شکست تحریم‌های آمریکا ایران روزانه 1/8 میلیون بشکه نفت می‌فروشد


سه روز به آغاز تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران (13 آبان) باقی مانده است، ولی ایران همچنان نفت می‌فروشد و معلوم نیست ادعای آمریکایی‌ها که گفته بودند با تحریم‌های جدید، ایران نخواهد توانست نفت بفروشد، چگونه عملی خواهد شد.
آمریکا اردیبهشت‌ماه از برجام خارج شد و پس از آن با اعلام دور جدید تحریم‌های نفتی علیه ایران، تلاش خود را برای فشار به شرکت‌های غربی و شرقی برای همراهی با این کشور و کاهش خرید از ایران آغاز نمود.
آمریکا در سمت عرضه هم کوشید تا نشان دهد بازار جهانی با تحریم نفت ایران مشکلی پیدا نخواهد کرد و در این بین بیشترین فشار را به عربستان وارد کرد تا عرضه خود را افزایش دهد.
با این حال افزایش عرضه عربستان در هفته‌های گذشته با اما و اگرهایی همراه بوده است. به گفته مسئولان وزارت نفت، سعودی‌ها قادر به جبران خلأ نفت ایران از طریق افزایش عرضه نیستند، بلکه ناچارند از ذخایر استراتژیک خود برداشت نمایند که این اقدام تبعات امنیتی برای آنها در پی خواهد داشت و لذا ادامه دار نخواهد بود.


با وجود تمام این اقدامات و در حالی‌که تنها سه روز به آغاز تحریم‌های نفتی باقی مانده است موضوع آمار صادرات ایران پیچیده شده است.
ایسنا در این رابطه گزارش داد، منابع صنعتی می‌گویند رهگیری صادرات نفت ایران با غیرفعال شدن سیستم‌های ردگیری نفتکش‌ها دشوارتر شده و به ابهامات درباره این‌که تحریم‌های آمریکا تا چه حد خریداران را دچار وحشت خواهد کرد، افزوده است. چشم‌انداز ذخیره‌سازی نفت از سوی ایران نیز ممکن است برآورد آمارها را دشوارتر کند.
فشارهای کم اثر
ایران سومین صادرکننده بزرگ عضو اوپک است و صادرات ایران پیش از اعلام تصمیم ترامپ برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران، بالای 2/5 میلیون بشکه در روز بود. شرکت کپلر میزان صادرات نفت ایران در ۲۴ روز نخست اکتبر (آبان) را 1/85 میلیون بشکه در روز برآورد کرده است. یک منبع صنعتی که صادرات را رهگیری می‌کند، نیز حجم مشابه 1/8 میلیون بشکه در روز در نیمه اول اکتبر را برآورد کرده است. این آمارها نشان می‌دهد آمریکایی‌ها هنوز راه زیادی تا صفر کردن فروش نفت ایران در پیش دارند.
چینی‌ها از اولین مخالفان تحریم‌های آمریکا هستند. هوانگ ونشنگ، نایب‌رئیس‌شرکت سینوپک در کنفرانس اعلام نتایج مالی سه ماهه این شرکت اظهار کرده که «بسیاری از پالایشگاه‌های سینوپک برای فراوری نفت ایران پیکربندی شده‌اند و این شرکت به مدت بیش از دو دهه با ایران قرارداد داشته است».
این شرکت چینی سرگرم گفت‌وگو با مقامات دولتی و تامین‌کنندگان درخصوص واردات نفت ایران است و تلاش می‌کند تمهیدات ویژه‌ای برای ادامه واردات در هفته‌های آینده انجام دهد. سینوپک بزرگ‌ترین پالایشگاه جهان از نظر ظرفیت و تولید است و حدود دو سوم از نفت ایران که به چین وارد می‌شود را جذب می‌کند. بر اساس گزارش پلاتس، این شرکت در سال میلادی گذشته حدود 150 میلیون بشکه نفت ایران را خریداری کرد که حدود 8/6 درصد از کل تولیدش را تشکیل داد.علاوه‌بر این بر اساس آمار رسمی و اطلاعات رهگیری نفتکش‌ها که از سوی رویترز منتشر شد، واردات نفت هند از ایران در سپتامبر (شهریور)، ۲۷ درصد نسبت به سپتامبر سال گذشته رشد کرد و به ۵۲۷ هزار و ۶۰۰ بشکه در روز رسید. خریداران هندی قصد دارند در نوامبر (آذر) با وجود آغاز تحریم‌ها، ۹ میلیون بشکه نفت ایران را خریداری کنند. میانگین واردات هند از ایران در فاصله ژانویه تا سپتامبر (دی تا شهریور) ۵۹۲ هزار و ۴۰۰ بشکه در روز بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 21/3 درصد افزایش
 داشت.
یکی دیگر از کشورهایی که در این وضعیت می تواند به دور زدن تحریم ها کمک کند، روسیه است. همانطور که قبلا گفته شده، ایران و روسیه قرارداد خرید و فروش نفت را از دو سال قبل امضا کرده اند به طوری که روسیه در ازای خرید نفت ایران بخشی را به صورت یورو و بخش دیگر را به صورت کالا تحویل می‌دهد.
درخواست معافیت
از سوی دیگر مشتریان همچنان برای اخذ معافیت از آمریکا برای ادامه واردات نفت از ایران پافشاری می‌کنند. این موضوع نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگ نفتی به این راحتی‌ها حاضر به همراهی با آمریکا نیستند.
در همین رابطه کره جنوبی که نخستین کشوری بود که واردات نفت از ایران را به طور کامل متوقف کرد در درخواست برای دریافت معافیت از تحریم‌های آمریکا به منظور جلوگیری از آسیب دیدن شرکت‌های کره‌ای، خواستار انعطاف‌پذیری حداکثری واشنگتن شده است.
پالایشگاه توپراس ترکیه نیز سرگرم مذاکره با مقامات آمریکایی برای کسب معافیتی است که به این پالایشگاه اجازه می‌دهد پس از بازگشت تحریم‌های واشنگتن در نوامبر، به خرید نفت ایران ادامه دهد.
بر اساس این گزارش، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده سرگرم بررسی معافیت‌های احتمالی از تحریم‌های نفتی ایران برای برخی از کشورها است که وارداتشان را به میزان قابل توجهی کاهش داده‌اند. در این راستا یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که نخواست نامش فاش شود، اظهار کرد: «آمریکا سرگرم بررسی درخواست‌های معافیت برای برخی از کشورهاست. هدف ما همچنان به صفر رساندن واردات نفت از ایران است. ما آماده‌ایم با کشورهایی که وارداتشان را بر مبنای موردی کاهش داده‌اند همکاری کنیم».
مجموعه این وضعیت نشان می‌دهد که صفر کردن فروش نفت ایران نه تنها برای آمریکایی‌ها بسیار دشوار است که حتی احتمال دارد میزان فروش نفت ایران از سطح فروش در زمان تحریم‌های سال 91 (800 هزار بشکه) هم پایینتر نیاید.
به عبارت دیگر به نظر می‌رسد تبعات تحریم‌های 13 آبان پیشخور شده است و قبل از فرارسیدن این تاریخ، برخی آثار آن نمایان شده و دیگر کارایی مورد نطر آمریکا را نخواهد داشت.