روزنامه جمهوری اسلامی
1397/08/01
افزایش روزانه قیمتها با نافرمانی دامداران و صنایع لبنی
شهروندان درحالی به طور روزانه شاهد افزایش قیمت محصولات لبنی به ویژه شیر و ماست هستند که دامداران و صنایع لبنی با سرپیچی از نرخهای اعلامی ستاد تنظیم بازار، قیمتها را افزایش داده و هر یک دیگری را مسئول این گرانیها میداند.به گزارش ایرنا، مدتی است که قیمت محصولات لبنی پا را از نرخهای اعلامی دولت فراتر نهاده و با قیمتهای بسیار بالاتر به بازار عرضه میشود؛ شرایط به گونهای شده که نرخها هفتگی تغییر میکند؛ واحدهای صنفی در برابر اعتراض شهروندان، کارخانجات را مسبب این افزایش میدانند.
واحدهای صنفی و فروشگاهی میگویند، وقتی کارخانه نرخ را افزایش داده، چارهای جز فروش با قیمت بالاتر نداریم اما سراغ کارخانجات لبنی که میرویم، دامداران را مشکل اصلی دانسته و میگویند که آنها شیر خام را با قیمتی بالاتر از نرخ مصوب به کارخانهها میفروشند.
حال این سوال پیش میآید چه کسانی مسئول گرانی روزانه لبنیات هستند و چرا با وجود ممنوعیت صادرات شیرخشک و نیز تامین نهادههای دامی همچون کنجاله سویا، جو و ذرت ازسوی دولت آن هم با نرخ ارز رسمی، دست اندرکاران تولید شیرخام و محصولات لبنی به بهانه افزایش هزینههای تولید روزانه و هفتگی قیمتها را تغییر میدهند.
جالب این است که صنایع بزرگ و صاحب نام لبنی که خود صادرکنندگان عمده این محصولات به سایر کشورها هستند، گوی سبقت گرانی را از دیگر هم صنفان خود ربودهاند یعنی هم از تغییرات نرخ ارز در حوزه صادرات سود میبرند و هم به بهانه نوسان ارز، نرخها را برای مصرف کنندگان داخلی افزایش میدهند.
شرایط در بازار محصولات لبنی به گونهای پیش رفته که هر کارخانه و برندی محصولات خود را به قیمتهای دلخواه عرضه میکند و همین امر بر سردرگمی مردم و بینظمی بازار افزوده است.
واحدهای صنفی و خرده فروشیها نیز به تغییرات مدوام قیمت لبنیات معترضند و میگویند، افزایش مستمر قیمتها سبب شده بسیاری از اقشار ضعیف جامعه شیر و لبنیات را از سبد مصرف خود حذف یا کم کنند که این امر در فروش روزانه آنها نیز تاثیرگذار است.
* افزایشی که صنایع لبنی را راضی نکرد
پیش از این صنعت دامداری کشور به ثابت ماندن قیمت شیرخام طی چهارسال و پایین بودن قیمت خرید کارخانجات لبنی و افزایش هزینههای تولید در این سالها معترض بود؛ در سال 93 تا مرداد امسال درحالی که نرخ مصوب شیرخام 1440 تومان بود، این محصول بین 1200 تا 1400 تومان از دامداران خریداری میشد که زیان آنها را به دنبال داشت و دامداران همواره خواهان افزایش نرخ خرید شیرخام در دولت بودند و میگفتند کارخانجات لبنی شیر را با نرخهایی پایینتر از نرخ مصوب دولت از آنها میخرند.
در همان زمان و با وجود اینکه صنایع لبنی کشور شیرخام را پایینتر از نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار از دامداران میخریدند، آنها نیز از افزایش هزینههای تولید گلهمند بودند و بدون اجازه ستاد تنظیم بازار، هر ساله قیمت محصولات لبنی را در مراحل و به بهانههای مختلف افزایش میدادند.
آمارها نشان میدهد در سال 1393 که قیمت خرید شیرخام 1440 تومان بود، بهای هر لیتر شیر پاستوریزه 2500 تومان و ماست پاستوریزه 2700 تومان بود اما امروز که بهای خرید شیرخام به 1570 تومان رسیده، نرخ هر لیتر شیر پاستوریزه 4000 تا 5500 تومان و ماست پاستوریزه بیش از 10 هزار تومان است.
این درحالیست که طبق آمار سالهای 90 و 92 قیمت هر لیتر شیر پاستوریزه به ترتیب 1156 و 2350 تومان و ماست پاستوریزه حدود 1300 و 2500 تومان بود.
در نهایت ستاد تنظیم بازار در مرداد امسال قیمت مصوب هر کیلوگرم شیرخام را 1570 تومان تعیین کرد تا از دامداران حمایت شود جالب اینجاست که اکنون دامداران هر کیلوگرم شیرخام را با قیمتهایی بیش از نرخ مصوب یعنی نزدیک 2100 تومان به کارخانجات میفروشند.
در واقع با اعمال نشدن نرخ مصوب شیرخام و دعوای مصلحتی دامداران و کارخانجات، صنایع به طور مجدد به شکل خودسرانه اقدام به افزایش قیمت لبنیات کردهاند.
طبق تصمیم ستاد تنظیم بازار باید قیمت شیرکم چرب (1.5درصد) 2950 تومان، شیر نیم چرب (2 درصد) 3050 تومان، شیر پرچرب (3 درصد) 3250 تومان، شیرکامل (3.5 درصد) 3300 تومان، شیر 900 گرمی نایلونی (1.5 درصد) 2200 تومان، شیر استریل تتراپک (1.5 درصد) 3500 تومان، شیر استریل تتراپک (3 درصد) 3700 تومان باشد.
همچنین باید قیمت ماست دبهای 2.5 کیلوگرم کم چرب 9500 تومان، ماست دبهای 2.5 کیلوگرم پرچرب 10 هزارتومان، ماست 900 گرمی (1.5 درصد) 3800 تومان، ماست 900 گرمی پرچرب 4 هزار تومان، شیر UF 400 گرمی 5700 تومان، پنیر تتراپک 210 گرمی 3400 تومان و پنیر تتراپک 520 گرمی 8 هزار تومان باشد و کارخانجات لبنی ملزم به رعایت این نرخها هستند.
براساس تصمیم دولت قیمت محصولات لبنی در استانها براساس میانگین قیمت خرید شیرخام توسط واحدهای تولیدی و مطابق تصمیم کارگروه تنظیم بازار استان در سقف قیمتهای ابلاغی تعیین میشود.
*مشکل از تولید نیست
آمارهای وزارت جهادکشاورزی تایید میکند که کشور از نظر تولید محصولات لبنی خودکفاست؛ سالانه نزدیک 10 میلیون تن شیرخام در کشور تولید میشود که بخش عمده آن به مصرف کارخانجات لبنی میرسد بنابراین کشور نه تنها کمبودی در زمینه تولید فرآوردههای لبنی ندارد بلکه هر ساله مازاد این محصول صادر میشود.
براساس آمارها، در سال 95 بیش از 850 هزارتن انواع فراوردههای لبنی در قالب 30 نوع محصول از جمله پنیر، خامه، دوغ، ماست و شیر به کشورهای هدف صادر شد که این میزان صادرات، سال گذشته نیز تداوم یافت.
امسال نیز به دلیل نوسان نرخ ارز و سود صادرکنندگان، صنایع لبنی اقدام به افزایش حجم صادرات محصولات لبنی کردهاند بنابراین کمبودی در تولید این محصولات نیست.
کاوه زرگران دبیر انجمن صنایع غذایی ایران میگوید در سال 96 لبنیات با صادراتی به ارزش بیش از 700 میلیون دلار سهمی 25 درصدی از صادرات صنایع غذایی کشور را داشت و پیشتاز صادرات در میان گروههای صنایع غذایی بود.
* گلایه شهروندان از افزایش قیمت ها
در گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از گلایه شهروندان از تغییر مداوم نرخ لبنیات حکایت دارد؛ آقای م - ح ساکن تهران میگوید: هر هفته قیمتها تغییر میکند؛ برای نمونه یک دبه ماست پرچرب 2.5 لیتری که باید 10 هزار تومان باشد، بیش از 14 هزار تومان و شیر پرچرب که 3250 تومان است، با قیمت 4000 تا 5000 هزار تومان به فروش میرسد.
وی توضیح داد: البته نرخ هر کارخانه با دیگری متفاوت است اما به طور کلی در طول یک هفته 4500 تومان هر دبه ماست افزایش قیمت داشته است.
خانم شاهرخ ساکن منطقه حکیمیه تهران نیز میگوید: دو فرزند مدرسهای دارم که هر روز باید برایشان شیر تهیه کنم؛ با گران شدن انواع محصولات لبنی، مصرف برخی اقلام غیرضروری را کاهش دادهایم اما دیگر نمیتوان شیر و ماست را از سبد خرید خانواده حذف کرد بنابراین مصرف آنها را به جای روزانه به دو یا سه بار در هفته رسانده ایم.
خانم ل - ج یکی دیگر از شهروندان که کارمند دولت است نیز اظهار نظر مشابهی دارد و میگوید به دلیل داشتن فرزند خردسال نمیتواند شیر و ماست را از خریدهای خود حذف کند.
وی بر این باور است که در این شرایط اغلب خانوادهها شاید مجبور باشند لبنیات مورد نیاز فرزندانشان را تامین کنند اما در مصرف خود احتیاط میکنند که روی سلامتی آنها تاثیر مستقیم دارد.
وی اظهار داشت: انتظار داشتیم با توجه به اینکه در تولید محصولات لبنی خودکفا هستیم و حتی یکی از صادرکنندگان این محصولات به شمار میرویم، دولت ابتدا بازار داخل و نیاز هموطنان را تامین کرده و سپس به شرکتهای لبنی اجازه صادرات بدهد نه اینکه کارخانجات هم محصول خود را هم به هموطنانشان گران بفروشند و هم با توجه به تغییر نرخ ارز، با صادرات آنها عایدی و درآمد بیشتری نصیبشان شود.
این شهروند تهرانی تاکید کرد: وقتی تولیدکنندگان با استفاده از یارانههای دولتی و انرژی ارزان در داخل کشور محصول تولید میکنند و با افزایش نرخ ارز، صادرات خود را افزایش میدهند تا درآمد بیشتری داشته باشند، یعنی از جیب همه ملت هزینههای خود را میپردازند و درآمدهایشان نصیب خودشان میشود و عامه مردم نفعی از آن نمیبرند.
آقای شهریاری کارمند بازنشسته ساکن غرب تهران نیز به خبرنگار ایرنا توضیح داد: در ماههای گذشته به صورت ماهانه شیر مورد نیاز خود را به صورت عمده از فروشگاههای بزرگ سطح شهر تهیه میکرد تا مجبور نباشد روزانه یا هفتگی برای خرید به خارج از منزل برود.
وی میگوید: حداقل در یکسال اخیر کارخانهها برای اینکه شیر تولیدی خود را بهتر بفروشند، تخفیفهای قابل توجهی به خریدهای عمده میدادند اما چند ماهی است که نه تنها از این تخفیفها خبری نیست بلکه میزان شیر عرضه شده در فروشگاهها کم شده و اینگونه به نظر میرسد که قرار است شیر هم مانند رب گوجه فرنگی یا گران شود یا عرضه آن محدودتر باشد.
م - ه یکی دیگر از شهروندان ساکن یوسف آباد اظهار داشت: در ماههای گذشته گفته میشد به دلیل مشکل کارخانهها در خرید اقلام بستهبندی لبنیات مثل پاکتهای تتراپک یا ظروف پلاستیک قیمتها افزایش یافته اما میبینیم با اینکه لبنیات در بسته بندیهای معمولی و تولید داخل عرضه میشود باز هم افزایش قیمت دارد.
وی گفت: این رویه میتواند به عاملی برای روی آوردن مردم به استفاده از شیر و لبنیات سنتی تبدیل شود که خود میتواند زمینه ساز شیوع برخی بیماریهای مشترک دام و انسان باشد.
یکی از واحدهای صنفی فروش لبنیات صنعتی نیز به ایرنا میگوید به تازگی شرکتها شیر و ماست و دیگر فرآوردهها را به شکل سهمیه بندی و تعداد پایین عرضه میکنند و عرضه در فروشگاههای محلی محدود شده است.
* اختلاف دامداران و صنایع لبنی تمامی ندارد
با اینکه دولت در مصوبه مردادماه خود سعی کرد رضایت دامداران و صنایع لبنی را جلب کرده و به اختلاف آنها بر سر قیمت شیرخام پایان دهد، اما این اختلافها به قوت خود باقی است و البته دود آن به چشم مصرفکننده میرود.
«سید احمد مقدسی» رئیس انجمن صنفی گاوداران میگوید «اکنون هر کیلوگرم شیرخام بین 1570 تا 2100 تومان توسط کارخانجات لبنی خریداری میشود که منطقی است» و از آنجا که شیر خام 70 درصد مواد اولیه صنایع لبنی را تشکیل میدهد و در صورت محاسبه کرایه حمل و نقل و سود عمده فروشی و خرده فروشی باید محصول نهایی لبنیات با قیمتهای فعلی در بازار عرضه شود.
با این حال «رضا باکری» دبیر انجمن صنایع لبنی ایران نظر متفاوتی دارد و میگوید که دامداران با کاهش شیرخام تحویلی به کارخانجات، در چرخه تولید و تامین بازار اثر گذاشتهاند زیرا براساس نظر وی، در هفتههای اخیر «شیرخام تحویلی به کارخانجات لبنی روزانه حدود 15 هزارتن است که نسبت به سه ماههای گذشته 25 درصد کاهش را نشان میدهد».
وی بخشی از مشکل بازار لبنیات را ناشی از کاهش تولید شیرخام و تحویل آن به صنایع عنوان کرد و گفت: حاضریم در قراردادی با دامداران روزانه 19 هزار تن شیرخام به قیمت مورد نظر آنها را خریداری کنیم تا بتوان روی تحویل محصول به بازار کنترل لازم را داشت.
به گفته وی، پیش از این کارخانجات لبنی شیرخام را کیلویی 1250 تا 1300 تومان خریداری میکردند اما اکنون قیمت مصوب هرکیلوگرم شیرخام 1570 تومان تعیین شده درحالی که دامداران این محصول را با قیمتیهایی بیش از 2 هزار تومان میفروشند.
* هزینههای تحمیلی به بستهبندی لبنیات
«علی احسان ظفری» رئیس هیات مدیره اتحادیه تعاونیهای فرآوردهای لبنی میگوید: با اینکه حدود 70 درصد مواد اولیه کارخانجات لبنی را شیرخام تشکیل میدهد اما صنایع لبنی هزینههای دیگری چون هزینههای سربار، پاکت، بستهبندی و حمل و نقل نیز دارند که بر این اساس افزایش بهای فرآوردههای لبنیاتی بیشتر از شیرخام منطقی است.
با وجود بیان این دلایل ازسوی متولیان صنعت فرآوردههای لبنی، نمیتوان اثر افزایش قیمت لبنیات بر کاهش مصرف و به دنبال آن تاثیر آن بر سلامت آحاد جامعه را نادیده گرفت؛ «پیام محبی» رئیس سابق جامعه دامپزشکان ایران پیشتر به ایرنا گفته بود افزایش قیمتها و کاهش مصرف فرآوردههای لبنی میتواند نه تنها مصرف جامعه را به سمت لبنیات سنتی و بیشناسنامه سوق دهد بلکه انواع بیماریهای خطرناک را افزایش دهد که هزینههای گزافی را برای درمان بوجود خواهد آورد.
*9 شرکت لبنی متخلف به تعزیرات معرفی شدند
اینکه دامداران و صنایع لبنی از نرخهای مصوب ستاد تنظیم بازار تبعیت نمیکنند، این پرسش را ایجاد میکند که نهادهای ناظر چرا بر بازار مصرف نظارت نمیکنند؛ پیگیری خبرنگار ایرنا از سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان نشان میدهد که در هفتههای اخیر 9 شرکت لبنی متخلف به دلیل افزایش قیمت فرآوردههای لبنی به بیش از نرخهای مصوب ستاد تنظیم بازار به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شدند تا با آنها برخورد قانونی شود.
هرچند این نهاد نظارتی برای برخورد با متخلفان وارد میدان شده اما شهروندان انتظار دارند که نه تنها قیمتها کاهش یابد بلکه بتوانند مایحتاج عمومی و لبنی خود را با نرخهای ثابت خریداری کنند.
سایر اخبار این روزنامه
افزایش روزانه قیمتها با نافرمانی دامداران و صنایع لبنی
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
خلیج فارس ایران به ثبت جهانی رسید
برای دومین بار در یکماه اخیر
«عمران خان» به عربستان رفت
گرد مرگ بر جامعه جهانی
وزیر نفت عربستان اعتراف کرد:
نمیتوانیم کسری تحریم نفت ایران را در بازار جبران کنیم
مدیرکل مرزی وزارت کشور:
مرزبانان ربوده شده ایرانی در سلامت کامل هستند
رهبر معظم انقلاب در ابتدای جلسه درس خارج فقه:
مسئولان جز در موارد نظامی و امنیتی هیچ رازی را از مردم پنهان نکنند
به مناسبت سالگرد عروج ملکوتی آیتالله حاجسیدمصطفی خمینی
عروجی که از الطاف خفیه الهی بود
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان
افشای جزئیات تازه از قتل جمال قاشقچی در کنسولگری عربستان