حذف مهر ویزای ایران در پاسپورت اروپایی‌ها عملیاتی شد

گروه گردشگری- پس از توافق «برجام» موج تازه‌ای از گردشگران خارجی به ایران آمدند و به قول رییس وقت سازمان میراث فرهنگی، کشور با سونامی گردشگران خارجی به‌خصوص اروپایی‌ها مواجه شد‌؛ اتفاقی که چندان دوام نیاورد و روی کار آمدن ترامپ و خروج از این توافق تاثیری منفی روی ادامه این روند مثبت گذاشت‌. اگرچه مسوولان سازمان میراث فرهنگی اعلام می‌کنند گردشگری ورودی ما پس از خروج آمریکا از برجام هم با رشد صعودی مواجه بوده اما آمارهای سازمان جهانی گردشگری حکایت دیگری را روایت می‌کنند‌. اظهارات بخش خصوصی گردشگری، نبود حساب اقماری و شواهد و قرائن نشان می‌دهد برخلاف اظهارات مسوولان ورودی گردشگری ایران با نزول قابل توجه‌ای مواجه شده‌. یکی از این دلایل قانونی است که رییس‌جمهور آمریکا پس از روی کار آمدنش به تصویب رساند و براساس آن کسانی که به ایران و چند کشور دیگر سفر کرده باشند، برای ورودشان به آمریکا با محدودیت‌هایی مواجه می‌شوند‌؛ قانونی که مسوولان با درج نشدن مهر ویزای ایران در پاسپورت اروپایی‌ها در پی دور زدن آن و بازگرداندن گردشگران اروپایی به ایران هستند‌. رییس انجمن دفاتر مسافرتی کشور البته می‌گوید این قانون تاثیری آنی ندارد و باید در دراز مدت منتظر تاثیر آن باشیم‌.
حرمت‌الله رفیعی رییس انجمن دفاتر مسافرتی کشور درباره درج نشدن مهر ویزای ایران در پاسپورت گردشگران خارجی در گفت‌وگو با ایلنا از عملیاتی شدن عدم درج مهر ویزای ایران در پاسپورت اروپایی‌ها خبر داده و گفته است: «این موضوع برای برخی از کشورهای اروپایی که دغدغه درج نشدن مهر ویزای ایران در پاسپورتشان را داشتند، عملی شده است‌ چراکه باتوجه به تحریم‌ها این نگرانی برای برخی ایجاد شده بود که اگر مهر ایران در پاسپورت آنها زده شود از مراودات آنها با آمریکا جلوگیری خواهد شد‌.‌»
او تاثیر این اقدام را فوری نمی‌داند و می‌گوید باید منتظر باشیم: «البته باید بگویم که این موضوع هنوز تاثیری در کار ما ایجاد نکرده و سبب افزایش ورود گردشگران خارجی به ایران نشده است چراکه هیچ‌وقت این موضوعات تاثیری آنی نمی‌گذارد و با گذر زمان خود را نشان می‌دهد‌. دلیل این موضوع هم این است که گردشگران همیشه برای سفر به ایران از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی خود را انجام می‌دهند‌. در نتیجه باید گفت که تاثیر درج نشدن مهر روی پاسپورت گردشگران نیز چند ماه طول خواهد کشید‌.‌»
البته رییس پلیس مهاجرت و گذرنامه ناجا در این باره به خبرگزاری صدا و سیما گفته است به دلیل اینکه ویزای ایران الکترونیکی شده است، برچسب روادید در داخل گذرنامه اتباع اروپایی دیگر وجود ندارد‌.


سرهنگ محسن صمدی توضیح داده است: «ویزای ایران الکترونیکی شده است، برچسب روادید در داخل گذرنامه اتباع اروپایی دیگر وجود ندارد و به همین خاطر مهر ورود به کشور ایران هم به صورت الکترونیکی صادر می‌شود و تمام اطلاعات از جمله تاریخ ورود و خروج درباره گذرنامه اتباع اروپایی کاملا الکترونیکی ثبت می‌شود‌.‌»
او دو دلیل برای این اقدام برشمرده و گفته است: «این مهم فقط دو دلیل دارد یک: به دلیل تسریع در روند کنترل و ورود اتباع اروپایی و دوم اینکه از جعل روادید جلوگیری می‌شود‌. خوشبختانه در تعاملی که با وزارت امور خارجه داشتیم این اقدام از چند ماه قبل عملیاتی شده است و به‌جز ده کشور که فعلا سازوکار برای آنها فراهم نشده روادید برای بقیه کشورها به صورت الکترونیکی صادر می‌شود‌.‌»
آمار ورودی گردشگران از زبان مسوولان چقدر واقعی است؟
آمارهای گردشگران ورودی به ایران مدت‌هاست که در محافل گردشگری مورد تردید است‌. سازمان جهانی گردشگری آماری را اعلام می‌کند که با آمار مدیران سازمان میراث فرهنگی همخوانی ندارد‌. از طرفی مهرداد بائوج‌لاهوتی عضو فراکسیون گردشگری مجلس با رد آمار اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی تاکید می‌کند که آمار پنج میلیون نفری جذب گردشگر خارجی واقعی نیست‌.
این نماینده مجلس گفته بود: آمار گردشگران و ورود آنها به کشورهای مختلف را در دنیا براساس اقامت در هتل محاسبه می‌کنند ولی ما این آمار را براساس عبور از مرز محاسبه می‌کنیم‌.
او با رد آمار پنج میلیون گردشگر که از سوی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی عنوان می‌شود گفت: بسیاری از این پنج میلیون نفر گردشگر که ثبت آمار شده‌اند فقط از مرزهای ما عبور کرده‌اند اما حتی یک شب هم در کشور اقامت نداشته‌اند‌. به همین دلیل است که سازمان گردشگری جهانی در محاسبه نرخ در آمدهای گردشگری، آمار گردشگران خارجی ایران را حدود یک میلیون نفر محاسبه کرده است‌.
جایگزین کردن گردشگران دیگر کشورها به جای اروپایی‌ها
درج نشدن مهر در پاسپورت اروپایی‌ها در حالی است که چندی پیش مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری سازمان میراث فرهنگی، گفته بود باتوجه به کاهش ورود اروپایی‌ها به ایران درباره سیاست‌های سازمان میراث فرهنگی گفته بود باید شهروندان دیگر کشورها را جایگزین کنیم‌. محمد ثابت اقلیدی مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری در واکنش تناقض آمارهای ورودی ارائه شده با بیان اینکه آمارها از پلیس مهاجرت دریافت شده و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هیچ دخل و تصرفی در آن ندارد به ایسنا گفته بود: جمعیت مسافران ورودی در مدت زمان مشابه سال گذشته دو میلیون و ۱۵۹ هزار و ۸۸۲ نفر بوده است که در مقایسه با دوره زمانی مشابه سال ۹۵ که دو میلیون و ۱۸۳هزار و ۴۲۲ نفر به ایران سفر کردند، حدود یک درصد رشد منفی داشته است‌.
مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سپس به مقایسه آمار کلی گردشگران و مسافران ورودی به ایران در سال‌های گذشته پرداخت و گفته بود: در سال ۹۶ جمعیت گردشگران، پنج میلیون و ۱۱۳ هزار و ۵۲۴ نفر بود که در مقایسه با سال ۹۵ با چهار میلیون و ۹۰۱ هزار و ۸۴ نفر مسافر، 23/4 درصد رشد مثبت را تجربه کرد‌.
او در واکنش به انتقادهایی که به آمار گردشگران ورودی امسال و ۴۵ درصد رشد آن در شرایطی که سال‌های گذشته رشد منفی را تجربه می‌کرد و امسال با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شده است، گفته بود: «آمارها حکایت از تغییرات گسترده در جمعیت مسافر از کشورهای همسایه دارد‌. مثلا تعداد سفر عراقی‌ها به ایران در پنج ماه نخست امسال تحت تاثیر نوسانات ارز برابر با کل سال ۹۶ بوده است‌. پارسال یک میلیون و ۳۵۶ هزار و ۱۸۵ عراقی به ایران سفر کردند که رشد آن در مقایسه با سال ۹۵ با یک میلیون و ۳۹۸ هزار و ۲۰۱ نفر مسافر نیز منفی 3/1 درصد بوده است‌.‌»
او درباره رشد منفی گفته بود: «این رشد منفی سال‌های قبل در بازار جمهوری آذربایجان نیز تجربه شده در حالی‌ که فرآیند ورود اتباع این کشور به ایران امسال با رشد مثبت همراه است‌. سال ۹۵ جمعیتی در حدود ۹۸۱ هزار و ۲۰۰ نفر از آذربایجان به ایران آمدند که سال ۹۶ با رشد منفی 2/2 درصد این آمار به ۹۵۹ هزار و ۶۵۳ نفر رسید‌. ریزش آمار مسافران از کشورهایی همچون عراق به خاطر فعالیت واسطه‌ها و دلال‌ها بوده که به نارضایتی اتباع آذری و عراقی منجر شد‌.‌»
او همچنین گفته بود: «در شرایطی که آمریکا تبلیغات منفی گسترده‌ای را علیه ایران آغاز کرده و روی سفر گردشگران اروپایی و حتی برخی کشورهای آسایی اثر منفی گذاشته است باید کشورهای دیگری که ظرفیت بالقوه دارند از جمله همسایه‌ها را جایگزین کرد‌.‌»
به گفته مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری ‌کل جمیعت گردشگرانی که از اتحادیه اروپا در سال ۹۶ به ایران سفر کردند ۲۵۷هزار و ۲۱۹ نفر بود که این عدد در سال ۹۵ کمی بیشتر و به تعداد ۲۸۹ هزار و ۱۴۸ نفر بود‌.
اگرچه درج نشدن مهر ویزای ایران در پاسپورت اروپایی‌ها در درازمدت، گامی مثبت جهت جذب این گردشگران برای ورود به ایران است، اما باید دید سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به عنوان متولی صنعت گردشگری در کشور برنامه تبلیغاتی خاصی پس از این اتفاق تدارک دیده و یا همچون چند سال گذشته که گردشگران به دلیل تلاش‌های وزارت امور خارجه و برجام به ایران آمدند و به دلیل بی‌تدبیری برنامه‌ای برای حفظ این روند اتخاذ نشد، شاهد اتفاقی مشابه خواهیم بود‌.