روزنامه جهان صنعت
1397/09/14
آمریکا و آزمایش موشکی جدید ایران
دکتر صلاح‌الدین هرسنی* - مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در روزهای گذشته از آزمایش موشکی جدید ایران خبر داد. این ادعای احتمالی موجب بروز واکنش‌هایی از سوی آمریکا شده است. اگر‌چه ایران ادعای پمپئو در آزمایش موشکی را تایید یا تکذیب نکرد، اما از قول سخنگوی وزارت امور خارجه خود گفته است که برنامه موشکی ایران ضمن نمایش توان بازدارندگی، ماهیت دفاعی دارد و هیچ قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل برنامه موشکی یا آزمایش‌های موشکی ایران را ممنوع نکرده است. واکنش آمریکا بابت این ادعا در ارتباط با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل است که طی آن از ایران خواسته است فعالیت‌های موشکی خود را متوقف کند.در شرایط حاضر آنچه بیش از همه اهمیت دارد نه تکذیب و نه تایید این آزمایش از سوی ایران بلکه صدق ادعای احتمالی آمریکاست. حال اگر صدق احتمالی آمریکا و وزیر خارجه‌اش مبنای این تحلیل قرار گیرد، پای این پرسش به میان می‌آید که چرا ایران همانند فوریه سال گذشته دست به آزمایش موشکی زده است؟ پاسخ به این پرسش در ارتباط با واقعیت‌های منازعه ایران و غرب در قضیه برجام است.واقعیت‌های منازعه ایران و غرب و به ویژه آمریکا و متحدانش در قضیه برجام نشان می‌دهد که ایران این‌گونه اقدامات را با وجود همه انذارها و ناخرسندی آمریکا و اروپا در راستای تقویت برنامه‌های دفاعی خود به انجام می‌رساند و تولید و انجام این آزمایش موشک‌های بالستیک را در منافات با برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ نمی‌بیند. البته تقویت بنیه پدافندی همه اهداف ایران در این‌گونه رفتار‌ها و اقدامات نیست بلکه با توجه به اقتضائات و شرایط جدید که با خروج آمریکا از برجام و برقراری نظام تحریم همراه شده است، ایران اهداف مهم‌تری را در سلسله برنامه‌ها و فعالیت‌های موشکی بالستیک خود تعقیب می‌کند. به این ترتیب هدف مهم‌تری را که ایران در این گونه برنامه تعقیب می‌کند آن است که بخواهد شرایط را برای بازگشت به توازن تهدید فراهم کند.
به عبارت دیگر اقدام ایران را باید تلاشی برای بازگشت به شرایط موازنه تهدید و وحشت دانست. در شرایط موازنه تهدید و وحشت، امکان ایجاد درک مشترک فراهم میشود. این وضعیت به معنای آن است که دست ایران در بی‌اثر‌سازی اقدامات ایذایی غرب خالی نیست. همچنین به مفهوم آن است که ادامه این وضعیت می‌تواند هم برای ایران و هم برای آمریکا خطر‌ناک باشد. بنابر‌این مهم‌ترین فایده راهبردی موازنه تهدید از سوی ایران کاهش اقدامات ایذایی آمریکا و همچنین جلوگیری از تزاید و تصاعد تحریم علیه ایران است. ضمن آنکه تعقیب راهبرد موازنه تهدید از سوی ایران پیامی نیز برای اروپا دارد و آن چیزی جز فشار بر اروپا در همراه‌سازی برای حفظ برجام نیست. راهنما و الگوی عمل ایران در تعقیب راهبرد موازنه تهدید، وضعیت پیشابرجام است. در آن وضعیت دو طرف تا آستانه تهدید کامل پیش رفتند و آمریکا به این نتیجه رسید که ادامه آن روند ممکن است منجر به ساخت بمب هسته‌ای توسط ایران شود و ایران هم به این نتیجه رسید که ادامه آن وضعیت اقتصاد کشور را نابود خواهد کرد. این وضعیت آنها را برای رسیدن به یک درک مشترک به میز مذاکره برد.
حال اگر‌چه قرار نیست تعقیب راهبرد موازنه وحشت از رهگذر آزمایشات موشکی همچون منازعه پیونگ‌یانگ نشستی چون سنگاپور یا شرایط را برای فراهم کردن یک مذاکره فراهم کند، اما همین که ایران توانسته از این راهبرد از فشار حداکثری و همچنین تصاعد اقدامات ایذایی آمریکا و متحدانش جلوگیری کند، می‌تواند برگ برنده برای ایران باشد. با همه تلاشی که ایران در موازنه وحشت به کار گرفته است، اما راهبرد ایران نمی‌تواند موجب تغییر در نگرش منفی آمریکا و متحدانش در سلسله برنامه‌های موشکی شود. هم آمریکا و هم غرب بر سر این‌گونه برنامه ایران نگرانی دارند و آنها در مواضعی مشترک این‌گونه اقدامات را رفتاری تحریک‌آمیز و بی‌ثبات‌کننده در هندسه ژئوپلیتیک غرب آسیا می‌دانند. آنها سلسله برنامه موشکی ایران را نه تنها تهدیدی جدی برای بخش‌هایی از اروپا بلکه تهدیدی جدی برای حیات سر‌زمینی متحدان کلیدی آمریکا در خاورمیانه می‌دانند. حال و تحت این نگرش منفی مشترک آمریکا و اروپا، بعید نیست این اقدام ایران بخواهد انگیزه اروپا در حفظ برجام را کاهش و ماندنش در کنار ایران را مشکل کند. این وضعیت با توجه به خواسته جدید آمریکا از اروپا بابت تحریم برنامه موشکی ایران در حال کلید خوردن است که نشانه‌های آن هم اینک نمایان شده است.
*مدرس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
اینکه هر بازنشسته‌ای به کار گرفته نشود، درست نیست برخی جایگزین ندارند
گشت‌و‌گذاری در شمال کشور با فستیوال موسیقی نواحی
صیانت از اعتماد عمومی
دلایل لغو عرضه نفت در بورس
کارخانه‌های تولید سیگار در خطر تعطیلی؛
۱۰ کتاب برتر سال ۲۰۱۸ را بشناسید
نظر کمیسیون صنایع، افزایش پلکانی قیمت خودروست
وعده ادامه دار عرضه گوشی‌های توقیفی
بالاخره چه‌کار کنیم!
گزارش «جهان صنعت» از فاصله قیمت مسکن با درآمد خانوار
عقب‌نشینی ماکرون
بررسی تصمیم قطر برای خروج از سازمان کشورهای صادرکننده نفت
گزارش «جهان صنعت» از مصائب چندهمسری در مناطق محروم لرستان
آمریکا و آزمایش موشکی جدید ایران
فارن‌پالسی:
بودجه شرایط جنگی
پرسپولیس 1- ذوب‌آهن صفر
