«قرارداد آتی شاخص» در راه بازار سهام

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه شورای معاونین وزارت اقتصاد که با حضور رییس‌جمهور برگزار شد، ارزش بازار سرمایه کشور را هزار هزار میلیارد تومان اعلام کرد. به گزارش شادا، شاپور محمدی در این جلسه با ارائه گزارشی از عملکرد این سازمان در دولت یازدهم و دوازدهم، اظهار داشت: اگر رقم ارزش بازار سرمایه را به تولید ناخالص داخلی تقسیم کنیم، از رقم 20 درصد به 1/51 درصد افزایش پیدا کرده است. وی با بیان اینکه ارزش بازار بورس و فرابورس از ابتدای دولت دوازدهم، 112 درصد رشد داشته است، گفت: شاخص بورس تهران و فرابورس طی این مدت 140 درصد رشد داشته و در سال میلادی منتهی به آگوست به ترتیب 65 و 63 درصد رشد داشتند و جایگاه اول و دوم را به خود اختصاص دادند. محمدی، تعداد شرکت‌های بورس و فرابورس را در حال حاضر 594 شرکت عنوان کرد و یادآور شد: از ابتدای دولت یازدهم، با اضافه شدن120 شرکت به بورس، تعداد شرکت‌های بورسی 25 درصد رشد داشته و تا پایان سال حداقل 10 شرکت اضافه خواهد شد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ارزش کل تامین مالی بورس را در دولت دوازدهم بیش از 120 هزار میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: در بازار سرمایه عمدتا تامین مالی حاضر و پول جدید بوده است. وی با بیان اینکه مانده صکوک منتشره 92 هزار میلیارد تومان است، تصریح کرد: بازار بدهی ما اکنون 9 برابر سال 1394 شده و این امکان عملیات بازار باز را برای بانک مرکزی فراهم می‌کند؛ ضمن اینکه کشور ما طی صد سال گذشته چنین ابزار مهمی را در اختیار نداشته است. محمدی، تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را 200 صندوق اعلام کرد و گفت: از ابتدای دولت یازدهم تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری 65 درصد رشد داشته است. وی همچنین گفت: سرمایه‌گذاران خارجی در پایان مهرماه سال‌جاری دو هزار و 100 میلیارد تومان در کشورمان سرمایه‌گذاری کردند که نسبت به سال گذشته 73 درصد رشد داشته است. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار برنامه‌های پیش روی این سازمان را شامل حذف همه محدودیت‌ها در تامین مالی بخش خصوصی، عملیاتی شدن ابزارهای مالی جدید «وارانت» و «قرارداد آتی شاخص» تا پایان سال‌جاری، تاسیس شرکت بین‌المللی بورس در کیش و انتشار اوراق بیمه‌ای با همکاری بیمه مرکزی و شرکت‌های بیمه‌ای تا پایان سال‌جاری برشمرد.
توسعه نقش بین‌المللی بورس
از سوی‌ دیگر، مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل گفت: بورس کالا طی چند سال گذشته تحولات بسیار مهمی را داشته و به نظر می‌رسد با توجه به ظرفیت‌های موجود، شاهد افزایش نقش بورس کالا در اقتصاد کشور باشیم. همچنین بورس کالا علاوه بر گسترش حوزه فعالیت خود در بازار داخلی، اقداماتی را در جهت توسعه فعالیت‌ها در سطوح بین‌المللی در دستور کار قرار داده است. مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل معتقد است که با توجه به اقدامات بورس کالا در حوزه بین‌المللی، امضای توافقنامه‌ها و تعریف پروژه‌های مشترک با بورس دیگر کشورها، حضور خریداران و فروشندگان خارجی در بورس کالا و توسعه نقش فراملی این بورس، دور نخواهد بود. کشف نرخ کالاهای گوناگون یکی از اصلی‌ترین وظایف بورس‌های کالایی در دنیاست. این بورس‌ها محلی برای حضور آزادانه خریداران و فروشندگان محصولات مختلف است که می‌توانند بر سر یک قیمت مشخص که از تلاقی میزان عرضه و تقاضا برآمده است، کالای مشخصی را مورد معامله قرار دهند. در ایران نیز ۱۱ سال است که از تاسیس بورس کالا می‌گذرد و این بورس طی این سال‌ها توانسته بازار شفافی را برای انجام معاملات محصولات در سه بازار فیزیکی، مشتقه و بازار مالی فراهم آورد. بهادر بیژنی، مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل در خصوص نقش‌های بورس کالا در اقتصاد کشور گفت: بورس کالا از ابتدای راه‌اندازی‌اش تاکنون نقش بسیار اساسی را در اقتصاد کشور ایفا کرده است؛ به خصوص طی چند سال گذشته که از لحاظ کشف قیمت و شفافیت معاملات شاهد تحولات اساسی در این بورس بوده‌ایم. بیژنی با بیان اینکه ارزیابی آمار کل معاملات انجام شده در بازار سرمایه به ما نشان می‌دهد که بورس کالا درصد بالایی از ارزش معاملات را به خود اختصاص داده است، خاطرنشان کرد: این موضوع نشان‌دهنده رشد روزافزون بورس کالا و اهمیت دادن به آن از سوی فعالان بازار است. مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل با اشاره به نقش بورس کالا در توسعه زیرساخت و تولید صنعت فولاد و پتروشیمی و همچنین حذف واسطه‌گران از این بازارها گفت: صنعت فولاد و پتروشیمی به شدت مرتبط با دیگر صنایع هستند؛ بنابراین وجود شفافیت در جوانب مختلف این بازار باعث می‌شود تا کل این زنجیره از شفافیت برخوردار شود. وی تصریح کرد: قیمت یک محصول نهایی به طور مستقیم مرتبط با یک زنجیره تولید متشکل از مواد اولیه‌ای است که به یکدیگر متصل هستند، بنابراین زمانی که شاهد شفافیت بازار مواد اولیه این محصولات در بورس کالا باشیم، قیمت محصول نهایی هم شفاف خواهد شد. به اعتقاد بیژنی، نقش بورس کالا تنها بر بازار کالای پتروشیمی و فولاد تاثیرگذار نیست بلکه تاثیر بسزایی بر بازار دیگر محصولات دارد.