روزنامه اعتماد
1397/08/23
عبور موشك‌هاي حماس از گنبد آهنين
ميثم سليمانيبنيامين نتانياهو نخست‌وزير رژيم اسراييل روز يكشنبه به اسراييلي‌ها اطمينان داده بود كه جلوي درگيري با فلسطينيان در نوار غزه را خواهد گرفت. او گفت: همه كارهايي كه بتواند از يك جنگ غير ضروري جلوگيري كند، انجام خواهم داد. اما تنها دو روز از اين وعده نتانياهو گذشت كه اسراييل در آستانه يك جنگ دوباره قرار گرفته است چرا كه يك عمليات مخفيانه براي ترور تعدادي از فرماندهان نظامي حماس موجب شد تا هفت فلسطيني شهيد شدند. اين اتفاق منجر به كشته شدن يك افسر اسراييلي و آغاز تبادل آتش ميان تل‌آويو و غزه شد.
اسراييل نيز دوشنبه شب با هواپيماهاي بدون سرنشين و جنگنده‌هاي خود بار ديگر به غزه حمله كرد و تخريب بسيار سنگيني در نوار غزه بر جاي گذاشت. اما نيروهاي فلسطيني نيز تلاش كردند با حملات خمپاره‌اي و موشكي بخش‌هايي از سرزمين‌هاي اشغالي را هدف قرار دهند و حتي برخي خبرها حاكي از عبور برخي از موشك‌هاي حماس از سپر دفاع موشكي گنبد آهنين بود و در نهايت به نزديكي مناطق صهيونيست نشين نيز اصابت كرد. اسراييل نيز تعداد زيادي از پست‌هاي نظامي و مناطق غيرنظامي در نوار غزه را هدف قرار داد. يكي از مهم‌ترين اماكني كه جنگنده‌هاي صهيونيستي مورد هدف قرار دادند، مركز تلويزيوني حماس بود. جنگنده‌هاي اسراييلي همچنين يك مهدكودك را مورد هدف قرار دادند. درگيري‌اي كه دوشنبه شب ميان اسراييل و حماس رخ داد يكي از شديدترين حملات از سال 2014 بود.
حماس و اسراييل در حالي در آستانه يك جنگ قرار گرفته‌اند كه طي چند ماه گذشته مذاكرات براي آتش‌بس موجب شده تا يك آرامش نسبي در غزه حكمفرما شود؛ هرچند اعتراضات بازگشت كه از ماه مارس امسال آغاز شده كماكان ادامه دارد و تاكنون بيش از 200 نفر در جريان اين تظاهرات مسالمت‌آميز جان خود را از دست داده‌اند. مذاكرات ميانجيگري مصر نيز تا حد قابل توجهي براي كاهش تنش در غزه به بار نشسته بود و منجر به افزايش قدرت برق در غزه و ورود ميليون‌ها دلار به اين منطقه شد.
اما مشخص نيست در كابينه رژيم اسراييل چه خبر است كه بخشي از آن در حال مذاكره و رسيدن به يك آتش بس با حماس است و بخش ديگري از آن به ناگاه عملياتي مانند يكشنبه شب را طرح‌ريزي و آتش جنگ را آغاز مي‌كند. اين نشان از يك استراتژي منسجم از سوي رژيم اسراييل در خصوص نوار غزه نيست.
تحليلگران معتقدند درگيري‌هاي پراكنده ميان اسراييل و نوار غزه تبديل به امري عادي شده است، اما هيچ كس انتظار نداشت كه گروهي از كماندوهاي ارتش اسراييل شبانه وارد خان يونس شوند و عمليات ترور انجام دهند.
گيئورا ايلند، وزير بازنشسته و مشاور سابق امنيت ملي اسراييل به نيويورك‌تايمز مي‌گويد: فرض اصلي در هر عمليات اين است كه عامل عمليات لو نرود. حتي براساس فرضيات نظامي پيش از آغاز حمله بايد تا 99 درصد دلايل خوبي براي عمليات وجود داشته باشد.
اما هزينه اين ريسك در روزهاي دوشنبه و سه‌شنبه مشخص شد. طبق برآوردها بيش از 400 موشك و خمپاره به سمت سرزمين‌هاي اشغالي شليك شد. آنگونه كه ارتش اسراييل مي‌گويد بيش از 100هدف نظامي در غزه متعلق به حماس و جهاد اسلامي را مورد هدف قرار داده است. سخنگوي ارتش نيز گفت كه گنبد آهنين حدود 100 موشك را منهدم كرده است.
صابر گل عنبري تحليلگر مسائل خاورميانه در گفت‌وگو با «اعتماد» نيز گفت: آويگدور ليبرمن وزير تندرو كابينه نتانياهو از مخالفان سرسخت تفاهمات اخير با نوار غزه و كاهش محاصره اين منطقه بود. از اين منظر با توجه به حضور بنيامين نتانياهو در پاريس دور از ذهن هم نيست ليبرمن خواسته باشد با اعزام اين نيروها، فلسطيني‌ها را به واكنش موشكي گسترده وا دارد، حماس را تحريك كند و به اين ترتيب جنگي به راه بيندازد و به اين تفاهم‌ها پايان دهد. وي معتقد است دو طرف، جنگ نمي‌خواهند و شرايط به نحوي نيست كه اين جنگ ادامه پيدا كند.
مقام‌ها در غزه به نيويورك‌تايمز اعلام كردند كه در حملات هوايي اسراييل 5 نفر به شهادت رسيدند و 15 تن ديگر زخمي شدند. بر اساس گزارش‌هاي محلي در سرزمين‌هاي اشغالي يك نفر كشته شده است و حداقل 16 تن ديگر زخمي شدند.
هر دو طرف به طرف مقابل هشدار دادند كه عقب‌نشيني كنند اما به نظر مي‌رسد هيچ‌يك از طرفين اين موضوع را تاكنون نپذيرفتند. زماني كه اسراييل روز دوشنبه مقامات در غزه را تهديد كرد كه به اين منطقه يورش مي‌برد، حماس نيز هشدار داد كه ميليون‌ها اسراييلي به زودي زير شليك موشك‌هاي فلسطيني قرار خواهند گرفت. كابينه امنيتي اسراييل نيز روز سه‌شنبه تشكيل جلسه داد و يك مقام آگاه به نيويورك‌تايمز گفت: كه مقامات اعلام آمادگي كردند تا آتش‌بس اختياري با غزه را كه به پيشنهاد مصر و سازمان ملل پذيرفته بودند، بشكنند.
امانوئل ناهوشن سخنگوي وزارت خارجه اسراييل نيز گفت: در حال حاضر من فكر مي‌كنم بايد با اين موضوع به شكل مستقيم مقابله كنيم. اين يك چالش امنيتي است. يك تهديد امنيتي براي جنوب اسراييل است و قبل از بحث در مورد اين موضوع با هر سازمان بين‌المللي ما بايد مطمئن شويم كه مي‌توانيم از شهروندان‌مان محافظت كنيم. به همين دليل است كه اولويت حاضر ما اقدام نظامي براي ارسال يك پيام بسيار روشن است.
اما به نظر مي‌رسد رفته رفته صداي انتقادها نسبت به سياست‌هاي نتانياهو در خصوص حماس بيشتر مي‌شود. تزيپي ليوني از رهبران مخالف نتانياهو روز گذشته اعلام كرد: ما اگرچه از ارتش به‌طور كامل دفاع مي‌كنيم، اما اختلاف استراتژيك با كابينه در خصوص غزه داريم. يايير لاپيد نيز از ديگر رهبران مخالفان نيز عنوان كرد كه ما بايد با محرك‌هاي اقتصادي به مردم غزه وضعيت در اين منطقه را تثبيت كنيم.
به گفته برخي منابع آگاه فلسطيني از نوار غزه تا زمان تنظيم اين گزارش به نظر مي‌رسد مصر توانسته بار ديگر آتش بس ميان حماس و تل آويو را برقرار كند. به گفته اين منبع آگاه تلفات موشك‌هاي فلسطيني و قدرت تخريب آنها بي‌سابقه بوده است؛ البته هنوز مشخص نيست كه بحث آتش بس نهايي شود. در مجموع به نظر مي‌رسد كه طرفين قصد ندارند به جنگ ادامه دهند، ولي شرايط به نحوي است كه بيم و اميد فراواني را در ادامه يا توقف جنگ به وجود آورده است.
