بازار مواد غذایی از کنترل خارج شد

«جهان صنعت»- طبق روال هرساله، بازار کالاهای اساسی با نزدیک شدن به مناسبت‌های خاص با افزایش قیمت‌های جدیدی روبه‌رو می‌شود‌. در حال حاضر نیز چند ماهی می‌شود که بازار کالاهای اساسی به دنبال نوسانات نرخ ارز و همچنین نبود متولی مشخص برای کنترل و تنظیم بازار، با آشفتگی مواجه شده اما با توجه به اینکه در شرایط فعلی وزارتخانه‌های اقتصاد و صنعت بدون وزیر به کار خود ادامه می‌دهند و همچنین دبیر تنظیم بازار نیز به تازگی استعفا داده در حال حاضر فرصت برای سودجویان بیشتر از هر زمان دیگری مهیاست‌. نگاهی به وضعیت بازار طی هفته‌های اخیر نشان می‌دهد که حتی حضور وزرا و مسوولان در این وزارتخانه‌ها نیز تاثیر چندانی در جلوگیری از افزایش قیمت‌ها و کنترل بازار نداشته به طوری که به دنبال نوسانات نرخ ارز، شاهد افزایش قیمت‌های سه تا چهار برابری کالاها در بازار بودیم‌. نکته قابل تامل اینکه علاوه بر گرانفروشی کالاها و همچنین عدم درج قیمت روی برخی کالاها، بسیاری از تولیدکنندگان‌، از وزن کالاها هم زده‌اند‌.
کم‌فروشی لبنیاتی‌ها
نگاهی به بازار لبنیات نشان می‌دهد تولیدکنندگان محصولات لبنی علاوه بر افزایش قیمت این کالاها، درب پلاستیکی برخی برندهای پنیر را به منظور کاهش هزینه‌های خود از چرخه تولید حذف کرده‌اند در حالی که قیمت این کالاها با افزایش هم مواجه شده است‌. همچنین نگاهی به بستنی‌های تولید شده در بسته‌بندی‌های جدید نشان می‌دهد که برخی از این محصولات به طور قابل توجهی کوچک شده‌اند یا اینکه در برخی موارد شاهد این هستیم که حتی چوب برخی بستنی‌ها نیز به طور کلی حذف شده است‌. در این میان شاهد این هستیم که برخی از واحدهای آزادپز نانوایی نیز از وزن چانه‌های نان می‌زنند و به بهانه این که هزینه تولید آنها افزایش یافته، این کالا را با افزایش قیمت به مشتری عرضه می‌کنند‌. از طرفی نگاهی به برخی محصولات شکلات و شیرینی نیز نشان می‌دهد وزن این محصولات به شدت کاهش یافته در حالی که قیمت آنها با افزایش روبه‌رو شده است‌.
در حال حاضر نه تنها با افزایش قیمت‌های عجیب و غریب کالاهای اساسی در بازار روبه‌رو هستیم بلکه کم‌فروشی واحدهای تولیدی نیز موجب اعتراض هرچه بیشتر مردم نسبت به عملکرد دستگاه‌های نظارتی و مسوولان تنظیم بازار شده است‌، همانطور که طی هفته‌های اخیر نیز شاهد اعتراض نمایندگان مجلس نسبت به عملکرد این دستگاه‌ها بودیم‌. به گفته مجلسی‌ها، برخی تولیدکنندگان و مغازه‌داران به بهانه افزایش قیمت دلار تا جایی که توانستند از بازار بی‌در و پیکر سوءاستفاده کردند اما در حال حاضر با توجه به اینکه نرخ دلار با روند کاهشی روبه‌رو شده است، ضرورت دارد که با بهبود عملکرد دستگاه‌های نظارتی، آرامش در بازارهای مختلف حاکم شود تا فروشندگان برای فروش کالاهای خود حتی با در نظر گرفتن نوسانات نرخ ارز، به نرخ منطقی قراضی شوند‌. این در حالی است که در شرایط فعلی هیچ فروشنده‌ای حاضر نیست از سودهای کلان صرف‌نظر کند‌.


تقلب و گرانی در بازار گوشت
در این میان با نزدیک شدن به مناسبت‌های خاص، حضور سودجویان در بازار نیز افزایش یافته و به روند افزایش قیمت کالاهای اساسی دامن زده است‌. نگاهی به بازار گوشت نشان می‌دهد که این کالا همچنان با افزایش قیمت روبه‌رو است و با نزدیک شدن به مناسبت‌های خاص نیز گرانی آن تشدید خواهد شد‌. این در حالی است که همواره مسوولان از توزیع گوشت‌های منجمد تنظیم بازاری برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها خبر می‌دهند در حالی که چندی پیش مشخص شد بیشتر گوشت‌های منجمد که به اسم برزیلی در فروشگاه‌ها فروخته می‌شود، همان گوشت‌های دام پیر داخلی هستند‌. از این رو در حال حاضر نه‌تنها باید گوشت را با قیمت‌های بالا تهیه کرد بلکه باید مراقب تقلب‌های موجود در این بازار هم بود‌.
از طرفی بازار مواد پروتئینی از جمله گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و ‌. ‌. ‌. همچنان در نوسان قرار دارد‌. در حالی قیمت هر کیلو مرغ در بازار با افزایش ۳۰۰ تومانی روبه‌رو شده که نرخ هر کیلو تخم‌مرغ نیز حدود 400 تا 500 تومان گران است‌. بر همین اساس رییس اتحادیه پرنده و ماهی از افزایش ۳۰۰ تومانی قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: نرخ این کالا در مراکز خرده‌فروشی به ۱۰ هزار و ۱۰۰ تومان رسیده است‌. مهدی یوسف‌خانی افزود: قیمت هر کیلوگرم مرغ در عمده‌فروشی درب کشتارگاه ۹۰۰۰ تومان، توزیع درب واحدهای صنفی ۹۲۰۰ تومان و خرده‌فروشی مرغ شمال ۹۵۰۰ تومان است‌. وی قیمت عمده مرغ کشتار شمال در میدان بهمن را ۸۶۰۰ تومان عنوان و اضافه کرد: نرخ هر کیلوگرم سینه با کتف ۱۴۰۰۰ تومان، سینه بدون کتف ۱۵۰۰۰ تومان و فیله ۱۶۰۰۰ تومان است‌. وی گفت: همکاران ما توجه کنند قیمت‌های اعلامی فوق نرخ استعلامی بوده و آنها می‌توانند با توجه به فاکتور خرید رسمی و با احتساب ۱۰ درصد سود اقدام به فروش کنند‌.
افزایش مصرف در اربعین
همچنین رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران از افزایش 400 تا 500 تومانی نرخ تخم‌مرغ در بازار خبر داد و گفت: هم‌اکنون هر کیلو تخم‌مرغ درب مرغداری هفت هزار و 400 تا هفت هزار و 500 معادل شانه‌ای 15 هزار تومان عرضه می‌شود‌.
ناصر نبی‌پور، افزایش مصرف در ایام اربعین را دلیل اصلی افزایش قیمت تخم‌مرغ در چند روز اخیر در بازار اعلام کرد و افزود: با توجه به وضعیت مناسب تولید، مشکل خاصی نخواهیم داشت‌.
نبی‌پور با انتقاد از اینکه اختلالات حمل‌ونقل همچنان پابرجاست، بیان کرد: علی‌رغم آنکه مرغداران نامه‌ای به رییس‌جمهور مبنی بر نبود دان در واحدهای مرغداری ناشی از اختلالات حمل‌ونقل و عدم بارگیری نهاده‌ها نوشتند، اما همچنان نهاده‌ای از بنادر بارگیری نمی‌شود‌. این مقام مسوول از افزایش بیش از دوبرابری کرایه‌های حمل‌ونقل خبر داد و گفت: در گذشته کرایه یک ماشین 15 تنی از بنادر به تهران حدود دو میلیون تومان بود که در پی اعتصاب اخیر هم‌اکنون به پنج میلیون تومان رسیده و مشکلات متعددی برای مرغداران ایجاد کرده است‌.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا تاخیر در بارگیری بر قیمت نهاده‌های دامی نیز اثر گذاشته است، افزود: با توجه به نبود دان در مرغداری‌ها، مرغداران مجبورند نهاده مورد نیاز خود را برای جلوگیری از تلف شدن مرغ‌ها از بازار سیاه تهیه کنند که این امر منجر به افزایش 200 تا 300 تومانی قیمت خرید هر کیلو نهاده می‌شود‌. نبی‌پور نرخ هر کیلو ذرت اوکراین در بنادر را هزار و 100 و کنجاله سویا را دو هزار و 400 تومان اعلام کرد و گفت: این درحالی است که هم‌اکنون مرغداران هر کیلو ذرت از بازار آزاد را هزار و 400 و کنجاله سویا را دو هزار و 900 تومان خریداری می‌کنند‌.
رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران با اشاره به اینکه بسیاری از مرغ‌ها گرسنه هستند، بیان کرد: با ادامه این روند مرغداران توان کار ندارند چرا که بسیاری از آنها برای جلوگیری از تلف شدن مرغ‌ها از یکدیگر دان قرض می‌کنند‌. وی همچنین با اشاره به اینکه توزیع نهاده‌های دامی از سوی پشتیبانی امور دام تنها حالت مسکن دارد، تصریح کرد: اگرچه پشتیبانی امور دام در این ایام اقدام به توزیع نهاده‌های دامی کرده است، اما مقدار آن جوابگوی نیاز مرغداران نیست‌.
نان گران‌تر می‌شود
این افزایش قیمت‌ها در حالی است که حتی نان نیز به عنوان قوت غالب مردم با افزایش قیمت‌های جدیدی روبه‌رو شده و قیمت این کالا در شهرستان‌ها با موافقت دولت افزایش یافته است‌. این در حالی است که قرار است برای افزایش قیمت نان در تهران نیز تصمیم‌‌های جدید گرفته شود‌. بازار میوه‌و‌تره‌بار نیز بی‌نصیب از گرانی‌ها نبوده به طوری که در حال حاضر قیمت بسیاری از اقلام میوه با افزایش روبه‌رو شده است‌. این در حالی است که با وجود ادعای مسوولان مبنی بر کاهش قیمت سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی در بازار، همچنان با قیمت‌های بالای این محصولات روبه‌رو هستیم‌.
گرانی نرخ نخودچی و کشمش
در این میان نگاهی به بازار آجیل و خشکبار نیز نشان می‌دهد که کمبود تولید و افزایش صادرات، منجر به افزایش قیمت نخودچی و کشمش در بازار شده است‌. رییس اتحادیه آجیل و خشکبار با بیان این مطلب گفت: با توجه به افزایش قیمت اقلام آجیل و خشکبار، نخودچی و کشمش از این قاعده مستثنی نیست، چراکه کمبود تولید و افزایش صادرات منجر به نوسان 30 تا 40 درصدی نخودچی و 60 تا 70 درصدی کشمش در بازار شده است‌.
مصطفی احمدی درباره دلایل گرانی اقلام آجیل و خشکبار در سال‌جاری اظهار کرد: مولفه‌های مختلفی نظیر میزان تولید، مصرف، خشکسالی، نوسان نرخ ارز و صادرات بر افزایش قیمت آجیل و خشکبار تاثیرگذار بوده است‌. به گفته وی، خشکسالی اخیر، کاهش 40 تا 70 درصدی تولید و دلال‌بازی از دیگر دلایل اقلام آجیل و خشکبار در بازار به شمار می‌رود‌.
احمدی ادامه داد: در چند روز اخیر با تعادل نرخ دلار، صنف آجیل و خشکبار در رکود به سر می‌برد، چراکه افرادی که اجناس خود را با نرخ‌های بالا خریداری کردند، حاضر نیستند که ارزان بفروشند‌. به گفته وی با توجه به افزایش صد درصدی قیمت برخی اقلام آجیل و خشکبار می‌توان گفت که استمرار این روند به دلیل رکود حاکم بر بازار ضرر هنگفتی بر صنف وارد می‌کند‌. احمدی به باشگاه خبرنگاران گفت: در پی گرانی‌های اخیر این اقلام تنها میان دلالان خرید و فروش می‌شود و افراد عادی تمایلی به خرید هر کیلو تخمه کدو به نرخ 50 هزار تومان ندارند‌، بنابراین انتظار می‌رود کاهش نرخ ارز استمرار یابد تا اقلام آجیل و خشکبار از سبد خانوار حذف نشود‌.