روزنامه ابتکار
1397/08/14
محمدرضا ستاری مخاطرات بازی تخت در زمین تحریم‌ها
سرانجام پس از مانورهای وسیع رسانه‌ای و سیاسی، دور دوم تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه ایران اجرایی شد. این تحریم‌ها که از ماه‌ها و هفته‌های قبل بسیار در مورد آنها بحث و گفت‌وگو صورت گرفته است، بخش مالی، کشتیرانی و از همه مهمتر صنایع انرژی ایران را هدف قرار داده است به طوری که آمریکا اعلام کرده قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند.طبق استراتژی کاخ سفید از فردای خارج شدن آمریکا از توافق هسته‌ای، با بازگشت دو موج تحریمی (مرداد ماه و آبان ماه)، واشنگتن سیاست فشار حداکثری بر روی ایران برای تغییر رفتار تهران را در دستور کار قرار داده است. در این میان اما روند تحولات در هفته‌های منتهی به اجرایی شدن تحریم‌های 13 آبان نشان داد که دولت ایالات متحده آمریکا تا به اینجای کار نتوانسته در پیشبرد استراتژی افزایش فشار بر روی ایران به طور کامل و آنطور که پیش‌تر اعلام کرده بود، موفق باشد. نخستین چالش آمریکا برای راهبرد افزایش فشار بر روی ایران با اتحادیه اروپا و سایر شرکای برجام از جمله روسیه و چین آغاز شد؛ جایی که این کشورها با تاکید بر لزوم اجرایی شدن برجام، آمریکا را در سیاست تحریمی تنها گذاشتند.
این انزوا به جایی رسید که اتحادیه اروپا از طراحی یک مکانسیم ویژه برای ادامه همکاری‌های تجاری و اقتصادی با ایران خبر داده و حتی در آخرین بیانیه خود که توسط مسئول سیاست خارجی این اتحادیه و وزرای خارجه و دارایی سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه قرائت شد، تضمین صادرات نفت و ادامه همکاری‌های مالی با ایران را مورد تاکید قرار داد.
از سوی دیگر در آستانه انتخابات مهم و سرنوشت ساز کنگره آمریکا، دولت دونالد ترامپ به میزان قابل ملاحظه‌ای ناچار شد تا از اصول اساسی تحریم‌های خود علیه ایران عقب‌نشینی کند. این مهم در معافیت هشت کشور از تحریم‌های نفتی ایران متبلور شد، به طوری که وزارت خزانه‌داری آمریکا در حال حاضر به خریداران عمده نفت ایران معافیت‌های موقتی را برای ادامه خرید نفت ارائه کرده است. این مساله زمانی اهمیت مضاعف پیدا می‌کند که ایالات متحده پیش از این به صراحت اعلام کرده بود که قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر رسانده و شرکای خود را تهدید کرده بود در صورت ادامه همکاری با ایران به شدیدترین شکل ممکن جریمه خواهند شد.
در همین راستا و با نگاهی به روندهای فوق برای رمزگشایی از تحولاتی که قرار است از فردای روز تحریم‌های نفتی ایران آغاز شود، توجه به چند نکته لازم و ضروری به نظر می‌رسد. نخستین مساله موضوع شکاف در روابط فرآتلانتیکی میان آمریکا و اروپا است که به صورت بی‌سابقه‌ای و آن هم از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ تشدید و واگرایی‌های آن در جنگ تجاری میان این دو قطب قدرت نمایان شده است. در چنین شرایطی هر چند تاثیر تحریم‌های آمریکا را بر روی کشورمان نمی‌توان نادیده گرفت، اما می‌توان گفت که امروز شرایط با دور قبلی تحریم‌های ایران بسیار تفاوت دارد زیرا در دور قبلی تحریم‌ها جامعه بین‌المللی با آمریکا همراهی کرده و اتحادیه اروپا نیز یکی از شرکای مهم واشنگتن برای اعمال فشار بر روی ایران بود.
نکته دوم این است که بنا به اذعان رسانه‌های آمریکایی اکنون اختلاف نظر گسترده‌ای میان مقامات ارشد کاخ سفید در تشدید یا تخفیف تحریم‌های ایران مشاهده میشود. این اختلاف نظر بیشتر میان استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا و تندروهای کنگره و جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید مشاهده میشود. به گفته کارشناسان، استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا معتقد است که در صورت اعمال تخفیف در تحریم‌ها علیه ایران، ممکن است باب مذاکرات آتی برای همراهی اروپا بازتر شود و پافشاری برای روی سیاست حداکثری تحریم‌ها می‌تواند آمریکا را در پیشبرد استراتژی خود علیه ایران منزوی کند. همچنین برخی از مقامات آمریکایی معتقدند که در صورت قطع رابطه ایران با سوئیفت و با توجه به شرایطی که اکنون از سوی اروپا برای دور زدن تحریم‌های آمریکا وجود دارد، ممکن است ایران و اروپا راحت‌تر به سمت ایجاد یک سازوکار مالی مستقل با جایگزینی یورو به جای دلار گام بردارند که این امر نیز می‌تواند در آینده برای ایالات متحده آمریکا دشواری‌های ملموسی را در سطح جهانی ایجاد کند.
با توجه به این موضوعات لازم به یادآوری است که هر چند مورد غیرمنتظره‌ای برای ایران در سیاست تحریمی آمریکا در شرایط کنونی وجود ندارد، اما این مساله با توجه به پویایی و طراحی هوشمند سازوکار تحریمی توسط ایالات متحده، نباید مبنایی برای بازی تخت در زمین دشوار تحریم از سوی سیاست‌گذاران کشور تلقی شده و حواشی آن با توجه به حمایت گسترده شرکای برجام از ایران نادیده انگاشته شود، بلکه لازم است به موازات امکان مانورهای مختلف در هزارتوی تحریم توسط آمریکا، استراتژی‌های ایران نیز به مقتضای آن به روز رسانی و متحول شود.
سایر اخبار این روزنامه
اینستاگرام صفحه امیرحسین مقصودلو را بست!
تیغ فضای مجازی، زیر گلوی تتلو
محمدرضا ستاری
مخاطرات بازی تخت در زمین تحریم‌ها
گزارش «ابتکار» از چالش مدیریت پسماندهای پلاستیکی در کشور
زباله‌ها را هم وارد می کنیم؟!
گزارش «ابتکار» از چالش مدیریت پسماندهای پلاستیکی در کشور
زباله‌ها را هم وارد می کنیم؟!
«ابتکار» از برنامه‌های رادیو برای چهل سالگی انقلاب گزارش می‌دهد
چله انقلاب
«ابتکار» از برنامه‌های رادیو برای چهل سالگی انقلاب گزارش می‌دهد
چله انقلاب
گرانی نرخ ارز و تورم بازار ایران چه تاثیری بر برندبازها گذاشته است؟
مصائب برندبازی روی شیب دلار
گزارش «ابتکار» از رد لایحه cf در شورای نگهبان با عنوان ایرادات شرعی
مخاطرات عدم تصویب cft
«ابتکار» از بزرگداشت سالروز 13 آبان وموضع گیری مسئولان کشور در مورد اعمال تحریم های تازه آمریکا گزارش می‌دهد
«ابتکار» از بزرگداشت سالروز 13 آبان وموضع گیری مسئولان کشور در مورد اعمال تحریم های تازه آمریکا گزارش می‌دهد
«ابتکار» تاثیرترور پدر معنوی طالبان را بر روند صلح افغانستان بررسی می‌کند
دورنمای خاکستری صلح
«ابتکار» تاثیرترور پدر معنوی طالبان را بر روند صلح افغانستان بررسی می‌کند
دورنمای خاکستری صلح
عضو کمیسیون شوراها:
استفساریه قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان در کمیسیون شوراها رد شد
عضو کمیسیون شوراها:
استفساریه قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان در کمیسیون شوراها رد شد
انتخاب ۵ کاندیدا باعث تضعیف رای ماندگاری افشانی می‌شد
انتخاب ۵ کاندیدا باعث تضعیف رای ماندگاری افشانی می‌شد
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام:
ترامپ از تحریم‌ها دست خالی بیرون می‌رود
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام:
ترامپ از تحریم‌ها دست خالی بیرون می‌رود
