ناشران در گفت‌وگو با «همدلی» به مناسبت هفته کتاب خطاب به مسئولان مناسبت‌ها نمایشی نشوند

همدلی| روز بیست و چهارم آبان ماه، آغاز هفته کتاب و کتابخوانی است. سنت برگزاری هفته کتابخوانی ازآبان سال 1372 در مدارس، مساجد، دانشگاه‌ها و سایر استان‌های کشور آغاز شد. این در حالی است که در چند دهه گذشته بازار نشر و کتابخوانی پستی و بلندی بسیاری به خود دیده است.بر اساس برخی آمارها در چند سال گذشته آمار کتابخوانی ایرانیان به شدت کاهش یافته است.
در همین رابطه مدیر انتشاراتی کویر در گفت گو با همدلی ریشه عدم کتابخوانی ایرانیان را در وضعیت سیاسی و اجتماعی جامعه می جوید. به گفته این ناشر، هرگاه بستر اجتماعی دارای سرزندگی فرهنگی، سیاسی و اجتماعی باشد، آن وقت این مناسبت‌ها و روزهای نام گذاری شده می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. به‌زعم وی در شرایطی که جامعه دلمرده است و علامت سوال ها بسیار و نوعی حیرت و سردرگمی حاکم است، برگزاری مناسبات بیش از هر زمانی احتمال دارد که جنبه تزئینی و نمایشی بیابد. از سویی مدیر انشاراتی امین دژ نظر دیگری دارد او معتقد است که این روزها برگزاری مناسباتی مثل
هفته کتابخوانی بیش از هر زمان دیگری ضروری است.
اوایل انقلاب مردم برای خرید کتاب صف می کشیدند


محمد جواد مظفر مدیر انتشاراتی کویر درباره مصداق‌های تاریخی نسبت سرزندگی اجتماعی و آمار کتابخوانی می‌گوید: در تاریخ معاصر ایران هرگاه سرزندگی سیاسی و اجتماعی حاکم بوده شاهد بالا رفتن تیراژ و شمارگان کتاب بودیم. برای مثال می‌توان سال‌های 56 تا 60 را به یاد آورد زمانی که تیراژ کتاب به 100 هزار جلد هم می‌رسید. در آن سال ها که اوج سرزندگی سیاسی – اجتماعی و آزادی فضاهای عمومی بود، جلوی دانشگاه تهران صدها نفر مشغول بحث‌های نظری و سیاسی می شدند و من به خوبی به خاطر دارم که در همین خیابان انقلاب مردم برای خرید کتاب در صف می‌ایستادند. همین اتفاق در دوم خرداد 76 هم رخ داد. از دوم خرداد 76 تا سال 79 و آن اتفاق تعطیلی فله‌ای مطبوعات تیراژ کتاب به شدت بالا رفت. در این سه سال نیز گشایش‌هایی در فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به وقوع پیوست و به طرز کم سابقه‌ای تیراژ کتاب در این مقطع زمانی به چاپ پنجم و ششم و گاهی به چاپ 15 ‌رسید و جالب است بدانید این اتفاق در زمانی محدود رخ می‌داد. پس مساله کتابخوانی یک مسئله شخصی نیست که بخواهیم آن را با نوعی روان شناسی اجتماعی درمان کنیم، کتابخوانی یک اکت سیاسی و اجتماعی است هر چند که در تنهایی بروز یابد.
مظفر در ادامه با بیان اینکه هفته پیش‌رو هفته کتابخوانی است و این می‌تواند اتفاق خوبی برای بازار نشر و کتابخوان ها باشد ادامه می دهد: با این حال مسئولان باید مراقب باشند که این مناسبت‌ها تبدیل به یک شوی نمایشی - تبلیغاتی نشوند. آنها باید در پی راهکارهایی عملی
و کاربردی باشند.
مظفر قطع ارتباط افراد با تاریخ خود را یکی از تبعات کتاب نخواندن عنوان می کند و در این باره توضیح می دهد: وقتی ما رابطه خود را با تاریخ از دست دهیم و در سیالیت حال گم شویم دیگر نمی‌توانیم سوژه‌های کنشگری باشیم.
این ناشر ادامه می دهد: چند ماه پیش محمد خاتمی از من پرسید که وضع‌تان چطور است و چه می‌کنید؛ به او گفتم، در دوره شما ما ناشران در چاپ اول 5 هزار جلد کتاب چاپ می‌کردیم و باز می‌گفتیم سود ما در این چاپ نیست و کتاب باید به چاپ دوم و سوم و چهارم برسد تا سود کنیم، ولی در حال حاضر اوضاع جوری شده که سرمان پایین است چرا که از یک کتاب تنها 250 جلد چاپ می‌شود. رییس دولت اصلاحات پرسید: واقعا این گونه است و من در جواب به طنز گفتم ما کاری به جز چاپیدن بلد نیستیم و مجبوریم تا آخر به چاپیدن ادامه دهیم. در شرایط کنونی بازار کتاب در یک کشور 80 میلیونی بسیار فاجعه‌آمیز شده است. 250 جلد کتاب فاجعه است. خب در ایجاد چنین شرایطی عوامل دیگری
هم دخیل هستند که مجالش در این گفت‌وگو نیست.
این هفته را مغتنم می شماریم
در همین رابطه عاطفه فاضلی مدیر انتشاراتی «امین دژ» با بیان اینکه برگزاری هفته کتابخوانی مفید به فایده است و در شرایط حاضر برگزاری این دست از مناسبات فرهنگی ضروری تر از هر زمانی است،می‌گوید: من گروه‌های زیادی را می‌شناسم که جلسات پیوسته کتابخوانی دارند و این خود اتفاقی میمون و مبارک است. کتاب نخواندن دلایل بسیاری دارد. برای خود من به شخصه مشکل اصلی در حوزه ترجمه‌ها است. آن هم در حوزه ترجمه رمان. می‌خواهم بگویم دلایل عدم کتابخوانی
متعدد است و نمی‌شود فقط یک طرف ماجرا را مقصر دانست.
از آن طرف تالیفات ایرانی وضعیت خوبی دارند و این اتفاق خودش را در بازار نشر هم نشان داده است. من همیشه تلاشم این بوده که کتاب‌هایی را که نیاز دارم بخرم و به بسیاری از دوستانم کتاب هدیه می دهم ولی می‌بینم آنها بعد از مدتی کوتاه کتاب را پس آورده و می گویند نتوانستم این کتاب را بخوانم چون نمی دانم چه می گوید.
وی می‌افزاید به نظر‌می‌آید شارلاتانیزم به معنوی‌ترین حوزه زندگی ما یعنی جایی که می‌تواند بستری برای شناخت، آگاهی و حقیقت باشد نیز رسوخ کرده باشد؛ مترجم‌های ناشناسی هستند که مدام ترجمه می کنند و ناشران به خاطروضع آشفته نشر کار آنان را چاپ کنند. ترجمه این مترجمان را که می‌خوانی احساس می‌کنی یک متن ترجمه‌ای از مترجم گوگل می‌خوانی! متاسفانه کتاب‌های خوب را هم این مترجمان ترجمه می‌کنند. این نشان دهنده این است که ما باید تغییر را از خود آغاز کنیم به جای آنکه مدام این و آن را مقصر بدانیم.
فاضلی ادامه می دهد: با این حال من برگزاری هفته کتابخوانی را رویدادی مبارک می بینم و همین که می تواند محلی برای اجتماع مردم باشد به خودی خود امری میمون است.
سایر اخبار این روزنامه
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مدال‌آوران بازی‌های پاراآسیایی جاکارتا ۲۰۱۸: اگر از ظرفیت‌های ملی درست استفاده شود مشکلات اقتصادی حل خواهد شد ناشران در گفت‌وگو با «همدلی» به مناسبت هفته کتاب خطاب به مسئولان مناسبت‌ها نمایشی نشوند «همدلی» اظهارنظر وزیر امور خارجه درباره پولشویی و هجمه‌ها و حمایت‌ها از او را در گفت‌وگو با «احمد شیرزاد» بررسی کرد بریتانیا و اتحادیه اروپا بر سر پیش‌نویس موافقت‌نامه برگزیت به توافق رسیدند عبور از چاله اتحادیه به سوی چاه پارلمان محسن باستانی، عضو شورای مرکزی حزب توسعه ملی و عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان ‌اصفهان در گفت‌وگو با «همدلی» : ولی‌الله شجاع‌پوریان حالِ خوبِ کتاب‌خوانی گسیختگی دیپلماتیک در برابر‌ تحریم فریاد انتصابیون، سکوت انتخابیون رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مدال‌آوران بازی‌های پاراآسیایی جاکارتا ۲۰۱۸: اگر از ظرفیت‌های ملی درست استفاده شود مشکلات اقتصادی حل خواهد شد