آثار زیانبار نگاه جامعه به «اصلاح» از بیرون

شعار «اصلاح‌طلب، اصولگرا؛ دیگه تموم ماجرا» تا چه اندازه توانسته گستردگی و وسعت داشته باشد. جریان رقیب اصلاحات به جهت آن‌که آیا چنین شعاری مطرح است یا خیر همواره خود را در مصادیق مختلف مشاهده می‌کند، اما این موضوع مورد نقد روشنفکران هم قرار گرفت. یک بخشی هم به نظر می‌رسد که جریان سیاسی در بیرون از کشور یا همان رسانه‌های بیگانه فارسی زبان هستند که از چنین شعارهایی استقبال می‌کنند بدان جهت که قصد دارند به جامعه القا کنند که مردم از اصلاحات یا تغییرات در درون عبور کرده‌اند. اما باید متوجه این موضوع بود که جریان‌های سیاسی خارج از کشور، برانداز هستند و هیچ قرابتی با جریان اصلاحات نداشته و ندارند. واقعیت این است که اگر افراد در عرصه سیاسی داخلی چه اصولگرا و چه اصلاح‌طلب باشند یا نباشند این شعار در دو بُعد معنا دارد یا آنکه به ضعف‌ها و کاستی‌های دو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا اشاره دارد و یا برخی سعی دارند تا این موضوع را به یک تصور یا مطالبه عمومی تبدیل کنند. با توجه به این توضیحات باید از هر دو بخش به این شعار نگریست، چه آن بخشی که به آسیب‌های این دو جریان اشاره دارد و چه آن بخشی که نارسایی‌ها موجب آن شده است. جریانات برانداز خارجی از این ماجرا بیش از همه خوشحال شدند. اگر قصد ارزیابی جریانات فعال سیاسی درون نظام وجود داشته باشد، اصلی‌ترین جریان‌های فعال سیاسی همین دو جریان هستند. چرا که اصلاح‌طلبان و اصولگرایان از زمان آغاز فعالیت مورد اقبال بخش‌هایی از جامعه قرار داشته‌اند. همچنین باید اذعان کرد که جریان سوم و چهارمی وجود ندارد که مردم به آنها تکیه کنند. جریان سومی هم که به اعتقاد خود قصد ظهور کرد، جریان احمدی‌نژاد بود که جامعه شاهد 8 سال عملکرد، تجربه و آثار سنگینش بر کشور بود. بنابراین افرادی که دغدغه حل مشکلات کشور را دارند به جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا این هشدار را دادند که مردم دلبستگی‌شان به جریانات تا جایی است که بتوانند کارآمدی خود را نشان داده و در حل مشکلات مردم ساعی باشند. اگر این دو جریان این توانمندی را در جامعه نداشته باشند تا بر حل مشکلات فائق آیند غیراز آنکه جامعه از آنها عبور می‌کند، ممکن است خطر بزرگتری در انتظار این جریانات باشد که منجر به عبور جامعه از نگاه اصلاحی به درون شود. تجربه تاریخی ایران نشان داده که معمولا نگاه به اصلاح از بیرون آثار بسیار خطرناکی برای کشور داشته است.
* فعال سیاسی اصلاح‌طلب