دونالد ترامپ اعلام کرد که آمریکا از پیمان‌ «‌INF‌ » با روسیه خارج می‌شود گام به گام تا جنگ سرد نوین

محمدرضا ستاری
دونالد ترامپ رئیس ایالات متحده آمریکا شامگاه شنبه با متهم ساختن روسیه به نقض پیمان‌های موشکی، از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد، موسوم به INF خارج شد. این پیمان که در اواخر دهه 1980 میلادی میان رونالد ریگان و میخائیل گورباچوف رهبران وقت آمریکا و شوروی منعقد شده بود، هدفش ممانعت از تولید و همچنین نابودی موشک‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد و موشک‌های متعارف هر دو کشور بود.
در همین رابطه، دونالد ترامپ با بیان اینکه نمی‌دانم چرا اوباما در مورد این پیمان مذاکراتی را با روس‌ها انجام نداده است؟ اعلام کرد که روسیه در حال ساخت و توسعه یک سیستم موشکی زمینی است که توان این کشور را برای هدف قرار دادن اروپا افزایش می‌دهد. به همین دلیل در حالی که ما متعهد به این پیمان هستیم، اجازه نخواهیم داد که مسکو این پیمان هسته‌ای را زیر پا گذاشته و در حال تولید سلاح باشد.
واشنگتن که در حال حاضر با روند یکجانبه‌گرایانه ترامپ در حال یک جنگ تجاری تمام عیار با اروپا و چین بوده و به عقیده کارشناسان جنگ سرد نوین را کلید زده است، تهدید کرده که روسیه و چین باید از توسعه توان موشکی خود دست بردارند، در غیر این صورت ایالات متحده نیز توانمندی موشکی خود را افزایش خواهد داد. از سوی دیگر ناظران می‌گویند، یکی از دلایل مهم مانور روی این تسلیحات هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد، صرفه اقتصادی آن است که هر کدام از این قدرت‌ها قصد دارند به دلیل گزینه ارزان‌تر به سراغ گسترش آنها گام بردارند.


از استقبال لندن تا هشدار مسکو
در همین راستا و در حالی که وزیر دفاع انگلیس از این اقدام آمریکا استقبال کرده و گفته که لندن به طور کامل در کنار واشنگتن خواهد ایستاد، سخنگوی وزیر خارجه آلمان با بیان اینکه INF یک ستون امنیتی مهم برای اروپا است، نسبت به تصمیم ترامپ ابراز نگرانی کرد. از سوی دیگر روس‌ها نیز ضمن محکوم کردن این اقدام آمریکا تصریح کردند که در صورت ادامه چنین روندهایی از سوی واشنگتن، مسکو چاره‌ای جز اقدامات تلافی جویانه با ماهیت نظامی نخواهد داشت. سرگئی ریابکوف معاون وزارت خارجه روسیه در این مورد، آمریکا را بابت خروج از پیمان‌های مهم بین‌المللی سرزنش کرد و هشدار داد که آنها باید این تغییرات را جدی بگیرند. او همچنین گفت ما از جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید که قرار است به مسکو سفر کند در این مورد توضیح خواهیم خواست، زیرا آنها اقدام خطرناکی را مرتکب شده‌اند که تبعات بین‌المللی گسترده‌ای را در پی خواهد داشت.
به عقیده کارشناسان روسی، ایالات متحده در پی افزایش فشارهای استراتژیک به روسیه برای کسب امتیازات بیشتر از این کشور است و آمریکا تاکنون هیچ دلیل و مدرکی را ارائه نداده که مسکو نسبت به این پیمان دوجانبه متعهد نبوده است.
6 پیمانی که ناکام ماندند
روسیه و آمریکا روی هم رفته شش پیمان برای منع گسترش تسلیحات هسته‌ای با یکدیگر منعقد کرده‌اند که به نوعی تمامی آنها به سرنوشت پیمان INF دچار شده است. پیمان سالت 1 یا گفت‌وگوی محدودسازی جنگ‌افزار راهبردی در 1972 میلادی میان برژنف و نیکسون به امضاء رسید که دو طرف متعهد شدند میزان موشک‌های هسته‌ای خود را برای شوروی به 1600 موشک و برای آمریکا به 1054 موشک محدود کنند. متعاقب آن، پیمان سالت 2 نیز در سال 1979 میلادی میان برژنف و جیمی کارتر به امضاء رسید که طبق آن قرار شد شوروی 200 فروند از موشک‌های هسته‌ای خود را نابود و به ازای آن آمریکا نیز تولید موشک‌های کروز با برد بیش از 600 کیلومتر را متوقف کند. گفتنی است، این دو قرارداد که به موازات یکدیگر منعقد شده بود با حمله شوروی به افغانستان از دور خارج و کنگره آمریکا زیر بار تصویب آن نرفت. از سوی دیگر با فروپاشی شوروی سه قرارداد به نام‌های استارت1، 2 و 3 نیز میان واشنگتن و مسکو منعقد شد که متعاقب آن استارت 1 که در سال 1994 منعقد و در سال 1994 به اجرا درآمده بود، در سال 2009 منقضی شد. قرارداد استارت 2 نیز میان بوش پدر و بوریس یلتسین منعقد شد که در سال 2002 روسیه به بهانه خارج شدن آمریکا از پیمان موشک‌های ضد بالستیک، آن را پس گرفت. استارت 3 نیز میان کلینتون و یلتسین مورد مذاکره قرار گرفت که در نهایت با شکست خوردن این مذاکرات، توافق به نتیجه نرسید. آخرین این پیمان‌ها نیز که در سال 1987 میان دو کشور امضاء و یک‌سال بعد توسط کنگره آمریکا تصویب شده بود، اینک سرنوشتش با دستان ترامپ مشابه سایر پیمان‌های دو کشور در این زمینه شد.
سرآغاز دوره‌ای جدید از مسابقه هسته‌ای
مساله‌ حائز اهمیت این است که خروج آمریکا از پیمان INF می‌تواند سرآغاز دوران جدیدی از کشمکش و رویارویی‌های هسته‌ای میان قدرت‌های بزرگ بین‌المللی باشد. خروج از این پیمان همچنین نشان می‌دهد که این قدرت‌های جهانی بدون هیچ محدودیتی به سمت تولید سلاح‌های هسته‌ای کوتاه‌برد و میان‌برد گام بر‌می‌دارند و همین مساله توازن استراتژیک میان آنها را می‌تواند تغییر داده و به یک مسابقه تسلیحاتی بزرگ دامن بزند. به عقیده تحلیل‌گران، ابتدا روس‌ها نشانه‌های بروز چنین نبردی را از خود نشان دادند. در همین رابطه ولادیمیر پوتین در اوایل سال جاری میلادی طی سخنرانی خود از نسل جدید موشک‌های روسیه سخن گفت که علاوه بر اینکه قابل ردیابی نیستند، بلکه می‌توانند هر نقطه‌ای از جهان از قطب شمال تا قطب جنوب را هدف قرار دهند. او همچنین گفت که روسیه دارای سلاح دیگری مجهز به کلاهک هسته‌ای است که می‌توان آن را روی یک موشک کروز نصب کرد. از سوی دیگر، چند ماه قبل نیز فدراسیون دانشمندان آمریکایی اعلام کرد که روس‌ها در حال ارتقای یک سایت تسلیحات هسته‌ای در کالینگراد هستند. حال در چنین شرایطی کارشناسان آمریکایی معتقدند که یکی از دلایل مهم خروج آمریکا از پیمان INF مقابله با گسترش حضور نظامی چین در شرق آسیاست. چینی‌ها متعهد به چنین پیمان‌هایی نیستند و می‌توانند آزادانه در زمینه تولید و گسترش موشک‌های میان‌برد و کوتاه‌برد هسته‌ای خود گام بردارند. به همین دلیل جان بولتون قرار است به زودی به مسکو رفته و به روس‌ها در خصوص این مساله هشدار بدهد. لذا شرط ترامپ این است که اگر روسیه و چین متقاعد شوند که همگی با هم نسبت به مهار این تسلیحات نظامی گام برداریم، می‌توان در این مورد مذاکره کرد، اما اگر قرار باشد که آمریکا به تنهایی نسبت به اجرای تعهدات خود اقدام کند، چنین چیزی به هیچ عنوان برای واشنگتن قابل قبول نخواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس جمهوری ، اسلامی ، دژپسند، رحمانی و شریعتمداری را برای تصدی وزارتخانه های راه،صمت، اقتصاد و کار به مجلس معرفی کرد محمدصادق جنان صفت گروه اقتصادی منسجم دولت با گرایش نامشخص آیا یک منتقد هنری یا ادبی، لزوما باید هنرمند یا نویسنده باشد؟ هنر نقد منهای هنر آیا نقش دلار در اقتصاد جهان کمرنگ می‌شود؟ مچ اندازی طلا و دلار در عرصه دیپلماسی اهداف موازی کاری با دولت چیست؟ سایه‌های روی «پاستور» الهام برخوردار دونالد ترامپ اعلام کرد که آمریکا از پیمان‌ «‌INF‌ » با روسیه خارج می‌شود گام به گام تا جنگ سرد نوین از شوخی با شریعتمداری تا حرف‌های ناگفته معاون اول رئیس‌جمهوری در مراسم روز ملی صادرات مجلس از سخنان رضا اردکانیان درباره حقابه کشاورزان اصفهانی قانع نشد «ابتکار» تاثیر مشق نوشتن و حل‌المسائل‌ها در یادگیری دانش‌آموزان را بررسی می‌کند دنیای طوطی‌وار آموزش! از شوخی با شریعتمداری تا حرف‌های ناگفته معاون اول رئیس‌جمهوری در مراسم روز ملی صادرات