشخص می‌کردم آن کفش را اینترنتی خرید می‌کردم چون برایم ارزان‌تر می‌شد. اما چند وقتی است که اخبار ناخوشایندی را در مورد فروشگاه‌های اینترنتی می‌شنوم و همین مسئله باعث شد که میزان خرید کردنم کم شود.»


او سایت‌های اینترنتی را برای مشاغل سنتی یک تهدید نمی‌داند و می‌گوید: «رشد کسب و کار اینترنتی تهدید جدی برای مشاغل سنتی به حساب نمی‌آید. البته این مسئله شرط دارد؛ مشاغل سنتی باید خودشان را به روز کنند تا داستان آژانس‌ها دوباره تکرار نشود. مدتی است که کار و کاسبی آژانس‌ها کساد شده و دلیل آن‌هم این است که خودروهای اینترنتی ارزان‌تر و مطمئن‌تر است.» علی، حسابدار یک شرکت خصوصی خرید اینترنتی را کارآمد می‌داند و می‌گوید: «در مجموع از خرید اینترنتی راضی هستم و هنگام خرید دقیقا می‌دانم که چه چیزی می‌خواهم و با شناخت و اطمینان کامل خرید می‌کنم.»
علی خرید اینترنتی را یک تهدید علیه کسب و کار سنتی می‌داند و می‌گوید: «طبیعتا در این شرایط کسب و کار سنتی تهدید می‌شود. البته سرعت خرید اینترنتی از نظر ما بسیار زیاد است اما واقعیت این است که این جریان آنچنان گسترده نیست. کسب‌ و ‌کارهای سنتی باید هرچه زودتر خودشان را مدرن کنند. خاصیت تکنولوژی، مدرن کردن است.»
بحران اقتصادی گریبان کسب و کار اینترنتی را می‌گیرد؟
طی ما‌ه‌های اخیر به دلیل شرایط بحرانی که اقتصاد کشور با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کرد، بسیاری از کسب‌ و کارها خطر را احساس کردند. برخی از تولیدی‌ها مجبور به توقف تولیدات خود شدند و بعضی از شرکت‌ها هم به تعدیل نیرو روی آوردند. اما آیا در این شرایط، بحران‌های اقتصادی تاثیری بر کسب و کار اینترنتی داشته است یا خیر؟ رضا الفت‌نسب، دبیر اتحادیه صنفی کسب و کارهای اینترنتی دراین‌باره به «ابتکار» می‌گوید: بحرانی که در حوزه اقتصاد به وجود آمده، کسب و کار آنلاین را هم تحت‌تاثیر قرار داده است. زمانی‌که اقتصاد کوچک‌تر می‌شود، مردم هزینه‌های‌شان بالا می‌رود و به دنبال این هستند که معیشت‌شان را مدیریت کنند. در این شرایط هم باعث می‌شود که کسب و کارهای نوین را در اولویت‌های بعدی زندگی‌شان قرار دهند و زیاد از آن استفاده نکنند. از طرفی دیگر مدیریت منابع مالی کسب‌ و‌ کار مد نظر است و با توجه به اینکه هزینه‌ها بالا رفته، کار آنلاین را با مشکل روبه‌رو کرده است. بسیاری از کارهای ما مثل تبلیغات یا خرید سرور در کسب‌ و‌ کارهای بزرگ با دلار انجام می‌شود و کسب ‌و‌ کارها با افزایش نرخ دلار صرفا به دنبال این هستند که بتوانند زنده بمانند. وضعیت اقتصادی کنونی به شدت ما را دچار بحران کرده است. اما نباید در این دوران ناامید بود. ذات بیزینس داشتن امید است و در کنار تمام این ماجرا داشتن این امید باعث می‌شود افراد تلاش کنند تا هزینه‌های‌شان را کم کنند تا در این عرصه بمانند. امیدوارم در ماه‌های اخیر اتفاق‌های خوبی در اقتصاد بیفتد و بحران‌ها کمتر شود.
الفت‌نسب از تاثیر کسب ‌و کار آنلاین بر اقتصاد جامعه می‌گوید: سایز بازار آنلاین اکنون کم است، این مارکت اگر بزرگ‌تر شود می‌توانیم شاهد اتفاق‌های خوبی در اقتصاد ایران باشیم. بزرگ‌ شدن این مارکت می‌تواند هزینه‌های خرید افراد را کاهش می‌دهد و خرید به آسانی اتفاق بیفتد. وقتی در حوزه آنلاین شفاف باشیم افراد دیگر از کالای قاچاق سراغی نمی‌گیرند و سازمان‌های نظارتی به راحتی تمام مسائل را رصد می‌کنند. حتی می‌توانیم به کمتر شدن تردد، کاهش استفاده از سوخت و کم شدن آلودگی هوا هم اشاره کنیم و از طرفی دیگر سطح رفاه مردم افزایش پیدا می‌کند. نمونه بارز آن خودروهای آنلاین است که مورد استقبال مردم قرار گرفت و به دلیل شفافیتی که وجود دارد افراد تکریم می‌شوند. آنها می‌توانند به کیفیت این خودروها امتیاز بدهند و یا اگر شکایتی دارند مطرح کنند. اگر تمام این پازل را کنار هم بگذاریم، می‌بینیم که کسب و کارهای آنلاین می‌تواند به اقتصاد، جامعه و فرهنگ کمک ‌کند و باعث اتفاق‌های خوبی باشد.
وی از لزوم مدرن شدن مشاغل سنتی می‌گوید: اگر مشاغل سنتی نتوانند خودشان را به روز کنند احتمال اینکه از بین بروند هست. روزگاری بود که مردم از گاری استفاده می‌کردند و بعد ماشین روی کار آمد. در آن زمان نمی‌توانستند بگویند به خاطر اینکه گاری‌ها را بی‌مصرف نکنند اجازه استفاده از ماشین را ندهند. ما نسخه‌ای برای کسب ‌و ‌کارهای سنتی داریم و می‌توانیم آنهایی که آفلاین هستند را آنلاین کنیم تا بتوانند کالاهای‌شان را به فروش برسانند. در این زمینه نیاز به یک همکاری دو جانبه است.