مدیریت تحریم وظیفه دولت است

ابراهیم جمیلی* - آنچه بعد از تحریم‌های 13 آبان از سوی آمریکا رخ خواهد داد هیچ رنگ و بوی تازه‌ای به تغییر شرایط اقتصادی کشور نمی‌بخشد‌‌. به واقع می‌توان گفت این آخرین برگ برنده آمریکا علیه ایران است و در حال حاضر هر آنچه از سوی کارشناسان به عنوان پیش‌بینی و تحلیل ارائه می‌شد روی میز قرار دارد‌‌. آنچه امروز بیش از هر مساله دیگری قابل بررسی و توجه است، نگاه و عملکرد دولت در شرایط فعلی است‌.
یکی از مسائلی که تحریم‌ها بیش از هر نکته دیگری پیرامون آن نگرانی‌ها و دلواپسی‌های روانی را مدیریت می‌کرد، تحریم خرید نفت ایران و به بیانی دیگر به صفر رساندن درآمد حاصل از فروش نفت بود‌‌. این مهم اما با معافیت هشت کشور از دایره تحریم‌ها علیه ایران تحقق پیدا نکرد و به بیانی دیگر آمریکا توان اعمال چنین حجم بزرگی از تحریم‌ها را نداشت‌‌. اگر چنین تصور کنیم که تحریم‌های خارجی اگرچه آسیب‌زننده هستند اما کمتر از آنچه به نظر می‌رسید اقتصاد کشور را دچار سردرگمی کرده‌اند باید به دنبال روند دیگری برای کنترل آسیب‌های اقتصادی باشیم‌.
مدیریت شرایط فعلی کشور از سوی دولت مهم‌ترین نکته‌ای است که نباید نسبت به آن بی‌توجه بود‌‌. بدیهی است حرکت در مسیر درست و فاصله گرفتن از خودتحریمی‌های خواسته و ناخواسته شرایط را بهبود خواهد بخشید‌‌. تولیدکننده و صنعتگر در حال حاضر نیازمند بیشترین حمایت و توجه از سوی مسوولان است‌‌. این حمایت اما منحصر به تزریق سرمایه و نقدینگی به صنعت نیست‌‌. آنچه اهمیت قابل توجهی دارد نگاه خردمندانه و حذف موانع تولید از سوی دولت است‌‌. حمایت از تولید نه تنها قشر آسیب‌پذیر را زیر چتر حمایت نامحسوس دولت خواهد برد بلکه احساس آرامش و امنیت را در جامعه افزایش می‌دهد‌‌. توجه به قشر آسیب‌پذیر و حقوق‌بگیر نکته مهمی است که دولت نباید نسبت به آن بی‌توجه باشد. واضح است که بی‌توجهی نسبت به آن شرایطی را ایجاد خواهد کرد که مشکلات اقتصادی هر روز بیش از گذشته جامعه را تحت‌تاثیر نگرانی نسبت به تحریم‌ها و آسیب‌های اقتصادی قرار خواهد داد‌‌. امروز جامعه بیش از هر زمان دیگری نیازمند احساس امنیت و حمایت است‌‌.
اگرچه موضوع حمایت اقشار ضعیف بسیار جدی و مهم است اما افزون بر آن نباید فراموش کرد که خردورزی و برنامه‌ریزی مناسب این تهدید خارجی را به فرصتی تکرارنشدنی تبدیل خواهد کرد‌‌. دولت در حال حاضر باید هزینه‌های جاری خود را مدیریت و اقدام به واگذاری پروژه‌ها به بخش خصوصی کند. در چنین شرایطی سرمایه بیشتری برای حمایت از دیگر بخش‌های اقتصاد در اختیار خواهد داشت و قدم به قدم در مسیر کوچک شدن حرکت خواهد کرد‌‌. در نهایت به همان میزان که کوچک شود هزینه‌های آن نیز کاهش پیدا خواهد کرد‌‌.
* رییس خانه اقتصاد