خصوصي بازي

ماجراي خصوصي‌سازي سرخابي‌ها از حدود هشت سال پيش و در دولت محمود احمدي نژاد كليد خورد و با وجود آنکه مدتی در دولت دهم مسکوت ماند اما در همه سال‌هاي گذشته همواره اين موضوع مطرح بوده و وزراي ورزش هر از چند گاهي درباره آن صحبت مي‌كردند. بهمن سال 92 بود که ريیس وقت سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد که در 20 فروردین 93 آغاز خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس صورت می‌گیرد و پیش از رقابت‌های جام‌جهانی وضعیت این دو باشگاه مشخص می‌شود . سپس امیر رضا خادم به عنوان نماینده تام الاختیار وزیر ورزش وقت در امر واگذاری دو تیم سرخابی انتخاب شد. وی از همان ابتدا اقدام به برگزاری چندین و چند جلسه کرد و بسیاری را به خصوصی شدن این دو باشگاه امیدوار کرد. 10 اسفند 92 بود که جلسه‌ای برای این امر تشکیل شد و در پایان این جلسه بسیاری به خصوصی شدن این دو باشگاه امیدوار شدند. اما در نهایت اعلام شد که تنها بخشی از سهام این دو باشگاه واگذار می‌شود. پس از آن پوری حسینی، ريیس سازمان خصوصی‌‌سازی وقت برای واگذاری دو تیم سرخابی ‌شرط‌ گذاشت و گفت: «در واگذاری سهام استقلال و پرسپولیس دو موضوع مطرح است که سازمان خصوصی‌سازی در مورد آن‌ها از هیات وزیران خواستار تعیین تکلیف است. موضوع اول انتقال دو باشگاه استقلال و پرسپولیس از گروه دو به گروه یک واگذاری است که بر اساس قانون اصل 44 باید 100درصد سهام شرکت‌های گروه یک به بخش خصوصی واگذار شود اما در گروه دو، 80 درصد سهام به بخش خصوصی واگذار می‌شود و 20 درصد باقی مانده نزد دولت می‌ماند». وی با اشاره به اینکه هيات واگذاری علاقه‌‌مند به واگذاری 100درصد سهام این دو باشگاه است تاکید کرد: «این اتفاق نیازمند مصوبه هیات واگذاری است و انتقال این دو شرکت از گروه دو به گروه یک واگذاری‌ها از اختیارات هیات وزیران بوده و از عهده سازمان خصوصی‌سازی خارج است». اعلام این خبر توسط ريیس سازمان خصوصی‌سازی کافی بود تا امیررضا خادم به عنوان نماینده تام‌الاختیار وزیر ورزش و جوانان در امر واگذاری دو تیم سرخابی دست به افشاگری علیه سازمان خصوصی‌سازی بزند و بگوید این سازمان مانع اصلی واگذاری سرخابی است. خادم در آن زمان گفت: «آن چیزی که جای تعحب است و ما نسبت به آن معترض هستیم، ورود بی‌ربط سازمان خصوصی‌سازی و نشست‌های پنهانی و مخفیانه با علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری و خرید باشگاه‌ها یا اسپانسرهای پرسپولیس و استقلال است».
سرخابي‌ها نقش حاكميتي ندارند
یکی از برنامه‌های مهم سازمان خصوصی‌سازی وزارت اقتصاد در دولت یازدهم، واگذاری سهام این دو تیم بود اما در ادامه این مسیر دولت طی سال 94 واگذاری تیم‌های استقلال و پرسپولیس از روش مزایده را از دستور کار خود خارج کرد، چراکه وزیر اقتصاد گفت طبق مصوبه دولت «این دو باشگاه فرهنگی و هنری هستند؛ بنابراین نمی‌توانند به بخش خصوصی واگذار شوند» اما پیش از آن، چهار بار مزایده سهام این دو باشگاه را با وجود نافرجام بودن در دستور کار خود داشت.
حدود دو سال پيش بود که جعفر سبحانی، مشاور سازمان خصوصی‌سازی عنوان کرد: «تا اطلاع ثانوی هیچ اقدامی برای واگذاری دو باشگاه ورزشی استقلال و پرسپولیس صورت نخواهد گرفت، این در شرایطی است که با مصوبه دولت، سرخابی‌ها از فهرست واگذاری خارج شده‌اند. البته در موضوع برگزاری مزایده‌های واگذاری این دو باشگاه، سازمان خصوصی‌سازی پرقدرت ایستاد و به نوعی موافق خارج شدن آن دو از فهرست واگذاری‌ها نبودیم؛ شاید همین که این مصوبه از سوی سازمان مصوب نشد، نشانگر این است که سازمان معتقد است این دو باشگاه ورزشی نقش حاکمیتی ندارند؛ ولی به هرحال، ما یک سازمان دولتی مجری بوده که تابع دولت و مصوبات آن است؛ بنابراین دولت نظرش این بود که این دو باشگاه فرهنگی هستند و نمی‌توانند واگذار شوند».


وزير پيگير شد
دو ماه پيش دوباره بحث خصوصي‌سازي باشگاه‌هاي استقلال و پرسپوليس در راس اخبار قرار گرفت. پوری حسینی، ريیس سازمان خصوصی سازی درباره آخرین اخبار مربوط به خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس گفته بود:«خوشبختانه وزیر ورزش و جوانان به‌ جد پیگیر خصوصی‌سازی این دو باشگاه است و با نامه‌ای که به‌ درخواست وزیر ورزش و جوانان برای شروع مجدد روند خصوصی‌سازی این دو تیم از سوی سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی به دولت رفته، منتظر مصوبه هیات وزیران برای شروع روند واگذاری استقلال و پرسپولیس هستیم. ظرف دو هفته آینده، هيات وزیران با شروع روند خصوصی‌سازی دو باشگاه موافقت کند و بلافاصله در آن زمان شرایط و نحوه کار را اعلام می‌کنیم». احمد حاجی میرزایی، دبیر هیات دولت نیز در این باره اظهار نظر کرده است:« نامه‌ای از سوی وزارت اقتصاد مبنی بر خصوصی شدن دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به کمیسیون اقتصادی دولت رسیده و در نوبت بررسی قرار گرفته است». سلطاني‌فر در سال 95 نيز با شعار خصوصي‌سازي به مجلس شوراي اسلامي رفت و موفق شد راي اعتماد نمايندگان مردم را كسب كند.
نيازمند موافقت دولت هستيم
توييت روز گذشته مسعود سلطاني‌فر، وزير ورزش و جوانان دوباره بحث خصوصي‌سازي اين دو تيم را مطرح كرده است. سلطاني‌فر روز گذشته نوشت: «در حال برنامه‌ريزي براي واگذاري دو باشگاه استقلال و پرسپوليس به بخش خصوصي هستيم و اميدواريم تا پايان سال مجوز واگذاري اين دو باشگاه پرطرفدار را بگيريم». او در گفت‌وگو با سايت رسمي وزارت نيز اعلام كرد: «موافقت‌ها را هم در کمیسیون تخصصی اقتصاد و هم در کمیته اقتصاد دولت گرفته‌ایم و در حال راهیابی به جلسه دولت هستیم و در مرحله نوبت در دولت قرار دارد. امیدواریم با موافقت دولت، شرایط واگذاری را فراهم کنیم». ماجراي خصوصي‌سازي سرخابي‌ها يك آغاز بي‌پايان است. هر بار و در فواصل زماني مختلف كه بحث آن مطرح مي‌شود تا مدتي پيرامون اين موضوع صحبت مي‌شود اما در نهايت هيچ حاصلي در پي ندارد. اين بار اما شنيده‌هاي «قانون» حاكي از عزم جدي وزير ورزش براي به پايان رساندن اين پروژه است. اتفاقي كه مي‌تواند به پيشرفت استقلال و پرسپوليس كمك كند و اين دو تيم را از زير سايه دولت خارج كند. سرخابي‌ها در طول ساليان گذشته همواره از حضور مديران نالايقي كه با بودجه‌هاي كلان در پي جذب ستاره‌ها بودند آسيب ديده‌اند. خصوصي شدن اين دو باشگاه همانند آنچه در تراكتورسازي تبريز اتفاق افتاده مي‌تواند راهكاري براي تبديل فوتبال دولتي ايران به صنعت را فراهم كند.
نمونه‌هاي اروپايي
در اروپا نمونه‌هاي متعددي از درآمدزايي فوتبال را مي‌توان نام برد. آرسنال با آرسن ونگر به نقطه‌اي رسيده كه حتي نام ورزشگاهش را نيز به مزايده مي‌گذارد و از آن سود كلاني كسب مي‌كند. اين تيم در حال حاضر يكي از صنعتي‌ترين تيم‌هاي دنيا محسوب مي‌شود و هر اتفاقي در اقتصاد دنيا رخ بدهد، آسيبي به اين باشگاه نمي‌رسد. در فوتبال اروپا هر باشگاه با توجه به تراز مالي خود به دنبال جذب بازيكنان مي‌رود، به همين دليل است كه خريد ستاره‌اي مثل كريس رونالدو از سوي يوونتوس، هيچ انتقادي را از سوي ساير تيم‌هاي ايتاليايي در پي ندارد اما تصور كنيد در كشورمان اگر يك باشگاه به صورت ميلياردي هزينه كند، واكنش ساير باشگاه‌ها چه خواهد بود.