واهمه آمریکا از سیطره فرهنگی ـ سیاسی ایران بر خاورمیانه از نگاه کارشناس این حوزه بررسی می‌شود؛

سایه هژمونی فرهنگی بر سر تحریم‌ها
بیگدلی: ترامپ می‌خواهد مسائل ایران را بین‌المللی کند ترامپ: وقتی من آمدم، ایران در حال تصرف مدیترانه بود
همدلی| گروه سیاسی ـ محسن فیض‌اللهی ـ دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا پنجشنبه گذشته در یک سخنرانی به‌مناسبت یادبود کشته‌شدگان تفنگداران دریایی این کشور در سال 1983 و در لبنان گفته «ایران [پیش از به قدرت رسیدن او] در حال تصرف مدیترانه بود».
این نظریه را اول بار «ملک عبدالله» پادشاه اردن بیش از یک دهه پیش ارائه داد و گفت «ایران در حال تشکیل هلال شیعی از پاکستان تا لبنان و سواحل مدیترانه است».


برخی از کارشناسان این نظریه را «عمق استراتژیک» می‌دانند که در شکل سخت افزاری، حضور و تحکیم قدرت نظامی را هم شامل می‌شود. اما بعد دیگر عمق استراتژیک و نمای نرم افزاری آن، داشتن پایگاه و جایگاه فرهنگی ایران است که بیش از 20 قرن نه تنها تا کرانه‌های مدیترانه بلکه از شرق تا هند و از شمال تا آسیای میانه گسترش داشته و منشا اثر رخدادهای تاریخی شگرف و خجسته‌ای در کشورهای این منطقه بوده و هنوز ادامه دارد.
حتی اگر فرض را بر این استوار کنیم که تعریف عمق استراتژیک همان عمق عملیات نظامی است که یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های میلیتاریستی دولت آمریکا به‌خصوص پس از جنگ جهانگیر دوم است و آن را برای خود حق و برای ایران ناحق می‌داند و اگر فرض کنیم که جلوی گسترش نفوذ نظامی ایران در حوزه مدیترانه گرفته شود اما باز نفوذ و تاثیر فرهنگی ـ تاریخی ایران بزرگ از چهره کشورهایی مانند ترکیه، سوریه، عراق، لبنان، سرزمین‌های اشغالی و حتی یونان، زدودنی نیست.
اگر غربی‌ها امروز با بسط سخت افزاری ایران در خارج از محدوده ژئوپولیتیک مشکل دارند، فردا با گسترش نرم افزاری فرهنگ ایران در کشورهای اطراف هم مشکل خواهند داشت، چرا که امروزه دژهای فرهنگی غنی جوامع بشری به هیچ وجه قابل تسخیر نیستند و با جنگ و عملیات نظامی و سرنگونی دولت‌ ـ حکومت‌ها نه‌تنها فرو نمی‌ریزند بلکه همچنان پابرجا باقی می‌مانند.
آنچه امروز موجب نگرانی دولت‌های غربی به‌ویژه دولت آمریکا شده همین هژمونی فرهنگی ایران است که با کشورهای اطراف و منطقه انطباق دارد و در بزنگاه‌های سیاسی می‌تواند چرخش افکار همگانی را به سمت خود جلب کند.
با این اوصاف حتی اگر ایران در منطقه خود حضور نظامی نداشته باشد، حضور فرهنگی را خواهد داشت و تاثیر این فرهنگ با تحریم، دشمن‌تراشی، توطئه و حمله نظامی و یا هر اقدام سخت افزاری دیگری از بین نخواهد رفت. برای مقابله‌ فرهنگی باید با ابزار فرهنگی قدرتمندی وارد میدان شد و برای هماوردی با فرهنگ ایرانی نیاز به ابزارهای قدرتمندی است که در اختیار هر جامعه‌ای در دنیای امروز نیست.
«همدلی» در همین خصوص نظر علی بیگدلی، استاد دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل آمریکا را جویا شده که نظرهای او و سخنان رئیس جمهور آمریکا را در ادامه می خوانید:
رئیس جمهور آمریکا گفت: اجازه نخواهیم داد حامی اصلی تروریسم به کشنده‌ترین سلاح‌های دنیا دسترسی پیدا کند.
رویداد۲۴ ـ دونالد ترامپ شامگاه پنج شنبه در یادبود کشته شدگان نیروی دریایی خود که در سال ۱۹۸۳ این مطلب را مطرح کرد و نیروی نظامی این کشور را برای شکست آنچه که او دشمنان آمریکا نامید، قدرتمند دانست.
او با بیان اینکه از هر ابزار قدرت ملی برای مقابله با تروریسم استفاده خواهیم کرد، افزود: یکی از دلایلی که من در سال گذشته، آمریکا را از توافق فاجعه بار هسته‌ای ایران خارج کردم، همین بود.
رئیس جمهوری آمریکا افزود: در ۵ نوامبر (۱۴ آبان) همه اقدامات و تحریم‌های آمریکا علیه ایران که توسط توافق هسته‌ای لغو شده بود، دوباره به طور کامل به اجرا در می‌آید.
ترامپ تحریم‌ها را برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران موثر دانست و از وقفه ایجاد شده به وسیله برجام ابراز تاسف کرد.
وی با تکرار ادعای بی اساس خود مبنی بر اینکه مردم در سراسر ایران دست به اعتصاب و شورش زده اند، گفت: ارزش پول ملی ایران سقوط کرده و شرایط زندگی آن‌ها بسیار متفاوت شده است.
رئیس دولت چهل و پنجم آمریکا افزود: زمانی که من دولت را در اختیار گرفتم، ایران در حال تصرف مدیترانه بود، اما اکنون آن‌ها برای زنده ماندن تلاش می‌کنند.
ترامپ ادامه داد: تحریم‌های ما طیف وسیعی از رفتار‌های بدخواهانه ایران را در بر می‌گیرد. ما اجازه نخواهیم داد که حامی اصلی تروریسم در جهان به کشنده‌ترین سلاح‌های دنیا دست یابد، هیچ گاه این اتفاق نخواهد افتاد.
رئیس جمهوری آمریکا اضافه کرد: ما تحریم‌های زیادی را علیه حزب الله در یک سال اعمال کردیم و تنها چند لحظه پیش نیز قانونی را امضا کردم که سخت‌ترین ضربه را به حزب الله خواهد زد و صندوق مالی آن‌ها را تهی خواهد کرد.
ترامپ هدف از این اقدام را ضربه به شبکه‌های تامین مالی حزب‌الله دانست و اظهار کرد: هرگز کار‌هایی را که آن‌ها با نیروی دریایی ما انجام دادند، فراموش نمی‌کنیم.
وی با این ادعا که در «۳۵ سال پیش،۲۴۱ تن از سربازان آمریکایی در حمله تروریستی به مقر تفنگداران آمریکا در بیروت لبنان جان خود را از دست دادند»، گفت: حزب الله گروهی تروریستی است که ایران آن را آموزش داد، تجهیز کرد و همچنان برای رسیدن به اهداف افراط گرایانه‌اش در منطقه از آن حمایت می‌کند.
رئیس جمهوری آمریکا که کشورش در شکل گیری القاعده نقش داشت و روابط بسیار صمیمی با سعودی‌ها اصلی‌ترین منبع مالی این گروه تروریستی دارد، مدعی شد: به جز القاعده، هیچ گروه تروریستی دیگری دستش به اندازه حزب الله به خون آمریکایی‌ها آغشته نیست.
ترامپ کشته شدگان این مقر تفنگداران آمریکایی را قهرمانانی دانست که برای «مبارزه با تروریسم اسلامی» به منطقه اعزام شده بودند.
وی همچنین مدعی شد عملکرد آن‌ها باعث شکست داعش در سوریه شده است و گفت: این مساله در عراق هم رخ داد و ما پیروز شدیم و پیروز هم خواهیم شد.
هدف آمریکا، تضعیف ایران
دکتر «علی بیگدلی» استاد دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل آمریکا و اروپا، در گفت‌وگو با «همدلی» درباره سخنان اخیر ترامپ مبنی بر « ایران در حال تصرف مدیترانه بود»، گفت: «پیش از اینکه وارد بحث شوم باید بگویم سخن ترامپ کذب محض است. ایران به هیچ وجه به دنبال تصرف مدیترانه نبود. سخنان ترامپ ریشه در این موضوع دارد که، ایران در پی آن بود از طریق راه‌آهن کرمانشاه به بغداد و از آنجا به دمشق یک خط راه‌آهن راه‌اندازی کند؛ همین موضوع باعث شد تا اسرائیل دست به جوسازی علیه ایران بزند و به گونه‌ای این موضوع را برجسته کرد که ایران قرار است مدیترانه را تصرف کند. در حالی که این حرف صحت ندارد.»
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که دلیل مطرح کردن این سخن کذب در شرایط کنونی چیست، گفت: «به این دلیل که ما دشمن آمریکا و آمریکا نیز دشمن ما است. ما با آمریکا در دوران جنگ سرد هستیم. بنابراین بدیهی است که دست به تخریب همدیگر بزنیم. آمریکایی‌ها به همراهی و کمک اسرائیلی ها به دنبال این هستند که از نقاط ضعف ایران بزرگ نمایی کنند تا بتوانند مساله ایران را به یک پدیده بین‌المللی تبدیل کنند.»
بیگدلی در ادامه سخنان خود گفت: « البته منکر این نیستم که آمریکا در تبدیل نقاط ضعف ایران به یک پدیده منطقه‌ای تا حدودی موفق شد، ولی کوتاه نخواهد آمد و به شدت به دنبال این است که این نقاط ضعف را بین‌المللی کند.»
این کارشناس مسائل آمریکا در پایان سخنان خود به این جمله که توسط روحانی به مناسبت قتل خاشقجی مطرح شد، اشاره کرد که‌ «کسی تصور نمی‌کرد که در دنیای امروز و در قرن جدید شاهد این چنین قتل سازمان یافته‌ای بوده و دستگاهی برای انجام یک قتل فجیع برنامه‌ریزی بکند و فکر نمی‌کنم بدون حمایت آمریکا کشوری جرات ارتکاب چنین جنایتی را داشته باشد.» بیگدلی در توضیح این جمله روحانی افزود: «به نظرم بهترین جمله همین جمله روحانی است که گفت اگر آمریکا نبود کشوری جرات ارتکاب چنین جنایتی را نداشت. آمریکا سایه به سایه به دنبال تضعیف و تخریب ایران است، پس چنین سخنانی از ترامپ بعید نیست.»


سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» از کاهش نرخ گفت‌وگو در میان خانواده‌های ایرانی بررسی می‌کند هیس؛ ایرانیان حرف نمی‌زنند کارشناسان گزارش مرکز آمار ایران درباره تورم بیش از 17 درصدی برای قشر آسیب‌پذیر را تحلیل می‌کنند واهمه آمریکا از سیطره فرهنگی ـ سیاسی ایران بر خاورمیانه از نگاه کارشناس این حوزه بررسی می‌شود؛ ادامه تحولات و موضع‌گیری‌ها در ماجرای قتل خاشقجی روسیه: چرا سعودی‌ها را باور نکنیم؟ مهم‌ترین عنصر فرهنگی هم از پدیده شوم قاچاق در امان نمانده است؛ قاچاقچیانِ جنتلمن! محمود اشرفی راهبرد موسمی ترامپ و ژرفنای استراتژیک ایران وظایف خبرگان رهبری گمرک ایران تاکید کرد: ترخیص​۹۰ درصد کالاها در کمتر از ۷۲ ساعت معاون پارلمانی رییس‌جمهور در گفت‌وگو با ایلنا: چهار وزیر پیشنهادی موفق به کسب رای اعتماد نمایندگان می‌شوند ناهید تاج‌الدین عضو فراکسیون امید: نام برخی گزینه‌ها عمدا رسانه‌ای شد تا بازخوردها مشخص شود انتقال آب خزر به کویر، بدون مطالعات دقیق ممکن نیست