نهادهای غیردولتی راه‌ میان‌بر برای برون رفت از مشکلات اقتصادی هستند ورود بخش خصوصی به صحنه اقتصاد

کیمیا نجفی
بهترین راه برای عبور از مشکلات اقتصادی جامعه استفاده از توان‌مندی‌های بخش خصوصی است. این یکی از راهکارهای موجود برای دور زدن تحریم‌ها است که از گوشه و کنار به گوش می‌رسد. عده‌ای معتقدند که تحریم‌های دوره پیش ثابت کرده است که بخش خصوصی به دلیل انعطاف‌پذیر بودن موفقیت بیشتری در عبور و دور زدن تحریم‌ها را داشته است. پس باید هر چه زودتر به فکر تقویت این بخش بود.
از آنجا که بسیاری خواهان قرار دادن بخش خصوصی در متن تمام فعالیت‌های اقتصادی هستند، اما خبرهای از بی‌میلی این بخش برای همکاری و کمک به دولت به گوش می‌رسد و ادعا شده است که حالا در این دوره از تحریم‌ها این بخش برای حفظ ارزش خود در بین مردم حاضر به همکاری با دولت نیست و سعی دارد خود را از این جریان دور نگه‌دارد اما فعالان در این بخش این سخن را رد می‌کنند و به نوعی خواستار تقویت بخش غیر دولتی هستند تا بتوانند اندک کمکی در این زمان بحرانی به اقتصاد کشور کنند.
باید به بخش غیر دولتی باور داشت


به نظر می‌رسد که در این آشفته بازار برای پشت سر گذاشتن دست‌اندازهای اقتصادی راهی جز تکیه بر توانمندی بخش خصوصی و بهره‌گیری از نظرات این بخش وجود ندارد. بسیاری بر این باورند که راه پیشرفت و رونق صنعت و تجارت، تقویت بخش غیردولتی است و برای رسیدن به ثبات نسبی باید هر چه زودتر اقدامی را در این راستا عملی کرد. علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران در خصوص الزام تقویت بخش خصوصی و تاثیر مثبت آن در اقتصاد ایران به «ابتکار» می‌گوید: برای دور زدن تحریم‌ها و عبور از این بحران بدون شک باید از بخش خصوصی استفاده کرد و قطعا این امر شدنی است. اگر قرار است که ما با توطئه‌ استکباری مقابله کنیم راهی جز به کار گرفتن بنگاه‌ها، چه صنفی و چه صنعتی و همچنین بنگاه‌های بزرگ و کوچک نداریم. قدرت اتاق اصناف و اتاق بازرگانی در این سیستم یقینا بسیار زیاد است و می‌توانند مشکلات به وجود آمده در این بخش را به نوعی رفع کنند. در ابتدا برای تقویت این بخش باید توانایی و قدرت این بخش باور شود. متاسفانه تاکنون بخش غیر دولتی اقتصاد به خوبی باور نشده است. اگر به شکل واقعی به این بخش اعتماد شود مسلما یکی از راه‌های مقابله با تحریم‌ها خواهد بود.
فاضلی از شایعه‌هایی بر این اساس که بخش خصوصی برای حفظ ارزش خود در میان مردم دیگر تمایلی به همکاری با دولت ندارد، می‌گوید: به هیچ عنوان این گفته‌ها صحت ندارد. همان‌طور که بخش خصوصی جزئی از نظام است، دولت هم جزئی از نظام به حساب می‌آید پس چطور ممکن است که با یکدیگر همکاری و تعامل نداشته باشند؟ نکته‌ای که وجود دارد این است که بخش خصوصی در این ماجرا کمی گلایه‌مند است که سایر بخش‌ها به آن‌ها چندان اهمیت نمی‌دهند و به شکل درستی از این بخش استفاده نمی‌شود. اینکه بخش خصوصی نخواهد با دولت همکاری کند، خیر چنین چیزی اصلا صحت ندارد.
رئیس اتاق اصناف ایران از جایگاه بخش غیر دولتی می‌گوید: قانون اساسی تکلیف جایگاه بخش خصوصی را تعیین کرده و اقتصاد را سه بخش تعریف کرده که یکی از این بخش‌ها بخش غیر دولتی یا همان بخش خصوصی است، بخش تعاون هم در کنار این بخش می‌تواند کمک حال باشد. بخش خصوصی جایگاه مشخصی دارد اما همان‌طور که قبلا به آن اشاره کردم باید در ابتدای راه این بخش را باور کنیم و در صورت اعتماد و باور به بخش غیردولتی نتیجه مثبت آن را هم خواهیم دید. فعالان این بخش بارها و بارها طی بیانیه‌ها و نامه‌های متعدد به دولت اعلام کردند که حمایت‌های لازم در این بخش‌ها می‌تواند کمک حال باشد. البته باید بگویم که برخی‌ها می‌گویند بخش‌های خصوصی زیرساخت‌های لازم را برای کمک ندارد که من معتقدم چنین چیزی نیست و این بخش پتانسیل‌های لازم را دارد و فقط کافی است که کار را به آن بسپاریم. کار را بر عهده این بخش نگذاشته بخواهیم کار و نتیجه کارش را قضاوت کنیم اصلا درست نیست. رانت موجود در اقتصاد ایران اجازه همکاری و به نوعی بهتر کار کردن بخش اقتصاد غیردولتی را فراهم نکرده است. حالا هم که در تحریم‌ها بخش اقتصادی ایران مورد هدف قرار گرفته، به نفع اقتصاد است که از این بخش بهتر استفاده شود. وی می‌افزاید: من معتقدم دستور‌العملی که رهبر بزرگوارمان در بخش اقتصاد مقاومتی فرمودند، هدف‌گذاری درستی بوده و بخش اقتصاد غیردولتی با توجه به این دستور‌العمل می‌تواند وارد میدان کار شود. نکته دیگری که وجود دارد این است که باید قوانین، دستور‌العمل‌ها و بخش‌نامه‌هایی در جهت بهبود محیط کسب و کار وضع شود که خیلی در این فضا شاهد این جریان نیستیم و می‌توانیم بگوییم در این قسمت ضعف داریم و باید هر چه زودتر این ضعف را برطرف کنیم. چگونگی بحث کنترل و نظارت با ایجاد زیرساخت‌های لازم باید به این بخش واگذار شود. این‌ها مسائلی است که باید درست به مرحله اجرا برسد. به نظر من اگر تمام این مسائل به درستی اجرا شود این بخش در کنار دولت بخش اعظمی از مشکلات پیش‌روی اقتصاد کشور را حل می‌کند. شکی در این نیست که بخش غیر دولتی راهی برای بالندگی صنعت و تجارت کشور است و می‌توانند گره‌گشا وضعیت کنونی باشد.
فاضلی از اقدام دولت برای حمایت از بخش خصوصی می‌گوید: دولت باید جایگاه مناسب را به بخش غیردولتی برگرداند و در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌ها به این بخش قدرت مداخله بدهد. در کنار این مجموعه باید تسهیلات لازم را برای این بخش فراهم کند. البته باید بگویم که علاوه‌بر دولت مجلس هم باید در این کار مشارکت داشته باشد. وقتی ما در حال جنگ اقتصادی هستیم یقینا قوانین هم باید در همین جهت تصویب شود. تا امروز کمتر شاهد این ماجرا بودیم و امیدوارم از این پس دولت و مجلس این مسئله را جدی‌تر بگیرند و بخش خصوصی را وارد صحنه‌ اقتصاد واقعی کشور کنند.