میانجیگری 4 رهبر قدرتمند جهان برای مذاکره ایران و آمریکا

آفتاب یزد- گروه سیاسی: درخواست مذاکره آمریکا از ایران طی ماه‌های اخیر به کررات تکرار شده است بنابراین اکنون دیگر این مهم چندان برای ایران و ایرانی‌ها تازگی ندارد. اما مسئله مهم در این میان آن است که علیرغم اینکه برخی از سیاسیون کشورمان زمان مذاکره با آمریکا را نامناسب خواندند و گفتند که تنها و احتمالا در صورتی با ترامپ به پای میز مذاکره خواهند نشست که او به توافق هسته ای که آن را لغو کرد، بازگردد، با این همه تلاش‌ها بنا به گفته پرزیدنت روحانی نه تنها از سوی دونالد ترامپ برای مذاکره با ایران همچنان ادامه دارد بلکه رئیس جمهور این بار خبر داد رهبران 4 کشور قدرتمند جهان واسطه شده بودند که با رئیس جمهور فعلی آمریکا ملاقات کنم. از این رو، برخی از کارشناسان
از جمله قاسم محبعلی تحلیلگر و مدیرکل سابق وزارت
خارجه در گفت وگو با آفتاب یزد درباره واسطه گری 4 کشور قدرتمند برای دیدار مقامات ایران و آمریکا گفت: ایران می‌توانست از پیشنهاد 4 کشورقدرتمند جهان برای دیدار با ترامپ به نحو مقتضی استفاده کند و یک مذاکرات 5 جانبه ای دیگری را با حضور
4 کشور واسطه گر ایجاد کند در این صورت مواضع ایران قوی تر از آن زمانی بود که ترامپ همچنان برای مذاکره دو جانبه تلاش می‌کند.



> درخواست مکرون برای مذاکره دو طرف
درست زمانی که بیم و تردیدها نسبت به خروج دونالد ترامپ از برجام افزایش یافته بود و کشورهای اروپایی نیز نگران لغو توافق هسته ای از سوی آمریکا بودند برخی از کشورهای اروپایی از جمله امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه پیشنهاد مذاکره دو جانبه را
نه تنها در دیدارش با ترامپ بلکه حتی به صورت تلفنی نیز بارها از رئیس جمهور آمریکا درخواست کرد که باید درباره مسائل مورد مناقشه با ایران به گفت و گو
بپردازد و نباید به بهانه‌های واهی از توافق هسته ای
به عنوان یک دستاورد جهانی خارج شود. سپس
این رئیس جمهور نوپا و جوان فرانسه که قرار بود به ایران سفر کند، خطاب به مقامات کشورمان گفت و گوی
تهران و واشنگتن درباره مسائل سه جانبه مورد
اختلاف از جمله موضوعات موشکی و منطقه‌ای را به عنوان یکی از شروطش برای سفر به ایران مطرح کرد که این درخواست مکرون برای مذاکره با آمریکا با واکنش‌های بسیار منفی از سوی مقامات کشورمان روبرو شد تا آنجا که برخی از سیاسیون و مقامات خطاب به شروط مکرون برای سفر به ایران گفتند برنامه موشکی و دفاعی ایران به هیچ روی قابل مذاکره و گفت و گو نیست و بدین ترتیب سفر مکرون هم به این بهانه به ایران لغو شد. اما ترامپ
نه تنها به دلیل درخواست مکرون بلکه به دلیل اهداف و مذاکرات موفقیت آمیزش با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی همواره درصدد بود که به نحوی ایران را هم مانند کره شمالی به پای میز مذاکره بکشاند تا از این مهم به عنوان یک دستاورد بزرگ در کارنامه سیاست خارجه اش یاد شود.

> 8 بار درخواست ترامپ برای مذاکره
اما این تمام ماجرا نبود و فارغ از درخواست برخی از کشورها برای مذاکره ایران و آمریکا جهت حل و فصل
مناقشه‌ها میان دو طرف، تلاش‌هایی از سوی کاخ سفید از مدتها پیش آغاز شده است که به یکی از این تلاش‌ها، برخی از مقامات کشورمان در اواخر تیر ماه و یک ماه قبل از سخنرانی فضاحت بار
دونالد ترامپ منفور در سازمان ملل اشاره کرد.
از این رو، 28 تیرماه، محمود واعظی رئیس دفتر رئیس ‌جمهور از 8 بار درخواست مذاکره و ملاقات ترامپ با روحانی خبر داد و گفت: «ترامپ قبلا
اعلام کرده بود ایرانی‌ها برای مذاکره تماس خواهند گرفت
اما تاکنون که برعکس بوده است. در سفری
که سال گذشته رئیس‌جمهور برای شرکت در مجمع عمومی‌سازمان ملل به نیویورک رفتند ترامپ 8 بار برای ملاقات با رئیس‌جمهوری ایران تماس گرفت.» بعد از این سخنان محمود واعظی رئیس دفتر روحانی بود که برخی این تلاش‌ها را غیرواقعی خوانده و اظهار کردند که این پیغام‌ها و درخواست‌ها را نباید جدی گرفت. زیرا هدف ترامپ
تنها ایجاد جنگ روانی علیه ایران است و او به
هیچ روی قصد حل و فصل اختلافات را ندارد. از سویی
اگر ترامپ به دنبال مذاکره با ایران است باید حسن نیت
خود را ثابت و به مذاکرات هسته ای که آن را
لغو کرد، بازگردد. علاوه بر این، حشمت الله فلاحت پیشه رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس نیز پیش تر درباره درخواست 8 باره ترامپ از ایران جهت مذاکره به آفتاب یزد گفته بود که آمریکا هدفش از مذاکره هیچ گاه رسیدن به نتیجه نبوده است. بارها هیئت آمریکایی درخواست مذاکره و ملاقات با هیئت ایرانی را مطرح کرد اما هیئت ایرانی این درخواست را همواره رد کرده است.
هدف ترامپ از مذاکره ضربه زدن به جایگاه و موضع ایران است. او همواره نشان داده که بسیار غیرقابل اعتماد است.

> بازهم، پیغام‌های آمریکا برای مذاکره!
پس از این همه علیرغم اینکه تلاش‌های ترامپ برای مذاکره با ایران راه به جایی نبرد، بازهم روز گذشته پرزیدنت روحانی از پالس‌ها و تلاش‌های آمریکا برای مذاکره با ایران سخن گفت و افزود: «مرتب برای ما پیغام می‌دهند که بیایید با هم مذاکره کنیم.» بنابراین اگرچه این نخستین بار نیست که حسن روحانی از درخواست ایالات متحده برای مذاکره می‌گوید و او قبل از این نیز بارها به درخواست‌های مکرر آمریکا جهت این مهم اشاره کرده است اما همین اشارت‌های کوتاه و هراز گاه حسن روحانی جای بسی تامل دارد و به سادگی نمی‌توان از آن گذشت. از این رو، پرزیدنت روحانی روزگذشته باز هم به درخواست‌های مکرر آمریکا برای مذاکره با ایران اشاره کرد و گفت: «مرتب برای ما پیغام می‌دهند که بیایید با هم مذاکره کنیم. مذاکره برای چه چیزی انجام دهیم. شما اول آن مذاکره‌ای که انجام دادیم و به نتیجه رسیدیم، به آن احترام بگذارید تا زمینه برای مذاکره بعدی
درست شود.»

> درخواست4 کشور برای گفت و گو با ترامپ
رئیس جمهور همچنین در ادامه سخنانش در دیدار با معاونین و مدیران وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: «در همین ایامی‌که نیویورک بودم، رهبران
4 کشور بزرگ، واسطه شده بودند که با رئیس جمهور
فعلی آمریکا ملاقات کنم در حالیکه این موضوع نیاز به واسطه و اینقدر پیغام ندارد، به تعهدات عمل کنید ، با هم صحبت می‌کنیم.» روحانی اضافه کرد: « ما برای حرف زدن مشکل نداریم به شرط اینکه طرف ما، طرفی باشد که برای حرف، قول و عهد خودش ارزش قائل باشد. اگر طرف مقابل به عهد و به پیمانش ارزش قائل باشد حرف زدن مشکلی ندارد. آدم می‌تواند بنشیند حرف بزند و به نتیجه برسد.» بر این اساس، اگرچه ترامپ بنا به اعتقاد برخی به دنبال گرفتن امتیاز از ایران است و می‌خواهد ایران را مانند کره شمالی به پای میز مذاکره بکشاند تا از این مهم به عنوان یک دستاورد در دولتش یاد شود، اما 4 قدرت بزرگ جهان چه اهدافی را از واسطه گری برای مذاکره میان ایران و امریکا دنبال می‌کنند؟ آیا این تلاش‌ها برای تحقق گفت و گو تنها به خاطر حفظ برجام است؟ از سویی اساسا روحانی از اشاره‌های هرازگاهش درباره درخواست‌های مکرر آمریکا با ایران چه مقصودی دارد؟ آفتاب یزد موارد مذکور را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه آن را می‌خوانید.

> تاخیر در مذاکره یعنی افزایش هزینه
قاسم محبعلی مدیرکل سابق وزارت خارجه و تحلیلگر مسائل بین الملل درباره اظهارات روحانی مبنی بر درخواست پی در پی آمریکا برای مذاکره با ایران و هدف از بیان چنین اظهاراتی به آفتاب یزد
گفت: فارغ از اینکه رئیس جمهور چه هدفی
را از بیان چنین مسائلی دنبال می‌کند باید اذعان داشت مسئله مسلم میان ایران و آمریکا این است که اختلاف میان واشنگتن و تهران تنها با
گفت وگو قابل حل و فصل است. راه دیگری برای حل
مشکلات میان دو طرف وجود ندارد. او افزود: زیرا در غیر این صورت مشخص نیست که تا چه زمانی این مناقشه‌ها میان دو طرف ادامه پیدا خواهد کرد و باید در نظر داشت که هزینه اختلاف و مناقشه‌ها را هر دو طرف می‌پردازند. این تحلیلگر مسائل
بین الملل ادامه داد: بنابراین هر مناقشه‌ای در عرصه بین الملل تنها از طریق گفت وگو قابل حل و فصل است. اما اگر روحانی و سایر مقامات ارشد، زمان گفت و گو
را اکنون مناسب نمی‌دانند باید خود نیز در این باره پاسخگو باشند و بگویند چه زمانی برای گفت وگو مناسب است. او اضافه کرد: آیا تصورها بر این است که مواضع آمریکایی‌ها تغییر می‌کند و می‌گویند ما اشتباه کردیم؟! در این صورت ایران به پای میز مذاکره خواهد رفت؟! در حالی که تاخیر در زمان مذاکره ممکن است هزینه‌های موجود را در رابطه با آمریکا بیش از پیش افزایش دهد. محبعلی
اظهار کرد: به هر روی این مسئله‌ای است که روحانی باید درباره آن تصمیم بگیرد.

> شرایط متفاوت ایران با کره شمالی
این مدیرکل سابق وزارت خارجه با بیان اینکه حتی مذاکره آمریکا با کره شمالی هم به نفع کیم جونگ اون تمام شده است، گفت: برخلاف برخی که در ایران تصور می‌کنند مذاکره آمریکا با کره شمالی به نفع ترامپ تمام شده است باید اذعان کرد که این طور نیست. او افزود: کره شمالی حتی تهدیدات آمریکا را نسبت به خود و کشورش کاهش داده است و این امرسبب گشت که حتی روابط کیم جونگ اون با همسایگانش هم بهبود پیدا کند. به هر روی ایران شرایطش از منظر اقتصادی، ژئوپلیتیک و منطقه ای با کره شمالی متفاوت است. به همین دلیل بعید به نظر می‌رسد که آمریکا به دنبال ایجاد شرایط سختی باشد که ایران نتواند به پای میز مذاکره با ترامپ برود. مدیرکل سابق وزارت خارجه اظهار کرد: از سویی قرار نیست موضوعات مذاکره دو طرف تغییر پیدا کند بلکه موضوعات مذاکره پیرامون همان مسائل قبلی
از جمله خاورمیانه و مناسبات دو جانبه است.

> لزوم تامل درباره پیشنهاد 4 کشور
محبعلی با اشاره به اظهارات روحانی درباره واسطه گری چهار کشور قدرتمند جهان برای دیدار ایران با ترامپ اظهار کرد: هر زمان که مناقشه ای میان دو کشور روی می‌دهد کشورهای دیگر با توجه به منافعی که دارند برای حل و فصل مناقشه تلاش می‌کنند تا به نحوی به منافع خودشان هم دست یابند. او افزود: به هر جهت ایران می‌توانست از پیشنهاد 4 کشورقدرتمند جهان برای دیدار با ترامپ به نحو مقتضی استفاده کند و یک مذاکرات 5 جانبه ای
دیگری را با حضور4 کشور واسطه گر ایجاد کند
در این صورت مواضع ایران قوی تر از آن زمانی بود که ترامپ همچنان برای مذاکره دو جانبه تلاش می‌کند. محبعلی در پایان گفت: اگر به راستی 4 کشور قدرتمند جهان درخواست دیدار ایران با ترامپ را مطرح کردند شاید به نفع ایران بود که یک گفت و گوی چند جانبه با حضورهمان کشورهای واسطه را فراهم بیاورد.