روزنامه ابتکار
1397/09/12
علیرضاصدقی اظهارنظرهای عجیب و بدیهیات سیاست‌پیشگی
چند روزی است که بسیاری از فعالان سیاسی و کنش‌گران اجتماعی در میان همه هیاهوها و بگومگوهای سیاسی و دلمشغولی‌های انتخاباتی سال آینده، نیم‌نگاهی هم به آخرین اظهارنظر عجیب ـ و البته نه غیرمنتظره ـ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام دارند. اظهارنظری که طی آن اعلام شد نفوذی‌های آمریکایی در دولت حضور دارند و اجازه رفع مشکلات را نمی‌دهند.فارغ از خاستگاه صدور چنین نظری از سوی محسن رضایی و زمینه‌های دستیابی به چنین تحلیلی که بی‌گمان ریشه در مسائل بی‌شماری دارد، باید به تبعات، پیامدها، تاثیرات و ابعاد این اظهارنظر، توجه ویژه و خاص داشت. تردیدی نیست شخصیتی مانند فرمانده سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو شورای نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام، ابعاد و تاثیرات امنیتی و روانی اظهارنظرهای خود را به خوبی می‌شناسد و با آن‌ها آشنا است.
حال چه پیش آمده که ایشان با بهره‌گیری از گزاره‌ای کلی ـ بدون هیچ قیدی ـ مدیران منتخب مردم در دولت را بدون ارائه مدرک به نفوذی‌بودن متهم می‌کند، پرسشی جدی و اساسی است. با اندکی اغماض می‌توان ادعا کرد که پدیده نفوذ و حضور نفوذی‌ها در ارکان تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی تمامی کشور وجود داشته و موضوع تازه‌ای نیست که کسی بخواهد از آن پرده‌برداری کند.
سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی بسیاری از کشورها ـ به‌ویژه کشورهای سلطه‌گر و استعماری ـ واحدهایی مشخص را برای این منظور دایر کرده و پرسنل و نیروهایی مجرب را در این واحدها و دوایر به کار می‌گیرند. رصد و پایش مدیران سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی و هنری کشورها رصد شده، زمینه‌های رشد و پیشرفت آن‌ها در سازمان متبوع‌شان ارزیابی شده و از زندگی شخصی مسئولان کشورهای دیگر هم مطلع هستند. مجموع این اطلاعات را بسیاری از کنش‌گران سیاسی و رسانه‌ای در کشورها می‌دانند.
در این میان کشورهای خاورمیانه به دلیل موقعیت ژئوپلتیک، اهمیت تجارت انرژی و دیگر موضوعات منطقه، بیش از دیگر نقاط جهان مورد هدف این سازمان‌ها و نهادها هستند. با این تحلیل به سادگی می‌توان دریافت که پدید نفوذ و نفوذی در طول تاریخ مدرن ـ حتی پیش از آن ـ و در پهنای جغرافیای زمین وجود داشته است.
با این وصف، خبر از حضور نفوذی در برخی ارکان حاکمیت اتفاق تازه‌ای نیست که کسی بخواهد خبری از آن به مخاطبانش مخابره کند. اما موضوع بر سر این است که اگر شخصی در میان تمام نهادهای حاکمیتی، تنها دولت را ـ با توجه به این‌که دولت برخواسته از رای و نظر مستقیم مردم است ـ نشانه گرفته و هدف قرار دهد، به نظر می‌رسد هدفی جز یک انذار ساده را دنبال می‌کند.
شکی وجود ندارد که پروژه نفوذ می‌تواند در همه ارکان نظام دنبال شود. قوای سه‌گانه، نهادهای نظامی، سازمان‌های نظارتی و... همه و همه در معرض این تهدید قرار دارند. لذا توجه‌دادن به این مطلب خطرخیز، آن هم از موضع مشفقانه تنها و تنها باید در حد کلیات موضوع دنبال شود. حال آنکه در اظهارنظر اخیر تنها دولت مورد اتهام قرار گرفته و به نظر می‌رسد بیش از طرح یک مسئله کارساز برای حفظ کلیت نظام و دفاع از کیان و موجودیت جمهوری اسلامی، اهدافی سیاسی دنبال شده است. البته این مسئله تنها یک گمانه از میان بی‌شمار دلایلی است که می‌توان برای این موضوع برشمرد.
در هر حال باید دید این نوع اتهام‌زنی چه ثمره و دستاوردی برای کشور و جمهوری اسلامی ایران دارد. آیا مشکلی را از انبوه مشکلات و مسائل و مصائب مردم مرتفع خواهد کرد؟ آیا این سخن پشتوانه و درون‌مایه‌ای درخور و قابل تامل دارد؟ آیا طرح چنین موضوعاتی از موضع و منظری ملی و به دور از گرایش‌های سیاسی و جناحی اتخاذ شده است؟ و پرسش‌های فراوان دیگری که جز گوینده کسی توان پاسخگویی به آن‌ها را ندارد.
شاید لازم باشد تا شخصیت‌هایی که از چنین منظری موضوعات را به تحلیل می‌نشینند و اظهارنظرهایی از این دست ارائه می‌دهند، اصول و قواعد بازی سیاست و سیاست‌ورزی را بار دیگر بازخوانی کنند. چرا که سیاست همان‌قدر که دوست‌داشتنی و وسوسه‌انگیز است، به همان میزان تلخ و بی‌رحم نیز هست. آن‌ها باید بدانند که سیاست آوردگاه گفتمان‌ها، نظریه‌ها، کنش‌ها، روش‌ها، مدل‌ها و شیوه‌های اجرایی است. دنیای پر رمز و راز سیاست اتهام‌زنی بدون ارائه سند و مدرک را نمی‌پذیرد. در این پیچ‌وخم‌ها و گردنه‌های اظهارنظر و سخن گفتن‌ها است که جامعه می‌تواند نقطه تمایزی جدی میان سیاست‌ورزان و سیاست‌پیشگان با آن‌ها که اصول آن را نمی‌شناسند بیابد.
در نهایت آنکه امروز تضعیف دولت به روش‌هایی غیرمعمول و با اتهام‌افکنی به بدنه آن، نه‌تنها دردی را از جامعه ایران درمان نمی‌کند، بلکه موجب تضعیف اعتماد عمومی به حاکمیت و حفظ اقتدار و انسجام نظام و سرآخر موجودیت آن میشود. ملاحظه‌ای که تریبون‌داران باید توجهی جدی نسبت به آن داشته باشند.
سایر اخبار این روزنامه
پیدا شدن سر و کله یک سیاه‌گوش در ارومیه چه معنایی دارد؟
صیاد صید میشود!
علیرضاصدقی
اظهارنظرهای عجیب و بدیهیات سیاست‌پیشگی
«ابتکار» از اعتراض نمایندگان نسبت به افزایش 70 درصدی قیمت کالاهای اساسی گزارش می دهد
آیا با اکران فیلم «مارموز» کمال تبریزی رونق به سینماها باز می‌گردد؟
نگاه خیره به کمدی سیاسی «تبریزی»
بازار مسکن به چه سمتی می‌رود؟
سایه سنگین رکود بر سر مسکن
«ابتکار» از واکنش‌ها به اظهارنظر اخیردبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گزارش می‌دهد
می‌گویم تا بمانم
زنگ خطر برای اروپا با سرایت موج اعتراضات از فرانسه به هلند و بلژیک به صدا درآمد
وارونگی تاریخ و بازگشت جلیقه‌زردها
ابوالفضل زرویی نصرآباد درگذشت
خاموشی عبید زاکانی طنز معاصر
آمریکا و چین به توافقی 90 روزه برای آتش‌بس در جنگ تجاری دست یافتند
آب بر آتش جنگ تجاری
سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس:
اجرایی شدن قانون حمایت از معلولان امیدوار کننده است
ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس:
صحبت‌هایم در مورد پولشویی کاملا مشخص است
