جعبه سیاه قتل خاشقجی پیدا شد








علی رضایی
هیچ خبرنگاری منبع خود را لو نمی‌دهد؛ اما ماجرای قتل و سلاخی جمال خاشقجی که خیلی زود از دیوارهای کنسولگری عربستان در ترکیه و مرزهای دو کشور گذر کرد، به‌چنان درجه‌ای از حساسیت رسید که خبرنگار ایرانی‌تبار روزنامه بریتانیایی گاردین، دست به افشاگری‌ای زد که نام ایران را به این پرونده قطور اضافه می‌کند. اگرچه یک هفته پیش حسام‌الدین آشنا رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری و حمید بعیدی‌نژاد سفیر ایران در انگلیس درباره ارتباط افشاگری روزنامه گاردین درباره تأمین منابع مالی یک رسانه ضد ایرانی و قتل روزنامه‌نگار سعودی، سؤال‌های مهمی مطرح کرده بود، اما با توئیت افشاگرانه سعید کمالی دهقان خبرنگار گاردین ماجرا جدی‌تر شد: «من می‌توانم تأیید کنم که جمال خاشقجی به این دلیل کشته شد که صبح روز ۲۶ سپتامبر(4 مهرماه) از استانبول تلفنی با من صحبت کرد و این مسأله را افشا کرد که بودجه شبکه «ایران اینترنشنال» از جانب محمد بن سلمان و سعود القحطانی تأمین شده است.»
 اشاره سعید کمالی دهقان به گزارشی بود که گاردین دوم اکتبر(10 مهر) منتشر کرد و به نقل از یک منبع که با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان مرتبط است، خبر داد:«بودجه این رسانه رقمی نزدیک به 250 میلیون دلار (192 میلیون پوند) است و از دیوان سلطنتی سعودی تأمین می‌شود.» بر اساس گزارش گاردین«حقوق کارکنان «ایران اینترنشنال / Iran International» بسیار سخاوتمندانه است و به یکی از کارکنان آن دو برابر دستمزدی پرداخت می‌شود که رسانه‌های رقیب پیشنهاد کرده‌اند.» این گزارش، همان روزی منتشر شد که جمال خاشقجی وارد کنسولگری عربستان در استانبول شد و به قتل رسید. حال یک ماه و نیم بعد از کشته شدن او، خبرنگار ایرانی‌تبار گاردین افشا کرده است منبعی که خبر مساعدت مالی عربستان به رسانه مخالف ایران را داده، جمال خاشقجی بوده است.
سعید کمالی دهقان با اعلام این خبر، علت سلاخی او در کنسولگری را همین افشاگری می‌دانست. این تحولات در شرایطی رخ داد که هفته پیش حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری در صفحه توئیتر خود این پرسش‌ها را مطرح کرد که «آیا منبع گاردین در گزارش منبع مالی ایران اینترنشنال، جمال خاشقجی بود؟»، «آیا خاشقجی به این خاطر به قتل رسیده که منبع مالی ایران‌اینترنشنال را به گاردین لو داده است؟»،«چرا فایل صوتی بازجویی منتشر نمی‌شود؟» وی همچنین خبر داد:«سعود القحطانی که طبق گزارش رویترز، کسی بود که در روز قتل خاشقجی از او بازجویی کرده و آمر قتلش بود، طبق گزارش دوم گاردین، پدرخوانده‌ ایران‌اینترنشنال است.»
همزمان با این پرسش‌ها، حمید بعیدی‌نژاد سفیر کشورمان در انگلیس در صفحه توئیتر خود نوشت: «همزمانی اعلام سعودی به‌عنوان منبع مالی شبکه ایران اینترنشنال از سوی گاردین به نقل از «یک فرد مطلع سعودی»، با قتل خاشقجی، این سناریو را تقویت کرده است که منبع گاردین، خاشقجی بوده است.» وی در ادامه خواستار روشنگری گاردین پیرامون نقش خاشقجی در این پرونده شد.درخواستی که از سوی خبرنگار گاردین اجابت شد. سعید کمالی دهقان ضمن تأیید اینکه منبع آگاه او جمال خاشقجی بوده است، از گاردین و ترکیه خواست که توئیت وی را تأیید کنند. توئیت خبرنگار گاردین اما یک حاشیه دیگر هم داشت؛او از خانواده و دوستانش خواسته است که فعلاً با وی تماس نگیرند.
درخواستی پر رمز و راز که پیچیدگی‌های پرونده قتل خبرنگار عربستان سعودی را بیشتر و این سؤال را پیش آورد که آیا خبرنگار ایرانی‌تبار گاردین با تهدید مواجه شده است؟ این شائبه زمانی تقویت شد که توئیت‌های بعدی او آیاتی از قرآن کریم و خطاب به پادشاه عربستان بود:«وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّیاطِینُ عَلَى مُلْک سُلَیمَانَ  وَمَا کفَرَ سُلَیمَانُ وَلَکنَّ الشَّیاطِینَ کفَرُوا یعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ...و پیروی کردند سخنانی را که (دیوان و) شیاطین در ملک سلیمان (به افسون و جادوگری) می‌خواندند و هرگز سلیمان(با به کار بردن سحر به خدا) کافر نگشت و لکن شیاطین کافر شدند که سحر به مردم می‌آموختند.» توئیت‌هایی که بعد از ساعتی بدون هیچ توضیحی حذف شدند؛با این همه بعیدی‌نژاد در توئیتی ضمن قدردانی از اقدام «شجاعانه» وی، خبر داد:«مقامات ذیربط از مخاطرات احتمالی برای آقای کمالی آگاه هستند و سفارت نیز با آنها در تماس است.» تابناک هم در گزارشی به نقل از منابع آگاه خود عنوان کرد:«او اکنون تحت حفاظت پلیس در جای امنی نگهداری می‌شود و صرفاً برخی بستگان درجه یک او، از خانه امن محل نگهداری‌اش اطلاع دارند.» بنابراین گزارش «احتمالاً خاشقجی با توجه به مشی نسبتاً مستقل‌تر گاردین در مقایسه با برخی دیگر از رسانه‌های بریتانیا و همچنین هویت ایرانی کمالی دهقان که احتمال فروش اطلاعات و هویت منبع آن را به عربستان بشدت کاهش می‌داده، این اطلاعات را در اختیار سعید کمالی دهقان قرار داده است».
انتشار سلسله توئیت‌های خبرنگار گاردین، واکنش‌های متفاوتی در فضای مجازی به‌دنبال داشته است؛ عده‌ای با ابراز نگرانی از وضعیت او نگران تلاش سعودی‌ها علیه خبرنگار ایرانی تبار هستند؛ عده‌ای با اشاره به پیشینه خبرنگاری وی در خبرگزاری فارس، سؤال‌هایی را مطرح می‌کنند و عده‌ای آخرین باری را که نام ایران اینترنشنال در صدر اخبار قرار گرفت یادآور می‌شوند؛ زمان حمله گروه تروریستی الاحوازیه به رژه هفته دفاع مقدس در اهواز که منجر به شهادت زنان و کودکان شد؛ ساعتی بعد از این حمله بود که شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال رسانه خود را در اختیار یعقوب حر التسطری سخنگوی گروهک تروریستی الاحوازیه قرار داد تا وی ضمن پذیرفتن مسئولیت این حمله از سوی گروهک متبوعش، مدعی شود غیرنظامی‌ها هدف این حمله نبوده‌اند!
خوشامدگویی ایران اینترنشنال به یک تروریست، واکنش‌های منفی زیادی به‌دنبال داشت و در نهایت سفارت ایران در لندن ضمن محکومیت این اقدام، خواستار برخورد جدی نهاد نظارتی در انگلیس (آفکام) با این اقدام به‌عنوان ترویج تروریسم و خشونت شد.  تحولات چند روز گذشته می‌رود تا پازلی  را که تصاویرش علی‌الظاهر به هم هیچ ارتباطی نداشت تکمیل کند؛ حمله تروریستی اهواز؛ قتل و سلاخی جمال خاشقجی؛ روزنامه گاردین؛ ایران اینترنشنال و محمد بن سلمان؛ولیعهد سعودی که در واپسین دیدارهایش با هیأت مسیحیان امریکایی حامی رژیم صهیونیستی درخواست کرد:«نباید پرونده خاشقجی تمرکز جهان را از ایران منحرف کند.»