روزنامه ابتکار
1397/07/24
«ابتکار» دلایل جدی نگرفتن آموزش هنر در مدارس را بررسی می‌کند «زنگ هنر» یا «زنگ تفریح»؟!
فاطمه امینالرعایاساعت اول معلم ریاضی سر کلاس الف آمده بود و مبحث سختی را به بچه‌ها آموزش داده بود. زنگ که خورد بچه‌ها مثل فنر به حیاط جهیدند، انگار که از چه شکنجه سختی خلاص شده بودند! بعضی می‌دویدند و بعضی از اتفاقات بعد از مدرسه روز گذشته برای دوستان‌شان تعریف می‌کردند. گوشه‌ای از حیاط اما بچه‌ها دور هم جمع شده بودند، دفترهایشان روی زمین بود و تند تند مشق‌های باقیمانده را از روی دست همکلاسی‌ها می‌نوشتند. گروهی هم مشغول خواندن کتاب برای امتحان ساعت بعد بودند. اما در میان همه دانش‌آموزان بچه‌های کلاس الف از همه آسوده‌تر و سرخوش‌تر بودند، آن‌ها ساعت بعد «هنر» داشتند. درسی که برایشان بیشتر شبیه زنگ تفریح بود!
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در افتتاحیه نهمین دوره مجلس دانش‌آموزی با بیان اینکه در تهران معلمان هنر با آموزش‌های لازم این حوزه فاصله‌هایی دارند و بخشی از آن‌ها آموزش تخصصی هنر را نگذرانده‌اند، گفت: از سوی دیگر اولیا توجه کمتری به آموزش هنر دارند و موجب میشود نواقصی در تربیت هنری داشته باشیم.
او همچنین گفت: اینکه چگونه تربیت هنری را در فضاهای آموزشی جدی‌تر بگیریم، باید مورد توجه قرار داد. در ارتقای هر سه بُعد آموزش‌های عمومی هنر و یادگیری از طریق هنر و شکوفایی خلاقیت‌های هنری به همراهی منتخبان دانش آموزی نیازمندیم.
او با تاکید بر اینکه اگر آموزش هنری جدی نگرفته نشود در آینده نمی‌توانیم همانند گذشته پرافتخار باشیم گفت: هنر به ایجاد فضای عاطفی‌تر و منعطف‌تر در مسیر یادگیری کمک می‌کند. طبعا یادگیری از طریق هنر به شکوفایی یادگیری‌های خلاقانه کمک می‌کند. ما از همه ظرفیت‌های هنر استفاده نکرده‌ایم.
«زنگ هنر» در گذر زمان
سال‌ها است که در برنامه درسی مدارس، ساعت‌هایی به نام «هنر» وجود دارد که البته قرار است در آن بیشتر به نقاشی و خطاطی به دانش‌آموزان آموزش داده شود. اما به نظر می‌رسد کیفیت این واحد درسی در این سال‌ها تغییر چندانی نداشته است. هوشنگ متولد دهه 50 است. او که بعد از انقلاب مدرسه رفته است درباره زنگ هنر در هنگام تحصیلش به «ابتکار» می‌گوید: زمان ما درس هنر کاملا بی‌فایده بود چون آن موقع هر معلمی که بیکار بود سر کلاس می‌آمد. از سوی دیگر کتاب آموزشی خوبی هم نداشتیم. ما بیشتر این ساعت را به خاطر تفریح دوست داشتیم. مدرسه هم آن را جدی نمی‌گرفت و همین اتفاق باعث شد هیچ وقت از خوشنویسی و نقاشی خوشم نیاید.
سیامک متولد دهه 60 است، او با بیان اینکه در مدرسه در زنگ هنر به آن‌ها خط و نقاشی آموزش می‌دادند، درباره چگونگی برگزاری این درس در مدرسه به «ابتکار» می‌گوید: یک هفته درمیان به ما نقاشی و خط آموزش می‌دادند. ساعت مربوط به خط مفید بود، دستخط خوب امروز من نتیجه همان کلاس‌ها است اما کلاس نقاشی مسخره بود! چون با نقاشی دوران ابتدایی فرقی نداشت. بسیاری از ما استعدادی در این زمینه نداشتیم و وقت‌مان به بطالت می‌گذشت. در این ساعت ما بیشتر به جای نقاشی، تقلب نقاشی می‌آموختیم چون به ما می‌گفتند روی کاغذ پوستی نقاشی اصلی را کپی کنیم. ما هیچ وقت نقاشی نیاموختیم، هیچ کس به ما درباره تاریخ، ابعاد، سبک‌ها و حتی روش‌های نقاشی چیزی یاد نداد.
او ادامه می‌دهد: به همین دلیل بچه‌ها اصلا این درس را جدی نمی‌گرفتند. حتی معلم‌ها هم اول ساعت می‌گفتند یک نقاشی بکشید و باقی ساعت به کار خودشان مشغول بودند، بچه‌ها هم از این فرصت برای انجام تکالیف درس‌های دیگر استفاده می‌کردند.
سحر متولد 75 است. او با اشاره به علاقه قلبی‌اش به هنر درباره «زنگ هنر» به «ابتکار» می‌گوید: هیچ وقت کلاس هنر چندان جدی نبود، نه برای دانش‌آموزان و نه برای معلم‌های هنر. بیشتر زنگ تفریح بود، حتی شاید بتوانیم بگوییم زنگ‌های ورزش هویت بیشتری داشتند تا زنگ هنر. من خودم به نقاشی علاقه داشتم و ساعت مربوط به هنر طراحی می‌کردم.
او درباره آنچه که معلمان در این ساعات درسی آموزش می‌دادند، می‌گوید: یکبار یک کتاب طراحی برایمان آوردند و گفتند از رویش بکشید، همین! این کلاس‌ها هیچ مهارتی به من آموزش ندادند.
سیما، مادر یک نوجوان دوره اول متوسطه است. او درباره آنچه که امروز در مدارس تحت عنوان درس هنر آموزش داده میشود به «ابتکار» می‌گوید: فشار درسی بچه‌ها بالا است و بنابراین نیاز به گپی برای تخلیه روحی دارند، بنابراین ساعت هنر برای بچه‌ها لازم است. اما برای فرزند من کلاس هنر بعد از ساعت ریاضی با منطق قرار گرفته تا این معلم‌ها بتوانند به نوبت از ساعت هنر بنابه شرایط استفاده کنند و در حقیقت اصلا ساعتی به نام هنر وجود ندارد. دلیل این اتفاق هم این است که خانواده‌ها علاقه‌ای به تدریس هنر ندارند. اگر خانواده‌ها به همان اندازه که درباره کیفیت درس‌هایی مانند ریاضی حساس هستند، درباره چگونگی آموزش هنر وسواس داشته باشند، شاهد چنین اتفاقی نخواهیم بود. امروز گرچه همه هنر را کم و بیش می‌شناسند اما والدین هنوز نپذیرفته‌اند که درباره درس هنر مطالبه داشته باشند. مدرسه هم به دلیل علاقه والدین به کنکوری خواندن فرزندشان زنگ هنر را حذف می‌کند و فقط نامش را در برنامه آموزشی می‌آورند که در مقابل بازرسان آموزش و پرورش جوابگو نباشند.
والدین باید از اهمیت درس هنر آگاه شوند
بهنام کامرانی، نقاش و مدرس دانشگاه درباره تغییراتی که در طول سالیان در کتابهای آموزش هنر مدارس ایجاد شده و کیفیت این واحد درسی به «ابتکار» می‌گوید: در این سالیان تلاش شده تا از نویسندگان جدیدی برای تدوین کتابهای درسی هنر دعوت شود اما تصور می‌کنم جایگاه آموزش هنر در مدارس باید تغییر کند و افراد متخصص‌تری برای تدریس آن جذب شوند. گاهی دیده میشود که تدریس هنر به افراد غیر متخصص سپرده میشود یا همان معلمی که بقیه دروس را تدریس می‌کند، آموزش هنر را هم به عهده می‌گیرد.
او ادامه می‌دهد: زنگ هنر یک زنگ تفریح نیست، اتفاقا یکی از مهمترین و خطیرترین کلاس‌هایی است که به رشد، خلاقیت و نشاط دانش‌آموز در آینده کمک خواهد کرد. البته در سال‌های اخیر تدریس هنر از شکل فرمالیستی خارج شده و موضوع‌محور شده است و دانش‌آموزان باید با طرح پرسش و پژوهش و حتی انتخاب وسیله پیش بروند. این روند آغاز شده اما باید پردامنه‌تر اتفاق بیفتد.
این مدرس دانشگاه درباره اهمیت دغدغه خانواده‌ها درباره واحد درسی هنر می‌گوید: آموزش تنها درون مدرسه اتفاق نمی‌افتد، بخشی از آن درون خانواده رخ می‌دهد و یک‌شبه هم حاصل نمی‌شود. بسیاری از خانواده‌ها درباره روند پیشرفت زبان هنر و تاثیرگذاری اجتماعی و فردی آن ناآگاه هستند. باید خانواده‌ها هم در این زمینه آموزش ببینند. به همین دلیل دعوت از فرد متخصص نقشی حیاتی ایفا می‌کند. حتی باید کتاب‌هایی برای آموزش والدین تهیه شود و روند آموزش و اهمیت هنر برای کودکان برای خانواده‌ها تبیین شود. ممکن است همه نقاشی‌ها زیبا نباشند، اما بر رشد آن‌ها اثر خواهد گذاشت.
آموزش هنر، خلاقیت و اهمیت توجه به هنر در جامعه به سادگی و با یک دستورالعمل در جامعه ایجاد نمی‌شود. برای دستیابی به این هدف باید فرهنگسازی از سنین کودکی آغاز شود و این اتفاق جز به دست آموزش و پرورش و مدارس میسر نخواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری در نشست با اقتصاددانان:
با وجود تحمل سختی‌ها، خلق پول نکردیم
ژوبین صفاری
عقب‌گرد اصلاح‌طلبی در سردرگمی گفتمانی
«ابتکار» وضعیت ایمنی مدارس کشور را مرور می‌کند
سنگر ناامن دانش!
«ابتکار» از بی‌سرانجامی وعده‌ها برای بازگرداندن زندگی به مهمترین تالاب جنوب‌شرق ایران گزارش می‌دهد
نگرانی‌های مربوط به آغاز مرحله دوم تحریم‌های آمریکا چه تاثیری بر بازار و اقتصاد ایران دارد؟
«ابتکار» نتایج جلسه 51 نفره مجمع امید را بررسی کرد
چالش‌های یک قانون در «بهشت»
ماجرای بمب‌گذاری در سفارت ایران در ترکیه چه بود؟
شایعه در آنکارا نگرانی در تهران
«ابتکار» دلایل جدی نگرفتن آموزش هنر در مدارس را بررسی می‌کند
«زنگ هنر» یا «زنگ تفریح»؟!
دومین شکست بزرگ آنگلا مرکل در انتخابات محلی ایالت بایرن رقم خورد
طناب سست «لنگر اروپا»
امیر سرلشکر موسوی در پیامی خطاب به رییس سازمان عقیدتی سیاسی ارتش:
سلامت کارکنان ارتش وابسته به اقدامات سازمان عقیدتی سیاسی است
وزیر دفاع:
اگر در مقابل یاغی‌گری‌ها تلاش نکنیم شاهد ظهور هیتلرهای جدید خواهیم بود
FATF سیستم بانکی را اصلاح می‌کند
