روزنامه جهان صنعت
1397/07/29
ردپای داماد ترامپ
بنا بر اعلام رسمی ریاض، جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد دولت عربستان سعودی در کنسولگری عربستان در ترکیه کشته شده است. ۱۸ نفر در این رابطه بازداشت و پنج مقام سعودی برکنار شده‌اند.عربستان سعودی بعد از گذشت دو هفته از ناپدید شدن جمال خاشقجی بالاخره کشته شدن او را تایید کرد. تلویزیون دولتی عربستان به نقل از دادستان کل این کشور اعلام کرد خاشقجی در جریان درگیری فیزیکی با چند نفر در داخل ساختمان کنسولگری این کشور در استانبول کشته شده است.
در بیانیه دادستان کل عربستان همچنین آمده است مقام‌های این کشور تمام کسانی را که در این جنایت دست داشتند، برای محاکمه به مراجع قانونی تحویل خواهند داد. ۱۸ نفر از شهروندان عربستان سعودی تاکنون بازداشت شده‌اند. تحقیقات در این زمینه ادامه دارد. هنوز معلوم نیست جسد او کجا نگهداری میشود. عربستان تاکنون قویا و بارها کشته شدن این روزنامه‌نگار در کنسولگری خود را رد کرده بود.
روایت کنونی عربستان از کشته شدن خاشقجی با روایت رسانه‌های نزدیک به دولت ترکیه در این مورد مغایرت دارد. رسانه‌های ترکیه می‌گویند خاشقجی به دست گروهی ۱۵ نفره از کماندوهای ویژه‌ای که از عربستان سعودی به ترکیه سفر کرده بودند به قتل رسیده و جسدش قطعه‌قطعه شده است. بازرسان ترکیه جمعه گذشته در جنگلی در شمال استانبول و چند ساختمان در شهر یالووا در حاشیه دریای مرمره به جست‌وجوی جسد او پرداختند. احتمال داده شده جسد خاشقجی در آنجا یافت شود.
خاشقجی که در تبعیدی خودخواسته در آمریکا به سر می‌برد دوم اکتبر وارد کنسولگری عربستان سعودی در استانبول شد تا اسناد مربوط به ازدواج خود را دریافت کند. از آن زمان دیگر اثری از او دیده نشد.
برکناری 5 مقام اطلاعاتی
همزمان با تایید کشته شدن جمال خاشقجی، پادشاه عربستان پنج مقام امنیتی این کشور را برکنار کرد. خبرگزاری رسمی عربستان (واس) اسامی این پنج مقام اطلاعاتی را احمد عسیری معاون سرویس امنیتی و اطلاعات عربستان، سعود القحطانی مشاور ارشد کاخ سلطنت، سرتیپ محمد بن صالح الرمیح معاون اطلاعاتی، سرتیپ عبدالله بن خلیف الشایع معاون امور انسانی و سرتیپ رشاد بن حامد المحمادی، مدیر اداره اطلاعات عمومی و حمایت دستگاه امنیتی و اطلاعاتی اعلام کرد.
گفته میشود این افراد به حلقه بسیار نزدیک به محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور تعلق دارند. ولیعهد عربستان در ارتباط با ماجرای خاشقجی با فشارهای بین‌المللی فزاینده روبه‌رو است. ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی و رییس‌جمهور ترکیه در دومین تماس تلفنی خود در این باره توافق کردند که برای روشنگری در مورد این قتل با یکدیگر همکاری نزدیک داشته باشند.
ابراز نگرانی عمیق سازمان ملل
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد قتل خشونت‌بار این مخالف برجسته دولت عربستان ابراز نگرانی عمیق کرد. گوترش بر لزوم تحقیقاتی سریع، اساسی و شفاف در مورد چگونگی به قتل رسیدن خاشقجی تاکید کرد.
سوءظن کنگره آمریکا به روایت عربستان
در کنگره آمریکا سوءظنی فراحزبی در مورد روایتی که عربستان در مورد کشته شدن خاشقجی ارائه داده وجود دارد. لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه در صفحه شخصی خود سوءظن خود را در این رابطه اعلام کرده و الیوت انگل، نماینده ارشد دموکرات در کمیته خارجی مجلس نمایندگان آمریکا روایت عربستان در این مورد را غیرقابل باور خوانده است. اریک سوال‌ول، نماینده دموکرات کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان در صفحه خود در توئیتر پرسیده است، جسد خاشقجی کجاست؟
کاخ سفید در واشنگتن در اولین موضع‌گیری خود از پیامدهای احتمالی برای عربستان سعودی سخنی نگفته است. تنها گفته شده ایالات متحده در جریان توضیحات عربستان و ادامه تحقیقات و اقدام علیه مظنونان شناسایی‌شده در این کشور قرار گرفته است. دونالد ترامپ از اولین قدم خوب عربستان در این مسیر سخن گفته است. او توضیحات عربستان را قابل باور خواند و گفت فکر نمی‌کند عربستان در این زمینه به او دروغ گفته باشد. ترامپ پیش از این بارها گفته بود قصد ندارد معاملات نظامی و سایر داد و ستدها با عربستان را که بالغ بر صدها میلیارد دلار ارزش دارد لغو کند، چرا که این کار به آمریکا ضرر می‌زند. او بارها به همکاری نزدیک آمریکا با عربستان اشاره کرده و گفته بود از آنجا که عربستان متحدی گرانقدر است این مساله تا این حد تاسف‌آور است.
ریچارد بلومنتال، سناتور دموکرات این کشور در نخستین واکنش به گزارش تلویزیون دولتی عربستان گفت: نباید به تحقیقات تحت مدیریت عربستان بسنده شود و به گفته او باید کمیته‌ای بین‌المللی در این باره مستقلا تحقیق کند. سناتور بلومنتال که شامگاه جمعه گذشته با شبکه خبری سی‌ان‌ان آمریکا گفت‌وگو می‌کرد تاکید کرد: باید همه جزئیات این ماجرا مشخص شود. از کجا معلوم که دولت عربستان با دستگیری این ۱۸ نفر آنها را از دسترسی نهادهای بین‌المللی مصون کرده است.
ساعتی پیش از مخابره شدن گزارش تلویزیون دولتی عربستان، بی‌بی‌سی عربی گزارش کرد که یکی از کسانی که مظنون به قتل جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول است آموزش‌های ویژه جاسوسی دیده است. تصویر ماهر عبدالعزیز مطرب در میان ۱۵ سعودی‌ای است که ترکیه می‌گوید تیم قاتلان خاشقجی هستند. رسانه‌های ترکیه پیشتر تصاویری از ورود این ۱۵ نفر طی دو پرواز خصوصی منتشر کرده بودند که ماهر عبدالعزیز مطرب هم در میان آنها دیده میشود. جمعه گذشته تصاویر جدیدی هم از او منتشر شده که وی را در نزدیکی ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول نشان می‌دهد. رسانه‌های ترکیه می‌گویند او و دیگر اعضای این گروه تنها چند ساعت پیش از قدم گذاشتن خاشقجی به داخل کنسولگری وارد این ساختمان شده و چند ساعت بعد هم ترکیه را ترک کرده‌اند. اکنون یک منبع آگاه که به دلایل امنیتی نخواسته هویتش فاش شود به بخش عربی بی‌بی‌سی گفته ماهر عبدالعزیز مطرب آموزش‌های ویژه جاسوسی دیده بوده و تحت عنوان افسر اطلاعاتی عربستان در این دوره آموزشی شرکت کرده است.
افزایش احتمال نقش داماد ترامپ در قتل خاشقجی
نماینده دموکرات کنگره آمریکا اعلام کرد ممکن است داماد دونالد ترامپ در پرونده ناپدید شدن و به دنبال آن قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی نقش داشته باشد.
به گزارش نشنال ریویو، خواکین کاسترو نماینده دموکرات کنگره آمریکا گفت که جارد کوشنر، مشاور کاخ سفید و داماد دونالد ترامپ با قرار دادن نام جمال خاشقجی در لیست دشمنان عربستان که به محمد بن‌سلمان ارائه شده بود، ممکن است پایه‌گذار قتل این روزنامه‌نگار و منتقد آل‌سعود باشد.
کاسترو در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان عنوان کرد که جارد کوشنر ممکن است با کمک گرفتن از امور اطلاعاتی آمریکا این فهرست را به بن سلمان داده باشد و ولیعهد عربستان نیز براساس آن لیست عمل کرده است. در این لیست نام جمال خاشقجی دیده میشود.
پاپی هارلو مجری شبکه سی‌ان‌ان در این گفت‌وگو خطاب به این قانونگذار کنگره گفت که این شبکه مدارکی که این ادعا را ثابت کند، به دست نیاورده است و کاسترو گفت: من این گزارش را دیده‌ام و لازم است تحقیقات در این ارتباط انجام شود. اظهارات این قانونگذار کنگره در حالی منتشر شده که جارد کوشنر از زمان حضور در کاخ سفید روابط نزدیکی با بن‌سلمان داشته است هرچند هنوز شواهد و مدارکی در این خصوص به دست نیامده است.
از طرفی نیویورک‌تایمز هم جمعه گذشته به نقل از یک منبع نزدیک به کاخ سفید فاش کرد که جارد کوشنر از وی خواسته است از محمد بن سلمان در موضوع پرونده ناپدیدشدن جمال خاشقجی حمایت کند. این نشریه به نقل از این منبع نزدیک به کاخ سفید افزود: کوشنر از ترامپ خواسته در کنار بن سلمان بایستد و حمایت وی را رها نکند. کوشنر گفته همان گونه که ولیعهد سعودی پیشتر توانست از انتقادات به سلامت عبور کند، این بار نیز این توانایی را خواهد داشت.
گفتنی است کوشنر که به عنوان مشاور ارشد کاخ سفید در امور خاورمیانه فعالیت دارد، روابط شخصی خود را با ملک سلمان گسترش داده است. وی و ملک سلمان حتی از طریق واتس‌آپ با یکدیگر چت می‌کنند. کوشنر به خاطر روابط نزدیکش با ولیعهد عربستان به صورت تعمدی در جریان این رسوایی سعی کرده از نظرها دور باشد.
رییس سابق ام‌آی6: بن سلمان مسوول قتل خاشقجی است
رییس سابق اداره ضداطلاعات ارتش انگلیس تاکید کرد قتل جمال خاشقجی به دستور افراد نزدیک به ولیعهد عربستان صورت گرفته و شواهد می‌گویند او مسوول این قتل است.
به نوشته دیلی‌میل، جان ساورز می‌گوید تمام شواهد حاکی از آن است که جمال خاشقجی به دستور فردی نزدیک به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان انجام شده است. ساورز که از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ رییس سرویس اطلاعات مخفی انگلیس بوده است، همچنین از دولت دونالد ترامپ بابت قدرت‌بخشی به این ولیعهد جوان انتقاد کرد. او تاکید کرد: معتقدم که اگر او از دولت آمریکا برای انجام این رفتار اطمینان نداشت، دست به چنین کاری نمی‌زد. قتل خاشقجی نشان‌دهنده وضعیتی خطرناک است که در آن افرادی با حس مصونیت در روابط‌شان با ایالات متحده عمل می‌کنند.
انصراف استرالیا از شرکت در داووس صحرا
به دنبال کشته شدن خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول، استرالیا اعلام کرد در کنفرانس «طرح سرمایه‌گذاری آینده» (داووس در صحرا) در عربستان مشارکت نمی‌کند. وزیر خارجه استرالیا در بیانیه‌ای دیروز گفت: دولت استرالیا تصمیم خود را مبنی بر شرکت نکردن در نشست سران اقتصادی در عربستان در پی اعتراف ریاض به قتل خاشقجی اعلام کرد.
وی افزود: اخبار بازداشت ۱۸ شهروند سعودی که در قتل خاشقجی دست داشتند و برکناری مقامات ارشد اطلاعاتی عربستان درباره این موضوع موجب شد دولت استرالیا این کنفرانس را تحریم کند. استرالیا این تصمیم را در چارچوب تحریم کنفرانس طرح آینده سرمایه‌گذاری اتخاذ کرد که قرار است به ریاست محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان روز سه‌شنبه به مدت سه روز در ریاض برگزار شود. نهادهای رسانه‌ای و اقتصادی، سیاستمداران و شخصیت‌های غربی نیز پیشتر این کنفرانس را تحریم کردند.
عربستان سعودی دومین مشتری تسلیحات آلمان
عربستان سعودی دومین مشتری خرید تسلیحات از آلمان به ارزش ۴۰۰ میلیون یورو است. وزارت اقتصاد آلمان در گزارشی بنا بر درخواست پارلمان این کشور اعلام کرد: دولت آلمان برای صادرات تسلیحات به ارزش ۲۵۴ میلیون یورو در سه چهارم سال‌جاری میلادی چراغ سبز نشان داده که تا پایان امسال نیز میزان این صادرات به ۴۱۶ میلیون یورو می‌رسیده و همین رقم عربستان را دومین مشتری بزرگ خرید تسلیحات از آلمان کرده است.
این در حالی است که پرونده جمال خاشقجی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. بسیاری از منتقدان بر این باور هستند که در حالی که پادشاهی سعودی در حوزه حقوق بشر اقدامات سرکوب‌گرانه‌ای بسیاری را انجام داده است، فروش تسلیحات به عربستان سعودی یک اقدام اشتباه است. فروش تسلیحات به عربستان سعودی ادامه دارد زیرا این توافق در دوران دولت پیشین آلمان امضا شده است. سویم داغدیلان معاون حزب چپ آلمان اعلام کرد: دولت آلمان باید حمایت خود را از حکومت ریاض قطع کند. او در ادامه اظهاراتش خواستار پایان صادرات تسلیحات به ریاض شد.
به گزارش دویچه‌وله، همچنین امید نوری‌پور، نماینده حزب سبز اعلام کرد دست‌کم دولت آلمان نباید شرکت‌ها را برای حضور در کنفرانس در عربستان سعودی که قرار است ۲۳ و ۲۵ اکتبر برگزار شود، تشویق کند. وزیر خارجه آلمان از دولت عربستان خواسته است زوایای پنهان درباره قتل جمال خاشقجی را آشکار کند. وی همچنین سفر خود را به عربستان سعودی به تعویق انداخت.
نشنال‌اینترست بررسی کرد
قتل بی‌واهمه مخالفان توسط ولیعهد سعودی
نشنال‌اینترست در گزارشی نوشت: قتل بی‌شرمانه جمال خاشقجی در یک کشور خارجی به کمک 15 مقام عربستان سعودی تنها حاوی یک پیام از سوی حاکم است؛ من می‌توانم دشمنانم را بدون نگرانی از مجازات، به قتل برسانم.
جیکوب هایلبرون از سردبیران این نشریه آمریکایی در یادداشتی با عنوان «آیا ترامپ واقعا با عربستان قطع رابطه می‌کند» افزود: آیا دولت ترامپ مجبور خواهد شد اساسا روابط دیرینه با عربستان سعودی را که از زمان فرانکلین روزولت با ملک سعود، پادشاه عربستان دیدار کرده بود، قطع کند؟
دونالد ترامپ از آغاز شروع به کار دولت خود بر روابط نزدیک با عربستان سعودی تاکید کرده است. او با همکاری جارد کوشنر، دامادش که رابطه نزدیکی با محمد بن‌سلمان دارد، به دنبال ایجاد روابط با پادشاهی سعودی برای فشار بر ایران و اطمینان از فروش اسلحه است، اما در حال حاضر این رویکرد به دلیل ناپدید شدن جمال خاشقجی به شدت تحت فشار قرار گرفته است. ترکیه می‌گوید هم فایل صوتی و هم ویدئوی این جنایت که توسط 15 نفر انجام شده است را در دست دارد.
در ادامه یادداشت این نشریه آمریکایی آمده است: از همه اینها گذشته این موضوع سبب خشم بسیاری در آمریکا و کشورهای دیگر شده است. امانوئل ماکرون پنجشنبه گذشته گفت: در شرایط فعلی ما تصمیم گرفته‌ایم برخی بازدید‌ها و برنامه‌های سیاسی خود از عربستان را تعلیق کنیم. ترامپ نیز که ابتدا اعلام کرده بود ناپدید شدن خاشقجی ممکن است کار عناصر سرکش باشد، دیروز گفت اگر عربستان سعودی مسوول این جنایت باشد، پیامدهای آن بسیار جدی خواهد بود. از طرفی ترامپ خود نگران هرگونه گسیختگی روابط با ریاض است و در مورد آینده فروش سلاح به این کشور هشدار داده است. علاوه بر این، چشم‌انداز افزایش بهای نفت، به شدت بر تصمیمات او تاثیرگذار خواهد بود، اما تاکنون ترامپ نه‌تنها انگشت اتهام خود را به سوی عربستان نشانه نگرفته بلکه سعی در حمایت از آن هم کرده است و در این میان برخی از نمایندگان جمهوریخواه مجلس نمایندگان هم تلاش کرده‌اند از موضع رییس‌جمهوری آمریکا دفاع کنند و حتی ادعا کرده‌اند خاشقجی خود یک شخصیت سوال‌برانگیز است.
این موضع در بسیاری از رسانه‌های دیگر هم مطرح شده است. به عنوان مثال، فردی گری، سردبیر لندن سپکتیتور به تازگی و به صراحت گفته است: بی‌شک عربستان در ناپدید شدن خاشقجی نقش دارد اما آیا این به این معنی است که خاشقجی تنها یک روزنامه‌نگار لیبرال بود؟ بی‌شک خیر. اما در نهایت سوال بزرگ‌تر، پرسش ژئوپلیتیک در مورد آینده روابط آمریکا و عربستان است؛ اینکه آیا ترامپ اساسا روابطی را که از زمان روزولت با ملک سعود در فوریه 1945 تاکنون برجا مانده را درهم می‌شکند؟
سایر اخبار این روزنامه
وزیر «بازار آزادی» در «دولت تعزیراتی» نماند
وزیر «بازار آزادی» در «دولت تعزیراتی» نماند
با برخورد قضایی مشکلات اقتصادی حل نمی‌شود
ردپای داماد ترامپ
آغاز دوباره رشد شتابان شاخص
با وجود سودآور نبودن تبدیل نقدینگی به خودرو باز هم کلید خورد
بررسی وضعیت بازار انرژی در آستانه تحریم‌های آمریکا
بررسی ادعای استخراج و فروش شبکه ارز مجازی
آسیب‌شناسی پرخاشگری در جامعه
هنر پله‌برقی دزدی!
سطرهایی برای اعضای شورای شهر!
موافقتنامه تقویت روابط تجاری ایران و سوریه به امضا رسید؛
دژ‌پسند به وزارت اقتصاد می‌رود، رحمانی به وزارت صمت
بازار اوراق کارساز است؟
هشدار کارشناسان به بی‌اعتنایی نهادهای قانونی در حمایت از تولید کشور
تاثیر نرخ ارز بر بهبود تراز تجاری کشور
چشم‌انداز انقلاب سفید ارمنستان
روزنامه‌نگار خوب چه رنگی دارد
