مهلت ۴۵ روزه آمریکا و سردرگمی عراق برای خرید برق از ایران؛

فروش برق ایران به عراق بعد از مهلت ۴۵ روزه آمریکا به عراق برای واردات برق از ایران وارد دور تازه‌ای شده که علاوه بر سردرگمی عراق به نوعی سرنوشت بدهی یک میلیارد دلاری این کشور به ایران را در بلاتکلیفی قرار داده است.
سفارت آمریکا در بغداد پس از وضع مجدد تحریم‌ها علیه بخش انرژی ایران، اعلام کرد، عراق به مدت ۴۵ روز می‌تواند به واردات انرژی از ایران ادامه دهد و در این میان تا زمان مقرر تلاش خواهد کرد، برای جایگزینی این موضوع چاره‌ای اندیشیده و به سوی استقلال انرژی گام بردارد.
در همین حال سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد واشنگتن به عراق معافیت 45 روزه از تحریم‌های آمریکا داد تا به بغداد که با کمبود نیرو به خصوص در استان نفت‌خیز بصره مواجه است، اجازه دهد به پرداخت پول واردات گاز طبیعی و برق از ایران ادامه دهد.
هیثر نوئرت در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: ما شاهد این بودیم که در تابستان عراق چطور کمبود برق داشت؛ این مشکل به خصوص در جنوب این کشور حادتر بود. ما این مشکل را درک کردیم و مطمئن هستیم که این معافیت به عراق کمک خواهد کرد کمبود برق در جنوب این کشور را محدود کند.


نوئرت حاضر نشد بگوید اگر بغداد واردات خود از ایران را به عنوان شرط معافیت کاهش دهد، آیا آمریکا معافیت 45 روزه به عراق را تمدید خواهد کرد یا خیر.
وی گفت: درباره تصمیمات یا اقداماتی که ممکن است در آینده نزدیک انجام بگیرد صحبت نمی‌کنم. تصور می‌کنم 45 روز مهم است و ما به گفت‌و‌گو با عراق در این باره ادامه می‌دهیم.
به گفته مقام دولتی عراق، این کشور همچنان گاز طبیعی و برق از ایران وارد می‌کند و یک حساب بانکی برای پرداخت پول واردات ایران به دینار ایجاد کرده است.
بنا بر این گزارش، پیشتر مقامات بانک مرکزی عراق اعلام کرده بودند، اقتصاد این کشور ارتباط نزدیکی با ایران دارد و به همین دلیل بغداد از واشنگتن درخواست خواهد کرد‌ از برخی از تحریم‌هایش معافیت بگیرد، هر چند گفته می‌شود‌ معافیت موقتی و ۴۵ روزه فعلی به شرطی داده شده است که عراق برای واردات از ایران، به دلار آمریکا پول پرداخت نکند.
هر چند عراق برق از ایران وارد می‌کند و یک حساب بانکی برای پرداخت پول واردات ایران به دینار ایجاد کرده است، اما هنوز بدهی یک میلیارد دلاری این کشور از بابت خرید برق از ایران پابرجاست.
روال عادی صادرات برق
ادامه دارد
برهمین اساس محمود‌رضا حقی‌فام معاون هماهنگی توزیع و شرکت توانیر در پاسخ به این سوال که با توجه به معافیت ۴۵ روزه آمریکا به عراق از بابت خرید برق از ایران آیا درخواست جدیدی از این کشور صورت گرفته و یا اینکه عراق می‌تواند جایگزین جدیدی پیدا کند، گفت: وارد جزئیات تحریم‌ها نمی‌شویم و ما کار خودمان را می‌کنیم.وی به فارس گفت: تا زمانی که عراق تقاضای خرید برق داشته باشد، ایران برق مورد نیاز عراق را تا حد امکان تامین خواهد کرد و روال عادی صادرات برق به عراق همچنان ادامه دارد.
اما نکته حائز اهمیت این است که سرنوشت بدهی یک میلیارد دلاری عراق به ایران چه خواهد شد؟
پیگیر دریافت مطالبات از عراق هستیم
حقی‌فام در پاسخ به این سوال که یک بار به دلیل عدم پرداخت پول برق، ایران صادرات برق به عراق را قطع کرد آیا احتمال دارد باز هم این اتفاق رخ دهد، گفت: ایران به هیچ‌وجه اقدام به قطع مدام برق نخواهد کرد، اما واقعیت این است که ایران هم به دنبال فروش بیشتر برق و هم دریافت مطالبات است.
رسانه‌های عراقی در آن برهه از ماموریت جدید وزیر برق این کشور برای مذاکره جهت تامین انرژی مورد نیاز از عربستان خبر دادند. به نظر می‌رسد خبر رسانه‌های عراقی در تیر ماه امسال که همزمان با صدور بیانیه شکست مذاکرات برای ادامه تامین برق از ایران منتشر شده بود، در حال نزدیک شدن به واقعیت است.
پایگاه اطلاع‌رسانی «ان آر تی» عراق در خبری به نقل از بیانیه مطبوعاتی وزارت برق عراق خبر داده بود که هیات عراقی که به تهران سفر کرده بود، نتوانسته طرف ایرانی را برای ادامه فروش برق به عراق متقاعد کرده و در این کار ناکام ماند.
حال به نظر می‌رسد، عراق با معافیت آمریکا در عمل انجام شده قرار گرفته و این وزارتخانه که طرحی را برای جایگزینی تامین واردات برق مورد نیاز خود از ایران قبلا در دستور کار خود قرار داده بود، حال مجبور است این برنامه را به هر نحو ممکن عملیاتی کند و احتمالا عربستان را جایگزین ایران کند.
رفع کسری برق عراق
پیام باقری نایب رییس سندیکای برق ایران در پاسخ به این سوال که در مهلت ۴۵ روزه آمریکا به عراق آیا عراق می‌تواند عربستان را جایگزین خرید برق از ایران کند گفت: اگر این خبر معافیت ۴۵ روزه آمریکا به عراق برای واردات برق از ایران صحت داشته باشد، قطعا شک نکنید که این موضوع زمانبر خواهد بود و عربستان که داعیه‌ هاب انرژی را دارد نیز نمی‌تواند به این سرعت جایگزین برق ایران شود.
وی با اشاره به اینکه اگر عراق قصد داشته باشد کسری برق خود را به صورت مقطعی رفع کند به مشکل خواهد خورد گفت: در گذشته ترکیه برق بصره را از طریق نیروگاه‌های پرتابل که روی کشتی قرار می‌گرفت به میزان ۳۰۰ مگاوات تامین می‌کرد اما این اقدام در یک بازه زمانی کوتاه بود و ریشه‌ای نبود.باقری خاطر‌نشان کرد: پس اگر عراق قصد دارد، مشکل برق خود را ریشه‌ای حل کند، باید از کشورهای دیگر این کار را انجام دهد که آن هم نیازمند حداقل دو سال زمان است.
نایب‌رییس سندیکای برق افزود: به دلیل وجود ظرفیت‌های عالی در کشور ایران باید به سرعت خود را به ‌هاب انرژی منطقه تبدیل کند چرا که عربستان نیز رقیب جدی ایران در این زمینه است چرا که در حالی که افغانستان و پاکستان ۱۰۰۰ مگاوات برق نیاز دارند ایران تنها به این دو کشور ۱۰۰ مگاوات برق صادر می‌کند.
به گفته وی، این دو کشور از قرقیزستان ۱۰۰۰ مگاوات برق وارد می‌کنند و باید ایران به این موارد جدی‌تر نگاه کند و از بازار عقب نماند.
باقری اضافه کرد: پس اگر عراق بخواهد به شکل ریشه‌ای این کمبود ۱۰ هزار مگاواتی خود را جبران کند، نمی‌تواند با این اقدامات مقطعی برق پایدار داشته باشد، پس بنابراین تامین ۵۰۰ مگاوات برق به صورت ریشه‌ای از زمان مطالعه تا تامین تجهیزات حدود دو سال طول می‌کشد.
وی افزود: پس با این مهلت ۴۵ روزه نمی‌توان نیاز جدی عراق به برق را تامین کرد.
نیاز عراق به برق ایران
زیاد است
باقری در پاسخ به این سوال که عراق بدهی یک میلیارد دلاری به ایران دارد حال ایران چگونه این مطالبات را می‌تواند دریافت کند، گفت: نیاز عراق به برق ایران زیاد است و نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند، به طوری که در تابستان امسال به دلیل نیاز کشور به برق مدتی صادرات برق به عراق متوقف شد و دیدیم که چه مشکلاتی برای این کشور ایجاد شد.
وی ادامه داد: بهترین روش برای دریافت مطالبات ورود بخش خصوصی به دلیل نبود ملاحظات سیاسی است، پس اگر بخش خصوصی در این خصوص آزاد گذاشته شود، می‌توانیم مطالبات خود را از عراق دریافت کنیم.نکته‌ای که حائز اهمیت است این است که عربستان به هیچ وجه توانایی جایگزین کردن برق ایران آن هم با قیمت ارزان و با این سرعت ندارد و آنچه مهم است این است که ایران باید به خوبی به این نتیجه برسد که این معافیت ۴۵ روزه احتمالا اجرایی خواهد شد و باید فکری مثل ورود بخش خصوصی برای دریافت طلب یک میلیارد دلاری خود از عراق کند تا هر چه سریع‌تر تکلیف این برنامه نهایی شود.