روزنامه همدلی
1397/08/02
رئیس‌جمهور ترکیه روایت عربستان را رد کرد اردوغان: ترکیه باید محاکمه کند
با برکناری چند مقام سعودی ماجرای خاشقجی حل نمیشودروحاله نخعی- در تازه‌ترین قدم ترکیه در جهت مخالف تلاش‌های سعودی برای فیصله‌دادن به ماجرا، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، همزمان با اجلاس مهم بن‌سلمان در عربستان، با یک سخنرانی خبرساز، ادعاهای عربستان درباره نحوه کشته‌شدن خاشقجی را رد و تاکید کرد کشورش پیگیری این ماجرا را ادامه می‌دهد.
اردوغان که روز سه‌شنبه در جمع اعضای حزب عدالت و توسعه سخنرانی می‌کرد، به شرح روند وقایع منجر به کشته‌شدن خاشقجی برداشت. در مهم‌ترین اظهارنظر رئیس‌جمهور ترکیه که درست در مقابل ادعاهای رسمی عربستان سعودی مبنی بر تصادفی‌بودن مرگ خاشقجی بر اثر درگیری قرار می‌گیرد، اردوغان گفت قتل «وحشیانه» خاشقجی، از روزها قبل «برنامه‌ریزی شده» بوده است.
اردوغان با تاکید بر شواهد محکم ترکیه در این باره، خواستار این شد که متهمان این ماجرا به ترکیه تحویل داده شده و در این کشور محاکمه شوند. او گفت این درخواستی منطقی است چون این قتل در استانبول اتفاق افتاده است.
رئیس‌جمهور ترکیه در صحبت‌های خود همچنین به بخشی از پروژه قتل خاشقجی پرداخت که تصاویر مربوط به آن نیز در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. این تصاویر و بررسی‌های پلیس ترکیه نشان می‌دهد، بعد از ورود خاشقجی به کنسولگری و پس از آنچه زمان قتل او تصور میشود، فردی با لباس‌های خاشقجی و عینک و ریش مصنوعی از کنسولگری خارج شده و در خیابان‌ها حرکت کرده و از مقابل دوربین‌های مداربسته عبور کرده و در نهایت، لباس‌ها را دور انداخته است.
به گزارش ایلنا، اردوغان همچنین در دیگر بخش‌های اظهاراتش گفت: «چرا تیمی ۱۵ نفره در آن روز وارد ترکیه شد؟ به دستور چه کسی؟ چرا کنسولگری برای تحقیقات بلافاصله درهای خود را باز نکرد؟ چرا سعودی‌ها اظهاراتی ضدونقیض در این رابطه بر زبان آوردند؟ همدستان سعودی‌ها در ترکیه چه کسی بود و چه کسی جسد خاشقجی را پنهان کرد؟ عربستان باید به تمام این پرسش‌ها پاسخ دهد.
«باید به این موضوع نگاه کنیم که پرسش‌های زیادی برای بسیاری از افراد به‌‌وجودآمده که باید برای آن پاسخی پیدا شود. این اتفاق در استانبول افتاده و باید شفاف‌سازی شود. ما هیچ‌وقت پا روی وجدان نخواهیم گذاشت. هرگز اجازه نمی‌دهیم افراد مطنون بتوانند به راحتی خود را خلاص کنند.
«توطئه علیه حیثیت ترکیه در رسانه‌های جهان به تلاش ما برای دستیابی به حقیقت ضربه نزده و نخواهد زد. همگان، از سازمان‌دهندگان این جنایت گرفته تا عاملانش، باید در برابر وجدان پاک بشر پاسخگو باشند.
«از این تریبون و به خادمین حرمین شریفین اعلام عمومی می‌کنم این اتفاق در جهان اسلام روی داده و در این شرایط این جمعا ۱۸ نفر باید به استانبول برگردند و تحت بازداشت ما قرار گیرند البته تصمیم با آمریکا است اما این خواست من است.
«لازم است در توافق وین تجدید نظر شود. این توافق که نوعی مصونیت مقررات دیپلماتیک است، مانعی جدی در مسیر دستگاه امنیتی ترکیه و در روند بازخواست دیپلمات‌‌های سعودی است. به اعتقاد من توافق وین در بوته آزمایش قرار گرفته و اکنون دست و پای ما را در روند کشف حقیقت بسته است».
رئیس‌جمهوری ترکیه اعلام کرد که قتل خاشقجی، «قتلی سیاسی» است و باید از عاملان آن در دیگر کشورها نیز تحقیق به عمل آورد.
ادامه کار قطره‌چکان هوشمند و سودمند ترکیه
اما نکته دیگری که در جریان بررسی ماجرای خاشقجی، بیشتر و بیشتر توجه کارشناسان و ناظران را به خود جلب می‌کند، نحوه عملکرد ترکیه در این ماجراست که به نظر طبق یک راهبرد تعیین شده از ابتدا پیگیری شده است. ترکیه از زمان مطرح‌شدن این خبر، دو خط مهم را طی کرد که باعث شد، حداقل اتهام و واکنش منفی متوجه خود ترکیه باشد، در افکار عمومی ماجرا زنده بماند و راه گریز و حمایت از بن‌سلمان و سعودی‌ها بسته شود. در عین حال این روند، حداقل به طور موقت، جایگاه ترکیه را هم در افکار عمومی و هم در مقابل رهبران قدرت‌های جهانی، بسیاربهتر از قبل کرده است؛ به‌خصوص که برجسته‌ترین اتهام ترکیه، برخورد نادرستش با رسانه‌ها و مخالفان سیاسی بود که حالا کاملا زیر سایه قطعه‌قطعه‌کردن خاشقجی قرار گرفته است.
ترکیه در یک مسیر، موضع رسمی خود را با شیبی کاملاً ملایم تنظیم کرد. از ابتدا موضع ترکیه براساس حقایق اثبات‌شده و با تاکید بر تلاش با همکاری با طرف‌های درگیر برای کشف حقیقت و در عین حال تاکید بر پیگیری ماجرا بود. این مواضع باعث شد راه چندانی برای تشکیک در ادعاهای رسمی و غیررسمی ترکیه وجود نداشته باشد. حتی برای پاکسازی موانع، ترکیه به‌سرعت و بی‌سروصدا کشیش آمریکایی را که سوژه دعوایی حیثیتی و جدی با آمریکا شده‌بود، به ایالات متحده فرستاد.
از طرف دیگر اما، مقامات اطلاعاتی و امنیتی ترکیه، قطره‌قطره به درز شواهد و اسناد و حتی ویدئوها به رسانه‌های این کشور و به‌تبع آن رسانه‌های جهانی پرداختند. این روند، هم اجازه کنترل روایت را از عربستان می‌گرفت، هم جدی‌بودن ماجرا را نشان می‌داد، هم گزارشی غیرمستقیم از روند پیگیری پرونده در اختیار عموم قرار می‌داد و هم به‌دلیل دهشتناک‌بودن این جزئیات، عملاً ماجرا را در صدر اخبار رسانه‌ها به طور مداوم نگه می‌داشت.
حالا نیز بعد از اینکه سعودی‌ها سرانجام موضعی رسمی گرفتند و بعد از اینکه این موضع با تردید اکثریت سیاسیون و رسانه‌ای‌های جهان قرار گرفت، این بار رئیس‌جمهور ترکیه این دو مسیر را به یکدیگر وصل و با موضعی رسمی، نه‌تنها موضع خود را آشکار و روایت سعودی را رد می‌کند که تصویر بسیارمطلوبی نیز از خود ارائه می‌دهد.
ادامه این بازی، همچنان مشخص نیست. یک طرف همه شواهد و قرائن و قواعد و قوانین و سوابق هستند و یک طرف قدرتِ شایدبی‌انتهای دلار سعودی. ترکیه اما توانسته با استفاده از گاف بزرگ بن‌سلمان، همزمان یکی از رقبای مهم خود در صحنه را تضعیف کند و خود را نیز به‌عنوان به یک بازیگر مهم و شاید جایگزین معرفی کند. پذیرش کامل ترکیه در نقش مطلوبش، به تغییرات گسترده‌ای در راهبرد خاورمیانه‌ای قدرت‌های خارجی نیازمند است، اما آن چه قطعی است اینکه شاید عربستان، آمریکا، ایران یا دیگران، سود یا زیانی از ماجرای خاشقجی داشته باشند اما ترکیه با دقت، بازی دوسربردی را در پی گرفته است.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهور ترکیه روایت عربستان را رد کرد اردوغان: ترکیه باید محاکمه کند
گزارش میدانی «همدلی» از کشمکش بین دانشگاه الزهرا و ساکنان منطقه ده‌ونک دلهره تخریب
رسانه ملی در روزگاری که ریزش شدید مخاطب دارد، در حال لجبازی با پربیننده‌ترین برنامه تلویزیون است
«همدلی» وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام و تداخل این وظایف با مجلس و شورای نگهبان را در گفت‌وگو با کارشناسان بررسی کرد
نگاهی به دلایل افت بیش از دو هزارو 460 واحدی شاخص بورس و تحلیل بیم و امید بازار از نگاه کارشناسان
مدیرعامل فولاد مبارکه اصفهان: فولاد مبارکه از راه‌کارهای قانونی برای مقابله با تحریم‌‌‌‌ها استفاده می‌کند
نخستین صعود پرسپولیس به فینال معتبرترین تورنمنت باشگاهی قاره کهن پرواز سرخ
جهانگیری: با چالش صندوق‌های بازنشستگی روبه‌رو خواهیم بود
نخستین صعود پرسپولیس به فینال معتبرترین تورنمنت باشگاهی قاره کهن پرواز سرخ
انتقاد یک نماینده از سفرهای خارجی برخی نمایندگان
وزیر اطلاعات در مرز مهران خبر داد: دستگیری و شناسایی 15 تروریست در مرزهای جنوبی کشور شدند
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد؛ آزادی مرزبانان ربوده شده، اولین آزمون «عمران‌خان» در مناسبات ایران و پاکستان
