روزنامه جهان صنعت
1397/08/05
اتحاد استراتژیک مقابل واشنگتن
همزمان با افزایش اختلاف تجاری بین چین و آمریکا، در جریان سفر نخست‌وزیر ژاپن به چین یک رشته توافق‌های مالی و اقتصادی بین دو کشور امضا شده است.دیروز در پایان مذاکرات بین شینزو آبه و لی که‌چیانگ، نخست‌وزیران ژاپن و چین، دو طرف اعلام کردند که یک رشته توافقنامه‌های تجاری و بازرگانی امضا کرده‌اند که از جمله شامل سازوکار تبادل مستقیم ارزی بین دو کشور است. براساس این توافق، چین و ژاپن می‌توانند تا سقف معادل ٣٠ میلیارد دلار به مبادله موعددار پول ملی ژاپن (ین) و پول ملی چین (یوآن) مبادرت کنند.
امضای توافق‌های تجاری بین دو کشور در حالی گزارش میشود که سیاست تجاری دولت دونالد ترامپ در تلاش برای محدود کردن واردات به آن کشور و متهم کردن چین به اقدامات غیرمنصفانه علیه واردات از آمریکا به نگرانی در مورد بروز جنگ تجاری بین دو کشور منجر شده است.
نخست‌وزیران چین و ژاپن توافق‌های به دست آمده را نشانه نقطه عطفی تاریخی در روابط دو قطب عمده اقتصادی آسیا توصیف کردند. سفر سه روزه آبه به پکن نخستین تماس در عالی‌ترین رده‌های دولتی دو طرف طی هفت سال گذشته است. در این مدت، اختلاف دو کشور بر سر مالکیت جزایری در دریای جنوبی چین باعث سردی روابط آنها شده بود.
ژاپن در سال ١٩٧٢ جمهوری خلق چین را به رسمیت شناخت اما روابط این دو کشور به دلایل مختلف از جمله عوامل تاریخی همواره دستخوش فراز و نشیب بوده است. تا پایان جنگ جهانی دوم، ژاپن برای چندین دهه بخش‌های عمده‌ای از خاک چین را در اشغال داشت که به گفته منابع چینی، با اعمال خشونت و سرکوب مردم محلی همراه بود. تنها پس از شکست ژاپن در جنگ بود که این کشور مناطق تحت اشغال خود را تخلیه کرد.
آبه پس از ملاقات با نخست‌وزیر چین گفت: امروز روابط چین و ژاپن از رقابت به همزیستی تغییر یافته و روابط دوجانبه ما وارد مرحله‌ای جدید شده است. من و نخست‌وزیر چین دست در دست هم در نظر داریم روابط جدید خود را به پیش ببریم. شرکت‌های بزرگ ژاپنی انتظار دارند با بهبود نگرش چین نسبت به این کشور بتوانند به طور موثرتری وارد بازارهای چین شوند و با شرکت‌های غربی رقابت کنند. سایر توافقنامه‌های دو کشور شامل گسترش همکاری در زمینه تسهیلات گمرکی و معامله در بازارهای سهام یکدیگر است.
در جریان سفر آبه به پکن، مسائل سیاسی منطقه از جمله غیراتمی شدن شبه‌جزیره کره نیز مورد بررسی قرار گرفت. در حالی که چین نزدیک‌ترین متحد کره‌شمالی محسوب میشود، طی دهه‌های اخیر حکومت کره‌شمالی دولت ژاپن را به عنوان متحد اصلی ایالات متحده در منطقه، یکی از دشمنان اصلی خود تلقی می‌کرد. با وجود روند بهبود روابط بین کره‌شمالی و آمریکا، هنوز هم رسانه‌های رسمی کره‌شمالی گاه اقدامات و اظهارات مقامات ژاپنی را مورد انتقاد شدید قرار می‌دهند.
نخست‌وزیر ژاپن در نشست خبری مشترک با همتای چینی خود گفت: دو کشور بزرگ ما مسوولیتی عظیم در دستیابی به صلح و ثبات در منطقه بر عهده دارند. وی افزود طرف چینی علاقه‌مند است با ژاپن برای بازگشت روابط به مسیر عادی و توسعه روابطی باثبات و مثبت همکاری کند.
چین خواستار الحاق ژاپن به راه ابریشم
نخست‌وزیر چین در ملاقات با همتای ژاپنی خود در پکن از این کشور برای الحاق به برنامه راه ابریشم نوین چین دعوت کرد. لی که چیانگ با اشاره به اینکه شی جین پینگ خواستار ایجاد یک شبکه بزرگ تجاری است که دنیا را به یکدیگر مرتبط می‌سازد، گفت: پکن از پیوستن توکیو به برنامه ابتکاری راه ابریشم استقبال می‌کند. او با اشاره به چهلمین سالگرد امضای پیمان صلح و دوستی گفت که پکن از ژاپن برای پیوستن به طرح‌های زیربنایی ماورای بحار چین دعوت می‌کند.
وی تاکید کرد دو کشور باید به مسیر صلح و دوستی و همکاری پایبند باشند. در غیر این صورت روابط پایدار و قوی نخواهد بود. لی در ملاقات با نخست‌وزیر ژاپن که برای نخستین‌بار است در هفت سال گذشته به چین سفر می‌کند همچنین پیوند قوی‌تر و ارتباطات مستحکم‌تر روابط میان دو کشور را مورد توجه قرار داد و ضمن اشاره تلویحی به یکجانبه گرایی آمریکا گفت که باید چین و ژاپن از نظام چندجانبه‌گرایانه جهان دفاع و حراست کنند.
شینزو آبه نیز در این دیدار گفت هدفش از سفر به چین این است که سطح روابط دو کشور را در عرصه‌های مختلف ارتقا دهد. هر دو طرف خاطرنشان کردند اختلافاتی میان طرفین وجود دارد که هیچ‌کدام به تنهایی قادر به حل و فصل آن نیستند و لازم است برای برطرف کردن آنها با هم همکاری کنند.
نخست‌وزیر ژاپن با تاکید بر اینکه می‌خواهد روابط دو کشور و همکاری‌هایشان را به مرحله جدیدی ارتقا دهد، گفت: ژاپن و چین نقش حیاتی و مهمی در رشد اقتصادی قاره آسیا و در کل جهان دارند. وی تصریح کرد که شرایط به شکلی رقم خورده و مشکلات به قدری بیشتر شده است که دو کشور به تنهایی قادر به حل و فصل آنها نیستند و زمان ایجاب می‌کند تا بیش از هر زمانی با یکدیگر برای حفاظت از صلح و رشد جهانی همکاری کنند.
آبه دیروز نیز در حاشیه همایش طرح‌های زیربنایی و ملاقات از دانشگاه پکن یک بار دیگر با همتای چینی خود دیدار و گفت‌وگو کرد. در همین حال رسانه‌های دو کشور اولین سفر نخست‌وزیر ژاپن به پکن را به طور گسترده بازتاب داده و آورده‌اند که این دیدار می‌تواند آغازی برای عبور از تیرگی‌ها و تلاشی در مسیر تقویت و گرم‌تر شدن روابط باشد.
شبکه‌های تلویزیونی و خبری دو کشور تصریح کرده‌اند گرم شدن روابط میان دو کشور دقیقا اقدامی از سوی آنها در مقابل آمریکا محسوب میشود که فشارهای تجاری زیادی بر دو طرف به‌خصوص بر چین وارد کرده است. آنها می‌دانند که دولت آمریکا می‌خواهد بین کشورها دسته‌بندی‌ها و اختلافات تجاری ایجاد کند اما سفر آبه به چین می‌تواند این شرایط را تغییر دهد.
گزارش‌های تلویزیونی از چین هم نشان می‌دهد پرچم‌های دو کشور در میدان تیان آن من واقع در مرکز پکن به اهتزاز درآمده است و نیروهای مسلح این منطقه را تحت تدابیر امنیتی قرار داده‌اند؛ جایی که شی جین پینگ و شینزو آبه با هم ملاقات کردند.
از سال 1972 میلادی که طرفین رابطه رسمی برقرار کردند، مناسبات پرفراز و نشیبی داشته‌اند و به‌خصوص از سال 2012 با بالا گرفتن اختلافات بر سر منازعات دریای شرقی و تملک بر جزایر منطقه، روابط بسیار تیره و شکننده بوده است و این سفر می‌تواند تحول اساسی در مناسبات ایجاد کند.
دولت چین سال‌ها تلاش کرد روابط تجاری نزدیکی با آمریکا داشته باشد و ژاپن هم از طرف دیگر با اتکا به واشنگتن به دنبال محدود کردن قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی چین بود اما حالا هر دو کشور در شرایط اختلاف با آمریکا به‌سر می‌برند و این اوضاع آنها را بیشتر به یکدیگر نزدیک می‌کند.
اگرچه سران دو کشور چندین بار از سال 2014 میلادی ملاقات‌هایی با یکدیگر داشته‌اند اما اولین بار از سال 2011 میلادی است که یک دیدار رسمی و کامل با هم انجام می‌دهند. امسال مصادف با چهلمین سالگرد امضای پیمان دوستی و صلح میان چین و ژاپن است و این احتمال می‌رود که با دعوت آبه، رییس‌جمهوری چین سال آینده از ژاپن دیدار کند. در سال 2008 میلادی طرفین توافقنامه‌ای آماده کردند درباره استخراج مشترک منابع انرژی دریای شرقی که به دلیل اختلافات اجرا نشد و حالا زمان آن رسیده است که اکتشاف مشترک منابع گاز منطقه مورد توافق قرار گیرد.
چین همچنین در حال گسترش برنامه راه ابریشم نوین است و با 60 کشور توافقنامه‌ها و طرح‌های اجرایی دارد و بسیار امیدوار است که آبه به این موضوع نیز در سفرش اشاره مثبتی داشته باشد و خواستار الحاق به این برنامه شود. از سوی دیگر نباید فراموش کرد که ژاپن به دنبال اصلاح قانون اساسی و تقویت نفوذ و حضور نظامی‌اش در کشورها و مناطق دیگر است و به هر صورت از فرصت سفر برای بهبود روابط با چین استفاده خواهد کرد تا به نوعی مانع تشدید مناقشات طرفین شود.
سایر اخبار این روزنامه
پس از تصویب طرح یا لایحه، مجمع حق بررسی ندارد
دولت به وقت نیاز، یاد بخش خصوصی می‌افتد
افزایش 83 درصدی قیمت و کاهش 48 درصدی معاملات در مهر 97
دیوار کج یارانه به ثروتمندان تا کجا بالا می‌رود
هشدار درباره تاخیر دولت در اعلام نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی
سرنخ بسته‌های پستی حاوی بمب به ایالت فلوریدا رسید
CFT مغایرتی با سیاست‌های کلی نظام ندارد
تحلیل AFC از مصاف پرسپولیس با السد
درخواست کمک هلال‌احمر از دایی!
جشن نفتی ایران تمام شد
اتحاد استراتژیک مقابل واشنگتن
مسیر سخت، هموار شد
اظهارات متناقض مسوولان درخصوص آمار پایتخت‌نشینان
مجلس نباید دنبال منافع منطقه‌ای باشد
آزمون دشوار مجلس
خاکستر روی دشمنی دیرینه
واشنگتن‌پست:
قتل خاشقجی، درس‌هایی برای همه
