روزنامه جهان صنعت
1397/08/23
عیارسنجی سیاست‌های شهردار جدید تهران در بافت فرسوده
گروه مسکن- روز گذشته پیروز حناچی، با رای موافق 11 تن از اعضای شورای شهر تهران به عنوان شهردار پایتخت و بزرگ‌ترین شهر ایران انتخاب شد. پس از مشخص شدن نتیجه رای‌گیری شورای شهر تهران احتمال اینکه مخالفت دولت با شهردار شدن آخوندی باعث انتخاب حناچی شده باشد قوت گرفت. عباس آخوندی در دوران وزارت خود به سیاست‌های رییس‌جمهور در مورد احیای بافت فرسوده روی‌خوش نشان نداده بود؛ سیاست‌هایی که قرار بود عمدتا از طریق اکبر ترکان اعمال شود اما با گذشت یک سال از آغاز طرح هنوز به نتیجه نرسیده است. با وجود اینکه شورای شهر تهران عباس آخوندی را کنار زد اما کسی را به عنوان شهردار تهران انتخاب کرده است که از لحاظ دیدگاه‌ها در مورد نحوه احیای بافت فرسوده تفاوت چندانی با وزیر سابق راهوشهرسازی ندارد. حناچی که با اختلاف یک رای از آخوندی شهردار شده همان ایده‌هایی را در بافت فرسوده دنبال می‌کند که عباس آخوندی به دنبال آن بود. از طرف دیگر وزیر جدید راهوشهرسازی با عذرخواهی از مالکان مسکن مهر و لغو حکم تعلیق سازمان نظام مهندسی این روزها نمایشی از مخالفت با سیاست‌های گذشته وزارت راهوشهرسازی به راه انداخته است.با وجود این اقدامات به نظر می‌رسد احتمال اینکه وزیر جدید قدرت مخالفت با یکه‌تازی اکبر ترکان در سیاست‌گذاری توسعه بافت فرسوده را داشته باشد تقریبا محال است. در این شرایط می‌توان انتظار داشت با آمدن حناچی در بافت فرسوده تعارض میان سیاست‌های وزارت راهوشهرسازی و شهرداری بیش از گذشته آشکار شود. او که پیش از این به عنوان معاون معماری و شهرسازی آخوندی بارها نشان داد با ایده‌های رییس‌جمهور در خصوص بافت فرسوده مخالف است حالا سکان هدایت شهرداری تهران را بر عهده گرفته و اگر به سخنانی که پیش از این در مورد نحوه توسعه بافت فرسوده گفته است متعهد باشد شاهد تعارض مدیریت در این بخش خواهیم بود.
یادآوری واکنش تند حناچی به سیاست روحانی
پیروز حناچی سال گذشته در پی اعلام خبری از سوی محمدباقر نوبخت مبنی بر صدور مجوز بلندمرتبه‌سازی در بافت‌های فرسوده از سوی رییس‌جمهور، دو دستگاه متولی احیای بافت‌های فرسوده و ساخت و ساز در وزارت راهوشهرسازی (شرکت عمران و بهسازی بافت‌های فرسوده به عنوان دستگاه متولی احیای بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری و شورای عالی شهرسازی و معماری به عنوان نهاد تدوین‌کننده مقررات بلندمرتبه‌سازی) به این موضوع واکنش تندی نشان داد.
حناچی در واکنش به اظهارنظر نوبخت درباره ابلاغ دستورالعمل رییس‌جمهور مبنی بر جایز بودن بلندمرتبه‌سازی در بافت‌های فرسوده گفته بود: «هر طرحی که در مطالعات همه ابعاد آن دیده شود و مسیر تصویب در مراجع قانونی را به‌درستی طی کند (یعنی در کمیسیون ماده پنج شواری‌عالی شهرسازی بررسی شود و کارشناسان روی آن نظر دهند) اجرایی است و نتیجه مثبت خواهد داد، اما وقتی این موارد دستوری میشود، نتیجه‌ای مثل مسکن مهر خواهد داشت، زیرا همه ابعاد در چنین طرح‌هایی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بهتر است افزایش تراکم بیشتر در بخش‌های ممکن را به‌عنوان راهبرد تعیین کنیم و اجرای آن را به مسیر کارشناسی و قانونی بیندازیم.»
دبیر سابق شورای عالی شهرسازی و معماری در ادامه گفته بود: «نمی‌توان در همه بافت‌های فرسوده افزایش تراکم را بیشتر کرد. در مرکز شهر تهران، اطراف بازار و مناطقی که ثبت ملی شده‌اند، بلندمرتبه‌سازی ممکن نیست. مناطق حاشیه‌ای تهران مانند منطقه‌های ١٧، ١٨ و ١٩ نقاطی هستند که اگر در مطالعات همه ابعاد بلندمرتبه‌سازی در این مناطق دیده شود و به خدمات‌دهی به این نقاط هم توجه شود، می‌توان الگوی ساخت را تغییر داد و به سمت بلندمرتبه‌سازی هم رفت، اما اجرای این برنامه دو شرط دارد: اولا مطالعه عمیق و جدید، بدون قصد و نظر قبلی و هماهنگ با طرح جامع تهران این تصمیم باید انجام شود. دوما مسیر مراجع تصمیم‌گیر و تصویب‌کننده برنامه‌های ملی و محلی را به‌درستی طی کند. بخشی از مطالعه درباره تغییر الگوی مسکن، به مسائل فرهنگی بازمی‌گردد. خیلی از واحدهای کم‌مساحت و بسیار آسیب‌پذیر در مناطق جنوب تهران، محل امرار معاش ساکنان آنها نیز هست. در واقع اقتصاد یک خانوار ممکن است به همان حیاط کوچک این خانه‌ها وصل شده باشد. وقتی می‌گوییم مطالعه باید انجام شود، منظور این است که همه‌جانبه به مسائل توجه شود. در درجه اول جابه‌جایی انسان‌ها باید با انتخاب شکل بگیرد یا با انگیزه‌های دیگری که خودشان برآیند داشته باشند، وگرنه نمی‌توان با اجبار افراد را از جایی به جای دیگر منتقل کرد. انگیزه‌ها می‌تواند اقتصادی، اجتماعی، مذهبی و... باشد.»
عدم مشارکت دستگاه‌های دولتی
سخنان سال گذشته حناچی نشان می‌دهد که او با ایده برج‌سازی روحانی در بافت فرسوده میانه خوبی ندارد. او به تازگی و در جلسه معرفی برنامه‌های خود در شورای شهر هم درباره چالش بافت فرسوده و ساماندهی عرصه شهری گفته است: «مشارکت نکردن جدی دستگاه‌ها در این حوزه مشکلاتی را ایجاد کرده است. بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و بازآفرینی عرصه ناکارآمد شهری از موضوعاتی است که در برنامه خود تعقیب می‌کنم.» او پیگیری آیین‌نامه اجرایی برنامه بازآفرینی شهری، بهره‌گیری از خلاقیت در معابر و ایجاد معماری پایدار را از جمله دیگر برنامه‌های خود برای رفع مشکل بافت فرسوده عنوان کرده است.
خط و نشان ترکان برای حناچی
با انتخاب شدن حناچی به عنوان شهردار تهران، حالا اکبر ترکان به عنوان مشاور رییس‌جمهور در بافت فرسوده از همین حالا برای شهرداری خط و نشان کشیده و گفته است: شهردار جدید اقدامات افشانی در بافت فرسوده را ادامه دهد. مشاور رییس‌جمهور در امور هماهنگی نوسازی بافت‌های فرسوده این را هم گفته که باید قبول کنیم قالیباف در بازسازی خانه‌های فرسوده موفق عمل کرد و توانست خانه‌های محلات فرسوده را بازسازی کند. ترکان گفته است: محلات بافت فرسوده در هنگام بروز حوادث طبیعی مانند زلزله بیشترین تلفات را خواهند داشت بنابراین هر چه سریع‌تر باید نسبت به اصلاح این بافت‌ها اقدام کرد.
اکبر ترکان اعلام کرده است: «معتقدم شهردار جدید تهران باید اقدامات آقای افشانی در بازآفرینی شهر را ادامه دهد. در حال حاضر محلاتی در تهران وجود دارد که امکان ورود ماشین آتش‌نشانی و آمبولانس به آن نیست و حتی این امکان وجود ندارد که آمبولانس وارد محله شود تا زنان باردار را به بیمارستان برساند و این تنها گوشه‌ای از مشکلات بافت‌های فرسوده تهران است. مدارس در این بافت‌ها بسیار فرسوده هستند و هر چه سریع‌تر باید نوسازی شوند. هر چند که فرو ریختن هر خانه‌ای خسارت‌بار است اما اگر یک مدرسه فرو بریزد فرزند 500 خانواده از بین می‌رود که خسارت آن به مراتب بیشتر خواهد بود.» او با بیان اینکه هنوز سازمان برنامه و بودجه حتی 300 میلیارد تومان که اعتبارات قابل توجهی برای بازآفرینی محلات تهران نیست را نداده گفته است: «آقای افشانی بدون دریافت پول از دولت اقدامات نوسازی بافت فرسوده را شروع کرد. اینکه می‌گویند شهرداری‌ها نهاد پولسازی هستند هم درست نیست. در گذشته درآمدهایی که در شهرداری بود از محل فروش تراکم تامین می‌شد که روش قانونی برای درآمدزایی نبوده است.»
در چنین شرایطی شهرداری تهران در بخشی از وظایف تکلیفی مانند واگذاری زمین برای توسعه بافت فرسوده نمی‌تواند اعمال سیاست کند اما در صورتی که شهردار جدید تهران مانند آخوندی با آنچه روحانی و ترکان در بافت فروسوده دنبال می‌کنند مخالفتی داشته باشد در بخش صدور پروانه‌های ساختمانی و سایر حوزه‌های مدیریتی شهرداری می‌تواند اعمال سیاست کند که در این صورت شاهد تعارض سیاستگذاری‌ها میان این دو خواهیم بود.
سایر اخبار این روزنامه
هشدار رحمانی به خودروسازان
حناچی شهردار تهران شد
تب خرید‌های هجومی فروکش کرد
مسیرهای تازه ارتقای شفافیت بازار سهام
پایان دوستی پیونگ‌یانگ-واشنگتن؟
خالق مرد عنکبوتی درگذشت
بهای 10 برابری بنزین و 39 برابری گازوییل در همسایگان شرقی
کوهنوردی بانوان در مشهد فقط با اجازه پدر یا همسر!
سوژه ابطحی‌پسند!
کارآفرینی در کشور قربانی نابرابری سیاست‌های دولت
گسترش رکود و بیکاری در کشور
بود و نبود سوئیفت اهمیتی ندارد
چشم‌انتظار اروپا
عیارسنجی سیاست‌های شهردار جدید تهران در بافت فرسوده
معماری و مسوولیت اجتماعی
ولی‌نصر در یادداشتی برای نیویورک‌تایمز:
قانون‌شکنی در ورزش ایران
