تخمین وجود ۶۰ هزار بیمار HIV در کشور

معاون بهداشت وزیر بهداشت ضمن انتقاد از کند بودن فرآیند بیماریابی در حوزه HIV گفت: قرار است تست‌های رپید HIV طبق یک پروتکل خاص در داروخانه‌های سراسر کشور توزیع شوند.
به گزارش ایسنا، دکتر علیرضا رئیسی در مراسم روز جهانی ایدز با بیان اینکه امیدوارم امروز بهانه‌ای برای حرکت قوی‌تر در راستای مبارزه با بیماری HIV ایدز باشد، گفت: مهم‌ترین چیزی که طی ۴۰ سال گذشته در این زمینه یاد گرفته‌ایم این است که آموزش و اطلاع رسانی، مهم‌ترین عامل پیشگیری از بیماری‌های عفونی از جمله HIV است.
وی افزود: تا امروز طبق آخرین آمار تجمیعی دنیا حدود ۳۵ میلیون نفر از بدو تشخیص بیماری HIV تا کنون جان‌شان را از دست داده‌اند. در حال حاضر تقریبا ۳۶.۹ میلیون نفر در دنیا به عنوان افراد مبتلا به HIV زنده وجود دارند. در سال ۲۰۱۷، ۱.۸ میلیون نفر به HIV مبتلا شدند که آمار بالایی است. حال این افراد چه گروه‌هایی بودند؟ خیلی مهم است که ما گروه‌های هدف‌مان را برای پیشگیری از ابتلا به HIV مشخص کنیم. باید توجه کرد که ۴۷ درصد از این مبتلایان زنان تن فروش، معتادان تزریقی، زندانیان و مردان هم‌جنس‌باز بودند. بنابراین این یک آلارم است و ما باید برای پیشگیری از ابتلا به HIV این گروه‌ها را تحت پوشش قرار دهیم. اگر این آسیب‌ها در جوامع کمتر شود میزان ابتلا به HIV هم کاهش می‌یابد.
رئیسی با بیان اینکه از ۳۶ میلیون فرد مبتلا به HIV در حال حاضر ۷۵ درصدشان از ابتلا به این بیماری آگاهند و حدود ۲۲ میلیون نفر هم تحت درمان قرار دارند، ادامه داد: از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ میزان ابتلا به HIV ۳۶ درصد کاهش یافته و در نتیجه مرگ ناشی از آن هم کم شده است، اما این آمار در همه جا صدق نمی‌کند. این اتفاق در بخش‌هایی از جهان افتاده که درباره این بیماری اطلاع رسانی کردند و انگ زدایی از این بیماری انجام شده است.  متاسفانه منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا، آسیای میانه و اروپای شرقی نه تنها دچار کاهش موارد ابتلا نشده‌اند، بلکه بیماری با سرعت بیشتری در این مناطق در حال افزایش است و در برخی جاها به مرز هشدار رسیده است.


معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه در عالم طبابت مهم‌ترین کار تشخیص و در حوزه سلامت مهم‌ترین کار پیشگیری است، گفت: اگر می‌خواهیم جامعه‌ای ایمن داشته باشیم که از نظر شاخص‌های سلامتی توسعه یافته است، باید به سمت پیشگیری و تشخیص رویم. متاسفانه در سال ۲۰۱۷، ۹۴۰ هزار نفر در جهان جان‌شان را به دلیل ابتلا به HIV از دست داده‌اند. از طرفی ۱.۸ میلیون نفر هم به تعداد مبتلایان دنیا اضافه شده است. در حال حاضر در دنیا حدود ۵۲ درصد بالغین تحت درمان قرار گرفته‌اند که شاخص خوبی به نظر می‌رسد. همچنین ۸۰ درصد مادران باردار مبتلا هم در دنیا تحت درمان هستند و ۴۰ تا ۴۲ درصد کودکان مبتلا نیز تحت درمان قرار گرفته‌اند.
رئیسی با بیان اینکه تخمین می‌زنیم حدود ۶۰ هزار نفر مبتلا به HIV در کشور داشته باشیم، گفت: در حال حاضر حدودا کمتر از نصف این تعداد را توانسته‌ایم شناسایی کنیم و افرادی که تحت پوشش درمان قرار گرفته‌اند حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار نفرند. در عین حال سنجش سطح ویروس برای ۷۰۰۰ نفر انجام شده و ۵۷۰۰ نفر هم پاسخ مناسبی به درمان داده‌اند. رئیسی تاکید کرد: ما حتما باید به سمت بیماریابی رویم،  آن هم خیلی بیشتر و جدی‌تر از چیزی که در حال حاضر وجود دارد. خوشبختانه مراکز تشخیص سریع HIV از ۲۰۰۰ مرکز در سال ۹۶ به ۸۲۰۰ مرکز در سال ۹۷ توسعه یافته‌اند که اقدام بسیار بزرگی بود. در عین حال افزایش دسترسی برای انجام تست‌های تشخیص HIV بسیار مهم است. بر این اساس امسال تصمیم‌مان برای بیماریابی جدی است. ما اعتقاد داریم که حتما نیاز است که سلف تست (تست‌های خود ارزیابی) و رپید تست (تست سریع HIV) در اختیار قرار گیرد. البته طبق تجربه‌ای که کشور چین داشته باید بدانیم که انجام چنین کاری به مثابه ایجاد یک بازار یا تجارت نیست و باید جلوی چنین چیزی را بگیریم. کشور چین فقط اجازه ورود یک نوع تست را به کشورش داد که آن هم تحت نظر وزارت بهداشت آن کشور بود. رئیسی با بیان اینکه در حال حاضر خیلی از برنامه بیماریابی فعلی در حوزه HIV رضایت نداریم، گفت: در برنامه ۹۰-۹۰-۹۰ باید ۹۰ درصد افراد مبتلا را شناسایی، ۹۰ درصد افراد شناسایی شده را تحت پوشش درمانی و ۹۰ درصد افرادی که تحت درمان قرار گرفته‌اند را سطح ویروس‌شان را کنترل کنیم، اما ما در ۹۰ اول دچار مشکلیم. بنابراین باید تحت یک پروتکل خاص و شرایط کنترل شده، «سلف تست» و «رپید تست» را در داروخانه‌های سراسر کشور عرضه کنیم که این اقدام را انجام خواهیم داد. بر این اساس داروخانه‌ها تحت آموزش قرار می‌گیرند تا بتوانند این تست را انجام دهند.
وی افزود: اقدام دیگرمان این است که برای هر یک مورد بیماریابی جدید HIV پاداش قرار داده‌ایم؛ به طوریکه کسانی که بتوانند یک مورد جدید را پیدا کنند به آنها پاداش تعلق خواهد گرفت. باید توجه کرد که برای بیش از یک میلیون نفر در کشور رپید تست انجام شده که ۵۲ درصد نسبت به سال ۹۵ افزایش داشته است. همچنین سهم زنان باردار از این تست‌ها ۴۲ درصد بوده است و مصرف کنندگان مواد مخدر نیز شش درصد از تست‌ها را به خود اختصاص داده‌اند که اصلا قابل قبول نیست و باید میزان آن را افزایش دهیم. همچنین ۱۱ درصد تست‌ها در زندان‌ها انجام شد که تا حدودی قابل قبول است، اما جای ارتقای آن وجود دارد. به گزارش ایسنا، رئیسی همچنین در حاشیه مراسم روز جهانی ایدز با حضور در جمع خبرنگاران با بیان اینکه تاکنون ۲۴ هزار بیمار مبتلا به اچ‌آی‌وی در کشور شناسایی شده و تحت پوشش درمانی هستند، گفت: معتقدیم که دو برابر افراد تحت پوشش کنونی، مبتلا به اچ آی وی در کشور وجود دارد. بنابراین باید به سراغ گروه‌های پرخطر رفته و بیماران مبتلا را شناسایی کنیم. وی افزود: بر همین اساس یکی از اقداماتی که انجام خواهیم داد این است که برای اولین بار تست رپید اچ آی وی را به همراه راهنما و تلفن مشاوره در اختیار داروخانه قرار می‌دهیم که فرد می‌تواند کاملا محرمانه خودش به داروخانه مراجعه کند و تست را بگیرد. معاون بهداشت وزیر بهداشت در پاسخ به سوال ایسنا درباره قیمت تست‌های تشخیصی که قرار است در داروخانه‌ها توزیع شود و نحوه استفاده از آنها، گفت: در این خصوص راهکارهای پیش‌بینی کرده‌ایم. به طوری که اولا همه مطب‌های پزشکی اعم از دولتی و غیر دولتی می‌توانند زیر نظر خودشان تست را انجام دهند. در عین حال افراد می‌توانند مستقیما تست را دریافت کرده و آن را انجام دهند. بر این اساس ظرف ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می‌توانند تست را انجام دهند و سپس با تلفن مشاوره تماس گرفته و راهنمایی بگیرند.